Çalışma kâğıtları basit bir not şeklinde olabileceği gibi, listeler, tablolar, şekiller, kayıtlar şeklinde de olabilir. Ancak bir denetim sırasında standart ola­rak kullanılan çalışma kâğıtları şunlardır:

• Denetim planı ve programı
• Düzeltici ve yeniden sınıflandırıcı günlük defter kayıtları
• Hesap analiz tabloları
• Çalışma mizanı
• Denetim notları

Sahiplik; bilançoda stoklar kaleminde gözüken tüm kalemlerin işletmenin olup olmadığını ifade eder.

% 99 güvenirlikte olduğundan  denetim riski % 1 alınmıştır.

Bulma Riski = Denetim Riski/(Doğal Risk x Kontrol Riski)

Bulma Riski = 0,01/(0,50 x 0,20)
Bulma Riski = 0,10

Doğru cevap C seçeneğidir.

Dünyadaki muhasebe denetimi mesleğiyle ilgili önemli bir kuruluş da Uluslararası Muhasebe Uzmanları Federasyonu’dur (International Federation of Accountants - IFAC). Bu federasyona bağlı olarak kurulan uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (International Auditing and Assurance Standards Board- IAASB); denetim, kalite kontrol, inceleme ve diğer güvence hizmetleri için uluslararası standartları belirleyen organdır.

Çalışma kağıtları denetçi tarafından iki ana dosyaya bölünerek saklanırlar. Bunlar sürekli dosya ve yıllık dosya olarak ifade edilebilir. Sürekli dosya; işletme hakkında gelecek dönemlerde de kullanılması gereken, işletme hakkında temel ve genel bilgilerin bulunduğu çalışma kağıtlarından oluşan dosyadır. Bu dosyada yer alabilecek tipik bilgilere:
• Şirket ana sözleşmesinin bir örneği,
• İşletme hakkında genel bilgiler,
• İşletme ortakları ile ilgili bilgiler,
• Örgüt şeması,
• Hesap planı,
• Muhasebe yönetmeliği,
• Geçmiş yıllarda iç kontrol sistemi hakkında elde edilen bilgiler,
• Genel kurul, yönetim kurulu toplantı tutanaklarından önemli olanlarının örneği,
• Önemli ve uzun vadeli sözleşmelerin örnekleri,

örnek olarak verilebilir. Denetim raporunun bir örneğinin hazırlanması ise yıllık dosya için örnek olarak verilebilir. Bu nedenle Doğru Cevap D seçeneği olur.

Önemlilik, finansal tablolarda bulunan yanlışlıkların, bilgi kullanıcılarının karar alma davranışlarını etkileme düzeyi olarak tanımlanmaktadır.

Denetimin yürütülmesi sırasında denetçiler iki önemli test gerçekleştirirler. Bu testler uygunluk testleri (kontrol testleri) ve tözel testlerdir (maddi doğruluk testleri).
Uygunluk testleri (kontrol testleri) işletmenin iç kontrol sistemi ile ilgilidir.

Denetçilerin işletmenin iç kontrol sistemini yeterli düzeyde tanımaları ve anlamaları, denetim standartlarına göre bir zorunluluktur.

Doğru cevap A'dır.

Önemlilik

Kanıt toplama standardı, çalışma alanı standardıdır.

Tözel (Asıl, kök.) testler (maddi doğruluk testleri) adından da anlaşılacağı gibi denetçinin yürütmesi gereken esas testlerdir. Denetçi tözel testleri gerçek­leştirirken çok daha fazla analitik inceleme yapar ve hesap kalanlarını ayrıntılı bir şekilde inceler. De­netim görüşüne temel oluşturacak kanıtlar toplar. Örneğin bir duran varlık için uygun amortisman süresinin belirlenip belirlenmediğini inceler, ayrı­lan amortisman tutarını yeniden hesaplar, amortis­manın doğru şekilde kaydedilip kaydedilmediğini kontrol eder. Hatta geçmiş yıllardaki ayrılan amor­tisman tutarları ile karşılaştırıp, ayrılan amortis­man tutarında bir düzensizlik olup olmadığını an­lamaya çalışır. Hesap kalanlarının bu tür detaylı bir şekilde incelenmesi tözel testler olarak adlandırılır.

Denetimin yürütülmesi:

• İç kontrol sisteminin değerlendirilmesi (kontrol veya uygunluk testleri)
• Tözel testler (maddilik testleri) basamaklarından oluşur.

Denetçi oluşan şartlar dahilinde  finansal tabloların bütünü hakkında olumlu görüş bildirilebileceğini düşünüyorsa şartlı olumlu görüş bildirebilir. Şartlı olumlu görüş bildirmede standart olumlu rapora bu şartların açıklandığı bir paragraf eklenir.

