Medyada Dil Kullanımı Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsana kültür oluşturma olanağı sağlayan üçlü aşağıdakilerden hangisidir?
Düşünce-dil-yazı üçlüsü |
Düşünce-kalp-yazı üçlüsü |
Düşünce-dil-resim üçlüsü |
Düşünce-kurgu-yazı üçlüsü |
Düşünce-sanat-yazı üçlüsü |
Düşünce-dil-yazı üçlüsünün ayrılmaz birlikteliği insana kültür oluşturma olanağı sağlamıştır.
2.Soru
"Temsil ettiği nesnesine doğrudan benzerlik taşır ve onu canlandırır. Bu benzerlik ise çoğu zaman şüpheye yer bırakmayacak şekilde nesnesini anlaşılır yapar. Örneğin haritalar, heykeller, fotoğraflar, maketler, geometrik çizimler"
Yukarıdaki ifadeden Amerikalı dilbilimci Charles Sanders Pierce'in hangi göstergesi tanımlanmaktadır?
Belirtisel Gösterge |
Görüntüsel Gösterge |
Simge |
Sembol |
İşaret |
Yukarıda Görüntüsel Gösterge tanımlanmaktadır. Buna göre doğru yanıt B'dir.
3.Soru
Yazma işinde iyi bir kurgu için aşağıdakilerden hangisinin önceliği vardır?
Yazının bütünlüğü |
Planlama |
Deneyim |
Asal önerme |
Araştırma |
Yazma işinde iyi bir kurgu için iyi bir planlama kaçınılmazdır.
4.Soru
Paragraf ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Paragraf düşünce bağıntısının kurulmasının yanında, yazıdaki düşünceleri de belirginleştirir. |
Yazıdaki paragraflar, görünüş yönünden de ilginçlik ve çekicilik kazandırır. |
Yazı içerisinde paragraf ancak gerektiği yerde yapılmalıdır. |
Paragrafın ana düşünce cümlesi doğrudan belirtilmelidir. |
Ana düşünce cümlesi her zaman paragrafın başında bulunmayabilir. |
Paragraf, Latincede yazının bölümleri anlamına gelir ve yazının belli bir bölümüne verilen isimdir. Yazının düşünce örgüsü, söz konusu yazıyı paragraflara bölerek oluşturulur. Her paragraf, bir düşünceyi içerir. Tek tek düşünceyi içeren paragrafların birlikteliği, yazının bütününü oluşturur. Paragraf düşünce bağıntısının kurulmasının yanında, yazıdaki düşünceleri de belirginleştirir. Yazıdaki paragraflar, görünüş yönünden de ilginçlik ve çekicilik kazandırır. Paragrafsız bir yazı, okuyucuda kargaşa yaratır ve yazıyı anlaşılmaz kılar. Okuyucu tarafından yazının algılanması, kavranılması ve düşünsel bir sistematik oluşturulması süreçlerinde paragraf kaçınılmazdır. Paragraf okumayı kolaylaştırmasının yanı sıra yazıda yer alan düşünceleri de belirginleştirir. Yazı içerisinde paragraf ancak gerektiği yerde yapılmalıdır. Bir düşünce etrafında yer alması gereken cümleler dağıtılmamalı ve anlamsızca paragraflara bölünmemelidir. Paragraf, paragrafa bölünmemelidir çünkü bu durum okumayı ve anlamayı güçleştirir. Paragrafın ana düşünce cümlesi doğrudan ya da dolaylı bir biçimde belirtilebilir. Ana düşünce cümlesi her zaman paragrafın başında bulunmayabilir. Yazarın tutumuna göre başta, ortada ya da sonda bulunabilir. Yazar yazıyı ilgi çekici ve ilginç kılma amacıyla ya da tekdüzelikten kurtarma adına paragrafın istediği yerine bu cümlesini yerleştirebilir.
5.Soru
Bir göstergenin üç temel niteliği vardır: 1. Fiziksel bir biçimi olması; 2. Kendisinden başka bir şeye gönderme yapması gerekir; 3. İnsanlar tarafından bir gösterge olarak kabul edilmesi ve kullanılması gerekir. Amerikalı dilbilimci Charles Sanders Pierce göstergeleri kaça ayırır?
İkiye |
Üçe |
Dörde |
Beşe |
Altıya |
Amerikalı dilbilimci Charles Sanders Pierce ise göstergeleri üçe ayırmaktadır: Görüntüsel gösterge, belirtisel gösterge ve simge.
