Orta Asya Türk Tarihi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi 1783’te Ruslar tarafından ilhak edilerek ortadan kaldırılmıştır?
Tatarlar |
Çuvaşlar |
Başkurtlar |
Kırım Hanlığı |
Kumuklar |
Kırım Hanlığı, Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasında 1774 yılında imzalanan Küçük
Kaynarca Antlaşması ile Osmanlı toprağı olmaktan çıktı. Ruslar 1783’te bütün Kırım’ı ilhak ederek hanlığı ortadan kaldırdılar.
2.Soru
Altın Orda nerede kurulmuştur?
İdil-Ural |
Altaylar |
Karpatlar |
Türkistan |
Tacikistan |
Cengiz Han, mükemmel kumandanlığı ve tecrübeli devlet adamlığı ile kendisini ispatlayan en büyük oğlu Cuci (öl. 1227)’ye Altay Dağları ve Batı Sibirya’dan başlayarak İdil-Ural bölgesi ve ötesini verdi. Böylece Deşt-i Kıpçak olarak da bilinen bu coğrafyada “Cuci Ulusu”nun temelleri atıldı. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Çağatay Hanı Alaadin Tarmaşirin’in ölümünden sonra parçalanan hanlığın batı bölümü hangi ad ile anılmıştır?
Azerbaycan |
Moğolistan |
Çağatay Ulusu |
Gürcistan |
Suriye |
Çağatay Hanı Alaadin Tarmaşirin’in ölümünden (1334) sonra hanlık parçalandı. Batı bölümü (Maveraünnehir kısmı) Çağatay Ulusu olarak bilinmeye başladı; doğu bölümü Cengiz yasasına, konargöçer hayata daha fazla bağlı idi ve Moğolistan olarak anıldı.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Babür’ün Hanefî fıkhıyla ilgili bazı konuları mesnevî tarzında ve failün vezniyle yazdığı" bir risâledir?
Aruz Risâlesi |
Vekâyi |
Mübeyyen |
Dîvân |
Risâle-i Vâlidiyye Tercümesi |
Mübeyyen: Babür’ün Hanefî fıkhıyla ilgili bazı konuları (sefer, misafirlik, zekât, öşür, haraç…) mesnevî tarzında ve failün vezniyle yazdığı bir risâledir.
5.Soru
Kaşgar şehrinde medreseler yaptırarak bu şehrin “Buhara-yı Sâni (İkinci Buhara, Küçük Buhara)” olarak isimlendirilmesinde etkin olan Yarkend Hanı aşağıdakilerden hangisidir?
Abdulkerim |
Sultan Said Han |
Muhammed Şibanî Han |
Abdurreşid Han |
Muhammed Han |
Abdurreşid Han hanlıkta medreseler inşa ettirerek Kaşgar şehrinin “Buhara-yı Sâni (İkinci Buhara, Küçük Buhara)” olarak isimlendirilmesinde etkin olmuştur.
6.Soru
Çağatay Hanı Alaadin Tarmaşirin’in ölümünden sonra parçalanan hanlığın doğu bölümü hangi ad ile anılmıştır?
Moğolistan |
Çağatay Ulusu |
Azerbaycan |
Ermenistan |
Gürcistan |
Çağatay Hanı Alaadin Tarmaşirin’in ölümünden (1334) sonra hanlık parçalandı. Batı bölümü (Maveraünnehir kısmı) Çağatay Ulusu olarak bilinmeye başladı; doğu bölümü Cengiz yasasına, konargöçer hayata daha fazla bağlı idi ve Moğolistan olarak anıldı.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1774 yılında Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasında imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşmasının sonuçlarındandır?
Osmanlı Devleti Sivastopol şehrini ele geçirmiştir. |
Kırım Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti kurulmuştur. |
Kırım’da Sovyet hakimiyeti kesinleşmiştir. |
Kırım Hanlığı Osmanlı toprağı olmaktan çıkmıştır. |
Kırım Türklerden tamamen temizlenmiştir. |
Kırım Hanlığı, Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasında 1774 yılında imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması ile Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.
