Ortaçağdan Günümüze Anadolu Uygarlıkları Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 13 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Makedonya Sülalesi Dönemi’nde (856-1056) özellikle Yunanistan ve Kıbrıs’ta tercih edilen kilise plan tipidir?
Sekiz Destekli Tip |
Ahşap Örtülü |
Tonoz Örtülü |
Kubbeli |
Transeptli |
Sekiz destekli Tip, Orta Bizans Makedonya Sülalesi Dönemi’nde (856-1056) özellikle Yunanistan ve Kıbrıs’ta tercih edilmiş bir kilise tipidir. Yapılardaki orta nefin üzerini örten kubbe, sekiz destek üzerine oturmaktadır. Kubbeye geçişler genellikle tromptur.
Ahşap Örtülü, Tonoz Örtülü, Kubbeli ve Transeptli olarak sınıflandırılanlar ise Erken Bizans dönemi bazilikalarının örtü sistemine ve mimari özelliklerine göre sınıflandırmasına girmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi Birinci Ulusal Mimarlık Döneminin sembolü olmuş yapılar arasında yer almaz?
Etnografya Müzesi |
Türk Ocağı Binası |
Türkiye İş Bankası |
Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü |
Anıtkabir |
İstanbul Beyoğlu’ndaki St.Antoine Kilisesi (1906-12), Ankara Ulus’taki Osmanlı Bankası (1926), İnhisarlar (Tekel) Başmüdürlüğü (1928), Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü (1926-29), Türkiye İş Bankası (1929); Bursa’daki Çelik Palas (1930-32) Mongeri’nin en önemli eserleridir. Arif Hikmet Koyunoğlu’nun 1927 yılında tamamlanan Hariciye Vekâleti Binası, 1938 yılında Atatürk’ün naaşının Anıtkabir’in tamamlanmasına kadar konulduğu yapı olan Etnografya Müzesi ve Türk Ocağı Binası, Birinci Ulusal Mimarlık döneminin sembolü olmuş yapılardır
3.Soru
Beylikler döneminde yazı dili aşağıdakilerden hangisidir?
Farsça |
Osmanlıca |
Azerice |
Arapça |
Oğuz Türkçesi |
Karamanoğulları, Germiyanoğulları ve Aydınoğullarının koruyuculuğun da eser veren bilgin ve şairler, Oğuz Türkçesinin yazı dili olarak gelişmesine öncülük etmişlerdir. Karamanoğlu Mehmed Bey’in, çarşıda, pazarda, divanda ve dergâhta Türkçe kullanılacağı yolundaki ünlü fermanı, Oğuz Türkçesinin gelişmesine dayanak oluşturmuştur. Karamanoğulları devrinde, Konya, Karaman ve Kırşehir çevresinde Türkçe eserler verilmiştir. Selçukluların çöküşe geçtiği dönemde Konya’da medrese tahsili gördüğü tahmin edilen, Yunus Emre, Farsçadan Türkçeye geçiş devrinin ünlü sufî şairidir. Beylikler Dönemi’n de yazı dilinin temelini Oğuz Türkçesi oluşturmaktadır. Doğru cevap E’dir.
4.Soru
Yaklaşık 4,40 gram ağırlığında olan, Bizans altın sikke birimine verilen isim aşağıdaki hangi şıkta belirtilmiştir ?
Nummus |
Hexagram |
Nummi |
Follis |
Solidus |
Bizans altın sikke birimi yaklaşık 4.40 gr. ağırlığındaki “solidus”tur. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.
5.Soru
Cephelerinden birinin yüksek bir kemerle doğrudan dışarıya açıldığı, diğer üç cephesi dışarıya kapalı olan genellikle tonoz örtülü meka^nlara ne denilmektedir?
Cephelerinden birinin yüksek bir kemerle doğrudan dışarıya açıldığı, diğer üç cephesi dışarıya kapalı olan genellikle tonoz örtülü meka^nlara ne denilmektedir?
Rıbat |
Hanika^h |
Maristan |
Sırçalı Medrese |
Eyvan |
Cephelerinden birinin yüksek bir kemerle doğrudan dışarıya açıldığı, diğer üç cephesi dışarıya kapalı olan genellikle tonoz örtülü meka^nlara eyvan denilmektedir.
6.Soru
Aşağıdaki yapılardan hangisinin mimarı bilinmemektedir?
Edirne Sultan II. Bayezid Külliyesi |
İstanbul Sultan Beyazıt Külliyesi |
İstanbul Haseki Hürrem Sultan Külliyesi |
İstanbul Şehzade Mehmet Külliyesi |
İstanbul Yavuz Sultan Selim Camii |
İstanbul Yavuz Sultan Selim Camii (1522), mimarı bilinmeyen bu yapı inşa alanındabirçok problemi olmasına rağmen mimari açıdan önemli çözümler üretilmiştir.
7.Soru
Klasik Osmanlı dönemi mimarisi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Erken Osmanlı döneminin tercih edilen mimari biçimi ters T bu dönemde kullanılmamıştır. |
Erken dönemde olduğu gibi klasik dönemde de dağınık yerleşim planı tercih edilmeye devam edilmiştir. |
Bu dönem büyük külliyeler dönemi olarak tanımlanmaktadır. |
Anadolu hisarı bu dönemde inşa edilmiştir. |
Bu dönem inşa edilen Dolmabahçe Sarayı dönemin en önemli yapılarından biridir. |
Bu dönemde de, erken dönemde olduğu gibi mimari biçimi ters "T" cami şeması kullanılmıştır. Klasik dönemde, erken dönemin dağınık yerleşim planının tersine düzgün yerleşim planlı örnekler tercih edilmiştir. Rumeli Hisarı ve Topkapı Sarayı bu dönemde inşa edilen önemli yapılar arasındadır. yani Anadolu Hisarı ve Dolmabahçe Sarayı seçenekleri yanlıştır. Bu durumda doğru cevap C şıkkıdır.
