Ortaçağ Felsefesi 1 Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“Ockham ’a göre ………dediğimiz bilgi türü, bireysel şeylerin tecrübeye dayalı ilk bilgisinden ibarettir” cümlesindeki boşluğu tamamlayınız.
Sezgisel bilgi
|
Soyutlayıcı bilgi
|
Bileşik bilgi
|
Deneysel bilgi
|
Çıkarımlı bilgi
|
2.Soru
I. Bağımsız ve sistematik bir toplum felsefesi ortaya koymuştur.
II. İlahiyat alanındaki düşüncelerle toplumsal sorunlara çözüm aramıştır.
III. Ona göre bütün spekülatif felsefe bir ahlak felsefesi içerir.
Rogerus Baco için yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Rogerus Baco, ilahiyat alanındaki düşüncelerle toplumsal sorunlara çözüm aramıştır. Ona göre bütün spekülatif felsefe amacı itibariyle bir ahlak felsefesi içerir. Ancak kendisinin başlı başına bir toplum felsefesi oluşturduğunu söyleyemeyiz. Doğru yanıt D seçeneğidir.
3.Soru
Albertus Magnus’un akıl ve ruh anlayışı göz önünde bulundurulduğunda aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Etkin akıl tüm insanlarda ortak değildir, her insan kendi etkin aklına sahiptir. |
Ruh, özel bir çeşit “ruhsal madde” içerir. |
Tüm etkin akıllar, Tanrı’nın aklından türemişlerdir. |
Ruh, yalın anlamda akıldan ibarettir. |
Ruh, fizik dünya ile duyu organları yoluyla ortaklık kurmaya çalışır. |
Bir bireysel insan, cisimsel bir beden ile zihinsel ruhun tözsel birleşimi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu birlik, akılsal ruh insan bedenini harekete geçirdiği sürece doğaldır. Ruhsal madde ile formdan meydana gelen insan ruhu, kendi başına bireyleşir ve formel olarak maddeyi yetkin hale getirir
4.Soru
Aşağıdaki soyutlama ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?
Etkin akıl tarafından, İmgelerin bütün bireysel özelliklerin çekip çıkarılması sürecine soyutlama denir.
|
Aklın, ayırdığı şeylerin birbirlerine bağlı bir varoluş sergilemediklerini anlaması ile soyutlama etkinliği gerçekleşir.
|
Soyutlama sonucunda ortaya çıkan kavramlar bilmenin nesnesi değildir.
|
Thomas Aquinas, eğer soyutlanması istenen form bir tür maddeye ihtiyaç duyuyorsa, soyutlamanın olanaksızlaşacağını söylemiştir.
|
Soyutlama sonucunda ortaya çıkan kavramlar bilmenin aracı değildir.
|
5.Soru
Yasanın Tanrı’nın iradesinin bir sonucu olduğunu düşünen ve bu yasa türüne
ezeli-ebedi yasa adını veren filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Duns Scotus |
Francisco Suarez |
Thomas Aquinas |
Marsilio Ficino |
Augustinus |
Francisco Suarez Yasanın Tanrı’nın iradesinin bir sonucu olduğunu düşünmüş ve bu yasa türüne ezeli-ebedi yasa adını vermiştir.
6.Soru
Maddi olanın başlangıcının olmadığı tezini çürütmek için kanıtlar geliştiren filozof hangisidir?
Baco |
Bonaventura |
Platon |
Abelardus |
Roscelinus |
Bonaventura
7.Soru
Francisco Suarez hangi filozofun yaşadığı döneme denk gelen bir ömür sürmüştür?
Whitehead |
Descartes |
Russell |
Nietzsche |
Leibniz |
Suarez 1548-1617 yılları arasında yaşamıştır. Suarez, Descartes’ın (31 Mart 1596-11 Şubat 1650) yaşadığı döneme denk gelen bir ömür sürmüştür. Seçeneklerde yer alan diğer filozoflar ise 19 yüzyılda yaşamış olanlardır.
8.Soru
Bonaventura'ya göre maddi şeyin yapısını bilmek için hangi etkinlik gerekir?
Çözümleme |
Katlama |
Benzeştirme |
Bezeme |
Soyutlama |
Soyutlama
9.Soru
Hangisi Sigerus de Brabant’ın Tanrı anlayışı ile ilgili ifadelerinden değildir?
