1937 yılında imzalanan İran-Irak sınır antlaşmasıyla Irak’a bırakılan 200 km uzunluğundaki Şaat-ül Arap Suyolunu iki ülke arasında ciddi bir gerilim konusu olmuştur.

Orta Doğu'nun en büyük ülkesi 84 Milyon (2010) nüfusu ile Mısır'dır.

Orta Doğu’da nüfusun ülkeler arasında ve ülke içerisindeki dağılımında dengeli bir tablo söz konusu değildir.

I, II, III,IV dır. Irak, Türkiye ile Bağdat Paktı’nın kurulmasına yol açan antlaşmayı imzalayarak söz konusu gelişmeye öncülük etmişlerdir. Bu sebeple Yemen’e ait bir özellik değildir.

İran’da devrim, sadece ulemalar tarafından değil, öğrenciler, esnaf, milliyetçiler ve sol grupların da dahil olduğu halkın geniş kesimi tarafından desteklenmiştir. İran Hükümeti tarafından desteklenmemiştir.

1990 Ağustos’unda Kuveyt, Irak tarafından işgal edilmiştir.

1973 Arap-İsrail Savaşı, literatürde Ramazan ayında yaşanması nedeniyle Ramazan Savaşı, Yahudilerin kutsal günü olan Yom Kippur gününde yaşanması nedeniyle Yom Kippur Savaşı ve ekim ayında yaşanması nedeniyle de Ekim Savaşı şeklinde adlandırılabilmektedir.

Mısır, Suriye, Irak, Suudi Arabistan, Ürdün ve Yemen Orta Doğu’da 1956-1967 arası dönemde bölgedeki rekabetin ve ittifakların başlıca aktörlerindendir.

İngiltere’nin protektorası durumunda olan emirliklerden Kuveyt 1961’de bağımsız olmuştur.

Üçüncü Körfez Savaşı’nın Türkiye’ye yönelik doğrudan ve dolaylı bazı etkileri olmuştur. Doğrudan etkiler ele alındığında, sınırında bir savaş yaşanan Türkiye, ekonomik açıdan olumsuz etkilenmiştir. Ancak Irak’a uygulanan BM ambargosu nedeniyle ekonomik açıdan olumsuz etkiler, İkinci Körfez Savaşı’nda olduğu kadar büyük olmamıştır. Siyasal istikrar ve güvenlik açısından, Üçüncü Körfez Savaşı Türkiye’yi olumsuz etkilemiştir. Bu noktada ilk dönemde Irak’ın bölünme ihtimali, diğer bölge ülkeleri kadar Türkiye’yi de kaygılandırmış ve Kerkük’ün statüsü ve benzeri konularda gerek ABD gerekse Iraklı bazı gruplarla farklı tutum ve düşünceler ortaya çıkmıştır. Üçüncü Körfez Savaşı’nın Türkiye’ye yönelik dolaylı etkisi, Savaşın başlamasından önce yaşanan 1 Mart tezkeresi ile söz konusu olmuştur. Bir diğer ifadeyle, Türkiye’nin savaşa müdahil olmaması, siyasal ve ekonomik istikrarının da desteklemesiyle bütün Orta Doğu’da Türkiye’nin imajını olumlu etkilemiş ve prestijini arttırmıştır.

İkinci Körfez Savaşı’nın çok farklı nedenleri bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, Irak’ın Kuveyt ile yaşadığı sorunlardır. Öncelikle Irak uzun süredir Kuveyt üzerinde egemenlik iddiasında bulunmaktadır. İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında ekonomisi zayıflayan Irak, savaş sırasında kendisini destekleyen Kuveyt’in verdiği borçlardan feragat etmesi talebinde bulunmuştur. Kuveyt Irak’ın hem borç silme hem de Arap çıkarlarının savunulması karşılığında yapılan masrafları tazmin etme taleplerine olumsuz cevap vermiştir. Ayrıca Kuveyt, Irak’ın Körfez’e açılmasının ve rahat bir şekilde petrol ihracatı yapabilmesinde önemli bir yer tutmaktadır. İkinci olarak, Irak’ın İran’la girdiği bölgesel rekabet Kuveyt’in işgal edilmesi isteğini ve ihtiyacını arttırmıştır. Saddam 8 yıl boyunca İran’la yaptığı yıpratıcı savaştan oldukça yorgun ve herhangi bir kazanç elde edemeden çıkmıştır. Bir yıl sonar Humeyni’nin ölümüyle birlikte İran’daki İslami rejim gücünü konsolide ederek rejimi oturtunca Irak’ın doğu sınırlarında değişim yapma imkânı kalmamıştır. Öte yandan, devrimci İran’a karşı Arap dünyasının hamiliği üstlenme amacında olan Irak Kuveyt’i işgal ederek bu amacını gerçekleştirmek istemiştir. Arap-İsrail sorunundaki tıkanma da Arap dünyasına liderlik etme ihtiyacını ortaya çıkardığından İsrail sorununun doğurduğu konjonktür de Irak’ın işgal kararını etkilemiştir. Üçüncü neden, İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında Irak’ın ekonomik durumu çok kötüleşmişti. 1970’li yıllardan ekonomik olarak çok iyi durumda bulunan Irak’ın, İran’la yaptığı savaşın sonunda yaklaşık 70 milyar dolar dış borcu bulunmaktaydı. Kuveyt’in petrol kuyularını, mali varlıklarını ve yatırımlarını ele geçirerek ekonomik krizden çıkmak istemiştir.

