Orta Asya ve Kafkaslarda Siyaset Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Amerika tarafından dış yardım için tahsis edilen 400 milyon dolardan 150 milyon doların Türkiye’ye ayrılmasını talep eden Amerikan Başkanının açıklaması hangi isimle anılmaktadır?
Eğitim ve Doktrin Planı |
Stalin Manifestosu |
Wilson İlkeleri |
Truman Doktrini |
Marshall Planı |
Truman, dış yardım için tahsis edilen 400 milyon dolardan 150 milyon doların Türkiye’ye ayrılmasını
talep etti. Amerikan Başkanı şu şekilde konuştu:“Günümüzde neredeyse her ulus alternatif yollar
seçmek durumundadır. Bu, genellikle özgür bir seçim değildir. Birinci yol çoğunluğun iradesine dayanmaktadır. İkinci yol, çoğunluğa cebren dayatılanazınlığın iradesine dayanmaktadır. ABD’nin politikasının, silahlı azınlığın veya dış baskıların boyunduruğuna direnen bağımsız halkların desteklenmesiolduğuna inanıyorum... Bağımsız halklara kendikaderlerini çizmeleri için yardım etmeliyiz... Buitibarla, Kongre’den, Yunanistan ve Türkiye’ye yardım edilmesine yetki vermesini talep ediyorum” Buaçıklama Truman Doktrini olarak adlandırıldı. Doğru yanıt D'dir.
2.Soru
- Şirvan
- Şeki
- Talış
- Karabağ
- Bakü
Yukarıdakilerden hangileri 19. yüzyılda Kafkasya’da ki bağımsız Türk hanlıkları arasındadır?
Yukarıdakilerden hangileri 19. yüzyılda Kafkasya’da ki bağımsız Türk hanlıkları arasındadır?
I ve III |
II ve IV |
III, IV ve V |
I, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
19. yüzyılda Kafkasya’da bağımsız Türk hanlıklarından bazıları şunlardı: Şirvan, Şeki, Talış, Lenkeran, Karabağ, Kuba, Gence, Revan, Bakü, Derbend ve Nahçivan.
3.Soru
Türk-Sovyet Dostluk ve Tarafsızlık Anlaşmasının feshi sırasında Türk Dışişleri Bakanı kimdi?
Şükrü Saraçoğlu |
İsmet İnönü |
Selim Sarper |
Hasan Saka |
Cemil Hasanlı |
19 Mart 1945 günü Sovyetler Birliği tek taraflı olarak 1925 tarihli anlaşmanın “açık şekilde günün şartlarına artık cevap vermediği” gerekçesiyle yenilenmeyeceğini açıkladı. Sovyet tarafı, belgede belirtildiği üzere kısa süre önce Londra’da gerçekleştirilen bir basın toplantısında “Çanakkale Boğazı’nın geleceği ve Türk-Sovyet Anlaşması’nın gözden geçirilmesinin birbiriyle hiçbir bağlantısı olmayan iki farklı konu olduğunu ifade eden” Türkiye Dışişleri Bakanı Hasan Saka ile aynı fikirde değildi. Doğru cevap D’dir.
4.Soru
- Kafkaslar ve Orta Asya tarih boyunca önemli medeniyetler ve devletlerin kurulduğu bir bölgedir.
- Türklerin ana yurdu olarak bilinen Orta Asya, eski kaynaklarda Türkistan olarak bilinmektedir.
- Kafkasya da birçok yönüyle Türkistan’ın devamı özelliğini taşır.
- 20. yüzyılda daha çok Rus ve Çin hakimiyeti altında kalan bölgede Türk kökenli sözcüklerin kullanımı en aza indirilmiştir.
Yukarıda Kafkaslar ve Orta Asya ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
Yukarıda Kafkaslar ve Orta Asya ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I ve II |
II ve III |
I ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Kafkaslar ve Orta Asya tarih boyunca önemli medeniyetler ve devletlerin kurulduğu bir bölgedir. Türklerin ana yurdu olarak bilinen Orta Asya, eski kaynaklarda Türkistan olarak bilinmektedir. Kafkasya da birçok yönüyle Türkistan’ın devamı özelliğini taşır. 20. yüzyılda daha çok Rus ve Çin hakimiyeti altında kalan bölgede Türk kökenli sözcüklerin kullanımı en aza indirilmiştir.
5.Soru
Yaş antlaşması kaç yılında imzalanmıştır?
