Metafizik Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi benzerlik adcılığının, doğal küme adcılığına göre bir üstünlüğüdür?
Benzerlik adcılığında, benzerlik dairelerinin hangilerinin benzerlik kümesi olduğunu belirleyen bir ölçütün bulunması. |
Benzerlik adcılığında, yüklemlerin gösterdiği kümelerin benzerlik ilişkisi yardımıyla belirlenmesi. |
Benzerlik adcılığında, benzerlik kümesinin biçimsel bir tanımının verilebilmesi. |
Benzerlik adcılığında, bir yüklemin anlamını belirleyen ilkörnekler kümesinin alt kümesi olduğu bir tek benzerlik dairesini saptamak için genel bir yöntemin belirlemesi. |
Benzerlik adcılığında, yüklemlerin gösterdiği kümelerin bir temel kategori oluşturması. |
Doğal Küme Adcılığı’nda yüklemlerin gösterdiği kümeler bir temel kategori oluşturur. Bu kategoriye hangi somut nesne kümelerin ait olup olmadığını belirleyen bir ölçüt verilmemiştir. Buna karşılık Benzerlik Adcılığı’nda, yüklemlerin gösterdiği kümelerin Benzerlik İlişkisi yardımıyla belirlenmesi amaçlanır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
2.Soru
Metafizik önermenin tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Fizik biliminin açıklayamadığı önerme
|
Varolanlara ilişkin bildiğimiz ama açıklayamadığımız önerme
|
Ontolojik kategorilere ilişkin önerme
|
Özel varlık türlerine ilişkin önerme
|
Olaylar arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya koyan önerme
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir olay değildir?
Aristoteles’in M. O¨. 384 yılında Stageira’da doğmuş olması
|
Ayşe ile Behçet’in 31 Aralık 2009 gecesi dans etmeleri
|
M. S. 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlaması
|
Vezüv Yanardağı
|
23 Ağustos 2005’te başlayan Katrina Kasırgası
|
4.Soru
Trop-benzerliği kümesi adcılığına göre, “Dürüstlük bir erdemdir” önermesinin doğruluğunun metafizik açıklayıcısı aşağıdaki önermelerden hangisidir?
“Dürüstlük” nitelik adının gösterdiği trop benzerliği kümesi “erdem” yükleminin gösterdiği trop-benzerliği kümesinin elemanıdır.
|
“Dürüstlük” nitelik adının gösterdiği trop-benzerliği kümesi “erdem” yükleminin gösterdiği trop-benzerliği kümesinin alt kümesidir.
|
“Dürüstlük” nitelik adının gösterdiği doğal trop kümesi “erdem” yükleminin gösterdiği trop-benzerliği kümesinin alt kümesidir.
|
“Dürüstlük” nitelik adının gösterdiği trop-benzerliği kümesi “erdem” yükleminin gösterdiği doğal trop kümesinin alt kümesidir.
|
Tüm dürüst insanlardan oluşan küme, tüm erdemli insanlardan oluşan kümenin alt kümesidir.
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mantıksal doğruya bir örnektir ?
Bütün dişi atlar dişidir. |
Bütün atlar dişidir. |
Bütün dişiler attır. |
Bu elma kırmızıdır. |
Masalar tahtadan yapılır. |
“Bütün dişi atlar dişidir”. Bu önerme mantıksal doğru olduğu için aynı zamanda analitik doğrudur. Öte yandan “Bütün kısraklar dişidir” önermesi mantıksal doğru değildir ama analitik doğrudur. Nitekim bu önerme, “ ‘Kısrak” demek ‘dişi at’ demektir” tanımına dayanarak mantıksal doğru olan “Bütün dişi atlar dişidir” önermesine dönüştürülebilir. Doğru cevap A şıkkıdır.
6.Soru
Aşağıdakilderden hangisi doğal trop kümesi adcılığının temel kategorilerinden biri değildir?
Somut nesne
|
Trop
|
Trop türü
|
Doğal trop kümesi
|
Doğal nesne-kümesi
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sıkı adcı kuramların ortak bir özelliğidir?
Tümellerin varlığını kabul etmemeleri
|
“C¸alışkanlık erdemdir” türünden önermeleri en iyi açıklayan kuramlar olmaları
|
Sadece somut nesne temel kategorisini kabul etmeleri
|
Sadece soyut nesne temel kategorisini kabul etmeleri
|
Uygulama ilişkisini temel ontolojik ilişki olarak kabul etmeleri
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özneleri somut nesne adı olan önermelerden örnektir?
