Orta Çağ ve Yeni Çağ Türk Devletleri Tarihi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Nizamî, “Mahzenü’l- Esrâr” adlı eserini hangi devlet ve hükümdarı adına yazmıştır?
Fahretddin Behramşah-Mengücükler |
Danişment Gazi-Danişmendliler |
Togan Arslan-Dilmaçoğulları |
Cemalettin Mahmud-İnaloğulları |
İzzeddin Saltuk-Saltuklular |
Fahretddin Behramşah-Mengücükler
2.Soru
Şah İsmail’in 1501 yılında tahta çıktığı şehir aşağıdakilerden hangisidir?
Erzincan |
Hemedan |
Bağdat |
Tebriz |
Erdebil |
13 yaşında Lahican’dan ayrılan İsmail, Erdebil’e geldi. Ancak burada mukavemet ile karşılşınca müridlerinin ağırlık merkezi olan Anadolu’ya yöneldi. Erzincan’da Ustacalu Türkmenleri onu coşkuyla karşıladılar. Burada iken her tarafa haberler gönderilerek İsmail’in ortaya çıktığı ve şahlık mücadelesine giriştiği bildirildi. Avşar, Çepni, Ustacalu, Dulkadir, Rumlu, Şamlu, Tekelü Türkmenleri başta olmak üzere Kızılbaş Türkmenler İsmail’in etrafında toplanmaya başladılar. Önce Şirvanşahların ülkesine taarruz edilerek Şirvanşah Ferruh Yesar mağlup edildi. (1500) . 1501 tarihinde az bir kuvvetle Akkoyunlu sultanı Elvend’in 30000 kişilik ordusu Şerur yakınlarında yapılan savaşta ağır bir yenilgiye uğratıldı. Elvend, Diyarbekir’e kaçtı. İsmail, Tebriz’e girerek tahta oturdu. On iki imam Şiîliğini resmî mezhep ilan edip, ilk Şiî ezanı okuttu. Hutbelerde Hz. Ebubekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman’a lanet okunmasını emretti. Tebriz’de Akkoyunlu hanedan ailesine karşı katliamlara girişti. Hatta mezarları dahi söktürerek kemikleri etrafa saçtırdı veya yaktırdı. Doğru cevap D’dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aybek'in ölümünden sonra Hindistan Türk Sultanlığının ayrıldığı dört koldan birisi değildir?
Delhi |
Yukarı Sind |
Badaun |
Bengal |
Nepal |
Aybek’in ölümünden sonra, Hindistan Türk Sultanlığının dört ana bölüme ayrıldığı görülür.
• Delhi’de Aybek’in oğlu Ârâm Şah
• Badaun bölgesinde Aybek’in damadı İltutmuş
• Yukarı Sind bölgesinde Aybek’in diğer damadı Kabaca
• Bengal’de Kalaçlardan Ali Bey
idaresi vardır.
4.Soru
Otlukbeli Savaşı hangi bey döneminde yapılmıştı?
Pir Ahmet Bey |
Hamza Bey |
Cihangir Bey |
Uzun Hasan Bey |
Ali bey |
Otlukbeli Savaşında Akkoyunlular'ın başında Uzun Hasan bey bulunmaktadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
1598’de Safevilerle İstanbul’da imzalanan hangi antlaşma ile Azerbaycan, Dağıstan, Şirvan, Karabağ, Gence, Bağdat, Luristan, Kürdistan bölgeleri Osmanlı hakimiyetine girdi ?
Kasr-ı Şirin |
Ferhad Paşa |
Karabağ |
Tebriz |
Çaldıran |
1598’de Safevilerle İstanbul’da imzalanan Ferhad Paşa antlaşması ile Azerbaycan, Dağıstan, Şirvan, Karabağ, Gence, Bağdat, Luristan, Kürdistan bölgeleri Osmanlı hakimiyetine girdi.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Safevi hükümdarları arasındadır?
I. Kıyaseddin |
II. Bayezid |
Şehzade Mustafa |
Şah İsmail |
Koçi Bey |
Şah İsmail Safevi Devletinin bir yöneticisidir. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Akkoyunlular Anadolu'ya geldiklerinde ilk olarak kimin hakimiyeti altında kalmışlardır?
Bizans |
Selçuklu |
Osmanlı |
Moğol-İlhanlı |
Pers |
Akkoyunlu Devleti’nin idaresindeki konar-göçer Türkmenler ve Akkoyunlu hânedanının dayanağı Bayındır boyunun Doğu Anadolu’ya gelmesi, muhtemelen Moğol istilası sırasında olmuştur. Burada Karakoyunlu ulusunu meydana getiren diğer Türkmen kardeşleri ile birlikte Moğol-İlhanlı hakimiyetinde kalmışlardır. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
Hangi savaş sonucunda Uzun Hasan Bey Akkoyunluların devlet merkezini taşımak zorunda kaldı?