1792 |
1791 |
1786 |
1785 |
1754 |
Rusya’ya karşı savaş devam ederken 1788’de Avusturya Osmanlı’ya, İsveç Rusya’ya karşı savaş açtı. 1789’da savaş devam ederken I. Abdülhamid Kırım’ı kaybettiğinden dolayı kederinden öldü. Aynı yıl Fransız İhtilali’nin gerçekleşmesi üzerine, Rusya ve Avusturya endişeye kapılarak 1791 Ziştove ve 1792 Yaş Antlaşmalarını imzaladılar.
6.Soru
Truman Doktrini sonucunda aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmiştir?
Boğazlara Sovyet üssü kurulması. |
Ermenilerin taleplerinden vazgeçmesi |
İngiltere ile ilişkilerin bozulması |
Türkiye ve Yunanistan’a maddi yardım edilmesi. |
Montrö Antlaşmasının revize edilmesi. |
ABD Dışişleri Bakanı, Harp ve Donanma Bakanlarıyla yaptığı toplantı temelinde, 27 Şubat’ta Başkan Truman’a bir bilgi notu gönderdi. Notta, Rusların sinir harbi gerçekleştirmek suretiyle, Türk ordusunu mobilize hâlde tutarak ekonomisinde, mevcut zayıf iktisadi yapısıyla uzun süre destekleyemeyeceği bir açığa neden olduğu kayıtlıydı. Başkan Truman notu ciddiye aldı, aynı gün Yunanistan ve Türkiye’nin ekonomik ve maddi yardım almaya devam edeceğini açıkladı. Truman, dış yardım için tahsis edilen 400 milyon dolardan 150 milyon doların Türkiye’ye ayrılmasını talep etti. Bu açıklama Truman Doktrini olarak adlandırıldı. Konunun 22 Nisan’da Senatoda, 9 Mayıs’ta Temsilciler Meclisinde tartışılmasından sonra, Kongre 22 Mayıs 1947’de “Yunanistan ve Türkiye’ye Yardıma Dair Kanunu” onayladı. Ertesi gün Başkan, Türkiye’ye askerî yardıma resmiyet kazandıran kanunu da imzaladı. Doğru cevap D’dir.
7.Soru
I. 1921 Anlaşmasının gözden geçirilmesi
II. Boğazlarda Ruslara üs verilmesi
III. Montrö Sözleşmesi’nin revizyonu
Hangisi ya da hangileri Türk-Sovyet Dostluk ve Tarafsızlık Anlaşması’nın feshedilmesinden sonra Sovyetler Birliği'nin taleplerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II |
II, III |
I, II, III |
Verilen öncüllerin hepsi Sovyetler Birliği'nin taleplerindendir. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
Ermenistan’da bağımsızlık sonrası ilk Cumhurbaşkanı ....................., 1998’de yerini .......................... bırakmak zorunda kaldı. Daha sonra 2008’de yerini .......................... bırakmıştır.
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi yukarıdaki ifadede boşlukları doğru tamamlamaktadır?
Serj Sarkisyan, Levon Ter-Petrosyan'a, Robert Koçaryan’a |
Serj Sarkisyan, Robert Koçaryan’a, Levon Ter-Petrosyan'a |
Levon Ter-Petrosyan, Robert Koçaryan’a, Serj Sarkisyan’a |
Robert Koçaryan, Levon Ter-Petrosyan'a,Serj Sarkisyan’a |
Levon Ter-Petrosyan, Serj Sarkisyan’a, Robert Koçaryan’a |
Ermenistan’da bağımsızlık sonrası ilk Cumhurbaşkanı Levon Ter- Petrosyan, 1998’de yerini Robert Koçaryan’a bırakmak zorunda kaldı.
Koçaryan’ın iki dönem devlet başkanlığından sonra 2008’de yerini Serj Sarkisyan’a bırakmıştır.
9.Soru
1774 yılında Osmanlı’nın Ruslarla yaptığı ve sonucunda Kırım üzerindeki hâkimiyetini kaybettiği antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Paris Antlaşması |
Küçük Kaynarca Antlaşması |
Karlofça Antlaşması |
Pasarofça Antlaşması |
Yeşilköy Antlaşması |
Rusya’nın Kafkaslar ve Türkistan’a karşı politikaları ile Osmanlı ilişkilerinde genellikle paralellik izlenmiştir. Kuzeyden Osmanlı aleyhine genişleyen Rusya ile 1774’te Küçük Kaynarca Antlaşması yapılmıştır. Böylece Osmanlı Kırım’daki hâkimiyetini kaybetmiş fakat Halîfe-i Müslimîn olarak Rusya’daki Müslümanların dinî lideri olduğunu antlaşma metnine koymuştur. Bu antlaşma ile bağımsız hâle getirilen Kırım, 1783’te Ruslar tarafından işgal edilmiştir. Doğru cevap B’dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi TRACECA (Transport Corridor Europe-Caucasus-Asia) üyesi değildir?