Ahmet kumraldır. |
Ahmet'in çalışkanlığı bir erdemdir. |
Kırmızı(lık) bir renktir. |
Aslı ile Kerem'in aşkı unutulmazdır. |
Mırmızı parlaktır. |
(1) Ahmet kumraldır,
(2) Ahmet’in çalışkanlığı bir erdemdir,
(3) Çalıkuşu’nun yazarı erdemlidir.
(4) Çalıkuşu’nun yazarı Reşat Nuri Güntekin’dir
Özneleri somut nesne adı olan önermeler: Bu önermeler (1), (3) ve (4) önermeleridir. Burada (1) önermesinin öznesi olan “Ahmet” somut nesne adı türünden olan bir özel ad olup belli bir kişi olan Ahmet’i gösterir. (3) önermesinin öznesi olan “Çalıkuşu’nun yazarı” ise somut nesne adı türünden olan bir tekil betimleme olup gene belli bir kişi olan Reşat Nuri Güntekin’i gösterir. Öte yandan (4) önermesi’nin özneleri “Çalıkuşu’nun yazarı” ve “Reşat Nuri Güntekin”, somut nesne adı türünden olan birer tekil betimleme olup her ikisi de Reşat Nuri Güntekin’i gösterir.
9.Soru
"A şeyinin Blik İdeası’ndan pay alması, A şeyinin kendi payı olarak B-lik’in tümünü alması demektir."
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki örneği açıklar ?
"A şeyinin Blik İdeası’ndan pay alması, A şeyinin kendi payı olarak B-lik’in tümünü alması demektir."
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki örneği açıklar ?
Pay alma ilişkisi |
Pasta-Dilimi Modeli |
Benzeme Modeli |
Pasta Modeli |
Tüm-Pasta Modeli |
Pasta Modeli ve Benzeme Modeli denilebilen baş lıca iki farklı yorumu vardır. Pasta Modeli’nin iki biçimi vardır. Tüm-Pasta Modelidenilen birinci biçimine göre, A şeyinin Blik İdeası’ndan pay alması, A şeyinin kendi payı olarak B-lik’in tümünü alması demektir. Doğru cevap E şıkkıdır.
10.Soru
Bir türün var olan örnekleyenlerinin kümesine ne denir?
Kaplam. |
Tür. |
Örnekleyen. |
Örnekleme ilişkisi. |
Cins. |
Bir türün var olan örnekleyenlerinin kümesine o türün kaplamı denir. Cevap A'dır.
11.Soru
Bir sonsuz gerileme olan Üçüncü Adam Çıkarımı, Platon’un İdealar Kuramı’nın hangi aksiyomlarına dayanır?
Teklik Aksiyomu, Ayırma Aksiyomu ve Metafizik Neden Aksiyomu.
|
Ayırma Aksiyomu, C¸oğun-U¨zerinde-Bir Aksiyomu ve Kendine-Uygulama Aksiyomu.
|
Ayırma Aksiyomu, C¸oğun-U¨zerinde-Bir Aksiyomu ve Saşık Aksiyomu.
|
Ayırma Aksiyomu, C¸oğun-U¨zerinde-Bir Aksiyomu ve Birlik Aksiyomu.
|
Teklik Aksiyomu, C¸oğun-U¨zerinde-Bir Aksiyomu ve Kendine-Uygulama Aksiyomu.
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gerçekçi kuramlara yapılan bir eleştiri değildir?
Tutumluluk İlkesi’ne aykırı olma
|
Russell Paradoksu
|
1-li özelliğe ilişkin sonsuz gerileme
|
2-li özelliğe ilişkin sonsuz gerileme
|
O¨znesi bir soyut tekil terim olan bir önermenin metafizik açıklamasını yapamama
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi doğal küme adcılığında tümellerin işlevini görmektedir?
Dildeki yüklemler
|
Özel adlar
|
Somut nesneler
|
Tümellerin kaplamları
|
Tümellerin içlemleri
|
14.Soru
Bir özne-yüklem önermesi oluştururken aşağıdakilerden hangisi kullanılmaz?
