Klasik Sosyoloji Tarihi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Georg Lukacs'a göre işçi sınıfı tarihin yapıcısı özne konumuna gelmesi için aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?
Burjuva sınıfıyla anlaşması
|
Psikolojik bilince ulaşması
|
Aşılanmış bilince ulaşması
|
Siyasette söz sahibi olması
|
Proleteryanın bireyselleşmesi
|
2.Soru
Yönetici seçkinler kuramına ilişkin olarak, aşağıdakilerden hangisi Pareto'nun düşüncelerini yansıtmamaktadır?
Elit yönetimi tüm toplumlar için kaçınılmazdır.
|
İnsanlar arasında gerçek anlamda bir eşitlikten hiçbir zaman söz edilemez.
|
Bir elit grubun gücü, örgütsüz ve dağınık olan halk kitleleri karşısında örgütlü ve birleşik olmasından kaynaklanır.
|
Toplumdaki bazı bireyler her zaman diğerlerinden daha beceriklidir.
|
Geleceğin toplumlarında yöneten - yönetilen ayrımı olmayacaktır.
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddi olmayan toplumsal olgulardan birisidir?
Töre
|
Ahlak
|
Din
|
Toplumsal kurallar
|
Yardımlaşma
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “ekonomizm”in özelliklerinden biri değildir?
Altyapı-üst yapı ilişkisi |
Alt yapının üst yapıyı belirlemesi |
Toplumsal olayları ekonomi yasalarına bağlaması |
Öznelerin toplumsal süreçlerde belirleyici olması |
Ekonominin her şeyin altyapısını oluşturması |
Ekonomizm (Ekonomik Determinizm); toplumsal yapıyı altyapı-üst yapı olarak ikiye ayırmıştır. Altyapı ekonomi iken üstyapı ekonomi dışında kalan her şeydir (din, hukuk, siyaset, medya, tüm toplumsal ilişkiler). Bu anlayışa göre altyapı yani ekonomi tüm toplumsal ilişkileri yani üstyapının özelliklerini belirlemektedir. Böylece toplumsal yaşamın bütünselliği ekonomik altyapının belirleyiciliğine teslim edilmiş olmaktadır. Bu da toplumsal olayları tıpkı doğa olayları gibi belirlenmiş ekonomik yasalara tabi kılmaktadır. Öznelerin bu süreçte hiçbir belirleyicilikleri olamaz. Doğru cevap D şıkkıdır.
5.Soru
Weber’e göre olumlu ve olumsuz ayrıcalıklı sınıf tipleri arasında bir orta sınıf yer almaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Weber’e göre orta sınıfta yer alan bir gruptur?
Nitelikli işçiler |
Tüccarlar |
Memurlar |
Fabrikatörler |
Toprak sahipleri |
Sınıfın “mülkiyet” ve “mülksüzlük” temelinde yapılan ayrımından sonra, Weber olumlu ve olumsuz ayrıcalıklı sınıf tipleri gruplandırır. Ona göre; Olumlu ayrıcalıklı sınıflar içinde mülkiyetçi ya da mülk sahibi ile kazanç veya ticari olmak üzere iki tip sınıf yer almaktadır Mülkiyetçi veya mülk sahibi sınıfların içine toprak, maden, fabrika gibi mülklere sahip ve bunlardan rant elde edenleri yerleştirmektedir. Kazanç veya ticari sınıf içinde ise, piyasaya arz edilebilecek malları olanlar; yani endüstri veya tarım alanındaki girişimciler, tüccarlar, bankerler, eğitimleri nedeniyle piyasaya hizmet sunan meslek sahipleri üyeleri yer almaktadır. Olumsuz ayrıcalıklı sınıf içinde ise herhangi bir şekilde üzerinde tasarruf yapabilecekleri mülkiyeti ve hünerleri olamayan ücretli çalışan işçiler yer almaktadır. Olumsuz ayrıcalıklı sınıf da homojen bir grup değildir. Weber’e göre, bu sınıf tipi de kendi içinde; özgür olmayanlar sınıftan çıkarılanlar, yoksullar, nitelikli, yarı-nitelikli ve niteliksiz işçiler olarak farklılaşmaktadır. Olumlu ve olumsuz ayrıcalıklı sınıf tipleri arasında orta sınıfların bulunduğunu savunmaktadır. Ona göre, köylüler, zanaatçılar, kamu sektöründe ve özel sektörde çalışan memurlar, serbest meslek sahipleri az rastlansa da beceriye sahip işçiler orta sınıf içinde yer almaktadır.