Türkiye |
Azerbaycan |
Bulgaristan |
Kazakistan |
Moğolistan |
TRACECA: Transport Corridor Europe-Caucasus-Asia: Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaşım Koridoru. Çin’den Avrupa’ya uzanan tarihî İpek Yolu’nun bir bakıma bugünkü karşılığıdır. AB’nin öncülüğünde Kırgızistan’dan Polonya’ya kadar uzanan ulaşımda iş birliği olup günümüzde uluslararası örgüt statüsündedir. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra TACIS (Technical Assistance for CIS: BDT Üyelerine Teknik Yardım) projesinin uygulama alanı durumundaki TRACECA’nın kuruluş sözleşmesi 1998’de imzalanmış olup örgütün merkezi Bakü’dedir. Örgütün üyeleri Azerbaycan, Türkiye, Bulgaristan, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Romanya, Tacikistan, Türkmenistan, Moldova, Ukrayna ve İran’dır. AB örgüte doğrudan taraf olup dolayısıyla AB üyeleri de örgüt üyesi durumundadır.
11.Soru
I. Üç hükûmet modern zamanla uyumsuz olan Sözleşmenin gözden geçirilmesinin gerekli olduğunu kabul etmiştir.
II. Sözkonusu meselenin üç hükûmet ve Türkiye arasında doğrudan müzakerelerin konusu olması kararlaştırılmıştır.
III. Tüm boğazlardan geçişten bahsedilmiştir.
Hangisi ya da hangileri 1 Ağustos’ta imzalanan Berlin Konferansı’nda alınan kararlara ilişkin doğu ifadelerdendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II |
II, III |
I, II, III |
1 Ağustos’ta imzalanan Berlin Konferansı’nın Nihai Protokolü'nde, sadece Karadeniz Boğazlarından geçişten bahsedilmiştir. Diğer öncüller doğrudur. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
2008 itibariyle Bağımsız Devletler Topluluğu'nun kaç üyesi vardır?
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
Gürcistan Rusya’nın askerî harekatından sonra, 12 Ağustos 2008’de bu ittifaktan ayrıldığını bildirmiştir. Böylece BDT, on bir ülkenin üyesi olduğu bir topluluğa dönüşmüştür. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Montrö sözleşmesinin yenilenmesine yönelik bir konferans düzenlenmesi
Boğazlar rejiminin Türkiye ve Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerle sınırlanması
Boğazlara Sovyet askerlerinin konuşlanması
Türkiye’nin Boğazları koruyamadığı gerekçesi
Yukarıdakilerden hangisi, SSCB’nin Boğazların rejimine yönelik olarak Ağustos 1946 yılında Türkiye’ye verdiği notada, Türkiye’nin itiraz ettiği konulardan biridir?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Sorunun yanıtı 43-45 sayfalar arasında yer almaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 13 Ekim 1921 tarihinde TBMM'nin Kars Antlaşmasını imzalandığı ülkelerden biridir?
Ermenistan |
Rusya |
Yunanistan |
İngiltere |
Fransa |
Sovyet Rusya’nın aracılığıyla üç Sovyet Cumhuriyeti; Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan ile Kâzım Karabekir’in
temsil ettiği TBMM Hükümeti arasında 13 Ekim 1921’de Kars Antlaşması imzalandı.
15.Soru
Sovyet Rusya’nın aracılığıyla üç Sovyet Cumhuriyeti ve TBMM Hükümeti arasında imzalanan Kars Antlaşması' nı bağımsızlığını alınca fesheden devlet aşağıdakilerden hangisidir?
