Faiz yöntemi ve oranı cari hesabın tamamlayıcı unsurlarındandır

Esasen cari hesaba taraflar arasında sözleşemeye bağlanan tüm işlemlerden doğan borç ve alacak işlemleri kaydedilir. Fakat bunu söylerken borç ve alacak doğuran esas ana işlemin önemli olduğu ve cari hesap kapsamından farklı olduğunu unutmamak gerekir.  Sırf bedeli cari hesaba kaydedildi diye mal satma işleminin geçerliliğini ve dava edilmeyeceğini sorgulamamak mümkün değildir. TTK 90’ncı madde b fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “b)Cari hesap sözleşmesinin yapılmasından önce doğmuş bulunan bir alacak, tarafların onayıyla cari hesaba kaydedilirse, aksi kararlaştırılmamışsa bu alacak yenilenmiş olmaz.”

TTK’da birleşme sözleşmesini imzalamaya yetkili organlar işletmenin hukuki statüsüne göre farklılık göstermektedir. Buna göre; anonim şirketlerde yönetim kurulu, limited şirketlerde müdür veya müdürler, kollektif şirketlerde temsil yetkisini haiz kişi, komandit ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde ise temsile yetkili komandite ortak veya ortaklar olarak tespit edilmiştir.

Türkiye’deki hukuk sistemi açısından yüksek mahkemeler Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Uyuşmazlık Mahkemesidir.

TTK’ya göre yapısal değişiklere ilişkin ortak ilkeler şöyle özetlenebilir:

• Ülkesellik ilkesi
• Ortakların koruması ilkesi
• Ara bilanço ilkesi
• Bilgi edinme ilkesi
• Denetim ilkesi
• Alacaklıların ve İşçilerin Korunması ilkesi

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar; ücret, maaş, sosyal güvenlik yardımları, ücretli yıllık izin ve ücretli hastalık izni, kâr paylaşımı ve ikramiyeler ve mevcut çalışanlara sağlanan parasal olmayan faydalar (sağlık yardımı, lojman, araç vb). • Çalışma dönemi sonrasında sağlanan faydalar; emekli maaşı, emeklilik sonrası hayat sigortası veya sağlık yardımı. • Çalışanlara sağlanan diğer uzun vadeli faydalar; uzun süreli işten ayrılmalar veya seyahat, jübile, iş göremezlik ödeneği. • İşten çıkarma tazminatları.

Teamül yoksa takvim yılının son günü hesap kesim tarihi olarak kabul edilebilir. Ülkemizdeki genel hesap dönemi olan 01 Ocak-31 Aralık tarihleri dönem olarak kabul edilir. Bu da 31 Aralık tarihinin hesap kesim tarihi olarak kabul edileceği anlamına gelir.

Alacaklı cari hesap: Hiçbir zaman borç bakiyesi vermeyen hesaplardır. Vadesiz banka mevduatı alacaklı cari hesaba örnek verilebilir.

Borçlu cari hesap: Hiçbir zaman alacak bakiyesi vermeyen hesaplardır. Banka kredi hesapları borçlu cari hesaba örnek verilebilir.

Zorunlu unsurlar sözleşmenin geçerlilik ve varlık şartlarıdır. Bunların yokluğu halinde sözleşmeden de söz edilmez. Tamamlayıcı unsurların yokluğundan doğabilecek boşluk yorum, ticari teamül ve hukuki içtihatlarla giderilebilir. Ama zorunlu unsurlar da bu mümkün değildir.
1. Zorunlu Unsurlar
a. Yazılı Olma Unsuru
b. Taraflarla İlgili Yeterli Bilgi
c. İmza ve (Gerekiyorsa) Kaşe
d. İçerik Unsuru

2. Tamamlayıcı unsurlar

a. Hesap Dönemi
b. Faiz Yöntemi ve Oranı
c. Tarafların Adres Bilgileri

İşletmeye sermaye sağlayarak sermaye riskini üstlenenler ve onların fikir
danıştığı kimseler yatırımların taşıdığı risklerle ve yatırımın getirisi ile ilgilenirler.
Yatırımcıların satın alma, elde tutma veya satma kararlarını vermelerine yardımcı olacak
bilgilere ihtiyaçları vardır. Bir işletmenin ortakları aynı zamanda bu işletmenin kendilerine kar
payı ödeme gücünü anlamalarını sağlayacak bilgilere de ihtiyaç duyarlar.

