Medyada Çalışma Hayatı Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ofset teknolojisi aşağıdaki gazetelerin hangisi öncülüğünde önem kazanmıştır?
Günaydın |
Hürriyet |
Milliyet |
Tan |
Sabah |
Haldun Simavi, Hürriyet’ten ayrılınca ona rakip olmayacak bir gazete çıkarma arayışına girer. Yenilikçi bir düşünce ile çok kişiye hitap edecek olan gazete 1966 yılında “Son” adıyla çıkar. Bu gazete Günaydın’a geçişi sağlamıştır. Aktüalite, bol resimli, kısa haberli, sansasyonel haberlere, fotoromanlara yer veren magazin ağırlıklı bir bulvar gazetesi hüvi-yetindedir. Dört sayfa ve kokulu yayınlanan gazete 250 bin tiraj sağlamış ve bulvar gazetesinin başarılı olduğunu göstermiştir. Simavi, 26 Kasım 1968’de Günaydın gazetesini çıkartmıştır. Günaydın’ın öncülüğünde önem kazanan ofset teknolojisi 1970’lerin başından itibaren diğer büyük gazeteler Hürriyet, Milliyet ve Tercüman tarafından da
kullanılmaya başlanmıştır.
2.Soru
Tarihte İstanbul'da kurulan ilk matbaa hangi yıl kurulmuştur?
1492 |
1493 |
1727 |
1729 |
1794 |
Avrupa’da baskı yapılabilen ilk matbaanın 1450 yılında kurulduğu kabul edilirse yaklaşık 43 yıl sonra İstanbul’da da matbaanın (1493) faaliyete geçtiği görülür (Güz, 2000). 1492 yılında İspanya’dan Türkiye’ye gelen Museviler yanlarında matbaayı da getirmişlerdir. 1493 yılında İstanbul’da ilk matbaa Musevi Hahamı Gerson tarafından II. Beyazid zamanında kurulmuştur. Doğru cevap B şıkkıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi istihbarat şefinin görev ve sorumluluklarından birisi değildir?
Yaşadığı çevrede gazetesinin ilgisini çekebileceğini varsaydığı olayları haber hâline getirir. |
Muhabirlere haber konularını önerir ve gündemi düzenler. |
Haberin merkeze ulaşması sürecinde muhabirlerle irtibat hâlinde olur. |
Aynı habere birden fazla muhabirin gitmesini ya da hiçbir muhabirin gitmemesi durumunu engeller. |
Haber merkezine gelen istihbaratlar doğrultusunda muhabirleri görevlendirir |
İstihbarat şefi olarak adlandırılan bu görevli, muhabirlere haber konularını önerir, haber merkezine gelen istihbaratlar doğrultusunda muhabirleri görevlendirir, gündemi düzenler, aynı habere birden fazla muhabirin gitmesini ya da hiçbir muhabirin gitmemesi durumunu engeller ve haberlerin oluşmasından sorumludur.
4.Soru
Basın özgürlüğü kaça ayrılmaktadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Düşünceyi açıklama özgürlüğünün bir alt türü olan basın özgürlüğü; haber, fikir ve dü-şünceleri serbest olarak toplayıp, yorumlama, eleştirme ve basabilme başka bir deyişle çoğaltıcı araçlarla çoğaltabilme ve bunları yine serbest olarak yayımlayıp dağıtabilme serbestîsidir. Bu özgürlük “maddi” ve “biçimsel” olarak ikiye ayrılır.
5.Soru
Mustafa Kemal'in Ankara'ya yerleştikten sonra milli mücadeleye destek vermek amacıyla kendi denetiminde çıkarttığı gazetenin adı hangisidir?
Tercüman-ı Ahval |
Tasvir-i Efkar |
İrade-i Milliye |
Hakimiyet-i Milliye |
Resmi Ceride |
Mustafa Kemal Ankara’ya yerleştikten sonra kendi denetiminde 10 Ocak 1920’de Hâkimiyet-i Milliye isimli gazeteyi çıkartmıştır.
6.Soru
Osmanlı’da çıkan ilk gazetenin çıkış amacı aşağıdakilerden hangisidir ?
Yönetimle ilgili sorunlar |
Halkı eğitmek |
Halkı bilgilendirmek |
Padişahın emirlerini bildirmek |
Askeri gelişmeleri anlatmak |
Vilayet gazetelerinin temel amacı, İmparatorluğun çeşitli bölgelerinde başlamış olan ayrılıkçı akımlara karşı mücadele etmektir. Bir başka ifadeyle ilk yerel gazetelerin çıkışı, yönetimle ilgili sorunlardan kaynaklanmıştır.