8.Soru
Türkistan Hanlıklarında en önemli gelir kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Tarım |
Ziraat |
El sanatları |
Savaş Ganimeti |
Hayvancılık |
Hanlıklarda savaş neticesinde elde edilen ganimet en önemli gelir kaynağıydı. Ancak bunun yanı sıra havyan yetiştiriciliği, tarım ve zanaat diğer geçim kaynakları olarak önemliydi.
9.Soru
Türk ve Moğol dillerinde “buyruk”, “emi^r”, “ferman” anlamına gelen hangi terimdir?
Türk ve Moğol dillerinde “buyruk”, “emi^r”, “ferman” anlamına gelen hangi terimdir?
Karlık |
Yarlık |
Cuci |
Deşt-i Kıpçak |
Yam |
Türkçeden Moğolcaya geçen yarlık terimi, Türk ve Moğol dillerinde “buyruk”, “emi^r”, “ferman” anlamına gelmektedir.
10.Soru
Altın Orda’daki en önemli devlet organı nedir?
Altın Orda’daki en önemli devlet organı nedir?
Hanlık |
Orda |
Yurt |
Kurultay |
Yam |
Altın Orda’daki en önemli devlet organı kurultay idi. Kurultaya han, hanın eşleri, Gök Orda hanları, hanın oğulları, kabile beyleri (tümen beyleri ile bin beyleri), noyanlar ve yasa emi^rlerinin yanı sıra Altın Orda’ya bağlı bölge ve ülkelerin yöneticileri de katılırdı
11.Soru
I. Cuci Ulusunun kendi bünyesindeki mükelleflerden toplanan vergiler.
II. Tabi durumda bulunan Rus knezliklerinden alınan vergiler.
III. Yabancı tüccarlardan alınan vergiler.
Yukarıdakilerden hangileri Altın Orda'da toplanan vergiler arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Altın Orda Hanlığı’nın hazinesi şu gelirlerle beslenmekteydi:
1. Cuci Ulusu’nun kendi bünyesindeki mükelleflerden toplanan vergiler;
2. Tâbi durumda olan Rus knezliklerinden alınan vergiler;
3. Yabancı tüccarlardan alınan vergiler.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 19. Yüzyılda Tatarların Anadolu’ya ve çeşitli yerlere göç etme sebeplerinden biridir?
Ceditçilik hareketinin şekillenmesi |
Şehabeddin Mercani, Hüseyin Feyzhanov, Kayyum Nasıri gibi fikir adamların gitgide topluma tesir etmesi |
Halkın Ruslaştırma ve Hıristiyanlaştırma siyasetine maruz kalması |
İdil-Ural devletinin Sovyetler tarafından yıkılması |
Tataristan’ın tam bağımsızlığını kazanamayarak Rusya Federasyonu’na bağlanması |
1860’lı yıllarda tekrar ağır bir Ruslaştırma ve Hıristiyanlaştırma siyasetine maruz kalan halkın bir kısmı Anadolu’ya ve çeşitli yerlere göç etti.
13.Soru
Narbuta Biy'in döneminde ilk kez hanlıkta darp edilen fulus ismi verilen para, değer olarak neye eşitlenmiştir?
Koyun |
İnek |
Keçi |
Deve |
Dana |
Narbuta Biy, hanlıkta istikrarı temin ettiği gibi iktisadi gelişmelere de ortam hazırlamıştır. Onun dönemiyle birlikte ilk kez hanlıkta fulus ismi verilen para darp edilmiş ve değer olarak bir fulus bir koyuna eşitlenmiştir. Bunun yanı sıra o başkent Hokand’da büyük bir saray inşa ettirmiştir.
14.Soru
Hangisi Batı Sibirya’nın güneyinde, yoğunlukla Kemerovo bölgesindeki Taşdagul, Novokuznetsk, Mejduçerensk, Miskovsk, Osinokovsk havalisinde yaşamaktadır?
Altaylılar |
Şorlar |
Tatarlar |
Yakutlar |
Hakaslar |
Sibirya’daki Türk halklarından Şorlar, Batı Sibirya’nın güneyinde, yoğunlukla Kemerovo
bölgesindeki Taşdagul, Novokuznetsk, Mejduçerensk, Miskovsk, Osinokovsk havalisinde
yaşamaktadırlar.
