Maliyet bilgilerinin içeriği ve niteliği yöneticilerin kullandıkları karar modellerine bağlı olarak gelişerek, artmış ve karmaşık hale gelmiştir. Yöneticinin vereceği karar ile bu kararın ortaya çıkaracağı maliyet yükü arasındaki ilişkiyi etkin bir biçimde ölçümleme gereksinimi maliyet bilgilerine duyulan gereksinimi de artırmıştır. İşletmenin ve ilgili dış çevrenin işletme faaliyetlerini değerlendirmek için gereksinimi olan bilgileri sunmayı amaçlayan maliyet bilgi sisteminin sağladığı bilgiler, aşağıda belirtilen beş temel alanda etkin değerleme (ölçümleme) yapılmasını sağlar: Bunlar birim maliyetleri hesaplama, maliyet kontrolü, yönetici etkinliğini ölçümleme, planlama, özel kararların alınmasıdır.

Muhasebe bilgi sistemi

Türkiye’de uygulamada bulunan 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre işletmeler, üretim ve hizmet maliyetlerini tam maliyet yöntemine göre hesaplamak zorundadır.

Lojistik faaliyetleri gerçekleştirmek için işletmeler bir takım maliyetlere katlanmaktadır ve bu maliyetler lojistik maliyet olarak ifade edilmektedir. Hemen belirtmek gerekir ki; lojistik faaliyetlerin etkin ve verimli yönetilememesi durumunda, işletme aşağıda sayılan ve lojistik maliyetler kapsamında değerlendirilen bazı ek maliyetlere katlanır durumunda kalabilir.
• Fazla amortisman maliyetleri,
• Bozulma, hasar ve kayıp maliyetleri,
• Geç teslimat maliyetleri,
• Hata ve ceza maliyetleri,
• Bilgi sistemleri / bilgi iletişim maliyetleri,
• Personel maliyetleri,
• En uygun (optimum) olmayan sipariş miktarları maliyetleri,
• Atıl kapasite (depo, taşıma aracı, vb.) maliyetleri.

Lojistik maliyet bilgilerinin elde edilebilmesi ve izlenebilmesi için üç aşamalı bir sistem yaklaşımı önerilebilir. Bu sistemin ilk aşaması lojistik faaliyetlere ilişkin süreç değer analizinin yapılmasıdır.

Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTM)/ (Activity Based Costing-ABC) mamul veya hizmet üreten bir organizasyonun gerçekleştirmesi gereken faaliyetleri tanımlayan ve organizasyonun faaliyetlerinin maliyetini oluşturan bir sistemdir. 

Yatırımlar, yatırım gelir – gider süreleri, yatırımın özelikleri, geniş-dar anlamda yatırımlar, yatırımların bağlı bulundukları faaliyet alanları gibi farklı ölçütlere göre sınıflandırılması olanaklıdır. Uygulamadaki yaygın sınıflandırma ise yatırımların özeliklerine göre yapılan sınıflandırmadır. Buna göre yatırımları aşağıda belirtildiği gibi dört grupta ele almak mümkündür.

• İkame (yeni proje) yatırımları, • Genişletme yatırımları, • Yenileştirme (modernleştirme) yatırımları, • Stratejik yatırımlar.

Muhasebe bilgi sistemi, işletme sürecinde ortaya çıkan finansal nitelikteki olayları, finansal bilgi kullanıcılarının ihtiyacına cevap verecek, finansal bilgi kullanıcısının işine yarayan bilgileri saptayan, kayıtlayan, bu kayıtları işleyen, raporlayan ve ihtiyaç duyulduğunda tekrar kullanılması için saklayan finansal bilgi sistemidir. Muhasebe bilgi sisteminde üretilen bilgiler; geçmiş faaliyetlerin değerlendirilmesi, cari faaliyetlerin kontrol edilmesi ve gelecekteki faaliyetlere yönelik kararların alınması aşamasında kâr amacı gütsün veya gütmesin tüm işletmeler açısından hayati öneme sahiptir.

