Medyada Çalışma Hayatı Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kadrolu çalışanların çok sınırlı bir bölümü ............sayılı Basın İş Kanunu kapsamında istihdam edilmekte; büyük bir bölümü ise İş Kanunu kapsamında, ya da ..................çalışma olarak istihdam edilmektedirler. Diğer bir esneklik uygulaması,..................kurumunun geliştirilmesidir.
Aşağıdaki bilgilerden hangilerini kullanarak yukarıdaki doğru bilgiye ulaşabiliriz?
211, “telif ”li, “free-lance muhabirlik ve yazarlık” |
211, “telif ”li, “stajyerlik” |
212, “telif ”li, “free-lance muhabirlik ve yazarlık” |
212, “telif ”siz, “free-lance muhabirlik ve yazarlık” |
210, “telif ”li, “stajyerlik” |
Kadrolu çalışanların çok sınırlı bir bölümü 212 sayılı Basın İş Kanunu kapsamında istihdam edilmekte; büyük bir bölümü ise İş Kanunu kapsamında, ya da “telif ”li çalışma olarak istihdam edilmektedirler. Diğer bir esneklik uygulaması, “free-lance muhabirlik ve yazarlık” kurumunun geliştirilmesidir.
2.Soru
Osmanlı topraklarında yayımlanan ilk Türkçe gazete aşağıdakilerden hangisidir?
Takvim-i Vekayi |
Vekayi-i Mısriye |
Resmî Ceride |
Peyam-ı Sabah |
Hâkimiyet-i Milliye |
Vekayi-i Mısriye
3.Soru
Medyada kadın çalışanların alt düzeyde yoğunlaşması ve üst düzey yöneticilerin tamamının erkek olması neyin göstergesidir?
Kadına verilen önemin |
Kadının başarısının |
Cinsiyetçi politikalarının |
Erkeğin egemenliğinin |
Kadının egemenliğinin |
Medyada çalışma koşullarına bakıldığında kadın çalışanların genellikle alt düzeye yoğunlaştıkları, daha tepe yöneticilerin de ağırlıklı olarak erkeklerden oluştuğu görülmektedir. Kadınların görece daha hafif işlere yönlendirildikleri gazete işletmelerinde, başarıya ulaşan pek çok kadın gazetecinin de kendi kimliklerini koruyarak değil, adeta erkeksileşerek başarıya ulaştıkları görülmektedir. Köşe yazarlarına bakıldığında, erkeklerin kadınlara oranla bariz bir sayısal üstünlüğü olduğu görülmekte, dolayısıyla kadınların çalışma ortamında ikincil konuma itildiği görülmektedir.
4.Soru
1864 yılında yürürlüğe giren ve yayını izne bağlaması, gazeteyi kapatmak gibi cezalar içermesi nedeniyle basını sıkı bir idari denetim ve cezai bir yaptırım içine alan kanun aşağıdakilerden hangisidir?
Teşkilat-ı Esasiye Kanunu |
Borçlar Kanunu |
Matbuat Nizamnamesi |
Basın İş Kanunu |
Basın Birliği Kanunu |
1864 yılında yürürlüğe giren Matbuat Nizamnamesi yayını izne bağlaması, gazeteyi kapatmak gibi cezalar içermesi nedeniyle basını sıkı bir idari denetim ve cezai bir yaptırım içine almıştır. Doğru cevap C’dir.
5.Soru
İletişim sürecinde, iletişimin eksiksiz gerçekleşebilmesi için koşullardan biri olan alıcının mesaja verdiği tepkinin kaynak tarafından öğrenilmesi anlamına gelen öge aşağıdakilerden hangisidir?
Kanal |
Mesaj |
Geribesleme |
Alıcı |
Verici |
Geribesleme
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “medya sorumlu ancak bir o kadar da sorunlu bir sektör. Prezantasyon için kadınlar, yönetim kademeleri için erkekler tercih ediliyor.” söylemini açıklar?
İşsizlik |
Cinsiyetçi |
Sigortasızlık |
Sansür |
Tekelleşme |
Bir cinsiyetin, genellikle erkekliğin, diğerinden üstün olduğunu savunan görüş ve ideolojidir.
7.Soru
BBC (British Broadcasting Corporation)’a bağlı kaç radyo istasyonu bulunmaktadır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
BBC’nin radyo şebekesi 5 kanaldan yılda 35 bin saat radyo yayını yapmaktadır.
