Medyada Çalışma Hayatı Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“……………………… kendisine verilen metni değiştirmeden, metne anlamı değiştirecek herhangi bir müdahalede bulunmadan, düzgün bir diksiyonla seslendiren; ………………………… ise dinleyicinin hayal gücünü harekete geçirmek, programın etkisini arttırmak ve dinleyiciyi o radyo kanalında tutabilmek için yeteneğini ortaya koyan kişidir.”
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdaki ikililerden hangisi gelmelidir?
Sunucu-spiker |
Spiker-sunucu |
Ses operatörü-sunucu |
Spiker-ses operatörü |
Sunucu-ses operatörü |
Spiker kendisine verilen metni değiştirmeden, metne anlamı değiştirecek herhangi bir müdahalede bulunmadan, düzgün bir diksiyonla seslendiren, sunucu ise dinleyicinin hayal gücünü harekete geçirmek, programın etkisini arttırmak ve dinleyiciyi o radyo kanalında tutabilmek için yeteneğini ortaya koyan kişidir. Radyonun yayın akışı ya da metin ne kadar iyi olursa olsun sunucunun performansı yeterli değilse istenen etkiyi yakalamak mümkün olmayacaktır. Sunucunun özellikle canlı yayınlarda dinleyicileri ve konuşmacıları yönlendirme yeteneğine sahip olması gerekir. Hızlı düşünen, doğaçlama yeteneği bulunan, yeni gelişen durumlar karşısında çabuk toparlayabilen, dinleyiciyle sağlıklı bir bağ kurabilen sunucular radyo yayıncılığı açısından idealdir. Sorudaki boşluklara sırasıyla “spiker ve sunucu” gelmelidir.
2.Soru
Tarafların sahip oldukları haklar ve borçların, alım satımda olduğu gibi bir kez ifa edilmekle sona ermemesi Basın İş Sözleşmesi özelliklerinden hangisi ile ilgilidir?
Özel Hukuk Sözleşmesi Olması |
Kişisel İlişki Kurması |
İki Tarafa Borç Yüklemesi |
Devamlı Sözleşme Olması |
Bağımlı Hukuki İlişki Kurması |
İş sözleşmesi zamana bağlı devamlı bir sözleşmedir. İş sözleşmesi her iki tarafa birtakım haklar ve borçlar yüklemektedir. Tarafların sahip oldukları haklar ve borçlar, alım satımda olduğu gibi bir kez ifa edilmekle sona ermemektedir. Gazetecinin iş görme borcunu yerine getirmesi, buna karşın işverenin ücret ödeme borcunu yerine getirmesi iş sözleşmesinin türüne göre, kısa veya uzun devamlı bir süre içinde olmaktadır. Dolayısıyla iş sözleşmesinin belirli ya da belirsiz süreli oluşu ya da sürekli ya da süreksiz olması iş sözleşmesinin devamlı bir sözleşme olma niteliğini etkilemez. Doğru yanıt D şıkkıdır.
3.Soru
Basın iş sözleşmesi kanunda öngörülen hâllerden biri ile sona eren ve kanunda öngörülen asgari sürenin üstünde çalışmış olan gazeteciye, işveren tarafından ödenen ve miktarı gazetecinin çalışma süresi ve ücretine göre belirlenen tazminat türü aşağıdakilerden hangisidir?
Ölüm tazminatı |
Moral tazminatı |
Açılım tazminatı |
Kıdem tazminatı |
Geçim tazminatı |
Kıdem tazminatı, basın iş sözleşmesi kanunda öngörülen hâllerden biri ile sona eren ve kanunda öngörülen asgari sürenin üstünde çalışmış olan gazeteciye, işveren tarafından ödenen ve miktarı gazetecinin çalışma süresi ve ücretine göre belirlenen paradır. Kıdem tazminatının alacaklısı gazeteci, borçlusu ise işverendir.
