Kanun’un 1. maddesinde gazeteci tanımı yapılmaktadır. Buna göre gazeteci, gazete, mevkute, haber ve fotoğraf ajansları, radyo ve televizyon kuruluşlarının haberle ilgili birimlerinde her türlü fikir ve sanat işlerinde İş Kanunundaki işçi tarifi şümulü dışında kalan kimselerdir.

Yayıncılık alanındaki yeni gelişmelere TRT’nin de ayak uydurmasıyla 1984 yılında renkli yayına geçilmiştir.

d

Tanımlar incelendiğinde kaşeli çalışma olduğu görülür.

Yerel gazetelerde çalışanların 19’u (yüzde 10.6 ) iletişim mezunudur. İletişim dışında üniversite eğitimi almış çalışanların sayısı 53 (yüzde 29.6 ) iken lise mezunlarının sayısı 100 (yüzde 55.8), ortaokul mezunlarının sayısı 7’ dir (yüzde 3.9). Dolayısıyla iletişim fakültesi mezunları, yerel gazete çalışanlarının yalnızca küçük bir yüzdesinin oluşturmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Basın işletmeleri çalışan sayısı, üretim kapasitesi ve ciro büyüklüğü bakımından: küçük (1-6 çalışan kişi), orta büyük (6-50 çalışan kişi), büyük (50-2000 çalışan kişi) ve mega işletmeler (2000 ve üzeri çalışan kişi) boyutunda hizmet vermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir. 

Özetle basında çalışma hayatında karşılaşılan problemler bu ünite ekseninde dört ana başlık altında incelenmiştir. Şüphesiz ki sorunlar çok daha fazladır ancak tekelleşme, holdingleşme, sendikasızlık, işsizlik ve cinsiyetçi politikaların baskınlığı daha sağlıklı bir gazetecilik ortamının oluşmasının önündeki en ciddi engellerin başında gelmektedir.

Özel kanallar yayın akışlarını izleyicilerin günlük yaşam akışlarına uygun olarak düzenleme
yöntemiyle istedikleri hedef kitleye de rahatça ulaşmayı başarabilmiştir. Bu düzenlemede,
belli programlar günün belli saatlerinde belli bir izleyici kitlesi hedefleyerek yayına verilmektedir. En fazla sayıda izleyicinin ekran başında bulunduğu varsayılan, akşam saat 7 ile 11 arasındaki zaman dilimini kapsayan prime-time’da özel kanallar daha geniş bir izleyici kitlesine seslenebilmek için çabalamaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Editörler, gazetenin kendi kaynaklarından ve ajanslardan gelen haberler arasından gazeteye girecek kadar önemli olanları seçmekle işe başlar. Yine editörlerin önemli görevlerinden biri, farklı uzunluklarda gelen haberleri anlamında herhangi bir farklılaşmaya yol açmadan kısaltmak ve gazetede ayrılan alana sığdırmaktır. Haberi kısaltma işlemi kimi zaman genişletme, kimi zaman da iki haberi birleştirme şekline dönüşebilir.

İletişimin kitlesel boyutta ele alınması, iletişimin topluma özgü, toplumsal bir olgu olduğunun vurgulanması açısından önemlidir.

Basında gitgide yayılım gösteren esnek çalışma biçimleri de medya çalışanlarını tehdit eden yeni bir oluşum olarak göze çarpmaktadır. Önceki dönemin, belirli saatler içinde, sosyal güvenceli ve sendikalı olarak çalışma biçimi sermayenin kârlılığına tehdit oluş-turmaktadır. Sermaye, bu kârlılığını sınırlayan katı uygulamalardan kurtulmak amacıyla çalışma saatlerini ve koşullarını esnetmiş bu dönüşümden önemli ölçüde kâr sağlamıştır. Böylelikle sosyal güvencenin getirdiği ek yüklerden kurtulmuş, mekan ve maliyet tasar-rufu yapmış ve süreçleri en çok kendi lehine dönüştürmüştür. Esnek çalışma biçimleri zorunlu maliyetleri düşürmekte, kadrolu çalışanların sorumluluklarını hafifletmekte, is-tihdamı azaltmakta ve bu amaçla teknolojiden sonuna kadar faydalanmaktadır. “Stajyer”lik süreleri sürekli olarak uzamaktadır.

Uzan ailesinin “medya” alanındaki en dikkate değer girişimi, Ahmet Özal’la ortaklaşa 1989 Ağustos’ta kurdukları Magic Box Şirketiyle Türkiye’nin ilk özel televizyonu Star 1’i faaliyete geçirmeleridir.

Radyo ve televizyon kanallarının özel girişimin elinde olduğu yayın sistemidir. Ülkelerin yasaları çerçevesinde isteyen her gerçek ya da tüzel kişilerin gerekli şartları yerine getirerek radyo televizyon kanalı kurma ve işletme hakkı vardır. Özel girişimci sistemde yayıncılık kâr amacıyla yapılmaktadır.

Türkiye’deki ulusal basının da temel sorunlarından olan siyasallaşmış kimlik ve partizan gazetecilik öteden beri, yerel gazeteleri de etkilemiştir.

Yayın kurumunun geliri hükümetten, devletten ya da alıcılardan değil kanalın aldığı reklamlardan elde edilmektedir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

İşçinin belirli veya belirsiz bir süre, işverenin talimatına göre ve onun denetimine bağlı olarak çalışması basın iş sözleşmesinin bağımlılık unsurudur.

Doğru yanıt C seçeneğidir.