Moders Felsefe 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ficinus'un Hıristiyanlığı felsefe ile uzlaştırma çabasına ilişkin görüşlerinden biri değildir?
|
İnsan ruhu tanrıdan türemiştir |
Ruh ölünce Tanrı'ya dönecektir |
Evrenin bütün bağlantıları insan ruhunda bulunur |
İnsan tüm evreni bilemez |
Ficinus Hıristiyanlığı Tanrının kendisini açmasının bir biçimi olarak görmüş ve bu dini felsefe ile uzlaştırmaya çalışmıştır. Evren en başında Tanrı’nın bulunduğu düzenli bir basamaklar sistemidir. İnsan ruhu da Tanrıdan türemiştir ve ölümden sonra yine Tanrı ya dönecektir. Evrenin bütün bağlantıları insan ruhunda bulunur. Bu yüzden insanda tüm evreni bilme gücü vardır. Bu fikirler Platoncu olmaktan çok yeni- Platoncu görüşlerdir.
2.Soru
İlk turist unvanını alan İtalyan hümanist kimdir?
Dante |
Erasmus |
Petrarca |
Dionigi |
Boccacio |
Doğru yanıt C seçeneğidir.
3.Soru
Paracelsus evrenin ruhuna ne ad vermiştir?
Archeus |
Vulcanus |
Töz |
Natura |
Anima |
Paracelsus’a göre her varlık türünün kendine özgü bir ruhu olsa da evrenin bir bütün olarak da ruhu vardır ve bu ruha vulcanus denir.
4.Soru
Macchiavelli hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Siyasal liberalizme öncülük etmiştir. |
Ortaçağ’ın siyaset kuramcısıdır. |
Amacı kötü politika yöntemlerini olumlamaktır. |
Anlatımında tarihselliğe hiç yer vermemiştir. |
Politik realizm-politik idealizm ayrımına katkısı büyüktür. |
Doğru yanıt E'dir.
5.Soru
Yeni Atlantis adlı yapıt hangi düşünüre aittir?
Tommaso Campanella |
Thomas More |
Erasmus |
Petrarca |
Francis Bacon |
Francis Bacon (1561-1626) Yeni Atlantis (Nova Atlantis) adlı yapıtında bilimsel ve
teknik gelişmelerin toplum ve devlet yapısını belirlediği bir ütopya kaleme almıştır
6.Soru
Rönesans dönemi Aristotelesçilerinden Petrus Pomponatius olarak da bilinen Pietro Pomponazzi (1462-1525)'nin, 1516 tarihli Ruhun Ölmezliği Üzerine (Tractatus de immortalitate animae) adlı yapıtında savunduğu şey nedir?
Bireysel ruhların ölmezliği inancının Aristoteles’in ilkeleri ile bağdaşmadığını savunur. |
Skolastik dünyanın Aristoteles yorumu ile gerçek Aristoteles arasında ciddi ayrılıklar olduğunu savunur. |
Tüm insanların zihinsel yetkinliğe yetenekli olduklarını savunur. |
Yetkinlik salt mutlak varlığa özgü olduğunu savunur. |
Ruh bedenin bir fonksiyonu ise, beden olmadan ruhun olamayacağını savunur. |
Rönesans dönemi Aristotelesçilerinin en ünlüsü kuşkusuz, Petrus Pomponatius olarak da bilinen Pietro Pomponazzi’dir (1462-1525). 1516 tarihli Ruhun Ölmezliği Üzerine (Tractatus de immortalitate animae) adlı yapıtında bireysel ruhların ölmezliği inancının Aristoteles’in ilkeleri ile bağdaşmadığını savunur. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Malebranche'ın ruh beden ilişkisinde Descartes'tan ayrılan düşüncesi hangisidir?
Beden ruhun yönlendirmesiyle hareket eder |
Ruh ve beden arasında paralellik vardır |
Ruh ve beden arasında etkileşim vardır |
Beden uzamlıdır |
Ruh bilinçlidir |
Felsefesi dinsel bir renkte olsa da metafizik konuların yanı sıra zihnin edimleri, işleyişi, evrensel doğrulukları nasıl bilebileceğimiz gibi epistemolojik konularla da ilgilendi. Kartezyen olarak anılmasının sebebi Descartes’ın töz anlayışını benimseyip zihin-beden sorununa Geulincx’inkine benzer bir çözüm önermiş olmasıdır. Malebranche, doğanın tözü bakımından, ruh-madde, zihin-beden ikiliğini kabul etti. Fakat uzamlı ama bilinçsiz olan beden, bilinçli ama uzamsız olan zihni nasıl etkileyebilirdi? Malebranche bu sorunu vesileci bir tutumla aşmayı denedi. Ona göre zihinle beden arasında bir uygunluk vardır ama bu, Descartes’in sözünü ettiği gibi bir etkileşim değil, ruhsal-fiziksel bir paralelliktir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Giordano Bruno ile ilgili bir bilgi değildir?