4.Soru
Medya kuruluşlarına haber, fotoğraf, röportaj gibi gereçleri sağlayıp servis yapan kuruluşlara ne ad verilir?
Haber ajansları |
Reklam ajansları |
Turizm şirketleri |
Aracı kurum |
Kültür ajansı |
Gazeteler ya da televizyonların yurtiçi ve yurtdışı muhabirlerinden oluşan, haberleri olay yerinden haber merkezlerine ulaştıran bir iletişim ağı bulunmaktadır. Ancak hiçbir yayın organının ülkenin ya da dünyanın bütün güncel olaylarını takip etmesi ya da kapsaması mümkün değildir. Bu aşamada devreye, medya kuruluşlarına yazılı ya da görüntülü haber servisi yapan haber ajansları girmektedir. Bir haber ajansı, çok sayıdaki medya kuruluşunun hizmetinde bir çeşit gazeteciler ortaklığıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iletişim olgu ve sürecinde değişmez olarak kabul edilen temel ögelerden değildir?
sembol |
verici |
alıcı |
mesaj |
kanal |
İletişim olgu ve sürecinde değişmez olarak kabul edilen temel ögeler:
verici, alıcı, mesaj, kanal ve geribeslemedir
6.Soru
Günlük bir gazetede çalışan bir gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla yılda ne kadar ücretli izin verilir?
Günlük bir gazetede çalışan bir gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla yılda ne kadar ücretli izin verilir?
2 hafta |
4 hafta |
20 gün |
3 hafta |
15 gün |
Basın İş Kanunu gazeteciye yıllık ücretli izin hakkı da tanımıştır. Günlük bir gazetede çalışan bir gazeteciye, en az bir yıl çalışmış olmak kaydıyla yılda dört hafta tam ücretli izin verilir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişiminde etkin rol oynayan kitle iletişim araçlarından biri değildir?
Gazete |
Dergi |
Radyo |
Fotoğraf makinesi |
Televizyon |
Kitle iletişiminde etkin rol oynayan kitle iletişim araçları; gazeteler, dergiler, radyo ve televizyon olarak sıralanabilir. Bu araçlar, insanlara yakın ve uzak çevrelerinde olup bitenler hakkında haber vermekte, dünyayı tanımlamaya çalışmakta, diğer yandan insanların eğlence, eğitim gibi gereksinimlerini de karşılamaktadır. Doğru cevap D’dir.
8.Soru
Aşağıdaki mesleklerden hangisi Basın İş Kanunu kapsamında değildir?
Haber ajansı istihbarat şefi |
Gazete yazı işleri müdürü |
Gazete düzeltmeni |
Matbaa çalışanı |
Kameraman |
Bir kişinin Basın İş Kanunu kapsamında gazeteci sayılabilmesi ve hakkında Kanun hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli bir diğer koşul, İş Kanunu’ndaki işçi tarifi dışında kalmaktır. Bir gazete, süreli yayın veya özel radyo ve televizyonlarda haberle ilgili olan işler dışındaki işlerde çalışan ve bu nedenle Basın İş Kanunu kapsamına girmeyen kişiler hakkında ise 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır (Şuğle, 2001). Bu durumda bir gazetenin yazarı, muhabiri hakkında Basın İş Kanunu; aynı gazetenin matbaa çalışanları, arşiv görevlileri, güvenlik görevlisi hakkında ise 4857 sayılı İş Kanunu hükümleri uygulanır. Doğru yanıt D şıkkıdır.
9.Soru
Bütün çalışanların ve dolayısıyla gazetecilerin de sosyal güvenlik, sendika,
toplu iş sözleşmesi ve grev hakları güvence altına alan anayasa aşağıdakilerden hangisidir?
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1987 Anayasa referandumu |
1982 Anayasası
10.Soru
Basın İş Kanununa göre gazeteci, her hizmet yılı sonunda işverenin sağladığı kârın emeğine düşen nispi karşılığı olarak asgari kaç aylık ücret tutarında ikramiye alır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Gazeteciler her hizmet yılı sonunda işverenin sağladığı kârın emeklerine düşen nispi karşılığı olarak asgari birer aylık ücret tutarında ikramiye alırlar. Doğru yanıt A şıkkıdır.
