Metafizik Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Troplar ikiye ayrılmaktadır. Aşağıdakilerden hangisinde bu iki özellik doğru verilmiştir?
Tekli trop-çiftli trop |
Tekli trop-çoklu trop |
Soyut-trop-somut trop |
Tikel trop-tümel trop |
Özel trop-genel trop |
Troplar, her türlü özellik gibi, tekli trop ve çoklu trop olmak üzere ikiye ayrılırlar. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin kavramcılık görüşünün en temel ögesi olduğu söylenebilir?
Somut nesneler kavrama dayanır. |
Soyutluk zihnin dışında gerçekleşir. |
Kavramlar küme kategorisinden oluşur. |
Tümeller zihnin içinde kavram olur. |
Somut nesne ve zihin ilişkisine dayanır. |
Kavramcılık, tümellerin zihnin dışında bulunmayıp ancak zihnin içinde kavram olarak varolduğunu ileri süren görüş olup, bu görüşü savunan kuramlara kavramcı tümel kuramları denir. Bu kuramların temel kategorileri tikel olan somut nesne, zihin ve küme kategorileri ile tümel olan kavram kategorisi, türetilmiş kategorisi ise durum (ve olgu) kategorisidir. Öte yandan temel ontolojik ilişkileri ise, kavram örnekleme, kavram taşıma ve kavramın zihinde varolma ilişkileridir. Kavram örnekleme ilişkisi ya somut nesne ile kavramlar arasında ya da kavramlar ile kavramlar arasında bulunur. Kavram taşıma ilişkisi, somut nesneler ile kavramlar arasında bulunur. Bu tanım doğrultusunda kavramcılık görüşünün en temel ögesinin tümellerin zihnin dışında bulunmayıp zihnin içinde kavram olarak varolmasına dayalı olduğu söylenebilir.
3.Soru
Sıkı adcılığın kabul ettiği temel ontolojik kategori aşağıdakilerden hangisidir?
Soyut nesne
|
Somut nesne
|
Kavram
|
İdea
|
Nesne türü
|
4.Soru
Varolabilen şeylere ne ad verilir ?
Varlık |
Salt olanaklı |
Ait olma |
Olanaklı şey |
Örnekleme |
Varolan şeylere varlık, varolabilen şeylere de olanaklı şey diyoruz. Her varolan şey aynı zamanda varolabilen bir şey olduğundan, varlıklar da olanaklı şeyler arasında yer alırlar. Varlık olmayan olanaklı şeylere salt olanaklı şey diyeceğiz. Alexius Meniong’un öncülüğünü yaptığı kimi metafizik kuramlarda olanaklı şeylerin yanı sıra varolması olanaksız şeylere de yer verilir. Bu şeylere olanaksız şey denir. Doğru cevap D şıkkıdır.
5.Soru
I. Aynı kavramın farklı zihinlerde varolmasını açıklamak
II. Ekonomik tutumluluk ilkesinin ihlali
III. Bir önermede geçen bir kavramın zihnimizde yer almaması durumu
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri kavramcı tümel kuramları için güçlük doğurur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Kavramcı tümel kuramları ekonomik tutumluluk ilkesi açısından avantajlıdır. Ancak, aynı kavramın farklı zihinlerde varolmasını açıklamak ve bir önermede geçen bir kavramın zihnimizde yer almaması durumu, bu kuramlar için güçlük yaratan unsurlardır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sıkı adcılık kuramına göre bir temel önermedir?
Bu gül kırmızıdır. |
Cesaret bir erdemdir. |
Bordo bir renktir. |
Özgürlük bir belirlenimdir. |
Adalet vazgeçilmez bir ilkedir. |
Sıkı adcılık kuramında genel olarak öznesi somut nesne gösteren, yüklemi ise yalnız somut nesnelere uygulanabilen özne-yüklem önermelerine temel önerme denir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
7.Soru
“A şeyi B şeyini örnekler” savı hangi zamanda ortaya konulursa konulsun ya hep doğrudur ya da hep yanlıştır. Bu önerme aşağıdakilerden hangisini gösterir?
Örnekleme ilişkisinin örneklenme ilişkisinin evriği olduğunu
|
Örnekleme ilişkisinin zamandan bağımsız olduğunu
|
Örnekleme ilişkisinin uzamdan bağımsız olduğunu
|
Örnekleme ilişkisinin zorunlu varlıklar arasında bir ilişki olduğunu
|
Örnekleme ilişkisinin ancak deneyim ile bilinebileceğini
|
8.Soru
I. Bazı indirgenemez önermelerin varlığı
II. Yüklem tipi teriminin çözümlemesinin sonsuz gerilemeye yol açması
III. Bir şeyin B özelliğine sahip olmasının nedenini, o şeye “B” yükleminin uygulanırlığı ile ortaya koyamaması
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri yüklem adcılığı kuramı için bir güçlük teşkil eder?
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Bahsedilen tüm durumlar söz konusu kuramın sorunlarıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdaki önermelerden hangisi “Ahmet erdemlidir” önermesinin bir metafizik açıklayıcısıdır?
Erdemlilik özelliği Ahmet’e aittir.
|
Ahmet Erdemlilik özelliğine aittir.
|
Erdemlilik özelliği Ahmet’e sahiptir.
|
Ahmet Erdemlilik özelliğine sahiptir.
|
Ahmet Erdemlilik türüne aittir.
|
10.Soru
'Tanrıyı vahiy ile değil salt akılla inceler' cümlesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?
Rasyonel kozmoloji. |
Rasyonel psikoloji. |
Rasyonel teoloji. |
Varlık bilim. |
Kategori. |
Rasyonel teoloji Tanrıyı vahiy yoluyla değil salt akılla inceler.Cevap C'dir.
