Orta Asya Türk Tarihi Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tabgaçlarda aşağıdaki dinlerden hangisi süratle yayılma alanı bulmuştur?
Musevilik |
Hinduzim |
Taoizm |
Budizm |
İslam |
Tao’nun takip ettiği politikalar halefleri zamanında akamete uğramış ve onlar Budizm’i himaye eder olmuşlardır. Tao’nun torunu Siun zamanında (452-465) Budizm Tabgaç toplumunda itibar kazanmaya başlamış, Tao’nun aldığı önleyici tedbirler kaldırılarak, Budizm’i himaye eder kanunlar çıkarılmaya başlanmıştır. Bu süreç sonunda eski Türk âdet ve ananeleri ihmal edilmiş, Budizm süratle yayılma alanı bulmuş, Budist sanat da büyük hamle yapmaya başlamıştır. Budist sanatının parlak zamanı Tabgaç himayesine tesadüf eden devir olmuştur.
2.Soru
Uygur tarihi ile ilgili önemli birçok yazıt vardır. Bunlardan en önde geleni hangisidir?
Orhun Abideleri |
Şine-Usu Yazıtı |
Sümer Kil Tabletleri |
Çor Yazıtları |
Köktürk Yazıtları |
Uygurlarla ilgili en önemli yazıt 'Şine-Usu' yazıtlarıdır. Doğru yanıt 'B'
3.Soru
Hârezmşâhlar hükümdarı ‘Alâ’u’d-dîn Muhammed'in Moğollardan daha güçlü bir orduya sahip olmasına rağmen Cengiz Han'ın orduları karşısında yenilgiye uğramasının nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?
Hârezmşâhlar Devleti'nin yerleşik bir hayata sahip olması ve savaşçılık niteliklerini yitirmeleri. |
Moğol ordusunun Hârezmşâhlar'a göre daha iyi silahlara ve savaş taktiğine sahip olması. |
‘Alâ’u’d-dîn Muhammed'in, Moğollara karşı meydan savaşı vermek yerine ordusunu bölerek farklı şehirlerin surlarında savaşmayı tercih etmesi. |
Hârezmşâhlar ordusunun Moğollarla savaşmaktan korkması ve savaş alanlarını çabuk terk etmesi. |
Moğolların süvari üstünlüğüne karşı Hârezmşâhlar ordusunun süvari gücünün çok zayıf olması. |
Hârezmşâhlar hükümdarı ‘Alâ’u’d-dîn Muhammed'in Moğollardan daha güçlü bir orduya sahip olmasına rağmen Cengiz Han'ın orduları karşısında yenilgiye uğramasının nedeni, ‘Alâ’u’d-dîn Muhammed'in, Moğollara karşı meydan savaşı vermek yerine ordusunu bölerek farklı şehirlerin surlarında savaşmayı tercih etmesidir.
4.Soru
Batıda Türgişlerin zayıflaması ile Türkleri müslüman Emevi Halifelerin akınlarına karşı uzun bir süre koruyan Türk boyu hangisidir?
Kırgızlar |
Uygurlar |
Noyanlar |
Karluklar |
Kıpçaklar |
Karluklar henüz islamı benimsemeyen Türk boylarını fütüvvat inancına göre hareket eden Emevilere karşı korumuşlardır. Cevap : 'D'
5.Soru
Uygurların toplum yapısında tahribatlara sebep olmakla beraber ilim, edebiyat, sanat ve ticarette Uygurları geliştiren bir rol de oynayan, Bögü Kagan tarafından resmi din olarak kabul edilen din aşağıdakilerden hangisidir?
İslamiyet |
Budacılık |
Mecusilik |
Hristiyanlık |
Manicilik |
Çin önlerine gelen Tibetliler Çin başkenti Luoyang’ı ele geçirdiler. Çinlilerin yardım istemesi üzerine bölgeye ordu sevk eden Bögü, 762 yılında şehri Tibetlilerin elinden kurtardı. Sefer tamamlandıktan sonra yanında dört Mani rahibiyle Ötüken’e dönen kagan, idareci tabakadan başlamak üzere Uygurlar arasında Mani dininin yayılmasının önünü açtı. Kagan Maniciliği resmi din olarak kabul etti. Karabalgasun’un yanı sıra birçok Uygur şehrinde Mani mabetleri inşa edildi. Bu din, insanları hayvani gıdaları yemekten ve savaşmaktan men etmesi sebebiyle Uygurların toplum yapısında tahribatlara sebep oldu. Bununla beraber Manicilik ilim, edebiyat, sanat ve ticarette Uygurları geliştiren bir rol de oynadı. Yine bu devirde birçok Uygur geleneği değişti. Uygurlar artık başka türlü yaşıyorlardı. Kagan kendini halktan ayırdı ve saraylara çekildi. Kadınlar makyaj yapmaya, güzel elbiseler giyinmeye başladı.
6.Soru
Tarihte bilinen ilk Türk devleti aşağıdakilerden hangisidir?