7.Soru
Uydu üzerinden yayın yapan ilk özel kanal aşağıdakilerden hangisidir?
STAR 1 |
ATV |
TELE-ON |
TGRT |
SHOW TV |
İlk özel televizyon kanalı olan Magic Box şirketine ait Star 1 ilk yayınını yurtdışından yapmış, uydu üzerinden yapılan bu yayın Türkiye’de küçük çanak antenlerle izlenmiştir.
8.Soru
Gazetelerin ve gazetecilerin haklarını güvence altına alan yasal düzenlemelerin oluşturulduğu, hem ulusal hem de yerel basın kuruluşlarının ve buna bağlı olarak gazetecilerin sayısının arttığı ve gazeteciliğin profesyonel bir meslek olarak tanımlandığı dönem hangisidir?
II. Meşrutiyet sonrası |
1960 sonrası |
1970 sonrası |
1980 sonrası |
1990 sonrası |
1960 sonrası
9.Soru
Medyada esnekliğin tezahürü nasıl ortaya çıkmaktadır?
İş güvencesinin ortadan kalkmasıyla |
Nesnelliğin ortadan kalkmasıyla |
Güvenilirliğin ortadan kalkmasıyla |
Demokratikleşmenin ortadan kalkmasıyla |
Eşit hakların ortadan kalkmasıyla |
Medyada esnekliğin diğer bir tezahürü, “iş güvencesi”nin ortadan kalkmasıdır. Medyada esnek çalışma, çıraklık müessesesine benzer bir şekilde, stajyer personelin ömür boyu stajyer personele terfi ettirilmesi olarak ortaya çıkmaktadır. “Stajyer” personel, sigortasız, sosyal güvencesiz ve örgütsüz genç emek olarak işverene istediğinden daha fazlasını vermektedir.
10.Soru
Kamu hizmeti yayıncılık sisteminde yöneticiler kim veya kimler tarafından atanır?
Kurumun kendisi tarafından |
Kurumun en yaşlı üyesi tarafndan |
Halkın oylarıyla |
Hükümet tarafından |
Çalışanlar tarafından |
Yayın kuruluşlarının yöneticileri daha çok hükümet tarafından ya da devletteki farklı kurum ya da makamlar tarafından atanır. Yöneticileri atama ve görevden alma Meclis, Cumhurbaşkanı, Devlet Başkanı vd. tarafından yapılır.
11.Soru
2006 yılı itibariyle yapılan araştırmada, aşağıdaki illerden hangisinde bulunan gazetelerde çalışan sayılarının 100’ü aşabildiği ortaya konmuştur?
Adana |
Gaziantep |
Antalya |
Ankara |
İzmir |
İzmir
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi teknolojik gelişmelerin gazetecilik alanında yarattığı gelişmelerden biridir?
Yalan haberin ortadan kalkması |
İnternet gazeteciliğinin ortaya çıkması |
Basılı gazetelerin hayatına son verilmesi |
Televizyon ve radyonun ön plana çıkması |
İşsiz gazeteci sayısının artması |
Teknolojik gelişmeler pek çok sektörü olduğu gibi basın sektörünü de etkilemiştir. Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler basın sektöründe yazılı basın gazeteciliğine ilave olarak radyo- televizyon gazeteciliği ile İnternet gazeteciliği adı altında iki yeni gazetecilik türünün ortaya çıkmasına yol açmıştır. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Aşağıdaki gazetelerden hangisi Kurtuluş Savaşı'nın yayın organı olarak Milli Mücedele döneminde öne çıkmıştır?
İrade-i Miiliye |
Hukuk-u Beşer |
Ceride-i Havadis |
Hakimiyet-i Milliye |
Ulus |
Kurtuluş Savaşının fiilen örgütlenmeye başladığı dönemde 1919’da Mustafa Kemal tarafından Sivas’ta çıkarılan İrade-i Milliye ve 1920’de Ankara’da çıkarılan Hakimiyet-i Milliye gazeteleri öncü yerel gazeteler olmuşlardır. Özellikle Hakimiyet-i Milliye, kurutuluş savaşının yayın organı işlevini üstlenmiş, Ankara’da basılmasına rağmen, savaşın sürdüğü tüm cephelere dağıtılmıştır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’deki gazeteciler için doğrudur?
