Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu

kamu denetçilerinin ister örgüt bünyesinde isterse örgüt dışında olsunlar yaptıkları işler genellikle uygunluk denetimidir. Zaman zaman faaliyet denetimi ve finansal tablolar denetimi de yaparlar. Ancak dış denetçilerin veya bağımsız denetçilerin yaptığı biçimde bir finansal tablo denetimi veya muhasebe denetimi yapmazlar. Çünkü kamu denetçilerinin amacı kamuya açıklanacak bir rapor düzenlemek değildir. Elde ettikleri sonuçları sadece üst yöneticilere iletirler.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Meslek Yasası’nın onikinci maddesi yeminli mali müşavirlerin tasdikten doğan sorumluluklarından bahsetmektedir. Daha önceki bölümlerde de belirtildiği gibi, tasdik tam bir bağımsız denetim olmamakla beraber ülkemizdeki diğer mevzuat gereği olarak bağımsız denetim yapacak kişilerin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir olma zorunluluğu maddeyi önemli kılmaktadır.

İç kontrol, işletmenin amaçlarına ulaşma konusunda makul bir güven sağlayabilir. Hiçbir iç kontrol işletme amaçlarına ulaşmada yüzde yüz garanti sağlamaz. Sadece makul yeterlikte bir güven sağlar. Bunun nedeni iç kontrolün kendi doğasında bulunan sınırlamalardır. Bunlar:
– Karar verme süreçlerinde istemeyerek yanlışlar yapılabilir. 
– İç kontrolün diğer bir sınırlaması, oluşturulacak kontrollerde maliyet-kar dengesinin dikkate alınması zorunluluğudur.
– İç kontrolle ilgili önemli bir diğer sınırlılık insan zayıflıklarından (doğası gereği) ortaya çıkabilecek basit hata veya yanlışlardır. 
– İç kontrolle ilgili en önemli sınırlılık ise hilelerdir. Bir veya daha fazla kişi anlaşmalı olarak kontrolleri bozabilir ve kendi menfaatleri için iç kontrolü sabote edebilir. 

biçiminde sıralanabilir. Ancak iç kontrol bir örgütteki tüm insanlar tarafından gerçekleştirilebilir ifadesi iç kontrolün tanımında geçen bir diğer unsur olup iç kontrolün sınırlamalarıdan biri değildir. Bu nedenle Doğru Cevap C seçeneği olur.

Nicel faktörlerle ilgili değildir.

Sponsor Organizasyonlar Komitesi (COSO), iç kontrolle ilgili çok geniş kavramsal bir çerçeve çizmiştir.

COSO 1992’de yayınladığı raporunda iç kontrolü şöyle tanımlamıştır: İç Kontrol; faaliyetlerin etkinliği ve verimliliği, finansal raporlamanın güvenilirliği, gereken yasa ve diğer düzenlemelere uyum şeklinde üç grup altında belirtilebilecek işletme amaçlarına ulaşmada makul bir güven sağlamak için düzenlenmiş, bir işletmenin yönetim kurulu, yöneticileri ve diğer personeli tarafından gerçekleştirilen bir süreçtir.

Doğru cevap A seçeneğidir.

COSO 1992’de yayınladığı raporunda iç kontrolü şöyle tanımlamıştır: İç Kontrol; faaliyetlerin etkinliği ve verimliliği, finansal raporlamanın güvenirliliği, gereken yasa ve diğer düzenlemelere uyum şeklinde üç grup altında belirtilebilecek işletme amaçlarına ulaşmada makul bir güven sağlamak için düzenlenmiş, bir işletmenin yönetim kurulu, yöneticileri ve diğer personeli tarafından gerçekleştirilen bir süreçtir.

Muhasebe kayıtlarına temel teşkil eden hesaplamaların kontrol edilmesi amacıyla

Denetim Kuruluşunun Adı: Bu bölüme denetim firmasının ve denetçinin isimleri yazılır.
Denetim Raporunun Tarihi: Son olarak denetim raporunun teslim tarihi yazılır.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşıldığı gibi standart olumlu bir denetim raporunun birinci kısmı;.
• Görüş,
• Görüşün Dayanağı,
• Kilit Denetim Konuları,
• Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Finansal Tablolara İlişkin Sorumlulukları,
• Bağımsız Denetçinin Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları Ek olarak denetçinin mevzuat gereği açıklamak zorunda olduğu yükümlülükleri de var ise, raporun ikinci kısmında yer alır. Eğer işletme borsada işlem görmeyen bir şirket
ise, kilit denetim konuları paragrafı gerekli değildir.