İskit-Saka İmparatorluğu |
Chou Devleti |
Asya Hun Devleti |
Göktürk Devleti |
Ak Hun Devleti |
Çin’in kuzeyinde, Orhun ve Selenga ırmaklarının kaynak havzası olan kutsal Ötüken bölgesinde bulunan ve tarihte bilinen ilk Türk devletini kuran Asya Hunları, M.Ö 318 yılında devletlerarası arenada gözükmeye ve rol oynamaya başladı.
7.Soru
Erken Çin kaynaklarına göre Moğollar üçe ayrılmaktadır. Bu ayrım, aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Kuzey Moğollar - Güney Moğollar - Doğu Moğolllar |
Ak Moğollar - Kara Moğollar - Barbar Moğollar |
Ak Tatarlar - Kara Tatarlar - Barbar Tatarlar |
Dağlı Moğollar - Ovalı Moğollar - Deniz Moğolları |
Göçebe Tatarlar - Şehirli Tatarlar - Savaşçı Tatarlar |
Erken Çin kaynaklarına göre Moğollar Ak Tatarlar - Kara Tatarlar - Barbar Tatarlar şeklinde üçe ayrılmaktadır.
8.Soru
Cengiz Han hangi yılda “Han” ilan edilmiştir?
1202 |
1197 |
1206 |
1195 |
1204 |
Temüçin, 1206 yılında Onon nehri kenarında toplanan kurultayda dokuz parçalı ak tuğ dikilerek “Cengiz” (Moğolca: Çinggiz ) unvanı ile han ilan edildi ve bozkırların en güçlü hükümdarı durumuna geldi. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Aşağıdaki İtil Bulgarlar Devleti hükümdarlarından hangisi zamanında İslamiyet resmi din olarak kabul edilmiştir?
Sultan Şekkey |
Omurtag Han |
İlteber Almış |
Ziebel |
Kubrat Han |
İlteber Almış’ın, İtil Bulgarlar Devleti'nin başına geçtikten sonra gördüğü bir rüya üzerine İslâmiyet’i kabul etmesiyle İtil Bulgar Devleti’nin resmî dini İslâmiyet olmuştur.
10.Soru
Maniciliği Uygurlar arasında resmi din olarak kabul eden Uygur hükümdarı, aşağıdakilerden hangisidir?
Bayan Çor |
Bögü Kagan |
Tay Bilge Tutuk |
Bilge Köl |
Ozmış Kagan |
Maniciliği Uygurlar arasında resmi din olarak kabul eden Uygur hükümdarı, Bögü Kagan'dır.
11.Soru
'Göktürk hanedanlarından Taspar Kağan vasiyetinde kardeşinin oğlunun tahta geçmesinin istemiş, ancak kardeşi çinli bir kadınla evli olan Taspar Kağan'ın buyruğu meclis tarafından geri çevrilerek başka bir hükümdar başa getirilmiştir.'
Bu bilgiye dayanarak Göktürkler'de aşağıdaki maddelerden hangisinin diğerlerinden daha önemli görüldüğünü kabul edebiliriz?
Diğer ülkelerle ilişkilerde diplomasi |
Hakan'ın buyruğunun sarsılmaz oluşu |
İktidarın babadan oğula geçmesi |
Hanların yanında Katunların söz sahibi olabilmesi |
Yöneticilerde asalet vasfı aranması |
Meclisin Hakan buyruğunu çiğneyerek Çin'li yerine Türk hükümdar istemesi, yöneticilikte köken ve asalet aramanın önemli olması ile açıklanabilir. Doğru yanıt 'E' seçeneğinde verilmiştir.
12.Soru
Rusların Moğollar tarafından hâkimiyete alınmasının sonucu ne olmuştur?
Avrupa kapıları Moğollara açılmıştır. |
Moğollar geri çekilmek zorunda kalmıştır. |
Moğollar seferlerine son vermişlerdir. |
Anadolu istila edilmiştir. |
Doğu Avrupada yeni devletler kurulmuştur. |
Rusların tamamen hâkimiyete alınmasıyla ilerleyişine devam eden Moğol ordusunun ilk kolu Polonya topraklarına sızarken, ikinci kol Karpatlar’a girdi. Üçüncü bir kol ise Tuna nehri havzası boyunca ilerlemekteydi. Polonya ordusu Legnica, Macar ordusu ise Mohi savaşlarında hezimete uğratıldı. Moğollar karşısında tutunamayan Macar kralı IV. Bela firar etmek zorunda kaldı. Kısa sürede Orta Avrupa’nın önemli bir kısmı Moğol ordusu tarafından istila edildi. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Kösedağ Savaşı'nın tarihi, / tarafları / kazanan güç aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
1243 / Anadolu Selçukluları ve Moğollar / Moğol galibiyeti |
1277 / Hârezmşâhlar ve Moğollar / Moğol galibiyeti |
1230 / Araplar ve Selçuklular / Arap galibiyeti |
1255 / Moğollar ve Anadolu Selçukluları / Selçuklu galibiyeti |
1245 / Çinliler ve Moğollar / Moğol galibiyeti |
Kösedağ Savaşı'nın 1243 yılında Anadolu Selçukluları ve Moğollar arasında gerçekleşmiş ve Moğol galibiyeti ile sonuçlanmıştır.