8.Soru
Anıtkabir aşağıdaki hangi mimar/mimarların eseridir?
Emin Onat – Orhan Arda |
Emin Onat – Sedat Hakkı Eldem |
Paul Bonatz |
Monegeri |
Seyfettin Nasih Arkan - Sedat Hakkı Eldem |
İkinci Ulusal Mimarlık döneminin en önemli yapısının Atatürk’ün Ankara’daki Anıtkabiri olduğu söylenebilir. 1941 yılında bu yapı için uluslararası bir yarışma düzenlenmiştir. Türk Mimarları Emin Onat ve Orhan Arda tarafından hazırlanan tasarım uygulamaya değer bulunmuş, inşasına 1944 yılında başlanan yapı 1953 yılında açılmıştır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.
9.Soru
Klasik Dönem Osmanlı Çini Sanatı'nın ana üretim merkezi aşağıdaki hangi şıkta belirtilmiştir ?
Çanakkale |
Kütahya |
Eskişehir |
İznik |
İstanbul |
Klasik Dönem Osmanlı Çini Sanatı'nın ana üretim merkezi İznik olup Kütahya üretimi çiniler İznik kalitesine ulaşamamıştır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.
10.Soru
Çarşıların değerli mallarının satıldığı mimari bölümleri genelikle ne ad verilir?
Kervansaray |
Külliye |
Bedesten |
Türbe |
İmarhane |
Konaklama yapıları; kervansaraylar, hanlar orta avlulu ve iki katlı olarak şehir külliyeleri ve menzil külliyelerine bağlı olarak inşa edilirler. Ticaret yapıları; Kapalıçarşılar, bedestenler, sıra dükkânlar ve hanlar olarak tanımlanabilir. Fetih sonrası İstanbul’da hemen inşasına başlanan Kapalıçarşı, Osmanlı dünyasının en büyük ölçekli kapalı çarşısıdır. Üzeri tonoz örtülü, sürekli ilaveleri olan ve bağlı hanları ile (24 han, 1 cami, 1 hamam, 2 şadırvan, 1 sebil, 4300 dükkân olduğu bilinir) bir ticaret bölgesi olarak ele alınmalıdır. Aynı meslek grubunun bir arada bulunduğu (tonoz örtülü veya düz çatılı mekanlar) sıra odalar “Arasta” olarak tanımlanır. Çarşıların değerli mallarının satıldığı bölümleri “Bedestenler” çoğunlukla üstü örtülü, güvenliği ön planda tutulan kapalı mekânlardır. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi erken dönem Osmanlı mimarisinin özelliklerinden biri değildir?
Sultan ve devlet görevindeki kişiler tarafından belli bir sistem içinde işleyebilmesi için arazi, gelir bağışlanarak vakıf olarak düzenlenen külliyeler halka hizmet esas alınarak inşa edilmiştir. |
Erken Osmanlı döneminde ilk külliye camii ve hamam İznik Orhan Gazi Külliyesi’dir. |
Bursa Orhan Gazi Külliyesi 1340 yılında inşa edilmiştir. |
Erken Osmanlı mimarisi; dini kimliğinin yanı sıra siyasi ve kültürel işlevlerin niteliklerini de taşıyan camilerde çok işleve yönelik tek yapılarda örneklenirken aynı zamanda değişik işlevlerin ihtiyacına göre biçimlenen yapıların bir arada tasarlanması ile külliyelere yönelmiştir. |
Erken Osmanlı mimarisinde tuğla hatıllı, kaba yontu taş duvar örgüsü yaygın değildir. |
A, B, C ve D şıkları erken Osmanlı dönemi mimarisi ile ilgili doğru bilgiler içermektedir. E şıkkı ise yanlış bir seçenektir çünkü erken Osmanlı mimarisinde tuğla hatıllı, kaba yontu taş duvar örgüsü yaygın olarak kullanılmıştır.
12.Soru
İstanbul Laleli Camisi'nin mimarı kimdir?
Kirkor Balyan |
Nigogos Balyan |
Mimar Tahir Ağa |
Agop Balyan |
Mimar Sinan |
İstanbul Laleli Camisi (1759-1763) III. Mustafa döneminde Mimar Tahir Ağa tarafından inşa edilmiş, 1783 yılında önemli bir onarım geçirmiştir. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
Beylikler döneminde kültürel ortam ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Karamanoğulları, Azeri Türkçesinin yazı dili olarak gelişmesine öncülük etmiştir. |
Konya, Karaman ve Kırşehir çevresinde Oğuzca eserler verilmiştir. |
Manzum olmayan vezinsiz kafiyesiz sözlere manzume denmektedir. |
Bu dönemde Arapça ve Farsça Eski Oğuz Türkçesinden daha fazla yaygınlık kazanmıştır. |
British Museum’da 1500 gazel, 20 rubaiden oluşan bir Türkçe divanı bulunmaktadır. |
British Museum’da sergilenen 1500 gazel, 20 rubaiden oluşan bir Türkçe divanı bulunmaktadır. Bu
divanı 1393-1394 yılında Mehmed oğlu Halil adlı bir kişi yazıya dökmüştür. Cevap E şıkkıdır.