11.Soru
İşçinin belirli veya belirsiz bir süre, işverenin talimatına göre ve onun denetimine bağlı olarak çalışmasını ifade eden basın iş sözleşmesi unsuru aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Bağımlılık unsuru |
Ücret unsuru |
İş görme unsuru |
Kurum unsuru |
Katkı unsuru |
Bağımlılık unsuru: Genel olarak bağımlılık işçinin belirli veya belirsiz bir süre, işverenin talimatına göre ve
onun denetimine bağlı olarak çalışmasını ifade eder (Sümer, 2013). Bir başka ifade ile işçinin, işverenin yönetim, denetim ve gözetimi altında onun talimatlarına uymak ve hatta onun cezalandırma yetkisini de kabul etmek suretiyle iş görmesidir.
12.Soru
Günümüzde gazete, radyo, televizyon, internet, dergi gibi kitle iletişim araçlarının tümünü ifade etmek için hangi kavram kullanılmaktadır?
Kültür |
İletișim |
Toplum |
Medya |
Etkileșim |
Günümüzde gazete, radyo, televizyon, internet, dergi gibi kitle iletişim araçlarının tümünü ifade etmek için medya kavramı kullanılmaktadır. Medya, kitle iletişiminde gerekli araçlarla bu hizmeti sunan yapının bütününü ifade ettiği gibi bu iletişimin gerçekleştiği ortamın kendisini de ifade etmektedir. Bu kavramın kullanımı yabancı ülkelerde daha eskilere dayanmakla birlikte Türkiye’de özel radyo ve televizyonların yayın hayatına başladığı 1990’lı yılların başında gerçekleşmiştir. Medya kavramının kullanımında, özel televizyonlarının yayına başlaması, gelişmesi ve dünyadaki küreselleşme eğilimi ile kültürel etkileşim etkili olmuştur.
13.Soru
Yayınlanmaya uygun olarak gelmeyen haberlerin yeniden yazımı gerçekleştirilmesi görevini kim üstlenir?
Yayınlanmaya uygun olarak gelmeyen haberlerin yeniden yazımı gerçekleştirilmesi görevini kim üstlenir?
Yazı İşleri Müdürü |
Editör |
Sayfa Sekreteri |
Redaktör |
Muhabir |
Yazı işleri bünyesinde bulunan diğer birimlerden biri redaksiyon servisidir. Bu birimde, yayınlanmaya uygun olarak gelmeyen haberlerin yeniden yazımı gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D' dir.
14.Soru
Ülkemizde gazetecilere yönelik ilk düzenleme hangi kanunla yapılmıştır?
1938 Tarihli Basın Birliği Kanunu |
1931 Tarihli Matbuat Kanunu |
1926 Tarihli Borçlar Kanunu |
1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu |
1924 Tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu |
1952 tarihli 5953 sayılı Basın İş Kanunu
15.Soru
Kamera ekibiyle birlikte stüdyoda görev alan bu kişi ana kumandadan başa takılan bir düzenek (intercom) yoluyla talimat alır ve simgesel el hareketleri kullanarak ekran önündeki spikeri/sunucuyu yönlendirir.
Yukarıda tanımlanan görev aşağıdakilerden hangisidir?
Kamera ekibiyle birlikte stüdyoda görev alan bu kişi ana kumandadan başa takılan bir düzenek (intercom) yoluyla talimat alır ve simgesel el hareketleri kullanarak ekran önündeki spikeri/sunucuyu yönlendirir.
Yukarıda tanımlanan görev aşağıdakilerden hangisidir?
