Orta Asya Türk Tarihi Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Terhin ve Şine-Usu adlı Uygur yazıtlarına göre Uygur Kağanlığı'nın kuruluş tarihi hangisidir?
745 |
746 |
747 |
748 |
749 |
Terhin ve Şine-Usu adlı Uygur yazıtlarında Uygur Kaganlığı’nın kuruluş tarihi 748 olarak anlaşılmaktadır.
2.Soru
Çin kaynaklarında kızıl saçlı ve mavi gözlü olarak tanımlanan Türk boyu, aşağıdakilerden hangisidir?
Göktürkler |
Tatarlar |
Uygurlar |
Kazaklar |
Kırgızlar |
Çin kaynaklarında kızıl saçlı ve mavi gözlü olarak tanımlanan Türk boyu, Kırgızlardır.
3.Soru
Uygur Kağanlığı kaç yılında kurulmuştur?
744 |
745 |
746 |
747 |
748 |
Göktürk Kağanlığı’nı yıkarak 745’te Ötüken’de kağanlık kurmuşlardır.
4.Soru
Türklerde siyasî, askerî, iktisadî ve kültürel bütün meselelerin görüşülüp, karara bağlandığı devlet meclisine ne ad verilirdi?
Toy |
Toygun |
Aygucı |
Tegin |
Ayukı |
Türklerde siyasî, askerî, iktisadî ve kültürel bütün meselelerin görüşülüp, karara bağlandığı bir devlet meclisi bulunmakta ve bu meclis “toy” olarak adlandırılmaktaydı. Meclis üyelerine de “toygun” denilmekteydi. Hükümdar meclisin tabiî başkanıydı. Kagan olamadığı zamanlarda meclise “aygucı” veya “üge” olarak anılan başbakanlar başkanlık etmekteydi. Devlet işlerini görmek amacıyla meclisten ayrı bir kurul olarak hükümet görev yapmaktaydı. Hükümet Orhun Abidelerinde “ayukı” sözüyle ifade edilmekteydi. Doğru cevap A şıkkıdır.
5.Soru
Eldeki en esli bilgiler ışığında tarihte en eski Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?
Uygurlar |
Kırgızlar |
Avarlar |
Asya Hunları |
Avrupa Hunları |
Mevcut bilgiler ışığında en eski Türk devleti Asya Hunları'dır. Doğru yanıt 'D' seçeneğinde verilmiştir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Cengiz Han'ın ölümünden sonra oluşan Moğol devletlerinden biri değildir?
İlhanlılar |
Selçuklular |
Ögedeyliler |
Altın Ordu Devleti |
Çağatay Hanlığı |
Selçuklular, Cengiz Han'ın ölümünden sonra oluşan Moğol devletlerinden biri değildir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk tarihinin İslamiyet'e geçene kadar olan süreçte incelenmesinde karşılaşılan ve Türk tarihinin yapısından kaynaklanan beş meseleden biri değildir?
Zaman Birliği |
Mekan Birliği |
Siyasi Birlik |
Din Birliği |
Devlet Görüşündeki Köklülük |
Din birliği, Türk tarihinin İslamiyet'e geçene kadar olan süreçte incelenmesinde karşılaşılan ve Türk tarihinin yapısından kaynaklanan beş meseleden biri değildir.
8.Soru
Altayların batısında oturan, Töleslerin en zengini ve kuvvetlisi olan boy aşağıdakilerden hangisidir?
Oğuzlar |
Uygurlar |
Tarduşlar |
Karluklar |
Basmıllar |
Tölesler, IV.-V. yüzyıllara dâir Çin kaynaklarında Gaoche yâni “Yüksek Arabalı” adıyla kaydedilmekte ve onların diğer Türkler gibi kurt atadan türediklerine inanılmaktadır. Göktürkler devrinde Töleslerin Türkistan sahasındaki dağılımları şöyleydi:
- Tarduşlar : Altayların batısında oturuyordu ve Töleslerin en zengini ve kuvvetlisi idi.
- Uygurlar: Tola Irmağı’nın kuzey sahasındaydılar.