Dördüncü neden, Kuveyt’in petrol politikasının Irak’a zarar verdiği iddiasıdır. Irak Yönetimine göre, Kuveyt Rumeyla petrol bölgesinden çok fazla ve haksızca petrol çıkardığını ileri sürmekteydi. Kuveyt’in üretim kotasını arttırarak da petrol fiyatlarının artmasına engel olduğu düşünülmekteydi. Irak, taleplerini Arap Birliği platformuna da taşımıştır. Irak Dışişleri Bakanı Tarık Aziz’in 1990 Temmuz’unda Kuveyt’e ve Arap Birliği Genel Sekreteri’ne verdiği rapora göre Körfez ülkelerinin 1981-1990 yılları arasında yapmış olduğu aşırı petrol üretimi petrolün varil fiyatının düşmesine neden olmuş ve Irak bu dönemde 90 milyar dolarlık bir zarara uğramıştı. Irak’ın diğer Arap ülkelerini savunmak için İran’la savaşa girdiğini belirten rapor, bu nedenle savaş esnasında Irak’a verilen borçların silinmesini istemekteydi (Tibi, 1998: 168). Ayrıca spesifik olarak Kuveyt’in, Irak’a ait olduğu iddia edilen tartışmalı el Rumeyla bölgesinde petrol üretiminde bulunarak Irak’ı 2.4 milyar dolarlık zarara uğrattığı belirtilmekteydi. Bu nedenle Irak hem Kuveyt’le tartışmalı sınır bölgesini yeniden düzenlemeyi istemekte hem de Kuveyt’in “çalmış” olduğu petrol nedeniyle kendisine tazminat ödemesini istemekteydi. Ayrıca, OPEC’in 1990 yazında petrol fiyatlarının arttırılmaması kararının arkasındaki devletin Kuveyt olduğu iddiası, İran’la savaşın yüksek maliyeti karşısında sorun yaşayan Irak’ı kızdırmıştır. Beşinci neden ise Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte Arap dünyasında ortaya çıkan demokratikleşme beklentisi Saddam’ı endişelendirmiştir. Özellikle ABD’nin demokratikleşme sürecinde kendi aleyhine harekete geçeğini düşünerek Amerikan karşıtı bir tavır takınmıştır.

1967 Savaşı’ndan bir gün önce Bağdat’ta toplanan Suudi Arabistan, Libya, Cezayir, Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Abu Dabi temsilcileri, aldıkları bir kararla herhangi bir Arap ülkesine saldıran veya İsrail’e yardım eden ülkelere petrol ambargosu uygulama kararı almışlardı. Bölge ülkelerinden sadece Mısır ve Irak’tan tehdit algılayan ve Batı Bloğu ile iyi ilişkiler içinde bulunan İran ise petrol üretimini arttırarak bu yaptırımı telafi etmeye çalışmıştır.

Irak ve Kuveyt arasında uzun süredir sorunlar bulunmaktaydı. Irak’ın İran’la girdiği bölgesel rekabet Kuveyt’in işgal edilmesi isteğini ve ihtiyacını arttırmıştır. Kuveyt’in petrol kuyularını, mali varlıklarını ve yatırımlarını ele geçirerek ekonomik krizden çıkmak istemiştir. Irak Kuveytin aşırı petrol üretiminin petrolün varil fiyatlarını düşürdüğünü iddia etmiştir ve bu durumun Irak’a 90 milyar dolar zararı olduğunu iddia etmiştir.  

ABD ve SSCB’den gelen baskılar sonucunda 7 Kasım’da savaşın tarafları ateşkes çağrısına uymuştur.

Orta Doğu’nun jeopolitik yapısı ve özellikleri bölgenin dünya politikasındaki yerini ve önemini güçlendirmektedir. Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birleştiği merkezî noktada bulunan bölge, Rusya’nın sıcak denizlere inebilmesi için kuzey-güney hareketlerine; sömürgecilik hareketleriyle birlikte İngiltere’nin Asya’daki sömürgeleriyle ekonomik ve ticari menfaatlerini güven altına almaktadır. Fransa’nın sömürgecilik yarışında yeni mevziler elde etmek ve mevcutlarını tahkim etmek; sömürge yarışına geç katılan Almanya’nın henüz sömürgeleştirilmemiş bu bölgede stratejik yatırımlarla nüfuz alanlarını genişletmek ve uluslararası ilişkilerde rakibi İngiltere’nin gücünü kontrol edebilmek için yürütülen çabaların doğu-batı geçişlerine zemin oluşturmasıdır.

Irak’taki yeni yönetimin, Türkiye ile 1955 Şubat’mda imzalanan anlaşmayla kurulan ve Pakistan, İran ve İngiltere’nin de üye olduğu Bağdat Paktı’ndan 1959 Mart’ında ayrıldığını açıklamasıyla Paktın adı CENTO ola­rak değiştirilmiş ve merkezi Bağdat’tan Ankara’ya taşınmıştır.

Bütün farklı kullanımlar ve kapsamın değişkenliği dikkate alınmak şartıyla bu­gün Orta Doğu kavramının dar anlamda Türkiye, İran, Mezopotamya, Arap Yarıma­dası, Körfez Ülkeleri ve Mısır’ı içine alacak şekilde kullanıldığı söylenebilir.

Ürdün’ün bağımsızlığı 1946’da İngiltere’nin manda yönetiminin sona ermesiyle söz konusu olmuştur.