Denetimde örnekleme, denetim kanıtı elde etmek  için kullanılan araçlardan biridir ve denetçinin bir evrenin tüm kalemlerinin her birini incelemeden,  evren hakkında birçok şey öğrenmesine olanak sağlar. Denetim örneklemesi, “hesap kalanları veya işlem sınıflarının bazı özelliklerini değerlendirmek amacıyla, hesap kalanı veya işlem sınıfı içindeki kalemlerin %100 den daha azına denetim yordamlarının uygulanması” olarak tanımlanmaktadır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Uygunluk testleri sonucunda kontrol riski düzeyi belirlenir.

Çalışma Kağıtlarının Türleri Denetim sırasında elde edilen her türlü bilginin kayıt altına alınması için çalışma kağıtları kullanıldığından, çalışma kağıtları çok çeşitli olabilir. Çalışma kağıtları basit bir not şeklinde olabileceği gibi, listeler, tablolar, şekiller, kayıtlar şeklinde de olabilir. Ancak bir denetim sırasında standart olarak kullanılan çalışma kağıtları şunlardır: • Denetim planı ve programı,• Düzeltici ve yeniden sınıflandırıcı günlük defter kayıtları,• Hesap analiz tabloları (cetvelleri),• Çalışma mizanı,• Denetim notları' dır. 

Dış kanıtlar işletmenin dışında oluşturulan ve elde edilen kanıtlardır. Örnek olarak satıcıdan alınan fatura, banka tahsil makbuzu, taşıma irsaliyesi, kira kontratı gibi. İç kanıtlar ise işletmenin içinde oluşturulan kanıtlardır. İşletmenin muhasebe defterleri, muhasebe bölümünün oluşturduğu belgeler, mizanlar, finansal tablolar iç kanıtlara iyi birer örnektir

İç Kontrol Soru Kağıdı
İç kontrol soru kağıdı, denetçiler tarafından iç kontrolle ilgili çok yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. İç kontrol soru kağıdı, bir işletmenin iç kontrol unsurlarının mümkün olabilecek tüm yönlerine ilişkin soruları içeren bir listedir

İÇ KONTROL KAVRAMI

İç Kontrolün Unsurları

İç kontrolle ilgili 1980’li yıllardan sonra yapılan çalışmalar detaylı bir tanım yapmak yerine onun un­surlarını açıklamaya yönelmiştir. COSO’da bu çalışmaların son halini oluşturmuştur. Bu çalışmaya göre iç kontrol beş temel unsurdan oluşmaktadır. COSO’ya göre iç kontrol unsurlarını şöyle sıralayabiliriz:

• Kontrol çevresi,
• Risk değerleme,
• Kontrol eylemleri,
• Bilgi ve iletişim,
• İzleme.

Eğer bir işletmede her bir gö­rev için gereken bilgi ve beceri düzeyi belirlenmiş ise uzmanlığa önem veriliyor demektir.

Nicelik örneklemesi tipik olarak hesap kalanlarındaki hataların parasal tutarının tahmini için kullanılır. Bu nedenle sadece I ve II. madde nitelik örneklemesi için doğrudur.

Denetimin Konusu: Muhasebe denetiminde denetimin konusu finansal tablolar ve bu tablolardaki bilgilerdir.

Faaliyet Denetimi Faaliyet denetimi; bir örgütün tamamının veya bir biriminin faaliyetlerinin etkin ve verimli çalışıp çalışmadığıyla ilgilenen denetim türüdür. Bu denetim türünde denetimin konusunu bir örgüt veya örgütün bir bölümünün faaliyet sonuçları teşkil eder. Konuyu işletmeler açısından ele alırsak, işletmenin faaliyet sonuçları veya üretim, pazarlama gibi bir bölümünün sonuçları denetimin konusunu teşkil eder. Önceden belirlenmiş ölçütler ise işletmenin veya bir bölümünün amaçları, planlanmış bütçeleri gibi performans ölçütleridir. İşletmenin üst yönetimi veya bölümlerinin yöneticileri faaliyet sonuçlarını bu performans ölçütleri ile tarafsız olarak test ederler ve gerektiğinde sonuçları üst yönetime raporlarlar.

İÇ KONTROL KAVRAMI

Kontrol Eylemleri

Genel olarak uygulanan kontrol eylemleri şöyle sıralanabilir:

• Performans sonuçlarının incelenmesi
• Bilgi sistemleri içerisindeki kontroller
• Fiziksel Kontroller
• Görevlerin Ayırımı