Yapımcı |
Yönetmen |
Yönetmen Yardımcısı |
Prodüksiyon Amiri |
Stüdyo S¸efi |
Kamera ekibiyle birlikte stüdyoda görev alan stüdyo şefi ana kumandadan başa takılan bir düzenek (intercom) yoluyla talimat alır ve simgesel el hareketleri kullanarak ekran önündeki spikeri/sunucuyu yönlendirir. Doğru cevap E' dir.
16.Soru
Çalışan Gazeteciler Günü hangi gün kutlanmaktadır?
5 Ocak |
10 Ocak |
15 Ocak |
20 Ocak |
30 Ocak |
1961 tarihinde çıkarılan 212 sayılı kanunla Basın İş Kanunu ile basın çalışanlarına bazı haklar tanınmasına dönemin patronları tepki göstermiş, Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul ve Yeni Sabah gazetelerinin sahipleri üç gün gazete çıkarmamışlardır. Bu gazetelerde çalışan gazeteciler ise Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın desteğiyle bu üç gün boyunca Basın adlı bir gazete yayınlamışlardır. Bugün bu yasanın değiştirildiği 10 Ocak tarihi de Çalışan Gazeteciler Günü olarak kutlanmaktadır. Doğru yanıt B şıkkıdır.
17.Soru
Aşağıdaki hangi koşullara uygun şekilde gazeteci çalıştıranlar Basın İş Kanunu’na göre işveren sayılırlar?
- Çalıştırdığı gazeteci ile iş ilişkisinin iş sözleşmesine dayanması
- Çalıştırdığı gazetecinin İş Kanunu’ndaki işçi tarifine uyması
- Gazeteciyi çalıştırdığı işyerinin Kanunda öngörülen işyerlerinden olması
- Gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olma
1-2-3 |
1-2 |
2-4 |
2-3-4 |
1-3-4 |
Yukarıda yapılan tanıma göre aşağıda değinilen üç koşula uygun şekilde gazeteci çalıştıranlar Basın İş Kanunu’na göre işveren sayılırlar. Bu şartlar şunlardır: • Çalıştırdığı gazeteci ile iş ilişkisinin iş sözleşmesine dayanması • Gazeteciyi çalıştırdığı işyerinin Kanunda öngörülen işyerlerinden olması, • Gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olma
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, haberleri toplayan, gazeteye hangi haberlerin, hangi hacimde, hangi tipografik özelliklerle ve görsel estetikle gireceğini belirleyen temel birimdir?
içerik birimi |
yönetim |
idari birim |
teknik birim |
yazı işleri |
Yazı işleri, haberleri toplayan, gazeteye hangi haberlerin, hangi hacimde, hangi tipografik özelliklerle ve görsel estetikle gireceğini belirleyen temel birimdir.
19.Soru
Medya kuruluşlarının haber ajanslarından haber hizmeti alabilmesi için öncelikle ne yapması gerekir?
Haber ajansını kendi açmalı |
Reklam yayınlarını arttırmalı |
Abonelik bedeli ödemeli |
Her ülkeye gazeteci göndermeli |
İzleyici ve dinleyicilerinden yardım almalı |
Medya kuruluşlarının haber ajanslarından haber hizmeti alabilmesi için abonelik bedeli ödemesi gerekmektedir.
20.Soru
Gazetenin kendi kaynaklarından ve ajanslardan gelen haberler arasından gazeteye girecek kadar önemli olanları seçmek, farklı uzunluklarda gelen haberleri anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmak gibi görevleri aşağıdakilerden hangisi yerine getirmektedir?
yazı işleri müdürü |
editörler |
sayfa sekreterleri |
muhabirler |
foto muhabirleri |
Yazı işlerini oluşturan her seksiyonda editörler ve sayfa sekreterleri bulunmaktadır. Editörler, gazetenin kendi kaynaklarından ve ajanslardan gelen haberler arasından gazeteye girecek kadar önemli olanları seçmekle işe başlar. Yine editörlerin önemli görevlerinden biri, farklı uzunluklarda gelen haberleri anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmaktır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