Aklın otoritesini kabul ettiğini açıkça ortaya koyan düşünür, aklın yetkisinin mantık, matematik ve tabiat bilimlerinin deneysel alanlarında geçerli olduğunu, fakat metafizik problemlerin çözümünde yetersiz olup bu konuda vahyin desteğine ihtiyaç bulunduğunu ısrarla belirtmiştir.

Kelâm-felsefe ve tasavvuf-felsefe kaynaşmasını tamamladıkları kabul edilen iki düşünürümüz Fahreddin Razi ve İbnü’l Arabi’dir.

İbn Rüşd kozmolojisindeki varlık ilkeleri şöyle sıralanmalıdır. İlk İlke-İlk Madde-Suret.

İbn Sînâ’ya göre varlık ve genel olarak metafizik alana ilişkin bilgi, mantıki kanıtlara dayalı ve dolaylı bir bilgi olmayıp doğrudan doğruya akıl yoluyla (sarih irfânî akıl) kavranan bilgidir. Ayrıca varlık ve metafizik alana ilişkin bilgi ve kavramlar salt biçimsel değil içeriği ve fiilî gerçekliği olan kavramlardır.

Tanımı yapılan ünlü düşünürümüz Gazzali’dir.

Verilen eseri Fatih Sultan Mehmed’in talebi üzerine kaleme alan yazar Molla Abdurrahman Cami’dir.

Gazzâlî’ye göre filozoflar bir aldatmaca içindedirler. Çünkü onlar, özellikle metafizik konulara ilişkin görüşlerini temellendirmede zora girdiklerinde muhataplarını ikna etmek üzere bu disiplinin, zeki kimselerin dahi anlamakta güçlük çektikleri karmaşıklık, kapalı ve içinden çıkılmaz bir ilim olduğunu; dolayısıyla matematik ve mantık bilmeyenlerin bu konuları anlayamayacağını ileri sürerler. Oysa Gazzâlî’ye göre matematiğin metafizikle hiçbir ilgisi yoktur. Birinin çıkıp “metafiziği anlamak için matematik gereklidir” demesi, bir başkasının “aritmetik için tıp gereklidir” demesinden farksızdır. Filozoflar metafizik konuları incelerken, yöntemleri olduğunu söyledikleri mantığın ilke ve kurallarına bağlı kalmamışlardır. Onlar, matematik ve mantık alanındaki başarılarının arkasına sığınarak metafizik alanında zan ve tahmine dayalı olarak ortaya koydukları görüşlerin doğru olduğunu ileri sü- rerler ki bu aldatmacadan ibarettir.

İbn Sina nelik-varlık ayrımında Tanrı’dan söz etmemiştir.

Verilen tanıma göre aklımıza gelmesi gereken düşünürler Esirüddin Ebheri ve Necmeddin Katibi olmalıdır.

Bilme,zihnin soyutlama yoluyla nesnenin suretini alıp kavram ve bilgiye dönüştürmesinden ibarettir. Filozofun yaklaşımına göre nesneler dünyasına ilişkin veriler çeşitli aşamalardan geçerek zihne ulaşır, zihin bunları kendine özgü işlemlerden geçirerek bir kavram (tasavvur) veya bir yargı (tasdik) elde eder ki bu sürece düşünme (fikir) denilmektedir.

“İhyau Ulumiddin” Taşköprülü-zade’nin eseridir.

Kindi’nin kurduğu kütüphane Kindi Kütüphanesidir.

Âlemin ezelî olduğunu, dolayısıyla bir yaratıcısının bulunmadığını ileri süren dehriyye, adını “başlangıcı ve sonu olmayan zaman” anlamındaki “dehr” kelimesinden alan materyalist ve ateist bir felsefe ekolüdür.

Varlığını devam ettirmek için sebebe muhtaç olmayan varlıklar zorunlu varıklardır.

Tutarsızlığın tutarsızlığı İbn Rüşd’ün kitabıdır.

İbn Sina felsefeyi hikmet ile eş anlamlı görmektedir.