14.Soru
552 yılında Bumin Kagan’ın gayretleri ile kurulup kısa zamanda emperyal güç bir halinde gelişen Göktürkler bir müddet sonra zaaf alameti göstermeye başladı. Önce ikiye ayrıldılar ve bunlar teker teker Çin hâkimiyetini kabule mecbur oldular. 649 yılında Doğu Göktürkleri, 659’da Batı Göktürkleri tam olarak Çin boyunduruğuna girdi. 630’dan itibaren Türk tarihinde misli az görülen bir zillet yani esaret devri başladı.Bu bilgiler ışığında hangisi söylenebilir?
Türkler Çin'i egemenlikleri altına almışlardır. |
Göktürklerde yönetim tek elden gerçekleşmiştir. |
Fetret devri Çin'in esareti altına geçmiştir. |
Çin entrikaları parçalanmada etkilidir. |
Çinliler girdikleri savaşları kaybetmişlerdir. |
552 yılında Bumin Kagan’ın gayretleri ile kurulup kısa zamanda emperyal güç bir halinde gelişen Göktürkler bir müddet sonra zaaf alameti göstermeye başladı. Önce ikiye ayrıldılar ve bunlar teker teker Çin hâkimiyetini kabule mecbur oldular. 649 yılında Doğu Göktürkleri, 659’da Batı Göktürkleri tam olarak Çin boyunduruğuna girdi. 630’dan itibaren Türk tarihinde misli az görülen bir zillet yani esaret devri başladı. Buna göre Fetret Devri'nin Çin'in esaretinde geçtiği söylenebilir. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Hülagü Han, hangi tarihte Abbasi hilâfetine son vermiştir?
1258 |
1262 |
1269 |
1274 |
1278 |
Möngke Han, aşırı genişleyen imparatorluğu daha kolay idare edebilmek için kardeşlerinden Kubilay’ı Çin’e, Hülâgü’yü ise İran’a göndermişti. Hülâgü’nün beraberindeki ciddi miktarda Moğol ile birlikte 1256 yılında Ceyhûn nehrini geçerek Horâsân’a girmesiyle Yakındoğu’da Moğol hâkimiyetinin ikinci devresi başlamış oldu. Hülâgü evvela 1256 yılında Alamût’u ele geçirerek buradaki İsmâîlî hâkimiyetine, ardından da 1258 yılında Bağdad’a girerek Abbâsî hilâfetine son verdi. Esir edilen son Abbâsî halifesi el-Musta’sım- billâh (1242-1258) bir kilime sarıldıktan sonra atların ayakları altında ezilmek suretiyle feci şekilde öldürüldü.
16.Soru
Gansu Uygur Devleti hangi yılda yıkılmıştır?
1212 |
1226 |
1368 |
840 |
900 |
Gansu Uygurları 940’dan sonra bunların ve 1028’lerden sonra Xi Xia adıyla Çin’de devlet kuran Tangutların ve nihayetinde 1226’dan sonra Cengiz Moğollarının tahakkümü altına düştüler.
17.Soru
Doğu Türkistan Uygur Devleti kaç yılında kurulmuştur?
837 |
838 |
839 |
840 |
841 |
Doğu Türkistan Uygur Devleti 840 yılında kurulmuştur.
18.Soru
447'de Hunlar ve Doğu Romalılar arasındaki barış görüşmeleri sonucu imzalanan ve Romalılar için ağır şartlar taşıyan antlaşma hangisidir?
Margus Barışı |
Mauriacus Antlaşması |
Asparuh Antlaşması |
Anatolius Barışı |
Hünkar Antlaşması |
Hunlar ve Doğu Romalılar arasında yapılan barış görüşmeleri sonucu, 447’de tarihte Anatolius Barışı diye bilinen ve ağır şartlar taşıyan antlaşma imzalandı. Buna göre Doğu Roma, 6 bin libre harp tazminatı ve yıllık 2100 libre vergi ödemeyi kabul etti. Doğru cevap D şıkkıdır.
19.Soru
Çağatay Hanlığı bugünkü adıyla nerede kurulmuştur?
Türkistan |
Tacikistan |
Özbekistan |
Kırgızistan |
Karadağ |
Cengiz Han yaptığı taksimde, Türkistan’ın önemli bir bölümünü oğullarından Çağatay’ın idaresine bırakmıştı. Doğru cevap A'dır.
20.Soru
Çini vergiye bağlayan Asya Hun Devleti hükümdarı aşağıdakilerden hangisidir?
Teoman |
Mete Han |
Ki-ok |
Kün-çin |
Yü Tanhu |
Mete Han'ın M.Ö. 197'de yaptığı anlaşma ile Mete Çin’i yıllık vergiye bağlamış, iki ülke arasında uzun yıllar sürecek ticari ilişkiler tesis etmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