6.Soru
Bir elit grubun gücünün sadece kişisel özeliklerden değil, örgütsüz ve dağınık olan halk kitleleri karşısında örgütlü ve birleşik olmasından da kaynaklandığını; bu açıdan klasik ve modern seçkinler teorisi arasında bir köprü olarak görülen ve bu nedenle genellikle Pareto ile birlikte modern seçkinler teorisinin kurucusu olarak kabul edilen siyaset bilimci ve sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?
Robert Michels
|
Auguste Comte
|
Saint Simon
|
Machiavelli
|
Gaetano Mosca
|
7.Soru
Cemaat ve cemiyetle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Cemaat rasyonel iradeye, cemiyet doğal iradeye dayanır.
|
Cemiyet tipi toplumlarda insanlar yakın ve kişisel ilişkiler kurarlar.
|
Cemaat tipi toplumlarda temel toplumsal kontrol mekanizmaları aile ve dindir.
|
Tönnies’e göre bir toplum ya cemaat, ya cemiyet özelliğine sahiptir, ikisine birden sahip olamaz.
|
Cemaatlerde toplumsal yaşamı temel olarak yasama tarafından hazırlanan yazılı normlar düzenler.
|
8.Soru
Marksizmin, …………… kuramı sahiplenen bir versiyonu olan Batı Marksizmi, tarihi kaçınılmaz özgürlüklere doğru hareket eden bir süreç biçiminde kavradı. Noktalı yere ne gelmelidir?
Hegelci |
Stalinci |
Marxcı |
Gramsci |
Plekhanovcı |
Marksizmin, Hegelci kuramı sahiplenen bir versiyonu olan Batı Marksizmi, tarihi kaçınılmaz özgürlüklere doğru hareket eden bir süreç biçiminde kavradı.
9.Soru
Pareto sosyolojisi esas alındığında, genel anlamda bireylerin mantıklı bir neden olmaksızın olaylarla eşyalar veya düşüncelerle nesneler arasında ilişkiler kurma eğilimi biçiminde aşağıdakilerden hangisidir?
Uyuşma içgüdüsü
|
Cinsel kalıntılar
|
Kümelerin sürekliliği
|
Bireyin ve bağımlılıklarının bütünlüğü
|
Toplumculukla ilişkili kalıntılar
|
10.Soru
Aşağıdaki ikililerden hangisi Georg Lukacs'ın sınıf bilincini ele alırken yaptığı ayrımı doğru olarak vermektedir?
Doğrudan bilinç - Dolaylı bilinç
|
Psikolojik bilinç - Atfedilen bilinç
|
Evrimsel bilinç - Devrimsel bilinç
|
Proletarya bilinci - Burjuva bilinci
|
Hegemonya bilinci - İktidar bilinci
|
11.Soru
Pareto sosyolojisinde siyasal seçkinler, halkı yönetme şekillerine göre iki temel gruba ayrılır. Aşağıdakilerin hangisinde söz konusu iki grup bir arada verilmiştir?
Aslanlar-Tilkiler
|
Aslanlar-Kurtlar
|
Kurtlar-Tilkiler
|
Tilkiler-Kaplanlar
|
Kaplanlar-Kurtlar
|
12.Soru
Aşağıdaki Aydınlanma düşüncesi kavramlarından hangisi gerçek bilginin ancak deney ve gözlemle sınanabildiği ve bu nedenle gözlemlenemeyen varlıklar hakkında bilgi edinmenin olanaksızlığı düşüncesine dayanır?
Evrensellik |
Bireycilik |
Ampirizm |
Özgürlük |
Laiklik |
Ampirizm, doğal ve toplumsal dünya hakkında tüm bilgilerin insanların beş duyuları arcılığıyla idrak edebildikleri deneyimsel gerçeklere dayandığı düşüncesidir. Bu nedenle gözlenemeyen varlıklar hakkında bilgi edinmenin olanaksız olduğu fikrine dayanmaktadır.
13.Soru
Toplumsallaşma, Simmel’e göre alt süreçlerden oluşur. Aşağıdaki bu süreçlerden hangisi yanlıştır?
Dışsallaştırma |
İçselleştirme |
Temizlik |
Kurumsallaştırma |
Çıkar-biçimlendirmesi |
Ona göre sosyolojinin çalışma nesnesi olarak birey veya toplum birbirinden daha gerçek ya da daha üstün değildir, dahası, sosyolojinin çalışma nesnesi ikisi de değildir, sosyolojinin çalışma nesnesi, toplumlaşmanın biçimleridir. Toplumlaşma, Simmel’e göre dört alt süreçten oluflur. Bu süreçler (a) dışsallaştırma, (b) içselleştirme, (c) kurumsallaştırma ve (d) cıkar-biçimlendirmesidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Pareto'nun altı kategoride sınıfladığı kalıntı kategorilerinden biri değildir?
