Medya ve Etik Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 13 Soru1.Soru
Joseph Pulitzer’in ‘Yeni Gazetecilik’ adlı gazete akımına örnek olan St. Louis Post-Dispatch ve New York World isimli gazetelerde aşağıdakilerden hangisini görmeniz mümkün değildir?
Gazete fiyatını iki veya üç sentte tutmak |
Yeni projeler oluşturmak |
Gazeteler için reklam desteği sağlamak |
Sütunları kişiselleştirmek |
Çarpıcı resimler ve büyük başlıklar kullanmak |
Yeni gazetecilik akımının özellikleri arasında, haber, personel organizasyonu ve yerel haber toplama şebekesini geliştirmek, yeni projeler oluşturmak, gazeteler için reklam desteği sağlamak, gazete fiyatını iki veya üç sentte tutmak, sütunları kişisellikten uzak tutmak, yeni sütunlara tarafsızlığı taşımak, çalışan sınıfları desteklemek, çarpıcı resimler ve büyük başlıklar kullanmak vardı.
2.Soru
İletişim sürecinde ve bilgiyi aktarma yöntemlerindeki farklılık aşağıda sıralanan zaman dilimlerinin hangisinde yoğunluk kazanmıştır?
19. yüzyıl |
18. yüzyıl |
20. yüzyıl |
15. yüzyıl |
21.yüzyıl |
Toplumlar çeşitlenen iletişim ihtiyaçlarını karşılayabilmek için iletişim yöntemlerini çağın gereklerine uygun olarak geliştirmek zorundadır. Bu da iletişim sürecinde ve bilgiyi aktarma yöntemlerinde farklı bir ele alışı gerektirmektedir. Bu konudaki çabalar 20. Yüzyılda daha da yoğunluk kazanmıştır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iletişim'in temel işlevlerinden değildir?
Diğer kişilere iletimi engellemek |
Etkilemek ve Yönlendirmek |
Paylaşmak |
Haberleşmek |
Varolmak |
“iletişim”in temel işlevlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
1-) Varolmak, 2-) Haberleşmek, 3-) Paylaşmak, 4-) Etkilemek ve Yönlendirmek, 5-) Eğlenmek ve Mutlu Olmak.
4.Soru
Kamu yayıncılığının sembol
kurumu sayılan hangi yayın kuruluşu saygınlık ve güvenilirliğini siyasal iktidarlara karşı yayın
özgürlüğünü korumak için gerçekleştirdiği mücadelelere borçludur?
TRT |
CNN |
CNBC |
BBC |
Euronews |
Kamu yayıncılığının sembol
kurumu sayılan İngiliz BBC yayın kuruluşu saygınlık ve güvenilirliğini siyasal iktidarlara karşı yayın
özgürlüğünü korumak için gerçekleştirdiği mücadelelere borçludur.
5.Soru
Radyo ve televizyon kuruluşlarının kontrolüne yönelik ekonomik ödüllendirme biçimindeki kontrol mekanizmaları aşağıdakilerden hangisidir?
Otosansür |
Teşvik |
Vergi indirimi |
Kayırmacalık |
Hoşgörü |
Medya kuruluşlarının ekonomik girdileri çerçevesinde ele alınabilecek ve medyanın etik uygulamalarına doğrudan etkisi bulunan bir başka kaynak medyanın kullandığı teşviklerdir. Ticari bir faaliyet alanı olması sebebi ile medya kuruluşlarının da üretim teknolojilerini yenileme veya yeni yatırımlar yapma gibi ekonomik gerekleri olan girişimleri vardır. Bu yönde harcamalar yaparken devletin sunduğu çeşitli teşvik olanaklarından yararlanırlar. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Türkiye'de ilk cep telefonu görüşmesi ne zaman gerçekleşmiştir?
1994 |
2003 |
2005 |
2014 |
2010 |
Türkiye’deki ilk internet bağlantısı 1993 yılında sağlanmıştır. İlk cep telefonu görüşmesi ise 23 Şubat 1994 tarihinde yapılmış ve Türkiye’nin ilk GSM operatörü kurulmuştur.
7.Soru
"Ombudsman" kelimesi hangi anlama gelmektedir?
Vatandaşın koruyucusu |
Basının koruyucusu |
Hakların korunması |
Adaletin koruyucusu |
Kralın denetimi |
Ombudsman, vatandaşın koruyucusu anlamına gelen İsveççe kökenli bir sözcüktür.