Bir rahiptir. |
Kozmolojik yazılar yazmıştır. |
Evrenin her noktasından içe doğru daralan bir süreklilik olduğunu savunur. |
Copernicus’un güneş-merkezci astronomi görüşünü benimsemiştir. |
Panteist görüşleri vardır. |
Bruno Copernicusçu evren açıklamasından evrenin süreklilik gösteren bir varlık olduğu sonucunu çıkarmıştır. Evren her noktasından dışa doğru yayılan bir sürekliliktir der (continuum). Doğru cevap C'dir.
9.Soru
"modern" terimi yaklaşık olarak hangi zaman dilimini kapsamaktadır?
21. yüzyıl |
20. yüzyıl |
20. yüzyılın ilk yarısından itibaren |
19 ve 20 yüzyıl |
17. yüzyıldan başlayıp 20 yüzyıl ilk yarısında kadar |
‘Modern’ terimiyse sanıldığından daha esnek bir kullanıma sahiptir ve 17. yüzyıldan başlayıp
20. yüzyılın ilk yarısına dek uzanan geniş zaman dilimini ifade eder. Doğru yanıt E seçeneğidir.
10.Soru
Descartes’ın ahlak anlayışıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Aristotelesçiliğin ve Stoacılığın etkisinde kalmıştır. |
Sistematik bir ahlak öğretisi geliştirmiştir. |
İstemeyi/iradeyi her durumda iyi olarak görmüştür. |
Ahlak görüşünün bilgi görüşüyle ilişkisi yoktur. |
Özgürce davranma edimi maddesel bir kiptir. |
Descartes’ın Töz, Ruh ve Ahlak Anlayışı
11.Soru
I. Tek gerçek neden Tanrı’dır.
II. Beden ve ruh arasındaki etkileşim kendiliğindendir.
III. Tanrı evrendeki tek etkiyen nedendir.
IV. Her şeyin tek nedeni olan Tanrı bir sonsuz tözdür.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri ara nedenci ifade(ler) olarak değerlendirilmeye uygun DEĞİLDİR?
I ve III |
I ve II |
Yalnız II |
III ve IV |
Yalnız IV |
Kartezyen Düşünürler
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Erasmus’un yapıtı DEĞİLDİR?
Hıristiyan Şövalyenin El Kitabı |
Yalnız Yaşam Üzerine |
Deliliğe Övgü |
Julius Exclusus |
Özgür İstenç Üzerine Deneme |
Doğru yanıt B'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Spinoza'nın bilgi derecelendirmelerinden imgelem bilgisinin özelliklerinden biridir?
Ortak kavramlarına sahip olduğumuz sıfatların özsel niteliklerini ortaya koyar |
Dili matematikseldir |
Bulanık deneyimlerden türeyen kanı ve sanılardır |
Intuition ya da sezgi bilgisi olarak nitelenir |
Nesneldir |
Bu en düşük derecedeki bilgi türü kabaca duyu deneyimine karşılık gelir; bulanık deneyimden türeyen kanı ve sanıları ifade eder. Bu bilginin oluşumunda imgelem gücü ağır basar. Duyu dıneyiminden, nesnelerin genel düzendeki yerlerini tam ayırt etmeksizin, açık ve net olmayan bulanık kavramlarını elde ederiz. Ayrıca dilsel işaretlerden de benzer bir bilgi kazanabiliriz. Çünkü burada da sözcükleri okumakla ya da duymakla imgelemden gelenlere benzer kavramlar oluşturabiliyoruz. Bu kaynakların her ikisi de insandan insana değişen ve gerçek bilgiyi anlatmayan tümel kavramların (tümellerin) oluşturulmasına yol açabilirler. Spinoza çelişik gibi görünmesine karşın tümeller konusunda nominalisttir. Bu konuda Hobbes’dan etkilendiği söylenebilir. Bu tümellerin zihnimizde ortak bir kavramı olamaz. Herkes bunları farklı farklı düşünebilir. Spinoza bunlara kendi terimiyle genel kavramlar demektedir. Tümel olan bunların salt sözcükleridir; bunlar kullanım sırasında tümel hale gelmiş olurlar. Çünkü pek çok şeyin işareti olarak kullanılmaktadırlar.
