Orta Asya Türk Tarihi Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yağma, Çiğil, Tohsı’lar ile birlikte Karahanlı Devleti’nin ana kütlesini meydana getiren Türk boyu aşağıdakilerden hangisidir?
Uygurlar |
Karluklar |
Basmıllar |
Oğuzlar |
Kırgızlar |
Karahanlı Devleti’nin Yağma, Çiğil, Tohsı’lar ile birlikte ana kütlesini meydana getiren Karluklar, bu hanedan üyeleri arasında çatışmalar çıktığı zamanlarda devlete karşı cephe aldılar ki bu yüzden Kara-Hitay hâkimiyeti Türkistan’da çabucak gelişti. Kara-Hitay Hükümdarı Yelu Dashi (Kür-Han), 1137’de Semerkand Karahanlı Hanı Mahmud’u mağlup edince bu hanın, dayısı olan Büyük Selçuklu Sultanı Sencer’e şikayette bulunması uğranılan mağlubiyette Karlukların payını göstermektedir.
2.Soru
Hazar Devleti’nde başta bulunan kişiye ne ad verilirdi?
Hakan |
Han |
Kagan |
Hakan Beg |
Başbuğ |
Ana karakter itibariyle Göktürk devlet teşkilatını esas alan bir idari yapıya sahip olan Hazar Devleti’nde başta bulunan kişiye Hakan adı verilirdi. Hazarlar, zaman içerisinde değişik faktörlerin tesiriyle birçok açıdan değişim göstermiştir. Bunun bir yansıması olarak başlangıçta tek bir Hakan tarafından yönetilen devlette VIII. yüzyılın ikinci yarısından sonra “çifte yönetim” şekli görülmeye başlanmıştır. Devletin kuruluşundan itibaren tam yetki ile yönetimi elinde bulunduran Hakan, bir nevi hakimiyetin ve temsiliyetin sembolü haline gelmiştir.
3.Soru
Hazar Devleti'nin bağımsız hale gelmesi, hangi devletin yıkılması ile ve aşağıdaki tarihlerden hangisinde gerçekleşmiştir?
Hunlar / 630 |
Avarlar / 577 |
Bulgarlar / 615 |
Göktürkler / 630 |
Sabirler / 645 |
Hazar Devleti'nin bağımsız hale gelmesi, I. Gmktürk Devleti'nin yıkılması sonucu 630 tarihinde gerçekleşmiştir.
4.Soru
I. Kurucusu Kubrat Han'dır.
II. Dnyeper bölgesinde kurulmuştur.
III. Asya Hunlarından beri devam eden Dulo soyundan gelirler.
IV. Bizans ile anlaşma yapılmıştır.
V. Kubrat Han'a Bizans İmparatoru "patrik" unvanı vermiştir.
Verilen bilgiler hangi devleti tanımlamaktadır?
Büyük Bulgar Devleti |
Hazar Devleti |
Avrupa Hun Devleti |
Avarlar |
Peçenekler |
Verilen bilgiler Büyük Bulgar Devleti'ne aittir.
5.Soru
Çinlilerce 'Gaoche' (Yüksek Arabalılar) adıyla da bilinen ve Tanrı Dağları ve Baykal gölünün kuzeyinden,Seyhun Nehrine ve Bizans'ın doğu sınırına kadar olan geniş topraklara yayılmış Hun devletinden kalan boylara ne ad verilmekte idi?
Çor'lar |
Tarduşlar |
Gansu'lar |
Kıpçaklar |
Tölesler |
Adı geçen Türk boyu 'Tölesler'dir.
6.Soru
MS 8. yüzyılda Arapların Asya ilerleyişini durduran Türk boyu, aşağıdakilerden hangisidir?
Göktürkler |
Uygurlar |
Kırgızlar |
Türgişler |
Oğuzlar |
MS 8. yüzyılda Arapların Asya ilerleyişini durduran Türk boyu Türgişlerdir.
7.Soru
557 yılında Sabarları mağlup ederek dağılmalarına neden olan Türk boyu, aşağıdakilerden hangisidir?
Göktürkler |
Hunlar |
Hazarlar |
Bulgarlar |
Avarlar |
557 yılında Sabarları mağlup ederek dağılmalarına neden olan Türk boyu, Avarlardır.
8.Soru
Hangi Moğol devleti etnik, sosyal ve kültürel durumların etkisiyle "Türkleşme" oluna girmiştir?
Çağatay Hanlığı |
Ögedaylılar |
Altınorda |
İlhanlılar |
Merkitler |
Çağatay hanlığı etnik, sosyal ve kültürel saiklerin tesiriyle XIV. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hızlı bir “Türkleşme” sürecine girdi
9.Soru
Hun ordusu, Doğu Roma’daki iç kargaşalıklardan istifade ederek saldırıya geçti. Hunlar büyük bir hızla ilerleyerek Makedonya ve Trakya’yı istilâ ettiler. Hunlar bu sefer sonucunda imzalanan antlaşmayla devamlı tazyik altında tuttukları Doğu Roma’yı senelik 350 libre altın vergi vermeye mecbur bıraktılar. Buna göre hangisi söylenebilir?