6.Soru
"İnsan bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için değil, onları belli bir biçimde söylemeyi seçtiği
için yazardır…” sözü kime aittir?
Brice-Parain |
Luce Irigaray |
Jean Paul Sartre |
Murathan Mungan |
Virginia Woolf |
"İnsan bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için değil, onları belli bir biçimde söylemeyi seçtiği
için yazardır…” sözü Jean Paul Sartre'a aittir.
7.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta işareti doğru kullanılmıştır?
Mutlu olmak için iki şey gereklidir: sağlık ve bir şeyle meşgul olmak. |
Bugün gelemem: Çünkü yapacak çok işim var. |
Kitap: İnsanın en yakın dostudur. |
Boğulmak üzere olan bir çocuk: Yardım ister. |
Hey: Neden cevap vermiyorsun? |
İki nokta işareti bir konuyu açıklarken ya da bir konuyla ilgili maddeler sıralanmadan önce kullanılır.
8.Soru
Aşağıdaki sözcüklerin hangisi yanlış yazılmıştır?
vişneçürüğü |
değerbilmez |
alinazik |
öğleüstü |
kaptı kaçtı |
Her iki kelimesi de -dı (-di / -du / -dü, -tı / -ti / -tu / -tü) belirli geçmiş zaman veya -r /-ar /-er geniş zaman eklerini almış ve kalıplaşmış bulunan birleşik kelimeler bitişik yazılır. Kaptıkaçtı bitişik yazılmalıdır.
9.Soru
Haritalar, heykeller, fotoğraflar, maketler ve geometrik çizimler hangi tür göstergelerdir?
Görüntüsel gösterge |
Belirtisel gösterge |
Simge |
Figür |
Üç boyutlu gösterge |
Görüntüsel Gösterge: temsil ettiği nesnesine doğrudan benzerlik taşır ve onu canlandırır. Bu benzerlik ise çoğu zaman şüpheye yer bırakmayacak şekilde nesnesini anlaşılır yapar. Örneğin haritalar, heykeller, fotoğraflar, maketler, geometrik çizimler.
10.Soru
Yazarlara sık sık yöneltilen ve açık, doyurucu bir yanıt alabilmenin genellikle olanaksız olduğu sorular aşağıdakilerden hangisidir?
“Kaç yıldır yazıyorsunuz?” veya “Ne zaman yazarsınız?” |
“Niçin yazıyorsunuz?” veya “Nasıl yazarsınız?” |
“Kimlere yazıyorsunuz?” veya “Ne ile yazarsınız?” |
“Geceleri mi, gündüzleri mi yazıyorsunuz?” veya “Ne kadar zamanda yazarsınız?” |
“Kolay mı zor mu yazıyorsunuz?” veya “Bilgisayarla mı elle mi yazarsınız?” |
Yazarlara sık sık yöneltilen “Niçin yazıyorsunuz?” veya “Nasıl yazarsınız?” sorularının
yanıtını açık ve doyurucu bir biçimde alabilmek zordur.
11.Soru
Yazılışları bir, anlamları ve söylenişleri ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlüler için kullanılan işaret aşağıdakilerden hangisidir?
[ ] Köşeli Ayraç |
{ } Kaşlı Ayraç |
“ denden |
/ Bölme İşareti |
^ Düzeltme İşareti |
Yazılışları bir, anlamları ve söylenişleri ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine konan işaret düzeltme İşaretidir (^).
12.Soru
Bir metnin kendinden önce yazılmış başka metin/metinlerle yapmış olduğu alışveriş aşağıdakilerden hangisidir?
Söz Dizimi |
Metinlerarasılık |
Sözde Soru |
Düzdeğişmece |
Yalınlık |
Bir metnin kendinden önce yazılmış başka metin/metinlerle yapmış olduğu alışveriştir.
Yani bir A metninin, B metni içinde yer alan herhangi bir mevzuyu, durumu, olayı, olguyu
vb. şeyleri kendi metni içinde çeşitli ilişkiler, yöntemler ve imgelerle yer vermesidir. Kısacası
iki metin arasındaki bir tür konuşma veya alışveriştir.
Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Göstergeleri, görüntüsel gösterge, belirtisel gösterge ve simge olarak üç başlıkta inceleyen isim hangi seçenekte yer almaktadır?
Pierce |
Saussure |
Piaget |
Hall |
Barthes |
Amerikalı dilbilimci Charles Sanders Pierce ise göstergeleri üçe ayırmaktadır: Görüntüsel gösterge, belirtisel gösterge ve simge.