Ankara Savaşı |
Kösedağ Savaşı |
Otlukbeli Savaşı |
Çaldıran Savaşı |
Ridaniye Savaşı |
Akkoyunlular, Otlukbeli Savaşı’nda (1473) büyük kayıpların yanı sıra Osmanlı- lara üç binden fazla esir verdiler. Uzun Hasan’ın oğlu Zeynel Bey de bu savaşta öldü. Uzun Hasan Bey devletin merkezini Diyarbekir’den Tebriz’e taşıdı. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Uzun Hasan Bey Akkoyunlu Devleti'ne hükmederken Osmanlı tahtında kim oturuyordu?
Yıldırım Bayezid |
II. Bayezid |
Fatih Sultan Mehmet |
II. Murad |
Yavuz Sultan Selim |
Uzun Hasan Bey Akkoyunlu Devleti'ne hükmederken Osmanlı tahtında Fatih Sultan Mehmet oturuyordu. Buna göre doğru cevap C seçeneğidir.
10.Soru
1579 yılında Ekber döneminde yayınlanan "yanılmazlık buyrultusu" adı verilen fetvanın önemi aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir?
Ekber'in Hintli Müslümanların dini önderi olmasını sağlamıştır |
Halifelik Babürlüler'e geçmiştir |
İran ile net sınırlar çizilmiştir |
Özbekler ile barış kararı alınmıştır |
Yönetimde din etkili hale gelmiştir |
Bu fetva metni Ekber’e Şeyh Mübarek’in ek yazısı ile sunulmuştur. İmzalayanlar
arasında Mahdumülkülk de bulunmaktadır. Bu belge, başlıca dini konularda
ulemanın anlaşamadığını açığa vuran ibadet-hane tartışmalarının İslam dini bakımından bir sonucu sayılabilir. Böylece Ekber, Hindistan Müslümanlarının dini önderi
olmuştur.
11.Soru
Malatya’nın zaptı ve Anadolu’daki Bizans ve Franklara karşı aldığı başarılı sonuçlar, sahip oldukları siyasi ve askeri üstünlük neticesinde Anadolu’da en güçlü Türk devleti aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
Mengücükler |
Saltuklar |
Danişmendliler |
Mardin Artukluları |
Harput Artukluları |
Malatya’nın zaptı Danişmendliler için büyük bir başarı olmuş, siyasi ve askeri açıdan Türkiye Selçuklularını gölgede bırakmışlardır. Buna karşılık Selçuklu meliki Arab’ın çabaları sonucu değiştirmedi. Danişmentliler Anadolu’da en güçlü Türk devleti oldu. Danişmendliler’in Anadolu’daki Bizans ve Franklara karşı aldığı başarılı sonuçlar, sahip oldukları siyasi ve askeri üstünlük neticesinde Abbasi halifesi Müsterflid ile Büyük Selçuklu hükümdar Sencer tarafından Emir Gazi’ye Melik unvanı tevcih edildi. Ancak Emir Gazi merasim yapılamayacak kadar hastaydı ve birkaç gün sonra da öldü (1134).
12.Soru
Şah İsmail’in Osmanlı topraklarına ikinci seferi hangi yıl gerçekleşmiştir?
1510 |
1511 |
1512 |
1514 |
1515 |
Safevîlerin, Akkoyunlu Devleti’ni ortadan kaldırmaya çalıştığı sıralarda Akkoyunlulara destek vereceğini söyleyen II.Bayezid, Kızılbaş Türkmenlerin İran’a gitmesini engellemeye çalışmıştı. Ancak, Şah İsmail’in muvaffak olması üzerine politikasını değiştirerek onun tahta geçişini tebrik amacıyla elçiler göndermişti. Bununla birlikte, Şah İsmail’in Anadolu topraklarına ilgisi devam etti. 1512’de Nur Ali Halife Rumlu, Kızılbaş Türkmenleri Safevîlere bağlamak amacıyla Anadolu’ya gönderildi. O, Tokat yakınlarında Osmanlı ordusunu hezimete uğrattı. Tokat’ta Şah İsmail adına sikke kestirdi.
13.Soru
Babür, babası Ömer Şeyh öldüğünde tahta kaç yaşında geçmiştir?
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
Timurlu bir şehzade olan Fergana Hükümdarı Ömer Şeyh Mirza 1394’de öldü
ve yerine oğlu 11 yaşındaki Babür’ü bıraktı.
