Medeni Usul Hukuku Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Dava sırasında, asıl uyuşmazlık konusunda karar verebilmesi için davaya bakan mahkemenin öncelikle halletmesi gereken mesele, usul hukukunda nasıl adlandırılır?
Ön sorun |
Bekletici sorun |
Dava şartı |
İlk itiraz |
Def’i |
Bazen, dava sırasında, asıl uyuşmazlık konusu hakkında karar verebilmek için öncelikle halledilmesi gereken sorunlarla karşılaşılır. Bu durumda, öncelikle szö konusu sorun hakkında karar verilmesi gerekir. İlgili sorun bizzat uyuşmazlığa bakan mahkeme tarafından çözümlenecek bir sorunsa (ilk itirazların ileri sürülmesi gibi), buna ön sorun denir.
2.Soru
Talep konusunun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, talebin sadece bir kısmının dava yoluyla ileri sürülmesi halinde aşağıdaki dava türlerinden hangisi söz konusu olur?
Terditli dava |
Topluluk davası |
Kısmi dava |
Seçimlik dava |
Objektif dava birleşmesi |
Talep konusunun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, talebin sadece bir kısmının dava yoluyla ileri sürülmesi halinde, kısmî dava söz konusu olur.
3.Soru
Yargılamanın iadesi hakkında aşağıdaki önermelerden hangisi doğrudur?
Erteleyici etkiye sahiptir. |
Kanun yolu türlerinden biridir. |
Olağan kanun yoludur. |
Geniş anlamda kanun yoludur. |
Aktarıcı etkiye sahiptir. |
Kanunda her ne kadar bir ayrım yapılmamışsa da kanun yolu, geniş anlamda ve dar anlamda kanun yolu olarak ikiye ayrılabilir. Geniş anlamda kanun yolu, mahkemeler tarafından verilen her tür kararın bir başka mahkeme tarafından bir kez daha gözden geçirilmesi ve hatalı ise düzeltilmesini sağlayan bir denetim yoludur. Dar anlamda kanun yolu ise, mahkemelerin kesinleşmemiş nihai kararlarına karşı başvurulan ve bir üst mahkeme tarafından kararın denetlenmesini ve düzeltilmesini sağlayan başvuru yoludur. Bu bağlamda yargılamanın iadesi geniş anlamda kanun yolu, istinaf ve temyiz ise dar anlamda kanun yolu olarak sınıflandırılabilir. Geniş ve dar anlamda kanun yolu ayrımının yanında, öğretide ve uygulamada olağan ve olağanüstü kanun yolu ayrımı yapılmaktadır. Olağan kanun yolu, henüz kesinleşmemiş nihai kararlara karşı başvurulan, başka bir deyişle kararın kesinleşmesini erteleyen kanun yolu; olağanüstü kanun yolu ise, kesinleşmiş mahkeme kararlarına karşı başvurulan kanun yoludur. Kesinleşmiş mahkeme kararından kasıt, kanun yoluna başvuru imkânı olmadığı için verildiği anda kesin hüküm teşkil eden ve değiştirilemeyen veya olağan kanun yolu incelemelerinden geçerek kesinleşen ve başka bir olağan kanun yolu ile değiştirilmesine olanak bulunmayan mahkeme kararlarıdır. Bu ayrıma göre, istinaf ve temyiz olağan kanun yolları, yargılamanın iadesi ise olağanüstü kanun yoludur. Dar ve teknik anlamda kanun yolu, erteleyici ve aktarıcı etki olmak üzere iki temel özelliğe sahiptir. Erteleyici etki, kanun yoluna başvurulmasının mahkeme kararının kesinleşmesini ertelemesi (geciktirmesi) anlamına gelir. Aktarıcı etki ise, kararın bir üst mahkeme tarafından incelenmesi ve gerektiğinde kaldırılarak değiştirilmesi veya bozulması anlamına gelir. İstinaf, ilk derece mahkemesinin kararlarının bir üst mahkeme olan bölge adliye mahkemeleri tarafından incelenmesini; temyiz ise, bölge adliye mahkemesinin ve bazı hallerde ilk derece mahkemesinin kararlarının adli yargı kolunda en üst mahkeme olan Yargıtay tarafından incelenmesini sağladığından, hem erteleyici hem de aktarıcı etkiye sahiptir. Ancak, yargılamanın iadesi başvurusu, kesinleşmiş bir mahkeme kararına karşı, davanın esası hakkında karar veren ilk derece mahkemesine yapılacağından ve bu talep hakkında aynı ilk derece mahkemesi karar vereceğinden, erteleyici ve aktarıcı etkiye sahip değildir.