11.Soru
"Aristoteles’in ................. adlı yapıtındaki metafizik kuramı, söyleme (ya da evriği olan ait olma) ile içinde olma (ya da evriği olan sahip olma) denilen iki temel ilişkiye dayanır. Bu iki ilişki yardımıyla nesne, nesne türü, tikel özellik ve özellik türü diye adlandırılan dört ontolojik kategori tanımlamıştır." Boşluğa hangisi gelmelidir?
Kategoriler |
Analitikler |
Topikler |
Fizik |
Metafizik |
Aristoteles’in Kategoriler adlı yapıtındaki metafizik kuramı, söyleme (ya da evriği olan ait olma) ile içinde olma (ya da evriği olan sahip olma) denilen iki temel ilişkiye dayanır. Bu iki ilişki yardımıyla nesne, nesne türü, tikel özellik ve özellik türü diye adlandırılan dört ontolojik kategori tanımlamıştır. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Temel kategorileri somut nesne, trop, küme ve doğal nesne-kümesi olan adcılık çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Trop-Benzerliği Kümesi Adcılığı |
Doğal Trop Kümesi Adcılığı |
Sıkı Trop Adcılığı |
Sıkı adcılık |
Gerçekçi trop kuramı |
Bu adcılık çeşidinin temel kategorileri, somut nesne, trop, küme ve doğal nesne-kümesi kategorileri, temel ontolojik ilişkileri ise dereceli trop-benzerliği ilişkileri’dir.
13.Soru
Seçeneklerden hangisi İdealar kuramının aksiyomlarından biri değildir?
Doğruluk aksiyomu |
Teklik aksiyomu |
Saflık Aksiyomu |
Ayırma aksiyomu |
Saflık aksiyomu |
Teklik Aksiyomu, Ayırma Aksiyomu, Metafizik Neden Aksiyomu, Metafizik Açıklama Aksiyomu, Çoğun-Üzerinde-Bir Aksiyomu (Çokluğa İlişkin Metafizik Neden Aksiyomu), Çoğun-Üzerinde-Bir Aksiyomu (Çokluğa İlişkin Metafizik Açıklama Aksiyomu), Kendine-Uygulama Aksiyomu, Saflık Aksiyomu, Birlik Aksiyomu. Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Uzay-zaman içinde yer almayan şeylere ne denir ?
Somut şeyler |
Taşınan |
Taşıyıcı |
Soyut |
Sahip olma |
Uzay-zaman içinde yer almayan şeylere soyut şeyler denir. Doğru cevap D şıkkıdır.
15.Soru
Gerçekçi kuramlarda, aşağıdaki önermelerin hangisinin öznesi veya öznelerinden en az biri bir tümeli gösterir?
Ahmet, Ayşe’den uzundur. |
Elimdeki gül beyazdır. |
Ali cesurdur. |
Yeşil bir renktir. |
Mısır bir Van Kedisi’dir. |
Özneler arasında yalnız “yeşil” bir tümel olan yeşillilik özelliğini gösterir. Doğru cevap D şıkkıdır.
16.Soru
Trop'un tanımı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Yinelenemez tikel özellik |
Yinelenemez tümel özellik |
Yinelenen tikel özellik |
Yinelenen tümel özellik |
Yinelenemez soyut özellik |
Trop,“yinelenemez tikel özellik” olarak tanımlanır. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Bir önermeyle eşdeğer olup bu önermenin terimlerinin gösterdiği şeyleri belirten yeni bir önerme aşağıdakilerden hangisidir?
Olumsal önerme
|
Öndayanak
|
Aksiyom
|
Metafizik neden
|
Metafizik açıklama
|
18.Soru
Üçüncü Adam Çıkarımının Platon’un gerçekçi kuramı için bir sorun oluşturmasının nedeni aşağıdakilderden hangisidir?
Çıkarımın en az üç insanın varolmasını gerektirmesi
|
Çıkarımın adcı kuramlarda da geçerli sayılması
|
Çıkarımın duyumsanan kategorisini yok sayması
|
Çıkarımın duyumsanan kategorisinde en az bir varlığın olduğunu varsayması
|
Çıkarımın yol açtığı sonsuz sayıda önermenin herbirinin açıklanmasının gerekmesi
|
19.Soru
Aşağıdaki hangisi doğal trop kümesi adcılığının temel kategorileri arasında değildir?
Somut nesne
|
Trop
|
Küme
|
Doğal nesne kümesi
|
Kavram
|
20.Soru
“kırmızı” renk yükleminin anlamını belirlemek için, bu yüklemi kullanacak kişilere ilkörnek işlevinde olan bir domates, bir kiremit ve bir gelincik gibi kırmızı renkli somut nesneler gösterilip, “kırmızı” yükleminin anlamı öğretilir. “Kırmızı” yükleminin ilkörneklere uygulandığını dile getiren önermelere ne ad verilir?
Tip |
Yüklem tipi |
Analitik a priori |
Sentetik a posteriori |
Yüklem örnekleyenleri |
“kırmızı” renk yükleminin anlamını belirlemek için, bu yüklemi kullanacak kişilere ilkörnek işlevinde olan bir domates, bir kiremit ve bir gelincik gibi kırmızı renkli somut nesneler gösterilip, “kırmızı” yükleminin anlamı öğretilir. “Kırmızı” yükleminin ilkörneklere uygulandığını dile getiren önermeler analitik a priori’dir. Buna karşılık, aynı yüklemin ilkörnek olmayan somut nesnelere uygulandığını dile getiren önermeler sentetik a posteriori’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