- On-Ok’lar:Altaylardan Seyhun yakınlarına kadar uzanan geniş bölgede yayılmışlardı. Çu Irmağı-Issık Göl’e göre 5’i doğuda sol kanat Duluo, 5’i batıda sağ kanat Nushibi adı ile 10 boydan kurulmuş olup, “Batı Göktürkleri” diye de anılmışlardır. Türgişler Duluo’lardandır. Bunlardan bir kısmı Chuyue (Çiğil?) ve Chumi (Çumul) boyları, Göktürklerin 630’dan sonraki fetret devirlerinde Beşbalık civarındaki bozkıra çekilmişler ve Shatuo adını almışlardır.
- Karluklar: Altaylar’ın batısındaydılar.
- Oğuzlar: 630’dan sonra bu adla ortaya çıkan Töles boylarıdır. Selenge Irmağı-Ötüken havalisindeydiler.
- Doğu Avrupa Türk toplulukları: Avarlar, Hazarlar, Ogurlar, Peçenekler ve galiba Kuman-Kıpçaklar.
- Kırgızlar: Baykal’ın batısında, Yenisey Irmağı’nın kaynakları bölgesindeydiler.
- Basmıllar: Beyi Türk olan bu boyun sonradan Türkleştiği söylenmektedir. Daha çok Beşbalık taraflarında görülürlerdi.
- Kitan, Tatabı, Doğuz Tatar, Otuz Tatar gibi Moğol soylu boylar doğuda Kerülen ve Onon ırmakları havalisinde bulunuyorlardı.
9.Soru
Hangi devlet Moğollar tarafından işgal edilmemiştir?
Volga Bulgarları |
Kara-Hıtaylılar |
Harezmşah Devleti |
Azerbeycan |
Güney İran |
Moğollar, kendi ha^kimiyetlerini tanıyan Fa^rs Atabegliği idaresindeki Güney İran dışında, bütün Orta ve Batı İran’ı yağmaladılar. Diğer şıklardaki devletler önceden istila edilmişti. Doğru cevap E şıkkıdır.
10.Soru
Göktürk sosyal birimlerini küçükten büyüğe sıralanması, aşağıdaki şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir?
İl / Bodun / Boy / Uruq / Oguş |
Boy / Oguş / Urug / Bodun / İl |
İl / Bodun /Oguş / Urug / Boy |
Urug / Oguş / Boy / Bodun / İl |
Oguş / Urug / Boy / Bodun / İl |
Göktürk sosyal birimlerini küçükten büyüğe sıralanması, Oguş / Urug / Boy / Bodun / İl şeklindedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Oğuzlar'ın Boz-ok koluna ait boylardandır?
Bayındır |
Peçene |
Kayı |
Kınık |
Çepni |
Boz-ok’lar: Kayı, Bayat, Alka-evli (Alka-bölük), Kara-evli (Kara-bölük), Yazır, Döğer,
Dodurga, Yaparlı , Afşar, Kızık , Beğdili, Karkın .
Üç-ok’lar: Bayındır, Peçene, Çavuldur, Çepni, Salur, Eymür, Alayuntlu, Yüreğir, İğdir,
Büğdüz, Yıva (Iva), Kınık.
12.Soru
Uygurların Göktürk Kaganlığı'nı yıkarak kendi kaganlıklarını kurması, aşağıdaki tarihlerden hangisinde gerçekleşmiştir?
MS 550 |
MS 695 |
MS 745 |
MS 780 |
MS 815 |
Uygurların Göktürk Kaganlığı'nı yıkarak kendi kaganlıklarını kurması, MS 745 yılında gerçekleşmiştir.
13.Soru
Ağaşıdakilerden hangisi Cengiz Han’dan sonra Moğol İmparatorlarından birisi değildir?
Ögedey Han |
Güyük Han |
Möngke Han |
Kubilay Han |
Argun Han |
Ögedey Han (1227-1241), Güyük Han (1246-1248), Möngke Han (1251-1259), Kubilay Kağan (1260-1294).
14.Soru
Türk Devlet Tarihi, aşağıdaki devletlerin hangisi ile başlatılır?