8.Soru
Medyanın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Kamuyu yaratmak |
Objektif gazetecilik |
Doğru gazetecilik |
Kamuyu ilgili konularda bilgilendirip görüşleri aktarmak |
Sorumlu gazetecilik |
Medyanın amacı önceden kamuyu yaratmak değil, ilgili konularda onları bilgilendirip görüşleri aktarmak olmalıdır.
9.Soru
Etik davranışlar medya çalışanları kapsamında ele alındığında, aşağıdakilerden hangisi etik olarak görülen davranış kurallarından değildir?
Subjektif olmak |
Haber ve yorum ayrımı |
objektif olmak |
Tarafsızlık |
Doğruluk ve dürüstlük |
Etik davranışlar medya çalışanları kapsamında ele alındığında, etik olarak görülen davranış kuralları;
• Doğruluk ve dürüstlük
• Tarafsızlık ve objektif olmak
• Meslek sırrı- haber kaynağına saygı ve sadık olmak
• Haber ve yorum ayrımı
• Mahremiyet ya da özel hayatın gizliliğine saygı
• Eleştiri sınırını aşmama- iftira, hakaret, kötüleme ve asılsız iddialardan kaçınma
• Cevap ve düzeltme hakkına saygı
• Kişisel çıkarlara pirim verilmemesi
• Gerçeklerin kurumsal çıkarlardan önce tutulması
• Şiddete, porno yayınlara ve terörizme karşı duruş sergileme
10.Soru
Batı’da liberalizmin ortaya çıktığı dönemde “Bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler” sözü ile döneme damgasını vuran liberalizmin ruhunu da yansıtan kişi kimdir?
Batı’da liberalizmin ortaya çıktığı dönemde “Bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler” sözü ile döneme damgasını vuran liberalizmin ruhunu da yansıtan kişi kimdir?
Johannes Gutenberg |
William Caxton |
Rene Descartes |
Adam Smith |
Johannes Kepler |
Söz konusu dönemin düşünsel bağlamda en önemli aktörlerinin başında Adam Smith (1723-1790) gelmektedir. Adam Smith’in yaşamış olduğu dönem Batı’da liberalizmin ortaya çıktığı dönemdir. “Bırakınız yapsınlar bırakınız geçsinler” sözü ile Adam Smith aslında döneme damgasını vuran liberalizmin ruhunu da yansıtmıştır. Yine 18. yüzyıl aynı zamanda bilim alanında da saf bilimsel verilerin anlam ve değer kazandığı katıksız pozitivist bir dönemi simgelemektedir. Bütün bu anlayışın ardında Rönesans, Reformasyon ve Aydınlanma düşünce yapısı ile felsefelerinin bulunduğunu da ifade etmek gerekmektedir.
11.Soru
Roma İmparatoru Julius Sezar zamanında önemli olayları halka duyurmak amacıyla kullanılan duvar ilanlarının ismi aşağıdakilerden hangisidir?
Acta Senatus |
Acta Diurna |
Acta Urbis |
Acta Publica |
Kil tabletler |
Yine aynı döneme denk düşen tarihlerde Roma İmparatoru Julius Sezar zamanında önemli olayları halka duyurmak amacıyla, Acta Diurna adı verilen duvar ilanlarından yararlanıldığı tarihçiler tarafından saptanmıştır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Roma İmparatorluğu dönemindeki duvar gazetelerinden biridir?
Acta Publica |
Index Librorum Prohibitorum |
Cogito Ergo Sum |
Sherman Act |
Associated Press |
Yöneten-yönetilen ikileminde basının ya da kitlesel iletişimin önem ve işlevine verilebilecek en somut ve güzel örneklerden biri de Roma İmparatorluğu dönemindeki duvar gazeteleridir. Bunların adlarının, Acta Senatus, Acta Urbis, Acta Publica olduğu bilinmektedir. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Dünyanın ve güneşin hareketleri konusunda gerçekleştirdiği çalışmalarla bilinen Alman bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Johannes Kepler |
Galileo Galilei |
Gaius Julius Ceasar |
Eric J.Hobsbawm |
Johannes Gutenberg |
Bir Alman bilim adamı olan Johannes Kepler’in (1571-1630) gökbilimci, matematikçi, fizikçi çalışmalarını da o ve ondan sonraki dönemlere olan etkileri bakımından unutulmamalıdır. Kepler’in dünyanın ve güneşin hareketleri konusunda gerçekleştirdiği çalışmaların o dönemin çok ilerisinde ve ezberbozan faaliyetler olduğunu söylemek de doğru ve yerinde bir saptama olacaktır. Doğru cevap A'dır.