15.Soru
İlk Türk devletini kuran Asya Hunları hangi coğrafyada kurulmuştur?
Horasan |
Ötüken |
Anadolu |
Mezopotamya |
Mançurya |
Çin’in kuzeyinde, Orhun ve Selenga ırmaklarının kaynak havzası olan kutsal Ötüken bölgesinde bulunan ve tarihte bilinen ilk Türk devletini kuran Asya Hunları, M.Ö 318 yılında devletlerarası arenada gözükmeye ve rol oynamaya başladı.
16.Soru
Hakas Cumhuriyeti sınırları içerisinde kalan bölgede bilinen en eski kültür hangisidir?
Afanasyevo Kültürü |
Andronovo Kültürü |
Karasuk Kültürü |
Tagar Kültürü |
Taştık Kültürü |
Milattan önce üç binli yıllardan itibaren yerleşimlerin görüldüğü bölgede arkeolojik kazılar neticesinde Afanasyevo kültürüne (MÖ. 3300-1700) âit çok sayıda evcil hayvan kemiği ve kap kacak parçaları bulunmuştur.
17.Soru
Yarkend Hanlığı'nın en güçlü dönemi kimin zamanında yaşanmıştır?
Abdulkerim Han |
Hoca Muhammed İshak Veli |
Muhammed Han |
Yakup Bey |
Abdülaziz Han |
Muhammed Han (1591-1609) dönemi hanlığın en güçlü dönemidir.
18.Soru
Hangisi VIII. yüzyıldan X. yüzyıla kadar müstakil bir güç olup daha sonra ise Kıpçak hâkimiyetine girmiştir?
Baraba Tatarları |
İdil boyu Türkleri |
Kazak Türkleri |
Kimekler |
Tom Tatarları |
İrtiş Irmağı kıyıları ve Altay Dağları arasında yayılan Kimekler
veya Yemekler VIII. yüzyıldan X. yüzyıla kadar müstakil bir güç oldular. Daha sonra ise Kıpçak hâkimiyetine girdiler.
19.Soru
16 Mart 1921 yılında imzalanan ve bunun sonucunda Ahıska’yı Ruslara bıraktığımız antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Küçük Kaynarca |
Moskova |
Karlofça |
Ayastefanos |
Pasarofça |
Rusya’da Sovyet İhtilalı olunca Ahıska Türkleri 1918 yılının Nisan ayında Türkiye’ye katılma kararı aldılar ve bu kararı resmî olarak Osmanlı Devleti’ne bildirdiler. Bu karar, 4 Haziran 1918’de yapılan Batum Antlaşması ile Gürcistan Hükümeti tarafından kabul edildi. Halit Paşa komutasındaki ordu Ahıska’ya girdi ve halk teşkilâtlanarak geçici bir idâre kurdu. Buna karşılık 30 Ekim 1918’deki Mondros Mütarekesi ile Osmanlı bölgeden çekildi ve halk Ermeni ve Gürcülerin işgaline ve katliamına bırakıldı. Bu arada Ahıskalılar, Kars’ta kurulan Millî Şura Hükümeti’ne katıldılar ve Gürcülere karşı savaştılar. Kazım Karabekir, 6 Kasım 1918’de Ahıska’ya girdi. Maalesef 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması ile Ahıska, Batum ile birlikte Ruslara kaldı. Doğru cevap B’dir.
20.Soru
Özbek ulusu bir siyasi yapı (il) halini hangi dönemde almıştır?
1428-1468 |
1420-1428 |
1400-1410 |
1412-1418 |
1421-1476 |
Buhara Hanlığı’nın esas unsurunu oluşturan Özbek ulusu, Altın Orda Hanlığı hükümdarlarından Özbek Han (1313-1341) döneminde ortaya çıkmış, ancak bir siyasi yapı (il) halini ancak Ebu’l-Hayr Han (1428-1468) zamanında almıştır. Doğru cevap A'dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