Tanrı’nın saf bir varoluşa sahip olduğunu savunması |
Göksel alemlerin Tanrı ile fizik dünya arasında |
Tanrı’nın ay altı alemi değil, ay üstü alemi yarattığını düşünmesi |
Tanrı’nın, gelecekteki olumsal olayları bilemeyeceğini savunması |
Ay altı evrendeki olumsallığın Tanrı’dan değil, maddeden kaynaklandığını düşünmesi |
Ona göre Tanrı’nın saf bir varoluşu olduğunu söyleyebiliriz. Tanrı’nın yaratmış olduğu ay altı dünyada; başka kelimelerle oluş ve bozuluşun hüküm sürdüğü dünyada olumsallıktan, yani herhangi bir şeyin varolup olmama imkanından söz edebiliriz
10.Soru
Var olmayan bir şeyin de sezgisel bilgisi olduğunu söyleyen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Scotus |
Thomas Aquinas |
Anselmus |
Cusanus |
Ockham |
Duns Scotus’a göre sezgisel bilginin nesnesi, varolan ve özneye verilmiş olandır. Soyutlayıcı bilginin nesnesi ise varolmak zorunda değildir. Ockham buna itiraz eder. Ona göre varolmayan bir şeyin de sezgisel bilgisi söz konusudur.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Abelardus'un ahlak anlayışını biçimlendirirken faydalandığı tek dayanak değildir?
Ahlak |
İnanç |
Hıristiyanlık |
Akıl |
Diyalektik |
Abelardus, ahlakını kurarken Hıristiyanlıktan büyük ölçüde yararlanmıştır. Bununla birlikte, onun sadece dinden kaynaklanan bir ahlak anlayışı ortaya koymadığını da belirtmek gerekir. “Abelardus’un tek dayanağı hiçbir zaman dine ve dinin temel olgusu olan inanca indirgenemez. Akla değer verişi, bir antik çağ düşünürü kadar akla dayanışı, insanın ancak akıl varlığı olmasıyla ahlak fenomeninin var olacağını ileri sürmesi, diyalektiğe verdiği büyük önem bunu bize açıkça göstermektedir.”
12.Soru
Thomas Aquinas’a göre Tanrı her şeyi bir yetkinlik sıradüzeni içine yerleştirmiştir. Bu sıradüzenin en üstünde ne vardır?
İnsan |
Madde |
Oluş |
Melekler |
Doğa |
Thomas Aquinas’a göre evrenin yetkinliği bir çokluğu ve varolanlar arasındaki eşitsizliği baştan talep etmektedir. Zira evrendeki hiçbir varolan, ilahi yetkinliği kendi başına temsil etme gücüne sahip değildir. Tanrı her şeyi bir yetkinlik sıradüzeni içine yerleştirmiştir. Bu sıradüzenin en üstünde melekler bulunmaktadır. Thomas Aquinas bunlara maddesiz tözler adını vermektedir.
13.Soru
Francisco Suarez’in Tanrı kanıtlaması ile ilgili düşüncelerinden hangisi yanlıştır?
Üretilme, sonsuza kadar devam edemeyeceğinden bir üreticinin, en başta bunu bizzat kendi etki gücüyle gerçekleştirmesi gerekir.
|
Tanrı, üretilmemiş ama üretendir.
|
Üretilme, sonsuza kadar devam eder ki, Tanrı’nın varlığını bu şekilde anlayamayız.
|
Üretilmişliklerin geriye doğru izledikleri yol sadece birtane olup bu ilk üreticidir.
|
Bir tane üretilmemiş veya yaratılmamış bir varlığın bulunması gerekir ki, bu nedenle herşeyin de üretilmiş olduğunu varsaymak olanaksızdır.
|
14.Soru
Eriugena'nın "yaratılan ve yaratan doğa" ayrımındaki doğa neyi ve kimi işaret etmektedir?
Paradigmalar |
İlahi idealar |
Tanrı |
Öz |
İnsan |
Eriugena’nın ikinci doğa ayrımı olan “yaratılan ve yaratan” doğa, anlaşılması bakımından diğerlerinden biraz daha güç bir ayrımdır. İlk bakışta burada anlatılmak istenilenin, yaratılmışlığından dolayı insan türü olduğunu düşünebiliriz. Bununla birlikte, Ortaçağ ilahiyatı açısından insanın yaratma yeteneği olmadığını bildiğimiz için bu seçenek kendiliğinden elenmektedir. O halde bu, “yaratılan ve yaratan” doğa neyi veya kimi işaret etmektedir? Her şeyden önce bu ayrımın ilahi ideaları işaret ettiğini söyleyebiliriz.