14.Soru
Demokritos’un dil hakkındaki düşüncelerini savunanlar, bu görüşleri hangi kurama dayandırırlar?
Chomsky dil kuramı |
Evrim kuramı |
Güneş dil kuramı |
Ay dil kuramı |
Çeviri kuramı |
Eski Yunan düşünürlerinden Demokritos ise dilin insanın duygusal dünyasındaki belli seslerden kaynaklandığını öne süren ilk düşünürdür. Bu görüşe göre dilin ortaya çıkıp gelişimi insan duygularının bilinçsiz anlatımları ve ünlemlerine dayanmaktadır. 19. YY’da Darwin’in geliştirdiği Evrim Kuramı bu düşünceyi savunanlara bilimsel zemin oluşturmuştur.
15.Soru
- Dillerin özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Hint Avrupa dillerinde genelde eril ve dişil gibi iki veya eril, dişil, belirsiz gibi üç türden oluşan ayrıma sahiptir. |
Bantu dillerinde kişiler, canlılar, cansızlar, eşyalar, nesneler, organizmalar, vasıflar ve yönlerde cinsiyet sınıflardırması yapılır. |
Rusça ve Arapçada eylemler bile cinsiyet oluşumunu göstermektedir. |
Tarihte ilk cinsiyet ayırımı 5. yüzyıl sofistlerinden Protagoras'a dayandırılmaktadır. |
Türkçede dilbilgisel cinsiyeti gösteren belirli veya belirsiz artikelleri ifade eden ekler bulunur. |
Diller, bir yandan hüküm süren değerleri ve normları onaylayıp destekleyerek içinde barındırırken diğer yandan da istenmeyen pozisyonları bastırmaktadır. O¨rneğin, dünya dilleri, dilbilgisel cinsiyet bulunanlar ve bulunmayanlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Hint- Avrupa dillerinde genelde eril, dişil gibi iki veya eril, dişil, belirsiz gibi üç türden oluşan dilbilgisel cinsiyet, özellikle Bantu dilleri gibi sını andırmalı dillerde daha fazla ayrıma sahiptir. Bu dillerde kişiler, canlılar, cansızlar, eşyalar, nesneler, organizmalar, vasıfar ve yönlerde cinsiyet sını andırması yapılmaktadır (O¨ztürk Dağabakan, 2011: 288). Rusça ve Arapça gibi birkaç dilde ise eylemler bile cinsiyet oluşumu göstermektedir. Bazı dillerde ise ya yoğun bir şekilde kullanılmakta ya da zamanla kaybolmaktadır. O¨rneğin Hint- Avrupa dil ailesindeki İran dilinde önceleri bulunan üç dilbilgisel cinsiyetin daha sonra yok oluşu gibi. İsimlerin cinsiyet konusu, dilbilgisel cinsiyet bulunan dillerde oldukça önemli bir yere sahiptir ve kullanım kuralları vardır. Tarihte ilk dilsel cinsiyet ayrımı 5. yüzyıl sofistlerinden Protagoras’a dayandırılmaktadır (O¨ztürk Dağabakan, 2011: 281). Buna karşılık Türkçede dilbilgisel cinsiyeti gösteren belirli veya belirsiz artikelleri ifade edecek ekler yoktur.
16.Soru
I. Var olanların niteliklerini ve bu niteliklerin duyular üzerinde uyandırdığı izlenimleri belirtme çabasıdır.
II. Düşünceye, imgeye görünürlük kazandırma, anlatımı renklendirme, düş gücünü harekete geçirmek için betimleyici anlatıma başvurulur.
III. Makale, deneme, fıkra gibi bazı tür yazılarda kullanımı sınırlıdır.
IV. Sözcükler yardımıyla bir kompozisyon oluşturma, bir resim çizme işidir.
Betimleyici anlatım için yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?
I ve III |
III ve IV |
I, III ve IV |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
Yazıda betimleyici anlatım bir anlamda sözcükler yardımıyla bir kompozisyon oluş- turma, bir resim çizme işidir. Var olanların niteliklerini ve bu niteliklerin duyular üze- rinde uyandırdığı izlenimleri belirtme çabasıdır. Düşünceye, imgeye görünürlük kazan- dırma, anlatımı renklendirme, düş gücünü harekete geçirmek için betimleyici anlatıma başvurulur. Yazıda seçilen konunun özelliğine göre, okuyucuda yaratılmak istenilen etkiye göre hemen her yazı türünde betimleyici anlatım kullanılabilir. Fakat bazı türlerde, örneğin makale, deneme, fıkra gibi yazılarda kullanımı sınırlıdır. Buna karşılık roman, öykü gibi türlerde öteki anlatım biçimleriyle birlikte sıklıkla betimleyici anlatıma başvurulur.