14.Soru
"Deliliğe övgü", "Hıristiyan Şövalyenin El Kitabı", "Çocukların Terbiye Edilmesi Üzerine" gibi eserleriyle bilinen, "Hümanistlerin Prensi" unvanıyla anılan geç dönem hümanist düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?
Erasmus |
Francis Bacon |
Thomas More |
Tommaso Campanella |
Niccolo Machiavelli |
Hümanistlerin Prensi ünvanına sahip geç dönem hümanistlerinden olan düşünür Erasmus'tur
15.Soru
Bernardinus Telesius için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Ona göre doğru bilginin tümü gerçek anlamda duyu algısı üzerinde kurulur. |
Tüm varoluşun madde ve güç ilkeleri üzerinde temellendiğini savunur. |
Ay üstü ve ay altı dünyaları arasındaki sınırı kaldırmıştır. |
Ruhun maddesel koşullardan etkilenen bir yapıya sahip olduğunu savunur. |
Ona göre gözlem içinde analojik düşünceye yer yoktur. |
Bernardinus Telesius'a göre gözlem, verilerin kaydedilmesinden çok daha geniş kapsamlı bir zihinsel süreçtir ve ayrıca analojik düşünceyi de içine almaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
16.Soru
Geulincx’e göre ruh nasıl yaşamalıdır?
Dışsal ihtiyaçlarına göre |
Kendi mutluluğu için çalışarak |
Toplumun isteklerine göre |
Kendini Tanrı'ya ve akla adayarak |
Kendini topluma adayarak |
Geulincx, vesileciliğini ahlak alanına da uyarladı. Ona göre insan kendiliğinden bir şey yaratamaz. İnsan, Tanrı’nın onda oluşturduklarının seyircisidir ve Tanrı’nın kurduğu düzene boyun eğmelidir. En yüksek erdem Tanrı ve akıl sevgisidir. Ruh kendi özünden fışkıranlar dışında, dışsal hiçbir şey istememelidir. Çalışkanlık, itaat, adalet, alçakgönüllülük başlıca etik değerlerdir. Alçakgönüllülük iki açıdan ele alınabilir: dünyayla olan ilişkimizi anlamak ve Tanrıyla olan ilişkimizi anlamak. Yani alçakgönüllülük kendimizi bilmeyi ve kendimizden vazgeçmeyi içerir. Ruh kendisiyle hiçbir gerçek ilişkisi olmayan madde dünyasından bir şey istememelidir. Çünkü insan dış dünyadaki nesnelerin nedeni değildir. Nedeni olmadığı bir şeyi bilemez. Bilemediği konuda bir şey istememeli, kendisinden ve dış dünyadan vazgeçerek kendisini bütünüyle Tanrı’ya ve akla adayarak yaşamalı, mutlu olmaya değil ödevlerimizi yerine getirmeye çalışmalıdır. Zira ancak kendisini Tanrı’ya ve akla vererek ruh dinginliğine ve en yüksek iyiye ulaşabilir.
17.Soru
I. Monadlar doğanın gerçek atomlarıdır. II. Monadlar duyulur şeyleri oluştururlar. III. Monadların biçimleri yoktur. IV. Her bir monad farklı bir biçime sahiptir. Yukarıdaki seçeneklerden hangisi ya da hangileri Leibniz'e göre monadların özelliklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız IV |
I ve IV |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve III
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rönesans dönemindeki başlıca bilim adamlarından değildir?
Paracelsus |
Copernicus |
Galilei |
Kepler |
Aquinas |
Rönesans dönemindeki başlıca bilim adamları: Paracelcus, Bernardinus Telesius, Giordano Bruno, Nicolaus Copernicus, Johannes Kepler, Galileo Galilei'dir. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Spinoza'nın sezgi ya da intuition bilgisi olarak nitelediği nedir?
Duyusal Bilgi (İmgelem Bilgisi) |
Bilimsel Bilgi (Us Bilgisi) |
Zihin-Beden Paralelizmi |
Tanrı Bilgisi (Tam Bilgi) |
Conatus |
Spinoza "Tanrı Bilgisi (Tam Bilgi)" kavramını sezgi ya da intuition bilgisi olarak da niteler. Doğru cevap D'dir.
20.Soru
Rönesans’ta,
I. Tanrı ve din otoritelerine bağlılık zayıflamış,
II. İnsan, inançtan çok gözlem, deney ve kendi adına düşünme üzerinden bilime yönelmeye çalışmıştır.
Verilenlerden yola çıkılarak, Rönesans Dönemi’nde aşağıdakilerden hangisinin ortaya çıkması ve gelişmesi beklenebilir?
Hümanizmin |
Gnostisizmin |
Mistisizmin |
Pananteizmin |
Skolastisizmin |
Doğru yanıt A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