Gürcistan |
Azerbaycan |
Türkistan |
Transkafkasya Sovyet Federatif Cumhuriyeti |
Ermenistan |
Sovyet Rusya’nın aracılığıyla üç Sovyet Cumhuriyeti; Azerbaycan, Gürcistan
ve Ermenistan ile Kâzım Karabekir’in temsil ettiği TBMM Hükümeti arasında 13 Ekim 1921’de Kars Antlaşması imzalandı. Buna göre: Üç Cumhuriyet de, Moskova Antlaşması’nı kendileri için de geçerli sayıyordu. Böylece Türkiye’nin doğu sınırı kesinleşti ve Ermeni Sorunu da sona erdi. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği 1991’de dağıldıktan sonra bağımsız olan Ermenistan Kars Antlaşması’nı tanımadı.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Rus Albay Ignatiyev’in Türkistan raporundaki değerlendirmeler ve önerilen eylemlerden biri değildir?
Rusya işgale derhal başlamalıdır. |
Rus kanının dökülmesine fazla lüzum yoktur. |
Üç Türk hanlığı arasında ihtilaf vardır. |
Uygun olan devlete silah mühimmat ve yardımı yapılmalıdır. |
Rusya’ya karşı bir ittifak yapılması olasıdır. |
Ignatiyev’in Türkistan raporuna göre “Rusya bu ülkeleri işgale derhal başlamalıdır. Yalnız bunun için Rus kanının dökülmesine fazla lüzum yoktur. Zira buradaki üç Türk hanlığı arasında yeteri kadar ihtilaf vardır. Rusya’nın yapması gereken bu ihtilafları körükleyerek devletleri birbirine düşürmektir. İhtilafların savaşa dönüşmesi için de uygun olan devlete silah ve mühimmat yardımı vadedilerek savaşın çıkması sağlanmalıdır”. Doğru cevap E’dir.
17.Soru
1947 yılında Sovyetler Birliği Türkiye’nin üzerindeki baskısını arttırmak için hangi ülke ile işbirliği yapmıştır?
İngiltere |
Suriye |
Yunanistan |
İran |
ABD |
1947 yılının başlarında Sovyetler Birliği, Hatay sorununu Türkiye üzerinde yeni bir baskı unsuru olarak kullanmak üzere, Suriye’yi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine gitmeye zorladı. Sovyet Maslahatgüzarı Pavel Yershov ile Suriye Büyükelçisi arasındaki ilk görüşmeler, 1947 yılının Ocak ayında Ankara’da büyük bir gizlilik içerisinde gerçekleştirildi. 26 Ocak’ta, Yershov’un verdiği bilgileri değerlendiren Vladimir Dekanozov, ülkesinin Güvenlik Konseyine gitmesi hâlinde Sovyetler Birliği’nin bunu destekleyeceğini, Suriye Büyükelçisine bildirmesi yönünde Sovyet Maslahatgüzarına talimat verdi. Doğru cevap B’dir.
18.Soru
Yalta Konferansı (Şubat 1945)'nda hangi 3 devlet adamı bir araya gelmiştir?
Vyaçeslav Molotov, Anthony Eden ve Hasan Saka |
Şükrü Saraçoğlu, Vyaçeslav Molotov ve Anthony Eden |
İsmet İnönü, Winston Churchill ve Joseph Stalin |
İsmet İnönü, Franklin Roosevelt ve Joseph Stalin |
Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Joseph Stalin |
4 - 11 Şubat 1945'te Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Joseph Stalin'i Livadiya’da bir araya gelmişlerdir. Yalta Konferansı olarak bilinir. Doğru Yanıt E'dir.
19.Soru
I. Kendini ve tüm diğer ülkeleri Bolşevik ve Slav saldırganlığından koruma amacını güdüyordu.
II. Sovyet liderleri oldukça rahatsız etmişti.
III. Yalnızca Türkiye’yi savunma isteğininden ibaretti.
Hangisi ya da hangileri ABD'nin Türkiye'ye mali/askerî desteğine ilişkin doğru ifadelerdendir?
I, II, III |
I, II |
Yalnız III |
Yalnız II |
Yalnız I |
Mali/askerî desteğini Türkiye’ye doğru genişleten Amerika yalnızca Türkiye’yi
savunma isteğini değil, aynı zamanda kendini ve tüm diğer ülkeleri Bolşevik ve Slav saldırganlığından koruma amacını da güdüyordu. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ermenilerin Sovyet Ermenistan’a ve SSCB’ye iadesini talep ettikleri Türk ilerinden biri değildir?
Kars |
Ardahan |
Van |
Erzurum |
Trabzon |
Tüm yabancı Ermeni kuruluşları, istisnasız şekilde, Kars, Ardahan, Erzurum, Trabzon ve Bitlis’in Sovyet Ermenistan’a ve SSCB’ye iadesini talep etmişlerdir. Van bu illerden değildir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