Hunlar Kuzey Avrupa'yı ele geçirmişlerdir. |
Kavimler göçüne neden olmuşlardır. |
Doğu Roma tek çatı altında birleşmişlerdir. |
Doğu Roma yönetiminde Hunlar söz sahibidirler. |
Hunlar Doğu Roma'yı ekonomik olarak baskıya almışlardır. |
Bir devletten vergi almak o devlet için ekonomik sonuçlara neden olur. Bu nedenle "Hunlar Doğu Roma'yı ekonomik olarak baskıya almışlardır." çıkarımı doğru olarak kabul edilebilir.
10.Soru
Cengiz Han’ın Moğollar arasındaki adı nedir ?
Temüçin |
Kayı Han |
Kubilay |
Dey-Seçen |
Ong Han |
Cengiz Han'ın asıl adı Temüçin’dir. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Moğol İstilasının Türk tarihi için etkileri arasında yer almaz?
Anadolu'nun Türkleşmesinde önemli rol oynamıştır |
Anadolu'ya göçü hızlandırmıştır |
Selçuklu Devleti'ne gelen göç sayısı artmıştır |
Uç beylikler ortaya çıkmıştır |
İran'ın yönetiminde Türk etkisi artmıştır |
Moğol istilası, tıpkı Orta Asya ve İran coğrafyası gibi Anadolu’nun etnik yapısının yeniden şekillenmesinde de önemli rol oynamıştır. Türkmen boylarının Anadolu’ya göçü Moğol istilasından sonra oldukça hızlanmıştır. Moğollar karşısında tutunamayan pek çok Türk boyu, İran yaylası üzerinden Anadolu’ya göç etmiştir. Anadolu’ya giren bu kalabalık kitleler uçlara doğru çekilerek Anadolu’nun Türkleşmesinde ve Türkmen beyliklerinin kurulmasında önemli rol oynamışlardır. Kalabalık Türkmen kitlelerinin yanı sıra, memleketlerinin Moğollar tarafından yakılıp yıkıldığını gören pek çok İranlı da Anadolu’ya sığınarak Selçuklu Devleti’nin hizmetine girmiştir. Bu gelişmeler bir yandan Anadolu’da şehir hayatını İran kültür muhitinin tesirine sokarken, diğer yandan uçlarda Türkmenler’in etkinliklerini artırmalarına sebep olmuştur. Türkmen boylarının yavaş yavaş uç bölgelerinde toplanması, sonraki dönemlerde aralarında Osmanlı Beyliği’nin de bulunduğu uç beyliklerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
12.Soru
Ak Hunların bilinen diğer adı nedir?
Altaylar |
Eftalitler |
Juan-Juanlar |
Uarlar |
Sasaniler |
Eftalitler diye de bilinen Ak Hunların bu isim altında tarih sahnesine çıkışları Juan-Juanlara bağlı olarak yaşayan ve Asya Hunlarının bakiyesi olan Uar ve Hun boylarının Altay dağları havalisinden hareket ederek Güney Kazakistan bozkırlarına gelmeleriyle alakalı olmuştur. Doğru cevap B şıkkıdır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "urug" kelimesinin anlamıdır?
Aileler Birliği |
Soylar Birliği |
Beyler Birliği |
Aileler Ayrılığı |
Soylar Ayrılığı |
Urug, eski Türkçe’de âileden bir üst katmanda yer alan içtimaî müessesedir. “Âileler birliği” anlamına geldiğini söyleyenler de vardır.
14.Soru
İstila ile birlikte Yakındoğu coğrafyasına yeni göçebeler girmiştir. Göç ve katliamlar sebebiyle etnik yapı yerlilerin aleyhine değişmiştir. Göçebe kültür etkinliğini artırırken, şehir hayatı ve kültürü gerilemiştir. Tarımda kullanılan su sedleri ve sulama kanalları tahrip edilmiş, üretim faaliyetleri azalmış, ticaret sekteye uğramış, dolayısıyla da Yakındoğu coğrafyasında büyük bir ekonomik çöküş yaşanmıştır. Şehir ve kasabalarda yaşayan ve eski kültür ve geleneklerin temsilcileri konumunda olan pek çok köklü aile, vatanlarının Moğollar tarafından tahrip edilmesi üzerine, farklı coğrafyalara göç etmek zorunda kalmıştır.Buna göre hangisini söylemek daha doğrudur?
