Orta Doğuda Siyaset Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kral Abdül Aziz tarafından Vahhabizmin benimsetilmesi ve kabilelerin sadakatinin sağlanması amacıyla kurulan ordu aşağıdakilerden hangisidir?
Şah Ordusu |
İhvan Ordusu |
Hicaz Ordusu |
Suud Ordusu |
Şeyh Ordusu |
1912 yılında kurulan ve bedevi gönüllülerden oluşan İhvan ordusu Vahhabizmin benimsetilmesinde ve kabilelerin sadakatinin sürdürülmesinde etkili olmuştur.
2.Soru
Fırat ve Dicle nehirlerinin Basra Körfezi’nden denize dökülmeden önce birleştikleri yer aşağıdakilerden hangisidir ?
Şatt’ül Arap |
Maveraunnehir |
Mezopotamya |
Arvand Arab |
Kartın-ıl Huzistan |
Fırat ve Dicle nehirlerinin Basra Körfezi’nden denize dökülmeden önce birleştikleri yere verilen ad Şatt’ül Arap’tır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İkinci Körfez Savaşı’nın nedenlerinden birisi değildir?
Irak’ın Kuveyt ile yaşadığı sorunlar. |
Irak’ın İran’la girdiği bölgesel rekabet Kuveyt’in işgal edilmesi isteğini ve ihtiyacını arttırmıştır |
İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında Irak’ın ekonomik durumu daha da iyileşmiştir. |
Kuveyt’in petrol politikasının Irak’a zarar verdiği iddiasıdır. |
Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte Arap dünyasında ortaya çıkan demokratikleşme beklentisi Saddam’ı endişelendirmiştir |
İkinci Körfez Savaşı’nın çok farklı nedenleri bulunmaktadır.
Bunlardan birincisi, Irak’ın Kuveyt ile yaşadığı sorunlardır. Öncelikle Irak uzun süredir Kuveyt üzerinde egemenlik iddiasında bulunmaktadır. İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında ekonomisi zayıflayan Irak, savaş sırasında kendisini destekleyen Kuveyt’in verdiği borçlardan feragat etmesi talebinde bulunmuştur. Kuveyt Irak’ın hem borç silme hem de Arap çıkarlarının savunulması karşılığında yapılan masrafları tazmin etme taleplerine olumsuz cevap vermiştir. Ayrıca Kuveyt, Irak’ın Körfez’e açılmasının ve rahat bir şekilde petrol ihracatı yapabilmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
İkinci olarak, Irak’ın İran’la girdiği bölgesel rekabet Kuveyt’in işgal edilmesi isteğini ve ihtiyacını arttırmıştır. Saddam 8 yıl boyunca İran’la yaptığı yıpratıcı savaştan oldukça yorgun ve herhangi bir kazanç elde edemeden çıkmıştır. Bir yıl sonar Humeyni’nin ölümüyle birlikte İran’daki İslami rejim gücünü konsolide ederek rejimi oturtunca Irak’ın doğu sınırlarında değişim yapma imkânı kalmamıştır. Öte yandan, devrimci İran’a karşı Arap dünyasının hamiliği üstlenme amacında olan Irak Kuveyt’i işgal ederek bu amacını gerçekleştirmek istemiştir. Arap-İsrail sorunundaki tıkanma da Arap dünyasına liderlik etme ihtiyacını ortaya çıkardığından İsrail sorununun doğurduğu konjonktür de Irak’ın işgal kararını etkilemiştir.
Üçüncü neden, İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında Irak’ın ekonomik durumu çok kötüleşmişti. 1970’li yıllardan ekonomik olarak çok iyi durumda bulunan Irak’ın, İran’la yaptığı savaşın sonunda yaklaşık 70 milyar dolar dış borcu bulunmaktaydı. Kuveyt’in petrol kuyularını, mali varlıklarını ve yatırımlarını ele geçirerek ekonomik krizden çıkmak istemiştir.