Özne |
Yüklem |
Bağ |
Zarf |
Koşaç |
Bir özne-yüklem önermesi, özne, yüklem ve bunlardan bir önerme oluşturmaya yarayan bağ (ya da koşaç) denilen “dır”,”idi” vb. gibi ek fiil işlevinde bir sonek’ten oluştuğu gibi yalnız bir özne ve bir yüklem’den de oluşur. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi somut tekil terimlere örneklerden biri değildir ?
Aşağıdakilerden hangisi somut tekil terimlere örneklerden biri değildir ?
Ahmet |
Ankara |
Ay |
Ben |
Kırmızılılık |
Somut tekil terimler, “Ahmet”, “Ankara”, “Ay” gibi özel adlar, “ben”, “o”, “bu”, “şu” gibi adıllar ve “Türkiye’nin başkenti” gibi tekil betimlemelerdir. Doğru cevap E şıkkıdır.
16.Soru
'Bu önerme doğrudur ama analitik değildir' cümlesi aşağıdakilerden hangisini tanımlar?
Mantıksal doğru. |
Analitik doğru. |
Sentetik doğru. |
Öndayanaklar. |
Aksiyom. |
Sentetik doğru. Cevap C'dir.
17.Soru
Aristoteles Kategoriler adlı yapıtında söyleme ile içinde olma ilişkilerine dayanarak (varolan veya varolabilen) bütün şeyleri dört ayrı temel kategoriye ayırmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir ?
Bütün şeylerin özellik türü |
Nesne türü |
Tikel özellik |
Nesne kategorileri |
Soyut kavramlar |
Aristoteles’e dayanarak, bütün şeylerin özellik türü, nesne türü, tikel özellik ve nesne kategorilerine ayrıldıklarını söyleyebiliriz. Doğru cevap E şıkkıdır.
18.Soru
Saç Kestirmek; benim şu anda berberde saçımı kestiriyor olmam.
Yukarıda bahsi geçen cümle Aristotales'in tözsel olmayan kategoriler listesinde hangi ögeye aittir ?
Nicelik |
Nitelik |
Durum |
Edilgenlik |
Yer |
Önce özellik kategorilerini birincisi belirlenebilir ikincisi belirlenmiş özellik olmak üzere ikişer ikişer örneklendiriyoruz: Nicelik: Ağırlık; 2 kg. Nitelik: Beyazlık; Sokrates’in kendine özgü beyaz-renk-tonu. Görelik: Daha uzun; 10 cm. daha uzun. Yer: Çarşıda; İstanbul Kapalıçarşı’da. Zaman: Dün; Dün 16 Kasım 2009’da saat 18.23’te. Durum: Oturur-olmak; Sokrates’in tam baldıran zehrini içmeden önce oturuyor olması. İyelik: Ayakkabılı; benim şu anda ayakkabılı olmam. Etkinlik: Okumak; Benim şu anda Aristoteles’in Kategoriler adlı yapıtının Türkçe çevirisinin üçüncü sayfasını okuyor olmam. Edilginlik: Saç Kestirmek; benim şu anda berberde saçımı kestiriyor olmam. Doğru cevap D şıkkıdır.
19.Soru
Kavramcılık, tümellerin zihnin dışında bulunmayıp ancak zihnin içinde kavram olarak var olduğunu ileri süren görüş olup, bu görüşü savunan kuramlara kavramcı tümel kuramları denir. Aşağıdakilerden hangisi bu kuramların türetilmiş kategorisine aittir?
Zihin |
Küme |
Durum |
Kavram |
Somut nesne |
Kavramcılık, tümellerin zihnin dışında bulunmayıp ancak zihnin içinde kavram olarak varolduğunu ileri süren görüş olup, bu görüşü savunan kuramlara kavramcı tümel kuramları denir. Bu kuramların temel kategorileri tikel olan somut nesne, zihin ve küme kategorileri ile tümel olan kavram kategorisi, türetilmiş kategorisi ise durum (ve olgu) kategorisidir.
20.Soru
Bir özelliğin yinelenemez olması ne demektir?
Başka hiçbir nesnenin benzer bir özelliği taşımaması
|
Başka hiçbir nesnenin aynı özelliği taşımaması
|
Sadece belli bir t anında taşınması
|
Belirlenebilir bir özellik olması
|
Belirlenmiş bir özellik olması
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