4.Soru
Mahkemeden ihtiyatî tedbir kararı alan taraf, bu kararın uygulanması için, verildiği tarihten itibaren ne kadar süre içinde talepte bulunmak zorundadır?
5 gün |
1 hafta |
15 gün |
1 ay |
3 ay |
Mahkemeden ihtiyatî tedbir kararı alan taraf, bu kararın uygulanması için, verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talepte bulunmak zorundadır.
5.Soru
Aday hâkim statüsünü kazanan ve meslek öncesi eğitim sonunda yapılan yazılı sınavdan başarılı olanları mesleğe kabul eden kurum hangisidir?
Adalet Bakanlığı |
İçişleri Bakanlığı |
Hâkimler ve Savcılar Kurulu |
Yüksek Öğretim Kurumu |
Devlet Denetleme Kurulu |
Adaylık devresinde sürdürülen meslek öncesi eğitim sonunda yapılan yazılı sınavda başarılı olup meslek açısından engel hâli bulunmayanlar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca mesleğe kabul edilerek hâkimlik statüsü kazanırlar.
6.Soru
Özel hukuka ilişkin uyuşmazlıkların adli yargı kolunun medeni yargı alanında görev yapmak üzere kurulmuş bulunan mahkemelerce hangi usül ve esaslar çerçevesinde çözümleneceğini düzenleyen kuralların bütünü hangi hukuk dalını oluşturmaktadır?
Kamu hukuku
|
İş hukuku
|
Ticaret hukuku
|
Medeni usül hukuku
|
Devletler özel hukuku
|
7.Soru
Davayı ihbar hangi şekle uyularak yapılır?
Sözlü şekil yeterlidir. |
Yazılı şekil yeterlidir. |
Resmi şekilde yapılmalıdır. |
Noter aracılığıyla yapılmalıdır. |
Mahkeme aracılığıyla yapılmalıdır. |
İhbarın nasıl yapılacağı, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 62. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, ihbar yazılı olarak yapılır. Yazılılığa riayet edilmek yeter koşul olup, bu, mahkeme aracılığıyla yahut noter marifetiyle gerçekleştirilebilir. Her halde, ihbar bildiriminde ihbar sebebinin gerekçeleriyle birlikte açıklanması ve yargılamanın hangi aşamada bulunduğunun belirtilmesi gerekir. Davanın ihbarı sebebiyle yargılama bir başka güne bırakılamaz ve ihbarın tevali etmesi gibi zorunlu olan durumlar dışında süre verilemez.
8.Soru
Hakem kararlarının tavzihi, düzeltilmesi veya tamamlanması, hakem veya hakem kurulu kararının verilmesinden kısa bir süre sonra, iptal davası açılmadan kararın düzeltilmesi veya tamamlanması yolunu açarak, tahkimde usûl ekonomisinin sağlanmasına ve yargılamanın hızla sonuçlandırılmasına katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda eğer tahkim yargılamasında taraflarca ileri sürülmüş olmasına rağmen karara bağlanmamış bir konu kalmışsa, taraflardan her biri, kararın kendilerine tebliğinden itibaren kaç ay içinde, karşı tarafa bilgi vermek kaydıyla, yargılama sırasında ileri sürülüp de karara bağlanmayan konular hakkında tamamlayıcı hakem kararı verilmesini talep edebilir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Hakem kararlarının tavzihi, düzeltilmesi veya tamamlanması, hakem veya hakem kurulu kararının verilmesinden kısa bir süre sonra, iptal davası açılmadan kararın düzeltilmesi veya tamamlanması yolunu açarak, tahkimde usûl ekonomisinin sağlanmasına ve yargılamanın hızla sonuçlandırılmasına katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda Eğer tahkim yargılamasında taraflarca ileri sürülmüş olmasına rağmen karara bağlanmamış bir konu kalmışsa, taraflardan her biri, kararın kendilerine tebliğinden itibaren bir ay içinde, karşı tarafa bilgi vermek kaydıyla, yargılama sırasında ileri sürülüp de karara bağlanmayan konular hakkında tamamlayıcı hakem kararı verilmesini talep edebilir. Hakem veya hakem kurulu tarafın talebini haklı bulursa, bir ay içinde tamamlayıcı hakem kararını vermelidir (HMK m. 437, IV).