Ülkemizde istisnalar hariç tüm işletmeler, finansal nitelikteki işlem ve olaylarını aynı hesapları kullanarak ilgili defterlere kaydetmektedirler. "İşletmede belli bir dönemde aynı veya farklı nitelikte birden çok finansal olay ortaya çıkmaktadır. Farklı nitelikteki işlem ve olaylar farklı hesaplara, aynı nitelikteki i!lem ve olaylar ise aynı hesaplar aracılığı ile kayıtlanmaktadır. Bu hesapların belirli sistematik yapı içinde tümünün bir arada yer aldığı çizelgeye hesap planı denilmektedir.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği

Satılan mamulün dağıtımı, çıktı lojistiği olarak adlandırılır. Satın alınan ilk madde ve malzeme, girdi lojistiği; üretilen mamul maliyeti ise üretim lojistiği olarak adlandırılır.

Lojistik maliyet bilgi sisteminin veri kaynakları üretim, lojistik ve maliyet muhasebesi ile ilgili belgelerdir.

Veri, gerçeklik üzerinde yapılan gözlemlerin sonucu ve bu anlamda bilginin üretildiği hammadde, kullanıcılar açısından herhangi bir anlam ifade etmeyen olgular ve şekillerdir. Veriler, alfabetik, sayısal, sembol, grafik, ses, resim şeklinde olabilmektedir. Bu anlamdaki veriler henüz işlenmemiş, düzenlenmemiş, özetlenmemiş ham bilgi niteliğindedir. Bir hammaddenin bir üretim süreci sonucunda mamul haline dönüştürülmesinde olduğu gibi veri ya da işlenmemiş bilgiler de veri işleme süreci sonunda bilgiye dönüştürülür.  D seçeneğinde verilen ifade  ise bilgiyi tanımlamaktadır.Bir konu hakkında genel olarak sahip olunan görüş bilgidir. 

Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya ekonomik değerinin sürekli olarak artırılması amacıyla yapılan giderler (normal bakım, onarım ve temizleme giderleri hariç) ile bu gayrimenkulün kullanılması için yapılıp kira süresinin sonunda mal sahibine bırakılacak olan varlıkların bedelleri “264 O¨zel Maliyetler” hesabında izlenir.

Ülkemizde uygulanmakta bulunan Tekdüzen Hesap Planı dokuz bölümden oluşmakta olup ondalık bir kodlama sistemi ile hesap isimlerinden oluşmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Vergi Usul Kanunu’nun 269. maddesine göre iktisadi işletmelere dahil tüm gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlemeye tabi tutulur. Vergi Usul Kanunu’nun 262. maddesine göre maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin edinimi ya da değerinin artırılması nedeniyle yapılan ödemelerle bunlarla ilgili diğer tüm giderlerin toplamını ifade etmektedir. Vergi Usul Kanunu’nun 269. maddesinde ise gayrimenkuller başlığı altında maliyet bedeli ile değerlemeye tabi tutulacak varlıklar aşağıdaki gibi sayılmıştır;

• Gayrimenkullerin tamamlayıcı unsurları ve ayrıntıları • Tesisat ve makineler, • Gemiler ve diğer taşıtlar, • Gayrimaddi haklar.

Kaynağı Maliyete Atama Modeli; Son maliyet taşıyıcılarından bağımsız olarak, kaynakları faaliyetlere atayarak birim faaliyet maliyetini belirlemeyi sağlar.

Bir faaliyetin veya faaliyetlerin performansının sonucu olarak yaratılan mamul veya hizmetlere maliyet taşıyıcısı denmektedir.

İşletme faaliyetlerinin yürütülmesi için kullanılan her türlü büro makine ve cihazları ile döşeme, masa, koltuk, dolap ve mobilya gibi varlıklar “255 Demirbaşlar” hesabında izlenir. Bu hesaba kaydedilen varlıklar maliyet bedeli ile değerlemeye tabi tutulur ve bu varlıklara amortisman ayrılır.