İslam dünyasının bilim alanında gerilemesine neden olmuştur |
Mezhep çatışmaları çıkmıştır |
Göçler sonrası Yakındoğu coğrafyalarının etnik ve demografik yapısı değişmiştir |
Moğollar işgal ettikleri yerlerde uzun yıllar hüküm sürmüştür |
İstila sonrası Avrupa ticareti canlanmıştır |
İstila büyük göçlere, insan katliamına yol açmış. Dolayısıyla Yakındoğu coğrafyasında etnik ve demografik açıdan değişimler yaşanmıştır.
15.Soru
Uygur Kağanlığı hangi yıllar arasında hüküm sürmüştür?
745-830 |
745-840 |
745-850 |
750-845 |
750-785 |
Uygur Kağanlığı 745-840 yılları arasında hüküm sürmüştür.
16.Soru
Hangisi Moğolların yok olmasının sebeplerinden değildir?
Kubiay Hanın ölümünden sonra istikrarlı bir lider çıkmaması. |
İlhanlıların İsla^miyet’i kabul etmesi. |
Moğol ha^kimiyetinin zamanla birbirinden bağımsız parçalara ayrılması. |
Moğolların yerleşik hayata geçmeleri. |
Varisler arasındaki taht kavgaları. |
Kubilay Kağan, Moğol İmparatorluğu’nun son büyük hükümdarı olmuştur. Onun ve- fatından sonra İlhanlı ve Altın Ordu hükümdarları büyük hana olan ta^biiyet bağlarını yavaş yavaş koparmışlardır. Moğol ha^kimiyeti C¸in’de Kubilay’ın halefi Temür Olcaytu Kağan’ın ölümünden sonra önemli bir varlık gösterememiştir. Moğollar, batıda olduğu gibi Uzakdoğuda da çok geçmeden yerleşik kültürün tesirine girmişlerdir
Moğollar sonraki yüzyıllarda, Moğolistan topraklarında muhtelif kabile ve kabileler federasyonu halinde, çoğu kez birbirleriyle savaşarak yaşamaya devam etmişlerdir.
İslamiyet din inanç kültürünü değiştirse de yıkılmalarına sebep değildr. Nitekim tüm devetler de İslamiyeti kabul etmiş değillerdi. Doğru cevap B şıkkıdır
17.Soru
Tarihte pek çok Türk boyu birbiriyle mücadele etmiştir. M.S. 1. yy'ın sonlarına doğru çinlilerle beraber kuzeydeki Hun devletine hücum eden ve Altay, Pamir ve Tanrı dağlarında yaşamış olan Türk boyu hangisidir?
Tatarlar |
İskitler |
Kırgızlar |
Uygurlar |
Gazneliler |
Daha önceleri Göktürk'lere bağlı olup, onların güç kaybetmesi ile çinlilerle Göktürk devletine saldıran ve Tabgaç Türk boyu ile akraba olan millet kırgızlardır. Doğru yanıt 'C'
18.Soru
Attila'nın ölümünden sonra Hun tahtına kim çıkmıştır?
Bleda |
İlek |
Rua |
Dengizik |
İrnek |
452 yılında Attila’nın ölümünden sonra Hun Devleti çözülmeye başladı. Hun tahtına büyük oğlu İlek çıktı ise de hakimiyeti çok kısa sürdü. İktidarı sırasında zayıflamaya başlayan merkezi gücü ayakta tutmaya ve ayrılmaya çalışan kavimlerin hareketini durdurmaya çalıştı. İsyan eden Gepid Kralı Ardarik’e karşı mücadele etti. Hun Devleti’nin parçalanma aşamasında hayati önemi bulunan ve bugünkü Macaristan’da olduğu tahmin edilen Nedao (Neato) Nehri civarındaki savaşta ordusu Gepidler karşısında mağlup oldu, kendisi de savaş meydanında aldığı yaralar neticesinde öldü (454). Çok sayıda zayiat veren Hunlar geri çekildi. Bunun üzerine Attila’nın kendisine çok benzeyen ortanca oğlu Dengizik ile Attila’nın en sevdiği küçük oğlu İrnek kendilerine sadık kalan ve topraklarını kaybeden Hunlarla birlikte Karadeniz’in kuzey bölgelerine doğru çekildiler.
19.Soru
Kanglı adı nereden gelmektedir?
kanlı soy |
kağnı arabası |
kara ten |
konaklı |
kağan |
Kanglı adının kağnı arabasından geldiği söylenmektedir. Nitekim Oğuz Kağan Destanı’nda kağnı arabasından söz edilirken Kanglılar ile ilgi kurulmaktadır
20.Soru
"Türkiye" tabirini, ilk olarak kullanan kaynak aşağıdakilerden hangisidir?
Herodotos |
Menandros |
Strabon |
Ksenophon |
Homeros |
Türkiye tabiri ilk defa Bizans kaynağı Menandros’ta görülmüştür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