17.Soru
Medyada zaman zaman dil kullanımında yapılan ihmallerin mantık hatalarına, düşünce boşluklarına neden olduğu görülmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma bir örnektir?
Dershane hocalarının, başarısında büyük bir katkısı olduğunu belirten Şahin, sevincini dile getirdi. |
Kene sokması sonucu yedi aylık hamile olan 27 yaşındaki A.K. hayatını kaybetti.
|
Festivalin ilk günü, LYS’ye girecek öğrencilerimiz için iyi bir moral olacak. |
Akli dengesi yerinde olmayan çocuk, trafik kazası sonucu hayatını kaybetti. |
Karşıdan karşıya geçen yaşlı kadın minibüsün altında kaldı. |
'Kene sokması sonucu yedi aylık hamile olan 27 yaşındaki A.K. hayatını kaybetti' cümlesinde yazım yanlışından dolayı, sanki kadın kene sokması sonucu hamile kalmış gibi bir anlam doğmaktadır. Bu cümlenin doğru yazım 'Yedi aylık hamile olan 27 yaşındaki A.K. kene sokması sonucu hayatını kaybetti.' şeklinde olmalıdır.
18.Soru
Halkla ilişkilerde iknayı etkileyen unsurlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi/hangileri söylenebilir?
1. Halkla ilişkiler faaliyetleri için seçilen dil, güvenilir mesajlar geliştirmenin ön koşuludur.
2. Halkla ilişkiler çalışmaları mevcut zamansal, ekonomik ve politik koşullara göre tasarlanır.
3. Angelina Jolie gibi bir Hollywood yıldızının BM iyi niyet elçisi olarak seçilmesi halkla ilişkilerde güvenilirliğe bir örnektir.
Yalnız 1 |
Yalnız 2 |
1 ve 2 |
Yalnız 3 |
2 ve 3 |
Halkla ilişkiler faaliyetleri için seçilen dil, güvenilir mesajlar geliştirmenin ön koşuludur. Halkla ilişkiler çalışmaları mevcut zamansal, ekonomik ve politik koşullara göre tasarlanır. Angelina Jolie gibi bir Hollywood yıldızının BM iyi niyet elçisi olarak seçilmesi koşullar ve bağlam çevresi için örnek oluşturur. Doğru cevap C seçeneğidir.
19.Soru
Çiçero'ya göre ikna edici iletişimde ikna konusu ile ilgili olarak dikkat edilmesi gerekenler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Kanıt ve savların oluşturulması |
Kanıt ve savların yeniden düzenlenmesi |
Kanıt ve savların artistik bir görünüme kavuşturulması |
Kanıt ve savların asla ezberlenmemesi |
Kanıt ve savların ustaca alıcıya aktarılması |
İkna edici iletişim için dikkat edilmesi gereken konular Cicero tarafından şöyle tanımlanmıştır:
Konuyla ilgili,
• kanıt ve savların saptanması, oluşturulması,
• söz konusu kanıt ve savların yeniden düzenlenmesi,
• artistik olarak yeni bir görünüme kavuşturulması,
• kaynağın bunları ezberlemesi,
• bunların ustaca alıcıya aktarılmasıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi birleşme sırasında kelimelerinden hiçbirinde veya ikinci kelimesinde anlam değişikliği olmadığı için ayrı yazılmıştır?
Kabul etmek |
Yer elması |
Döner sermaye |
Bal rengi |
Batı Trakya |
Kabul etmek belli yardımcı fiiller ile oluşturulan birleşik fiiller kategorisine girer. Döner sermaye ise r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tamlaması olduğu için birleşik kelimeler ayrı yazılır. Renk sözü veya renklerden birinin adıyla kurulmuş¸ isim tamlaması yapısındaki renk adları ayrı yazılır. Bu sebeple bal rengi ayrı yazılmıştır. Yer adlarında kullanılan batı, doğu, güney, kuzey, güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı, kuzeydoğu, aşağı, yukarı, orta, iç, yakın, uzak kelimeleri ayrı yazılır. Batı Trakya da bu sebeple ayrı yazılmıştır. Yer elması ise birleşme sırasında kelimelerinden hiçbirinde veya ikinci kelimesinde anlam değişikliği olmayan birleşik kelimeler grubuna girer.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