Dördüncü neden, Kuveyt’in petrol politikasının Irak’a zarar verdiği iddiasıdır. Irak Yönetimine göre, Kuveyt Rumeyla petrol bölgesinden çok fazla ve haksızca petrol çıkardığını ileri sürmekteydi. Kuveyt’in üretim kotasını arttırarak da petrol fiyatlarının artmasına engel olduğu düşünülmekteydi. Irak, taleplerini Arap Birliği platformuna da taşımıştır. Irak Dışişleri Bakanı Tarık Aziz’in 1990 Temmuz’unda Kuveyt’e ve Arap Birliği Genel Sekreteri’ne verdiği rapora göre Körfez ülkelerinin 1981-1990 yılları arasında yapmış olduğu aşırı petrol üretimi petrolün varil fiyatının düşmesine neden olmuş ve Irak bu dönemde 90 milyar dolarlık bir zarara uğramıştı. Irak’ın diğer Arap ülkelerini savunmak için İran’la savaşa girdiğini belirten rapor, bu nedenle savaş esnasında Irak’a verilen borçların silinmesini istemekteydi (Tibi, 1998: 168). Ayrıca spesifik olarak Kuveyt’in, Irak’a ait olduğu iddia edilen tartışmalı el Rumeyla bölgesinde petrol üretiminde bulunarak Irak’ı 2.4 milyar dolarlık zarara uğrattığı belirtilmekteydi. Bu nedenle Irak hem Kuveyt’le tartışmalı sınır bölgesini yeniden düzenlemeyi istemekte hem de Kuveyt’in “çalmış” olduğu petrol nedeniyle kendisine tazminat ödemesini istemekteydi. Ayrıca, OPEC’in 1990 yazında petrol fiyatlarının arttırılmaması kararının arkasındaki devletin Kuveyt olduğu iddiası, İran’la savaşın yüksek maliyeti karşısında sorun yaşayan Irak’ı kızdırmıştır.
Beşinci neden ise Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte Arap dünyasında ortaya çıkan demokratikleşme beklentisi Saddam’ı endişelendirmiştir. Özellikle ABD’nin demokratikleşme sürecinde kendi aleyhine harekete geçeğini düşünerek Amerikan karşıtı bir tavır takınmıştır.
4.Soru
Suriye'nin ikinci defa manda yönetiminde kalmasına neden olan gelişme aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
Sürekli ayaklanmaları bastırmak için Fransa'nın ağır silah kullanarak ülkenin yönetimini elinde tutması.
|
Suriye'nin bağımsızlığını öngören Fransız iktidarının dağılması ile Fransız parlamentosunun bağımsızlık anlaşmasını onaylamaması.
|
Fransa'da Leon Blum önderliğinde Halk Cephesi koalisyonunun kurulması ve Suriye ile bir antlaşma hazırlanması.
|
Fransanın Suriye Meclisi tarafından hazırlanan anayasa taslağını kabul etmeyip manda yönetimini öngören anayasa taslağını empoze etmesi.
|
Fransız Yüksek Komiseri'nin parlamentoyu feshetmesi ve Alevi - Dürzi özerkliklerini yeniden tanıması.
|
5.Soru
Avrupa’nın Romalılardan beri “Doğu” kavramı ile ifade ettiği dünya üç ayrı bölgeye ayrılmış bulunuyordu. Aşağıdakilerden hangisi “Orta Doğu” (Near East)’yu ifade eden yerlerden birisidir?
Balkanlar |
Hindistan’a yakın Basra Körfezi |
Çin |
Japonya |
Osmanlı Devleti |
Yakın Doğu, daha çok Balkanlar ve Osmanlı Devletini, Orta Doğu, Hindistan’a yakın Basra Körfezini ve Uzak Doğu da Çin ve Japonya’yı ifade etmiştir.
6.Soru
Aşağıdaki ülkelerden hangisi Soğuk Savaş döneminin başlangıcında İngiliz etkisi altında değildir?