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi olması halinde hakimin davaya bakmaktan yasaklanması gerekmez?
Kendisine ait olan veya doğrudan doğruya ya da dolayısıyla ilgili olduğu dava
|
Eski eşinin davası
|
Eşinin altsoy veya üstsoyunun davası
|
Kendisinin altsoy veya üstsoyunun davası
|
Sevgilisinin davası
|
10.Soru
İspatın konusunu oluşturan bir vakıanın âdi yahut kesin olmayan bir kanunî karineye dayanılarak ispat edilmiş sayıldığı hallerde, o vakıanın söz konusu karinenin öngördüğü karine sonucunun aksine gerçekleştiğinin ispat yükü kendisine düşmeyen tarafça ispatlanmasına ne denir?
Asıl ispat |
Karşı ispat |
Aksini ispat |
Delil |
Vakıa |
Tanımı verilen ispat türü aksini ispattır.
11.Soru
Yabancılık unsuru taşımayan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendiği uyuşmazlıklarda, başka bir deyişle millî (iç) tahkimde hangi Kanun hükümleri uygulanır?
Hukuk Muhakemeleri Kanunu |
Milletlerarası Tahkim Kanunu |
İdari Yargılama Usulü Kanunu |
Türk Ticaret Kanunu |
Ceza Muhakemesi Kanunu |
Hukuk Muhakemeleri Kanununun tahkime ilişkin hükümleri, 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanununun tanımladığı anlamda, yabancılık unsuru taşımayan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendiği uyuşmazlıklarda, başka bir deyişle millî (iç) tahkimde uygulanabilir (HMK m. 407).
12.Soru
Tarafların iddia ve savunmalarını belirli bir usûl kesiti içinde ileri sürmeleriyle ilgili ilkeye ne ad verilir?
Aydınlatma ilkesi |
Eşitlik ilkesi |
Teksif ilkesi |
Hukuki belirlilik ilkesi |
Ölçülülük ilkesi |
Teksif İlkesi: Bu ilkeye göre taraflar iddia ve savunmalarını belirli bir usûl kesiti çinde ileri sürmek zorundadırlar. Bu usûl kesitinden sonra ileri sürülen iddia ve savunmalar, kural olarak, mahkemece kabul edilmez. Teksif ilkesi davanın yoğunlaştırılmasını sağlayarak, usûl ekonomisine (davaların makul süre içinde ve en az masrafla çözülmesine) katkıda bulunur.
13.Soru
Temyiz inceleemesini yapmakla görevli yetkili merci aşağıdakilerden hangisidir?
Danıştay |
Bölge Adliye Mahkemesi |
İlk derece mahkemesi |
Yargıtay |
Uyuşmazlık Mahkemesi |
Temyiz incelemesini yapmakla görevli yargı merci Yargıtay’dır (YK. m. 1). Bölge adliye mahkemesinin hukuk davalarında verilen kararlarının temyiz incelemesini Yargıtay’ın ilgili hukuk daireleri yapar.
14.Soru
I- İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı kamu düzenini ilgilendirmez.
II- İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı hakim tarafından resen gözetilir.
III- İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı, karşı tarafın açık muvafakati ve ıslah ile aşılabilir.