14.Soru
Hangi Trabzon İmparatoru Akkoyunlu tehlikesinden kurtulabilmek için kız kardeşini Kutlu Bey ile evlendirmiştir?
III.Aleksios |
Ahi Ayna Bey |
Tur Ali Bey |
Gazan Han |
Fahreddin Kutlu Bey |
III.Aleksios, Akkoyunlu tehlikesinden kurtulabilmek için kız kardeşi Maria’yı Tur Ali Bey’in oğlu Kutlu Bey ile evlendirerek akrabalık kurdu.
15.Soru
- Da^ra^ Şüku^h
- Evrengzib
- Murad Bahfl
- Şüca
Şah Cihan'ın dört oğlundan hangisi ya da hangileri dedeleri Ekber’in eklektisizmine duyduğu temayülün sonucu olarak bu fikirleri entelektüel bir seviyede işlemeye başlamıştı?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve IV |
Şah Cihan’ın büyük oğlu Da^ra^ Şüku^h dedesi Ekber’in eklektisizmine duyduğu temayülün sonucu olarak bu fikirleri entelektüel bir seviyede işlemeye başlamıştı. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
“Uç (suğur) dan ziyade iç beylik karakteri taşıması siyasi ve askeri hareketlilikten çok istikrarlı ve huzurlu bir dinginliğin hakim olmasına yol açtı. Bu farklılık, diğer Türkmen devlet ve beylikleri içinde kendisini en zengin kültürel birikime sahip olma konumuna getirmiştir.” Burada aşağıdaki beyliklerin hangisinden söz edilmektedir?
Danişmendliler |
Artuklular |
Sökmenliler |
Mengücükler |
Saltuklular |
Mengücük Beyliğinin merkezi Kemah idi. Megücekler’in uç (suğur) dan ziyade iç beylik karakteri taşıması siyasi ve askeri hareketlilikten çok istikrarlı ve huzurlu bir dinginliğin hakim olmasına yol açtı. Bu farklılık, Mengücük Beyliğini diğer Türkmen devlet ve beylikleri içinde en zengin kültürel birikime sahip olma konumuna getirmiştir. Doğru cevap D’dir.
17.Soru
Aslen Kıpçak Türkü ve Gakhar Seferi'ndeki başarıları nedeniyle azad edilmiş bir köle olan Türk komutanı aşağıdakilerden hangisidir?
İltutmuş |
Kutalmış |
Aybek |
Taceddin Yıldız |
Melik Nâsıruddin Mahmud |
Aslen Kıpçak Türklerinden olan ve bir müddet köle olarak Türkistan’ın muhtelif bölgelerinde bulunan İltutmuş, bir süre Buhara ve Gazne’de bulunduktan sonra Sultan Muizüddin’in sarayında görev almıştı. 1205 yılında Sultan Muizüddin Muhammed’in de bizzat işttirak ettiği Gakhar seferinde isyancılara büyük bir darbe vurmasıyla Sultan’ın dikkatini çeken İlltutmuş savaştan sonra Sultan tarafından bizzat hilat giydirilerek şereflendirilmiş ve azat edilmişti.
18.Soru
Akkoyunluları Osmanlılara karşı destekleyen Avrupa ülkesi aşağıdakilerden hangisidir?
Macaristan |
Napoli |
Eflak |
Fransa |
Venedik |
Akkoyunluları Osmanlılara karşı destekleyen Avrupa ülkesi Venedik'tir.
19.Soru
Aşağıdaki hükümdarlardan hangisi Babür'ün babasıdır?
Ömer Şeyh Mirza |
Şiban Han |
İbrahim Lodi |
Şah İsmail |
Hümayûn |
Babür imparatorluğun kurucusu olan Babür merkezi Endican olan Fergana Hanlığının beyi Ömer Şeyh’in oğludur.
20.Soru
- Kara-Hıtayların Tökiş’i kendilerine tabi bir hükümdar olarak görmeye başlamaları
- Aşırı vergi talebinde bulunmaları
- Tökiş’in vergi almaya gelen Kara-Hıtay elçisini öldürtmesi
- Sultan Şah’ın Kara-Hıtaylarla ittifak kurarak Harzem ülkesine saldırması
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Harezmşah Alaeddin Tökiş’ün Kara-Hıtaylarla mücadelesinin sebepleridir?
I ve II |
I ve III |
I, II, III ve IV |
II ve IV |
Yalnız IV |
Kara-Hıtayların Tökiş’i kendilerine tabi bir hükümdar olarak görmeye başlamaları ve aşırı vergi taleinde bulunmaları; Tökiş’in vergi almaya gelen Kara-Hıtay elçisini öldürtmesi. Sultan Şah’ın Kara-Hıtaylarla ittifak kurarak Harzem ülkesine saldırması.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