Kanıtın ilgili olması: Kanıtın güvenilirliğini etkileyen en önemli faktörlerin başında, kanıtın ilgili olması gelir. Bir kanıt, incelenen kalem için belirlenmiş denetim amaçlarını gerçekleştiği ölçüde ilgili kabul edilir. Örneğin stoklar kalemi için fiziksel inceleme yoluyla elde edilen bilgiler, geçerlilik, tamlık, dönemsellik ve değerleme amaçları için kanıt sağlayabilir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Genel kabul görmüş denetim standartlarının muhasebe denetimi açısından önemini şöyle sıralayabiliriz: Öncelikle genel kabul görmüş denetim standartları muhasebe denetçisi ve muhasebe denetimi işi için kalite standartlarını oluşturur. Genel kabul görmüş denetim standartlarının ikinci önemli işlevi, yapılan denetim için de kalite standartları oluşturmasıdır. Genel kabul görmüş denetim standartlarının diğer bir işlevi ise, denetçi için önemli bir yol gösterici olmasıdır. Buna göre I., II. ve III. öncüller doğru olur. Bu nedenle Doğru Cevap E seçeneğidir.

Genel standartlarla ilgili açıklamalar “Bağımsız Denetim Faaliyetinde Bulunma Şartları” başlıklı kısımda yer almaktadır. Bu kısımdaki ikinci ve üçüncü bölümlerdeki genel standartlarla ilgili başlıklar aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.

Bağımsız Denetçilerin Nitelikleri;
• Bağımsız denetçi unvanları,
• Mesleki yeterliğin sağlanması ve geliştirilmesi,
• Hizmet içi eğitim ve refakat çalışması,
• Tam zamanlılık,
Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçilerin
Uyacakları Etik İlkeler;
• Mesleki şüphecilik,
• Bağımsızlık,
• Bağımsızlığı ortadan kaldıran durumlar,
• Mesleki özen ve titizlik.

Denetimin Konusu: Muhasebe denetiminde denetimin konusu finansal tablolar ve bu tablolardaki bilgilerdir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Sermaye Piyasası Kanununa göre denetim firmaları müşterilerine ait çalışma kağıtlarını düzenlenmelerini izleyen yıldan itibaren 5 yıl süre ile saklamak zorundadır. Bu çalışma kağıtlarının bir davaya konu olması durumunda ise, dava sonuçlanıncaya kadar saklanması zorunluluğu bulunmaktadır.

Denetim süreci boyunca, denetimin planlanmasından, bir denetim görüşüne ulaşılıncaya kadar bir çok çalışma yapılmaktadır. Muhasebe defterleri muhasebe kayıtları için nasıl bir işleve sahip ise, gerçekleştirilen denetim sırasında elde edilen bilgilerin kayıt altına alınmasını sağlayan çalışma kağıtları da benzer bir işleve sahiptir. Denetçinin denetimi planlamak, çalışmaları yürütmek, testleri gerçekleştirmek, elde ettiği kanıtları ve bilgileri, sonuçları, ulaştığı denetim görüşünü kaydetmek için kullandığı kağıtlara çalışma kağıtları denilmektedir. Çalışma kağıtları yapılan denetimin somutlaşmış halidir. Diğer seçenekler çeldirici olup Doğru Cevap B seçeneğidir.

Finansal tablolarda hata olasılığı düşük olur; tözel testler sınırlandırılır

Denetim Türleri Genel anlamda kontrol ve denetim kavramları açıklandıktan sonra, muhasebe denetiminin genel denetim tanımı içerisindeki yerini tespit edebilmek için denetim türleri üzerinde durulmalıdır. Bu çerçevede denetim türlerini faaliyet denetimi, uygunluk denetimi ve finansal tablo denetimi olmak üzere üç grup altında sınıflandırabiliriz.

Uygunluk Denetimi Uygunluk denetimi, kişilerin yapmış oldukları işlemlerin veya faaliyetlerin bir otorite veya üst yönetim tarafından belirlenmiş kural veya düzenlemelere uyumunun test edilmesidir. Bu denetim türünde denetimin konusunu bir örgüt içerisindeki veya bireysel olarak kişilerin yapmış olduğu işlemler veya faaliyetler oluşturur. Önceden belirlenmiş ölçütler ise devletin koyduğu yasalar, yönetmelikler, tüzükler olabileceği gibi bir örgütün üst yönetiminin belirlediği politikalar, yöntemler veya kurallar olabilir.

Muhasebe denetimi esas itibariyle bir finansal tablo denetimidir. Ancak muhasebe denetimi sırasında denetçi, finansal tablo denetimini yerine getirebilmek için zaman zaman uygunluk denetimi tekniklerini de kullanır. Ancak denetçinin temel amacı uygunluk denetimi yapmak değildir. Finansal tablo denetimini yürütebilmek ve finansal tablolarla ilgili görüş oluşturabilmek için özellikle iç kontrolün incelenmesi sırasında uygunluk denetimine de zaman zaman başvurur.