Özel hukuk yargılamasına hâkim olan ilkeler Hukuk Muhakemeleri Kanununun 24 ilâ 33. Maddeleri arasında düzenlenmiştir.

Ticari hayatta cari hesabın bazı işlevleri vardır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
1. Basitlik, Sürat ve Kolaylık Sağlar: Cari hesap tarafların borçlarını ve alacaklarını her defasında isteme (veya ödeme) zahmetinden kurtarır. Bu durum ticari hayatta büyük kolaylık sağlar.
2. Bir Kredi Aracıdır: Cari hesap sözleşmesi süresi içerisinde taraflar alacaklarını teknik olarak birbirlerinden talepte bulunamadıklarından, sözleşme süresi boyunca tarafların birbirlerine kredi kullandırdıkları söylenebilir (Helvacı 2006, s.521)
3. Karşılıklı Teminat Aracıdır: Cari hesap sözleşmesiyle bir tarafa ait alacak karşı tarafın borçları oranında garanti edilmektedir.

Mahkeme Kararı İle
• Haklı nedenler(TTK. m.243; TBK m. 639)
• Tescil ve ilan merasimindeki eksiklikler(TTK. m.243)
• Ortağın kişisel alacaklısının ortaklığın feshini istemesi(TTK. m.249)

Cari hesap tarafların borçlarını ve alacaklarını her defasında isteme (veya ödeme) zahmetinden kurtarır. Bu durum ticari hayatta büyük kolaylık sağlar. Her borç için anında ödeme sağlamaz.

Ticari işlere ilişkin düzenlemeleri 1956 tarihli ve 6762 sayılı yasa çok uzun yıllar kullanılmış ve ticareti düzenlemişti. Son olarak 2011 tarihli 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 4721 sayılı Türk Medenî Kanun, Türk Medeni Kanunu’nun tamamladığı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ticari ilişkileri düzenleyen kanunlardır.

Yaptırım

Dış büyüme ile işletme dışındaki diğer işletmelere yatırım yapılarak ya mevcut işletmenin yapısının güçlendirilmesi ya da yeni iş alanlarında söz sahibi olunması sağlanmaktadır.

Denetim mesleğinde esas gelişme 1950’lili yıllardan sonra olmuştur. Bu dönemde ekonomik hayatta meydana gelen gelişmeler sonucunda sermaye birikimi, sermaye yoğun teknolojiye geçiş, üretim kapasitesinin genişlemesi sonucunda yeni ve büyük organizasyonlar kurulmuş, ekonomik yaşamda köklü değişiklikler meydana gelmiştir. Bu büyüme ile birlikte kaçınılmaz olarak işletmelerin finansal bilgileri kaydetme, işleme ve yorumlama gereksinimi artmıştır. Bu gereksinmeye cevap verebilmek amacıyla muhasebe sistemleri kurulup, işletilmeye başlatılmıştır. Öte yandan büyüme sonucu işlem ve kayıt sayısının artması, denetçinin işini zorlaştırmış, örnekleme yoluyla denetimin yapılması düşünülmeye başlanmıştır. Ancak bu tür bir denetimin sonuçlarının sağlıklı olabilmesi için işletmeler tarafından iç kontrol sistemleri oluşturulmaya başlanmıştır.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) hükümlerine göre en az fiilen 10 yıl mesleki deneyime sahip denetçi.