Konumsal Veritabanı 2 Final 3. Deneme Sınavı

Üst üste binmemeli (must not overlap): Kapalı alan ile ifade edilen coğrafi varlıkların bindirme yapmaması gerektiğinde kullanılan topoloji kuralıdır. Bu kural uygulandığında üst üste binen ya da çakışan poligonlar yazılım tarafından işaretlenir. Sorudaki şekilde de üst üste binen kısımlar kırmızı renkle işaretlenmiştir.

Doğal yapıda ya da kendi içerisinde akış yönü belirli olan, yönlendirilmiş şebekelerin
analiz edildiği modele “Geometrik Ağ Modeli” denir. Geometrik ağ, kenarlar (edge) ve
bağlantı noktalarından (junction) oluşan, başlangıcı, sonu ve akış yönü belirli olan, birbirine
bağlı ağ elemanlarının oluşturduğu bütünleşik sistemdir.

Konumsal veritabanını oluşturan elemanlar üç veri kümesinde gruplanır: tablolar, konumsal nesne tabloları ve raster veri kümeleri. Tablolar olarak adlandırılan veri kümesi, öznitelik verileri gibi tanımlayıcı metin verilerini içermektedir.

Uçlar nokta ile kapanmalı (endpoint must be covered by): Kuralın uygulanması için biri çizgi diğeri nokta olan iki konumsal nesne tablosu gereklidir. Kurala göre çizgi uçlarının, noktalar ile sonlanması gerekir. Bu kural uygulandığında nokta ile bitmeyen çizgiler yazılım tarafından işaretlenir. Soruda verilen örnekteki bir şehir şebekesindeki ikincil elektrik hatları, mutlaka trafo ya da sayaçla bitmelidir koşulu bu kural ile kontrol edilmektedir.

Saptanmış sürümden sonra oluşturulan ilk sürüme, saptanmış sürümün altı (child) ya da dalı (branch) denir. Bu nedenle saptanmış sürüm de oluşmuş bütün sürümlerin üstü (ancestor) olarak adlandırılır.

Kurumsal konumsal veritabanında kullanıcı sayısı sınırsızdır. Bu nedenle cevap E'dir.

Maliyet: Ulaşım ağı analizlerinde maliyet (cost); uzaklık, sürüş zamanı, yürüme zamanı,
yakıt maliyeti vb. öznitelik değerleridir.

Kısıtlamalar: Ulaşım ağı içerisindeki kısıtları model içinde tanımlamak için kullanılır.

Tanımlayıcılar: Tanımlayıcılar maliyet olarak kullanılmayan, maliyete esas teşkil etmeyen
ulaşım ağı elemanlarının karakteristik özellikleri için kullanılan ağ öznitelik verileridir.

A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan özellikler topoloji tabloları yardımıyla belirlenir. Konumsal nesnelerin fonksiyonları belirlenmez. Doğru cevap E şıkkıdır. 

Çoktan-çoğa ilişki birden-çoğa ilişkinin iki yönlü olma durumudur. Örnek olarak bir öğrencinin birden fazla ders alabilmesi ve bir derse de birden fazla öğrencinin girebilmesi gösterilebilir.

İlişki Tabloları (Relationship Classes): Tablolar ve konumsal nesneler arasındaki tüm ilişkileri saklayan tablolardır. Bu tablolar ilişkili nesneler arasında bilgi tutarlığının sağlanmasına yardımcı olmaktadır.altın gram

Gönderilme işlemi geri alınamaz. Diğer seçenekler maddelerdeki ifadeler doğrudur.

Coğrafi bilginin temsil biçimi olan coğrafi veriler, diğer veri tiplerinden farklı olarak koordinat değerlerine sahiptirler. Bu tip veriler vektörel veya raster olarak ifade edilebilirler. Coğrafi veri tipleri ise konumsal veri ve öznitelik verisidir. 

Coğrafi Bilgi Sistemleri’nde ağ analizleri;
- Geometrik Ağ (Geometric Network): Yönlendirilmiş, belirlenmiş doğal bir akım sistemine sahip olan (Directed Flow Systems), elektrik, su, doğalgaz gibi sistemler için,
- Ağ Veri Kümesi (Network Dataset): Yönlendirilmemiş, belirlenmiş doğal bir akıma sahip olmayan (Undirected Flow Systems), cadde/sokak veri setlerinin oluşturduğu ulaşım ağları için olmak üzere iki model ile yapılandırılır ve yönetilir.

Geometrik ağın akış tipi yönlendirilmiş ağ veri kümes, yönlendirilmemiştir.

Kurumsal konumsal veritabanlarında sınırsız sayıda kullanıcının erişim ve veri girişi izni olmasının karmaşıklığa yol açmasını engellemek için versiyonlama yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemde yönetici, kullanıcılara veritabanı yönetim sistemi üzerinden düzenleme izni verebilir. Ancak kullanıcı tarafından yapılan düzenlemeler eş zamanlı olarak veritabanına kaydolmaz. İzinli kullanıcının yapacağı değişiklikler ayrıca oluşturulan tablolarda ana veriden farklı olarak tutulur. Farklı kullanıcılar tarafından yapılan değişiklikler, yönetici onayından geçtikten sonra veritabanına kaydedilir. Her kullanıcı adına oluşturulan bu ek tablolara versiyon adı verilir. 

Şehirler, binalar gibi sınırları belirli nesneler poligonlarla gösterime uygundur. Nehir, karayolu, akarsular ise çizgilerle gösterilir.

Kayıtların sadece okunabilir olduğu ve değişiklik yapılmadığı sürüm yönetimi türü arşivdir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Geometrik ağ modelinde, iki ya da daha fazla kenar elemanını birbirine bağlayan, yönlendirme gereksinimi olmadan doğal akış sağlayan bağlantı noktalarına basit bağlantı noktası adı verilir. C ve D şıkkı kenar tipleridir ve E şıkkı ise konumsal veritabanında bir tablo tipdir.

Geometrik ağ ve/veya ağ veri kümesi elemanlarının tümü bağlantılarda sorun olmaması için topolojik olarak düzeltilmeleri ya da kontrol edilmeleri gerekir.

Raster Veri Kümeleri: Bir raster dosyasının veritabanında tüm bantları ile birlikte tek parça hâlinde saklanmasına raster veri kümesi denilmektedir. CBS’de kullanılan raster veri modelinin temel yapısı veri kümesi şeklindedir.