15.Soru
Eriugena'nın doğanın ilk ayrımındaki 'yaratan ve yaratılmayan' ile kastettiği nedir?
İnsan |
Tanrı |
Doğa |
Melek |
Hayvan |
Tanrı, her şeyin doğasının bizzat yaratıcısıdır ve bu şekliyle de her şeyin Nedeni ve Başlangıcıdır. Bundan dolayı da doğanın ilk ayrımındaki “yaratan ve yaratılmayan” ile Tanrı’nın kastedildiği açıktır.
16.Soru
Daha önceki düşünürlerin yaptıkları gibi Tanrı' yı bir etkileyici neden olarak görmeyen filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Ockham |
Socrates |
Scotus |
Aquinas |
Aristoteles |
Ockham’ın, daha önceki filozofların yaptıkları gibi Tanrı’yı bir etkileyici neden olarak görmemesi ilgi çekici bir noktadır. Ona göre, insan aklının Tanrı’yı bir etkileyici ilk neden olarak kavraması ve üstelik bunu kanıtlaması nerdeyse olanaksız- dır. Bir şeyin etkileyici neden olabilmesi için, onun başka bir şey tarafından izlenmesi gereklidir. Doğru cevap A' dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Mısırlı (Lycopolis) Plotinos'un Enneades adlı eserindeki tezlerinden birisi değildir?
Gerçeklik, sadece maddi değildir. |
Görülebilen ve duyulabilenin ötesinde bir gerçeklik vardır. |
Bazı formlar, ölümsüz karakterdedir. |
Evren, özü gereği iyidir. |
Zihinsel görüden çok, bilmenin tecrübeye dayalı formları tercih edilmeli. |
Mısırlı (Lycopolis) Plotino'un Enneades adlı eserine göre : bilmenin tecrübi (tecrübesel, tecrübeye dayalı ; -i : Arapça son ek) formlarından çok, zihinsel görüyü tercih etmek gerekir. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Bilimin sınıırları konusunda, bilimi akılsal ilkeler bağlamında biçimlendirmiş olan filozof kimdir?
Bilimin sınıırları konusunda, bilimi akılsal ilkeler bağlamında biçimlendirmiş olan filozof kimdir?
Iohannes Duns Scotus |
Sokrates |
Aristoteles |
Sigerus |
Boethius Dacus |
Bilimin sınırları konusunda, son derecede hassas bir yapısı olduğu anlaşılan Boethius Dacus’un en temel bilgikuramsal anlayışı, bilimi akılsal ilkeler bağlamında biçimlendirmiş olmasıdır. Bu sınırların dışındaki herhangi bir şey veya mesele asla o bilimin konusu olamaz ve o bilim de bu mesele hakkında herhangi bir şey söyleme fırsatını yakalayamaz. Felsefenin özerkliği hakkında ciddi bir sınav veren Dacus için aklın ilkeleri vahyin hakikatlerinden daha önemlidir. Doğru cevap E' dir.
19.Soru
Ockham, Tanrı'nın ikinci türden ilahi sıfatların da gene üç farklı kategoride değerlendirilebileceklerini düşünmektedir. Bu sıfatların bazıları ilahi özü mutlak bir şekilde ve olumlu olarak imlemektedir. Bu gruptaki sıfatlara “.....” ve “.....”örnek verilebilir. Bu cümlede boş yere hangi iki sözcük gelmelidir?
Akıl ve Tanrı |
Akıl ve irade |
Akıl ve Bilim |
Akıl ve istek |
Akıl ve arzu |
Ockham, ikinci türden ilahi sıfatların da gene üç farklı kategoride değerlendirilebileceklerini düşünmektedir. Bu sıfatların bazıları (1) ilahi özü mutlak bir şekilde ve olumlu olarak imlemektedir. Bu gruptaki sıfatlara “akıl” ve “irade” örnek
verilebilir.
20.Soru
Rogerus Baco’ya göre dünya üzerinde bilinmesi gereken en temel bilim aşağıdakilerden hangisidir?
Mantık |
Fizik |
Matematik |
İlahiyat |
Biyoloji |
Rogerus Baco’ya göre dünya üzerinde bilinmesi gereken en temel bilim, diğer
tüm bilimler için hem kapı, hem de kilit görevi gören matematiktir. Ona göre,
matematiği bilmeyen insanların dili de düzgün şekilde bilmelerine imkan yoktur. Doğru yanıt C seçeneğdiir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