Göktürkler |
İskitler |
Uygurlar |
Moğollar |
Hunlar |
Türk Devlet Tarihi, Hun Devleti ile başlatılır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Göktürklerin Çin esaretine düşmelerinin nedenlerinden biri değildir?
Türk devlet adamlarının bilge olmayışları |
Türk devlet adamlarının cesur olmayışları |
Çin entrikaları |
Türk insanının hükümdarlarına itaatsizliği |
Göktürklerin Çin'in himayesine girme istekleri |
Göktürklerin Çin esaretine düşmeleri üç ana sebebe bağlandı. Bunlar: Türk devlet adamlarının kabiliyetsizlikleri (bilge, cesur olmayışları), dış tesirler yani Çin entrikaları ve Türk insanının hükümdarlarına itaatsizliği idi.
16.Soru
Peçenekler bir devlet vücuda geçirememişlerse de savaş zamanlarında aralarında siyasi birliğini sağlayarak bir liderin önderliğinde teşkilatlanmışlardır. Bu bilgiye göre Peçenekler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?
Din birliği yoktur. |
Bizansı'ın buyruğu altındadırlar. |
Olağanüstü durumlarda siyasi birliği sağlarlar |
Tek bir liderin tarafından yönetilirler |
Güçlü orduları vardır |
Savaş zamanlarında tek lider etrafında toplanmaları olağanüstü durumlarda siyasi birliklerini oluşturabildiklerini göstermektedir.
17.Soru
Kutlug, istiklal mücadelelerinin sonunda tesis edilen hangi devletin, “devleti derleyen, toparlayan” manasına gelen “İlteriş” unvanıyla kurucu Kagan’ı oldu?
Akhun Devleti |
Asya Hun Devleti |
II. Göktürk Devleti |
Uygur Devleti |
Avrupa Hun Devleti |
Kutlug, istiklal mücadelelerinin sonunda tesis edilen II. Göktürk Devleti'nin, “devleti derleyen, toparlayan” manasına gelen “İlteriş” unvanıyla kurucu Kagan’ı oldu. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Uygurların kütleler hâlinde 847 yılında yerleşmelerinden önce Gansu havalisine epey Uygur yaşıyordu. Buranın yeni sâkinleri artık Çin ile ticaret ve imparatorluktan kız alma
usulüyle siyasi evlilikler yaparak durumlarını düzelttiler. X. yüzyılın başlarında Çin’de
Tang Sülâlesi’nin sonu gelmek üzereydi. Bunun üzerine Gansu Uygurları bağlı oldukları
Dunhuang merkezli Çin askerî bölgesiyle bağlarını kestiler. Yine 905 yılında bölgede bir
devlet kuran isyancı bir Çin generalinin tazyiklerine karşı Tegin adlı komutanın emrindeki Uygur ordusu 911 yılında Dunhuang’ı kuşatıp, generali yendi. Bundan sonra bölgedeki Uygurlar müstakil oldular.
Bu bilgilere göre hangisi söylenemez?
911 yılında Uygurlar Çin generalini yenmiştir. |
Çin'de yönetim sıkıntısı yaşanmaktadır |
Evlilikler devletler arası ilişkilerde belirleyici olmuştur |
Gansu Uygur Devleti'nin ekonomisinde ticaret hakimdir |
Çin'de parçalanma olmuştur |
Bilgiler ışığından Gansu Uygur devletinin ekonomisine ticaretin hakim olduğunu söylemek yeterli değildir.
19.Soru
Eski Türk devletlerinde rütbe olarak kağandan sonra gelen unvan hangisidir?
Urug |
Han |
Yabgu |
Bey |
Bayegu |
Yabgu unvanı, eski Türk devletlerinde rütbe olarak kağandan sonra gelmektedir.
20.Soru
II. Göktürk Devletini kim kurmuştur?
Bilge Kagan |
Kül Tigin |
Bögü Çor |
İlteriş Kagan |
Kapgan Kagan |
Kutlug, istiklal mücadelelerinin sonunda tesis edilen devletin, “devleti derleyen, toparlayan” manasına gelen “İlteriş” unvanıyla kurucu Kagan’ı oldu. Doğru cevap D şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