Irak |
İran |
Kuveyt |
Ürdün |
Mısır |
Soğuk savaş döneminin başlangıcında Irak, Kuveyt, Ürdün ve Mısır İngiliz etkisi altında olan ülkelerdir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üzerindeki hâkimiyet iddiaları nedeniyle İran-Irak ilişkileri 1958’den itibaren bozulmuştur?
Basra Körfezi
|
Hürmüz Boğazı
|
Kızıl Deniz
|
Süveyş Kanalı
|
Şatt-ül Arap Suyolu
|
8.Soru
I. Askerî açıdan İsrail’in bölgede sürdürmeye çalıştığı caydırıcılığı sona ermiştir.
II. İsrail’in 1960’lı yıllarda ABD ile kurmaya başladığı stratejik ilişki, savaş sonrasında da devam edecektir.
III. Fransa ile 1967 Savaşı’na doğru aksamaya başlayan iş birliğini fazlasıyla ikame edecektir.
Yukarıdakilerden hangileri 1967 Arap-İsrail savaşının İsrail açısından sonuçlarındandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Savaşın sonuçları İsrail açısından değerlendirildiğinde, askerî açıdan İsrail’in bölgede sürdürmeye çalıştığı caydırıcılığın devam ettiği söylenebilir. İsrail’in 1960’lı yıllarda ABD ile kurmaya başladığı stratejik ilişki, savaş sonrasında da devam edecek ve Fransa ile 1967 Savaşı’na doğru aksamaya başlayan iş birliğini fazlasıyla ikame edecektir.
9.Soru
Orta Doğu’nun en geniş etnik gurubu aşağıdakilerden hangisidir?
Hint-Avrupa ırkı
|
Turaniler
|
Samiler
|
Türkler
|
İranlılar
|
10.Soru
Günümüzde Suriye ve Türkiye’nin bazı güney illerinde yaşayan İsmaililik, Dürzilik ve Hristiyanlık inançlarının Şiilik çatısı altında harmanlanması neticesinde ortaya çıkan dinî inanç topluluğuna mensup olanlara verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Nusayriler |
Dürziler |
İbadiler |
Zeydiler |
Museviler |
Nusayriler, günümüzde Suriye ve Türkiye’nin bazı güney illerinde yaşayan İsmaililik, Dürzilik ve Hristiyanlık inançlarının Şiilik çatısı altında harmanlanması neticesinde ortaya çıkan dinî inanç topluluğuna mensup olanlara verilen addır.
11.Soru
Orta Doğu bölge ülkelerinin ekonomik yapılarında öne çıkan en önemli sektör petrol ve petrokimya sanayiidir. Aşağıdaki ülkelerden hangisi petrol rezervi açısından diğer ülkelerden daha zengindir?
Ürdün |
Suriye |
İran |
Lübnan |
İsrail |
Petrol rezervleri bakımından zengin olan ülkelerin başında İran, Irak, Körfez ülkeleri ve Suudi Arabistan gelmektedir. Türkiye, Suriye, Ürdün, Lübnan, İsrail, Yemen ve Mısır ise petrol bakımından yoksul sayılırlar.
12.Soru
Orta Doğuda nüfusu en az olan ülke hangisidir?
Mısır |
İran |
Bahreyn |
Umman |
Katar |
Orta Doğunun en küçük ülkesi 1 Milyondan az (2010) ile Bahreyn gelmektedir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kuveyt’in, İngiltere'nin egemenliğini kabul ettiğini göstermez?
Mübarek el-Sabah'ın İngiltere ile imzaladığı 1899 anlaşmayı yapması, |
kendi iradesiyle hiç bir devletin temsilcisini kabul etmemesi, |
kendi iradesiyle bir başka ülkeye toprak verememesi, |
protektora kuran anlaşmayı daha önce 1892'de Bahreyn'le yapmış olması, |
kendi iradesiyle başka bir imtiyaz verememesi. |
Mübarek el-Sabah'ın İngiltere ile imzaladığı 1899 anlaşması'yla, Kuveyt, İngiltere'nin izni olmadan hiç bir devletin temsilcisini kabul etmeme ve bir başka ülkeye toprak veya başka bir imtiyaz vermeme ve anlaşma yapmama taahhüdüyle bu devletin egemenliğini kabul etmişti. İngiltere, protektora kuran anlaşmaları daha önce 1892'de Bahreyn'le ve BAE'ni oluşturan diğer şeyhliklerle de yapmıştı. Ancak bu Kuveyt2in egemenliğine bir etki değildir.