Uyuşma (veya bileşim) içgüdüsü
|
Kümelerin (veya grupların) sürekliliği
|
Cinsel kalıntılar
|
Bireyin ve bağımlılıkların bütünlüğü
|
Kavram karmaşaları
|
15.Soru
Lukacs işçilerin yanlış olan, bütünü kavrayamayan, ampirik ve gündelik bilincini ifade etmek için hangi terimi kullanmaktadır?
Bilinçdışı |
Bilinçaltı |
Psikolojik bilinç |
Atfedilen bilinç |
Kolektif bilinç |
Lukacs işçilerin yanlış olan, bütünü kavrayamayan, ampirik ve gündelik bilincini ifade etmek için psikolojik bilinç terimini kullanır.
16.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi Aydınlanma döneminin sloganının “Bilmeye cüret et!” cümlesi olduğunu belirtir?
Voltaire |
Vico |
Montesquieu |
Rousseau |
Kant |
Kant’a göre Aydınlanma döneminin sloganı “Bilmeye cüret et!” cümlesidir. Bu ifade, o döneme kadar bilgiyi kendi otoritesi ve tekeli altında tutan ruhban sınıfına karşı, Aydınlanma hareketinin merkezindeki laik düşünsel karakteri özetlemektedir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx’ın insanlık tarihinin gelişimi sınıflandırması içerisinde yer almaz?
Modern komünal |
Asyatik |
Antik toplum |
Feodal toplum |
Kapitalist toplum |
Marx insanlık tarihinin (toplumların) gelişimini (evreleri) üretim biçimine (ekonomik temel) göre ilkel komünal, asyatik, antik, feodal, kapitalist ve sosyalist toplum olarak özgül tarihsel dönemlere ayırarak sınıflandırmaktadır. Bu toplumların gelişiminde sınıf çatışması temel bir yer tutmaktadır. İnsanlığın ilk dönemini ilkel komünal toplumla başlatır ve bu toplumda özel mülkiyet ve sınıflara rastlanmaz. İnsanlar doğaya bağımlı olarak yaşamışlardır. Asyatik üretim biçimi Batı dışı uygarlıkların yaşadığı toplum modelidir. Marx’a göre bu toplum modelinde işçiler devlete bağımlı olarak yaşamaktadır. Asyatik toplumlar bu yönüyle, kölelerin, serflerin veya ücretlilerin üretim araçlarına sahip olan sınıfa bağlı olarak yaşadığı diğer toplumlardan farklılaşmaktadır. Özel mülkiyetten sonra ortaya çıkan ilk toplumlar, antic toplumlardır. Bu toplumlar efendiler ve köleler olmak üzere iki sınıftan oluşmaktadır. Feodal toplumda ise, efendilerin yerini toprak sahipleri, kölelerin yerini ise toprak sahiplerine bağlı ve onların topraklarında çalışmak zorunda olan köylüler almıştır. Feodal toplum sonrasına denk düşen kapitalist toplum üretim araçlarına sahip burjuvazi ve emek gücünü ücret karşılığı satmak zorunda kalan işçi sınıfından oluşmaktadır. Marx, kapitalist toplumda yer alan bu iki temel sınıf arasındaki çatışmanın sonucunda sınıfsız bir toplumun oluşacağını (sosyalizm) öngörmüştür.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi alt yapının bir unsurudur?
Siyaset |
Kültür |
Din |
Ekonomi |
Medya |
Ekonomi alt yapıyı oluştururken, ekonomi dışında kalan her şey üst yapının parçasıdır.
19.Soru
Durkheim toplumsal evrimi işbölümü olgusu temelinde açıklarken hangi iki toplum tipinden bahsetmektedir?
Mekanik-Organik dayanışmacı toplum |
İşbölümcü-Kollektif dayanışmacı toplum |
Onarıcı-Dinamik dayanışmacı toplum |
Modern-Bilinçli dayanışmacı toplum |
İade edici-Uzlaşmacı dayanışmacı toplum |
Durkheim, toplumsal evrimi işbölümü olgusu temelinde açıklamaktadır. Toplumların evrimsel süreci içinde işbölümüne bağlı olarak gelişen ideal tipte iki tür toplumsal yapıdan söz etmektedir: Birincisi mekanik dayanışmacı, ikincisi ise organik dayanışmacı toplum tipidir. Buna göre cevap A'dır.
20.Soru
Marksizmin bunalımı, aslen hangi ülkelerin Marksizminin bunalımı ve dönüşümüne işaret etmektedir?
Fransa, Almanya, İspanya |
Almanya, İngiltere, SSCB |
Fransa, İtalya, İspanya |
Çekoslavakya, Fransa, İngiltere |
İspanya, Polonya, Almanya |
Marksizmin bunalımı, aslen Fransa, İtalya, İspanya Marksizminin bunalımı ve dönüşümüne işaret etmektedir. Doğru yanıt C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