İddia ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı ile ilgili olarak yukarıdaki bilgilerin hangileri doğru olarak verilmiştir?
I ve II
|
I ve III
|
II ve III
|
Yalnız III
|
I, II ve III |
İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı kamu düzenini ilgilendirmez. İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı hakim tarafından resen gözetilir. İddianın ve savunmanın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağı, karşı tarafın açık muvafakati ve ıslah ile aşılabilir. Doğru cevap E şıkkıdır.
15.Soru
Derneklerin ve diğer tüzel kişilerin statülerine bağlı olarak üyelerinin ya da mensuplarını ve temsil ettikleri kesimleri ilgilendiren, grup davası olan davalar aşağıdakilerden hangisidir?
Borcun diğer edinimi davası |
Borçtan kurtulma davası |
Gelecekteki haklar davası |
Tüzel kişiler davası |
Topluluk davası |
Dernekler ve diğer tüzel kişiler, statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için, kendi adlarına, ilgililerin haklarının tespiti veya hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgililerin gelecekteki haklarının ihlal edilmesinin önüne geçilmesi için dava açabilir (HMK m. 113). Bu dava türü, topluluk (grup) davası olarak adlandırılır.
16.Soru
I. Maddi hukuk kurallarına aykırılık
II. Usul kurallarına aykırılık
III. Maddi sorun hakkında yanlış sonuca varılması
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri istinaf sebepleri arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I-II |
II-III |
I-II-III |
İstinaf sebepleri, maddî hukuk kurallarına aykırılık (hukukî sorunun yanlış çözülmesi), usûl kurallarına aykırılık (hatalı veya eksik yargılama yapılması) ve maddî sorun hakkında yanlış sonuca varılması (vakıa tespitlerindeki hatalar) olmak üzere üç gruba ayrılabilir.
17.Soru
Oturum esnasında yapılan tahkikat işlemlerine genel olarak ne ad verilir?
Celse |
Duruşma |
Ön inceleme |
İspat |
Kovuşturma |
Mahkeme önünde yapılan tahkikat işlemleri için ayrılmış
zaman dilimine oturum (celse), oturum esnasında yapılan tahkikat işlemlerine ise genel olarak duruşma denir.
18.Soru
I. Hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşması,
II. Hakkın elde edilmesinin imkânsız hale gelmesi,
III. Gecikme sebebiyle bir sakıncanın veya ciddi bir zararın doğma ihtimalinin
bulunması
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri genel ihtiyatî tedbir sebeplerindendir?
I,II ve III. |
Yalnız III |
Yalnız II |
II ve III. |
I ve III. |
Buna göre genel ihtiyatî tedbir sebepleri;
• hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşması,
• hakkın elde edilmesinin imkânsız hale gelmesi,
• gecikme sebebiyle bir sakıncanın veya ciddi bir zararın doğma ihtimalinin
bulunması şeklinde özetlenebilir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir dava ile ilgili yargılamanın iadesine başvurmak için kesinlikle gereklidir?
Davanın kararına ilişkin ve maddi anlamda kesin hüküm oluşturmaya elverişli nihai bir karar olması |
Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması |
Yargılama sırasında elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması |
İfadesi karara esas alınan tanıdığın, karardan sonra yalan tanıklık yaptığının sabit olması |
Lehine karar verilen tarafın yalan yere yemin ettiğinin sabit olması |
B, C, D ve E seçenekleri temyize başvurma sebepleridir. Ancak A seçeneğinde belirtildiği üzere temyize başvurulabilmesi için dava kararına ilişkin nihai bir karar olmalıdır.
20.Soru
Mahkemeden ihtiyatî tedbir kararı alan taraf, bu kararın uygulanması için, verildiği tarihten itibaren hangi süre içinde talepte bulunmak zorundadır?
5 gün |
Bir hafta |
On gün |
İki hafta |
Bir ay |
Mahkemeden ihtiyatî tedbir kararı alan taraf, bu kararın uygulanması için, verildiği tarihten itibaren bir hafta içinde talepte bulunmak zorundadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