14.Soru
Mısır, hangi olay ile gerçek anlamda bağımsızlık kazanmıştır?
1919 Paris konferansı.
|
1914'ten itibaren Ahmed Fuad'ın Kral Fuad unvanını alması.
|
1922'de General Allenby'nin açıklaması.
|
1923 Anayasası.
|
1936 İttifak Antlaşması.
|
15.Soru
22 Eylül 1980 yılında başlayan İran_ırak savaşı kaç yıl sürmüştür?
2 |
4 |
6 |
8 |
10 |
İran-Irak Savaşı 22 Eylül 1980 ile 20 Ağustos 1988 yılları arasında yaşanmış, iki taraftan bir milyondan fazla kişinin hayatına mal olan ve iki ülkeyi de ciddi ekonomik kayıplara uğratan ve hem siyasal hem de toplumsal olarak yıpratan bir bölgesel savaştır.
16.Soru
1978 Eylül’ü ve 1979 Mart’ında Mısır ile İsrail arasında imzalanan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Truman Doktrini |
Üçlü Deklarasyon |
Bağdat Paktı |
Camp David Anlaşmaları |
Eisenhower Doktrini |
1978 Eylülü ve 1979 Mart’ında Mısır ile İsrail arasında imzalanan antlaşma Camp David Anlaşmaları’dır.
17.Soru
- Samiler
- Hint-Avrupa
- Turani
- Anglosakson
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Orta Doğu’nun nüfusunu oluşturan temelde üç ana etnik grubupta yer almaktadır?
I-II |
I-II-III |
II-III-IV |
I-III |
I-II-III-IV |
Orta Doğu’daki nüfus temelde üç ana etnik gruba ayrılır: Samiler, Hint-Avrupa grubuna mensup olanlar ve Turanî grubu içerisinde yer alanlardır.
18.Soru
Birinci Arap-Israil Savaşı’nın başlangıç sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
İngiltere, İsrail’in saldırıları konusunda Birleşmiş Milletler’e başvurmasıyla, |
Yahudilerin İsrail devletinin kurulduğunu ilan etmesiyle, |
Filistin’in Arap devleti, Yahudi devleti ve özel statülü Kudüs bölgesi olmak üzere üçe bölünmesiyle, |
İngiltere 1 Ocak 1948’de Filistin Manda Yönetimi’ni 14 Mayıs’ta sona erdireceğini bildirmesiyle, |
Yahudi örgütlerin Arapla hedeflerine saldırmasıyla, |
Yahudilerin İsrail devletinin kurulduğunu ilan etmesiyle, Mısır, Suriye, Irak, Lübnan, Ürdün ve Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki Birinci Arap-Israil Savaşı başlamış oldu.
19.Soru
Orta Doğu’da 1956-1967 arası dönemde bölgedeki rekabetin ve ittifakların başlıca aktörlerinden hangi iki ülke arasındaki güç mücadelesi çok daha belirgin bir şekilde yaşanmıştır?
Türkiye-Suriye |
Irak-İran |
Suudi Arabistan-Mısır |
Ürdün-Suudi Arabistan |
Yemen-İran |
Suudi Arabistan ve Mısır arasındaki güç mücadelesi çok daha belirgin bir şekilde yaşanmıştır.
20.Soru
Kuveyt aşağıdaki ülkelerin hangisi tarafından işgal edilmiştir?
Irak |
İran |
Katar |
Birleşik Arap Emirlikleri |
Suudi Arabistan |
1990 Ağustos’unda Kuveyt, Irak tarafından işgal edilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