8.Soru
Basın İlan Kurumu (BİK) kaç yılında kurulmuştur?
1945 |
1948 |
1951 |
1955 |
1961 |
Resmî ilanları adil bir şekilde dağıtmak ve siyasi müdahaleleri önlemek üzere 1961 yılında Basın İlan Kurumunun kurulması, sonraki dönemlerde yerel basın için yaşamsal önemde bir gelir kaynağı oluşturmuştur. Resmî ilan desteği sayesinde yerel gazete çıkarmak görece kolaylaştığı için yerel basında sayıca bir artış meydana gelmiştir
9.Soru
Çocukların işe alınma yaşları ve çalışma sürelerinin sınırlanması ile işçi sağlığı ve iş güvenliğine ilişkin olmak üzere dilek niteliğinde ortak kararların alındığı Berlin Konferansı hangi tarihte gerçekleştirilmiştir?
1852 |
1875 |
1890 |
1902 |
1912 |
Sanayi Devrimi sonrasındaki kötü çalışma koşulları, devletin doğrudan işçi-işveren ilişkilerine karışmasına yol açar. Bu alanda çıkarılan ilk çalışma yasaları daha çok, çocuklar ile gençler ve kadınlar gibi özel olarak korunma gereksinimi içinde bulunan çevrelere yönelir. 1890 yılında Berlin Konferansı’nda çocukların işe alınma yaşları ve çalışma sürelerinin sınırlanması ile işçi sağlığı ve iş güvenliğine ilişkin olmak üzere, dilek niteliğinde ortak kararlar alınır. Doğru cevap C’dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçinin (gazetecinin) yetersizliğinden kaynaklanan hallerden biri olarak gösterilemez ?
Ortalama olarak benzer işi görenlerden daha az verimli çalışma |
Gösterdiği niteliklerde beklenenden daha düşük performansa sahip olma |
İşe yatkın olmama |
Sık sık hastalanma |
Fazla mesaiye kalma |
Fazla mesaiye kalma,işçinin (gazetecinin) yetersizliğinden kaynaklanan hallerden biri değildir.
Doğru yanıt E seçeneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi belli bir zaman ve mekan zorunluluğu olmaksızın performans odaklı bir çalışma biçimidir?
Performans |
İş güvencesi |
Kaşeli çalışma |
Esnek çalışma |
Stajyer |
Basında gitgide yayılım gösteren esnek çalışma biçimleri de medya çalışanlarını tehdit eden yeni bir oluşum olarak göze çarpmaktadır.
12.Soru
Özel girişimci yayın sistemi hangi ülke ismi ile birlikte anılmaktadır?
İngiliz sistemi |
Amerikan sistemi |
Fransız sistemi |
Alman sistemi |
İsveç sistemi |
Yayın sistemleri özel girişimci olan ülkelerin ekonomik sistemleri liberal ekonomiye dayanmaktadır. Bu nedenle sistem, liberal ekonominin en yoğun olduğu ABD ile bu ülkenin siyasal, ekonomik etkisinde olan Latin Amerika ülkelerinde uygulanmakta, bu bakımdan da “Amerikan sistemi” olarak adlandırılmaktadır.
13.Soru
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı verilerine göre yerel gazete sayısı kaç civarındadır?
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı verilerine göre yerel gazete sayısı kaç civarındadır?
500 |
1000 |
1500 |
2000 |
2500 |
Ülke genelinde il ve ilçelerde yayımlanan yerel gazetelerin sayısı Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı verilerine göre 2000’i aşmaktadır.
14.Soru
Gazetelerde haberlerin mizanpajından sorumlu kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Sayfa sekreteri |
Editör |
Yazı işleri müdürü |
Muhabir |
Redaktör |
Sayfa sekreterleri de editörler gibi gazete sayfalarının oluşumunu sağlayan görevlilerdir ancak onlar işin teknik kısmından yani mizanpajından sorumludur. Sayfa sekreterleri, editör ve yardımcıları tarafından belirlenen ve gazeteye girmesine karar verilen haberlerin sayfanın hangi kısmında, hangi büyüklükte, hangi harf karakteriyle ve nasıl bir görsel malzemeyle desteklenerek gireceğine karar veren kişilerdir.
15.Soru
Türk basın çalışanları için sendikal örgütlenmenin başlangıcı olarak kabul edilen oluşum hangisidir?