İşsizlik oranı düşüktür. |
Sigorta imkanı yüksektir. |
Sendikalaşma vardır. |
İş güvencesi vardır. |
İnternet yayını yapılır. |
TÜİK’in 2015 yılında yaptığı araştırmada işsiz gazeteci sayısı 7 bine dayanmıştır. Çeşitli nedenlerle işini kaybeden gazeteciler artık basın sektöründe son derece doğal karşılanmaktadır. Pek çok gazetecinin sigortasız çalıştırıldığı, sendikal örgütlenmenin son derece kısıtlı olduğu gazetecilik ortamında İnternet ve sosyal medya gazetecilerin kendilerini daha bağımsız ifade edebilecekleri ve işten çıkarılma korkusu olmadan gazetecilik yapabilecekleri bir mecraya dönüşmüştür.
15.Soru
Basın işletmelerinin 'mega işletme' sayılması için çalışan sayısı kaç olmalıdır?
500 ve üzeri çalışan kişi |
800 ve üzeri çalışan kişi |
1000 ve üzeri çalışan kişi |
1500 ve üzeri çalışan kişi |
2000 ve üzeri çalışan kişi |
Basın işletmeleri çalışan sayısı, üretim kapasitesi ve ciro büyüklüğü bakımından: küçük (1-6 çalışan kişi), orta büyük (6-50 çalışan kişi), büyük (50-2000 çalışan kişi) ve mega işletmeler (2000 ve üzeri çalışan kişi) boyutunda hizmet vermektedir.
16.Soru
Basın iş kanununda günlük iş süresi, gazetecinin gece ve gündüz çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın sürekli çalışan gazeteciler için çalışma süresi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir ?
8 saat |
4 saat |
6 saat |
12 saat |
10 saat |
Basın iş kanununda günlük iş süresi, gazetecinin gece ve gündüz çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın sürekli çalışan gazeteciler için çalışma süresi 8 saat olarak belirlenmiştir.
Doğru yanıt A seçeneğidir.
17.Soru
Türkiye'de basın alanında ilk büyük tekelleşme aşağıdakilerden hangisidir?
Doğan Holding |
Demirören Holding |
Doğuş Holding |
Çalık Holding |
Çukurova Holding |
Türkiye'de basın alanında ilk büyük tekelleşme Doğan Holding Grubu olmuştur. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Kamu hizmeti yayıncılık sisteminde başlıca amaç nedir?
Ülkeyi yönetenlerin çıkarlarını korumak |
Kurumun çıkarlarını korumak |
Sisyasi partilerin çıkarlarını korumak |
Devleti korumak |
Topluma hizmet etmek |
Yayınlarda başlıca amaç topluma hizmettir. Kamu hizmeti, kamu görevi anlayışını esas alan bu sistemde kamunun yararına olan her şey yayınlarda yer alır. Bu doğrultuda, ülkeyi yönetenlerin, devletin ya da siyasi partilerin çıkarları için değil tarafsız olarak toplumu bilgilendirmek için yayın yapılmaktadır.
19.Soru
- Yayın kurumunun geliri hükümetten, devletten ya da alıcılardan değil kanalın aldığı reklamlardan elde edilmektedir.
- Yayın kurumlarının yönetici ve diğer çalışanlarının atama ve görevden alımlarında devletin, hükümetin herhangi bir yetkisi yoktur.
- Yayınlarda çoğulculuk hakimdir.
- Yayın kanallarının varlığı reklama dayanır.
- Programların üretiminde merkezileşme yoktur.
Yukarıda verilen özellikleri sayan bir kişi aşağıdaki sistemlerin hangisinden bahsetmektedir?
Hükümet Sistemi |
Kamu Hizmeti Yayın Sistemi |
Kurum Yayın Sistemi |
Elektronik Sistem |
Özel Girişimci Sistem |
Özel Girişimcilik Yayın Sistemi şu özelliklere sahiptir: Yayın kurumunun geliri hükümetten, devletten ya da alıcılardan değil kanalın aldığı reklamlardan elde edilmektedir. Yayın kurumlarının yönetici ve diğer çalışanlarının atama ve görevden alımlarında devletin, hükümetin herhangi bir yetkisi yoktur. Yayınlarda çoğulculuk hakimdir. Yayın kanallarının varlığı reklama dayanır. Programların üretiminde merkezileşme yoktur. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya sahibi olmanın büyük sermaye sahiplerinin ilgisini çekmesinin nedenlerinden birisi değildir?
Statü ya da toplumsal üstünlük farklılığı. |
Kamuya hizmet etmesi (kamusal kullanım). |
Medya dışında kalan iş alanlarındaki yatırımlarda kuvvetli olmak. |
İdeolojiler kurabilmek, geliştirebilmek. |
Yüksek karlılık. |
Yüksek karlılık, medya sahibi olmanın büyük sermaye sahiplerinin ilgisini çekmesinin nedenlerinden birisi değildir. Doğru cevap E seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