Matbuat-ı Osmaniye Cemiyeti |
Mürettibin-i Osmaniye Cemiyeti |
Takrir-i Sükun Kanunu |
Serbest Cumhuriyet Fırkası |
Basın Birliği Kanunu |
Türk basın çalışanları için sendikal örgütlenmenin başlangıcı olarak kabul edilen Matbuat-ı Osmaniye Cemiyeti’nin kuruluş amacı gazetecilerin haklarını korumak ve her yerde temsil edilebilmelerini sağlamak olmuştur.
16.Soru
Türkiye'de basın sektöründe tekelleşme hangi yıllarda yoğunluk kazanmıştır?
60'lı yıllar |
70'li yıllar |
80'li yıllar |
90'li yıllar |
2000'li yıllar |
Basın sektörü, özellikle 80’li yılların başlarından itibaren hem teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, hem de basının büyük bir sanayi kolu hâline dönüşmesiyle birlikte büyük holdinglerin etkisi altına girmiş ve kısa sürede tekelleşmenin etkilerini en yoğun düzeyde yaşamıştır. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
2002 yılında Sabah Grubu gazeteleri satın alarak Türkiye’ye ismini duyuran daha çok maden ve enerji sektöründeki yatırımlarıyla bilinen grup aşağıdakilerden hangisidir?
Doğan Grubu |
Demirören Grubu |
Uzan Grubu |
Ciner Grubu |
Bilgin Grubu |
2002 yılında Sabah Grubu gazeteleri satın alarak Türkiye’ye ismini duyuran daha çok maden ve enerji sektöründeki yatırımlarıyla bilinen Turgay Ciner’e ait Ciner Grubu, Sabah ve ATV’yi bırakmak durumunda kaldıktan sonra medya alanında yatırımlarına devam etmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işletme yapılarının değişmesi ve otosansürün gelişmesinin etkilerinden biri değildir?
Bağımsız habercilik zorlaşmıştır. |
Medya reklam aracı ve siyasi güç için bir silah olarak görülmüştür. |
Neo-liberal düzene uyumlaşma olmuştur. |
İzleyiciler aydınlatılması gereken vatandaş yerine müşteri olarak algılanmıştır. |
Gazetecilik daha bağımsız ve demokratik hale gelmiştir. |
Cevap seçeneği dışındaki tüm seçenekler işletme yapılarının holdingleşmesi ve otosansürün gelişmesinin etkileri arasında görülmektedir. Ancak böyle bir basın sektöründe gazetecilik bağımsız ve demokratik değil tam tersine bu gazetecilik, demokratik hayatın bir aracı olmaktan çok, onu yaşatabilen sınıfların menfaatlerini yansıtmakta ve onlara hizmet etmektedir
19.Soru
Doğan grubunun gazete ve televizyonda tiraj, reyting ve reklam pazar payını kaybetmeye başlaması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
Doğan grubunun gazete ve televizyonda tiraj, reyting ve reklam pazar payını kaybetmeye başlaması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
Yayın kalitesinin düşmesi |
Hedef kitlenin diğer medya gruplarına ilgi göstermesi |
AKP' nin ikinci kez iktidara gelmesi sonrası yapılan düzenlemeler |
Aşırı miktarda yatay büyüme göstermesi |
Yönetici ekibin beceriksizliği |
Doğan grubu medyada büyük bir güç olduktan sonra özellikle 2007’den sonra AKP hükümetinin ikinci kez iktidara gelmesiyle yapılan düzenlemelerle gazete ve televizyonda tiraj, reyting ve reklam pazar payını kaybetmeye başlamıştır. Doru cevap C' dir.
20.Soru
Aşağıda sıralanan kamu hizmeti yayıncılığı sisteminin özelliklerinden hangisi doğru değildir?
Programların üretimi çoğunlukla tek merkezden yapılır. |
Yayıncılığa has teknik olanaklar bu sistemde sınırsızdır. |
Yayınlarda başlıca amaç topluma hizmettir. |
Yayınlarda genel olarak kâr amacı güdülmez. |
Yayın kuruluşlarının yöneticileri daha çok hükümet tarafından ya da devletteki |
Kamu hizmeti yayın sisteminde yayın olanakları, istasyonları, şebeke vericileri sınırlı
tutulmaktadır. Stüdyo ve stüdyoda bulunan teknik donanım devletin ya da merkezi hükümetlerin elinde ya da denetimindedir. Doğru cevap B şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