Osmanlı Devleti Yenileşme Hareketleri (1876-1918) Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kanun ve tüzük tasarılarını hazırlamak, mahkeme veya meclislerin verdiği kararların temyizinde adliye ve idare memurları arasında çıkan anlaşmazlıkları çözmek, hükümetle şahıslar arasındaki davalara bakmak, uygulamada karşılaşılan sorunlarda kanun metinlerini yorumlamak gibi görevler aşağıda verilen hangi mahkemenin görevleridir?
Meclis-i Vükelâ |
Meclis-i Âli-i Tanzimat |
Meclis-i Ahkâm-ı Adliyye |
Şura-yı Devlet |
Meclis-i Mebusan |
-Kanun ve tüzük tasarılarını hazırlamak, -Mahkeme veya meclislerin verdiği kararların temyizinde adliye ve idare memurları arasında çıkan anlaşmazlıkları çözmek, -Hükümetle şahıslar arasındaki davalara bakmak, uygulamada karşılaşılan sorunlarda kanun metinlerini yorumlamak, Şura-yı Devlet'in görevidir.
2.Soru
1908 seçimlerini kazanan siyasi parti aşağıdakilerden hangisidir?
Ahrar Partisi |
İttihat ve Terakki Cemiyeti |
Takvim-i Vekayi |
Demokrat Parti |
Halk Partisi |
1908 seçimlerine Ahrar Partisi ve İttihat ve Terakki Cemiyeti olmak üzere iki siyasi parti katılmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti seçimleri ezici bir çoğunlukla kazanmıştır.
3.Soru
Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi hangi yıl yürürlüğe girmiştir?
1869 |
1873 |
1878 |
1884 |
1889 |
Tanzimat’tan itibaren yaptığı eğitim reformlarının çoğunda Fransa’yı model alan ve 1869 yılında yürürlüğe koyduğu Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile eğitim sistemini bu ülkeninkine göre yapılandıran Osmanlı Devleti, geleneksel olanla moderni bir arada yaşatma konusunda Anglosakson ülkelere paralel bir yol izlemiştir.
4.Soru
Osmanlı’nın hangi savaşta aldığı ağır mağlubiyet ordu için bir dönüm noktası olmuştur?
Trablusgarp Savaşı |
Balkan Savaşı |
I. Dünya Harbi |
Sedan Zaferi |
93 Harbi |
Meşrutiyet döneminin siyasi ve askerî tarihinde, Ekim-Aralık 1912 tarihleri arasında cereyan eden Balkan Savaşı ve bu savaşta Osmanlı ordusunun uğradığı ağır mağlubiyet bir dönüm noktası olur; 1908’den itibaren yapılan askerî düzenlemelere rağmen ordunun küçük Balkan devletleri ittifakına (Bulgaristan-Yunanistan-Sırbistan-Karadağ) karşı Çatalca’ya kadar çekilmesi Osmanlı siyasetinde bir şok etkisi yaratır. O güne kadar doğrudan hükümet kurmayıp işleri arkadan idare etmeye çalışan İttihat ve Terakki Fırkası, Balkan Savaşı felâketinin sebep olduğu krizi iktidara el koyma fırsatı olarak değerlendirir. Enver Bey ve Talat Bey’in başını çektiği İttihatçılar 23 Ocak 1913’te Bâbıâli’deki hükümet toplantısını basar ve bu esnada Harbiye Nazırı Nazım Paşa vurularak öldürülür; Enver Bey Sadrazam Mehmed Kâmil Paşa’nın başına silahı dayayıp istifasını alır. Doğru cevap B’dir.
5.Soru
Düzenli ordunun kurulduğu 1826'dan beri kısa bir süre dışında, hep Seraskerlik olarak adlandırılmış olan ordunun en yüksek idare birimine II. Meşrutiyet döneminde hangi ad verilmiştir?
Bâb-ı Seraskerî |
Maiyet-i Seniyye Erkân-ı Harbiyesi |
Teftiş-i Askerî Komisyonu |
Yaverler Dairesi |
Harbiye Nezareti |
Düzenli ordunun kurulduğu 1826'dan beri kısa bir süre dışında, hep Seraskerlik olarak adlandırılmış olan ordunun en yüksek idare birimine II. Meşrutiyet döneminde Harbiye Nezareti ismi verilmiştir.
Doğru cevap: E seçeneğidir.
6.Soru
Seküler eğitim ilk defa nerede bir ülkenin ulusal sistemi haline gelmiştir?
Fransa |
İspanya |
Almanya |
İtalya |
Rusya |
18. yüzyılda bağımsız okulların açılması şeklinde görülmeye başlanan seküler eğitim; 1789 Fransız Devrimi sonrasında Fransa’da kurulan I. Cumhuriyet’te (1792-1804) ilk kez bir ülkenin ulusal sistemi haline gelmiştir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Heyet-i Ayan Meclisi’yle ilgilidir?
Reddettiği tasarılar o yıl içerisinde tekrar gündeme getirilirdi |
Anayasayı yorumlama gibi bir ayrıcalığa sahip değillerdi |
Heyet-i Ayan’ın üyeleri belli bir süre için seçilirdi |
Esaslara aykırılık görürse tasarıyı tamamen reddedebilir |
Heyet-i Ayan’ın üyesi başka bir göreve atanırsa üyeliği biterdi |
Heyet-i Âyan bu esaslara aykırılık görürse tasarıyı tamamen reddedebilir veya düzeltilmesi için Meclis-i Mebusan’a geri gönderebilirdi. Reddettiği tasarılar o yıl içerisinde tekrar gündeme getirilemezdi. Anayasa’yı yorumlama hakkı gibi önemli bir ayrıcalığa sahip olan Âyan Meclisi, görev alanına giren konularla ilgili kanun çıkarılmasını veya eski yasaların düzeltilmesini isteyebilirdi. Bu meclisin üyeleri, devlete yaptığı hizmetlerle ön plana çıkmış, kırk yaşını doldurmuş ve hükümet üyeliği yapmış güvenilir kişilerle, elçi, vali, patrik, haham ve üst düzey görevliler arasından padişah tarafından seçilirdi. Üyelik belli bir süre için değil, ömür boyuydu; kişi başka bir göreve atansa bile üyeliği sürer; ancak, üyenin kendi isteğiyle başka bir görev istemesi durumunda üyelik düşerdi. Çalışma şekli ve yönetim yapısı hemen hemen Meclis-i Mebusan’la aynı olan Âyan Meclisi’nin müzakereleri gizliydi; II. Meşrutiyet döneminde gizlilik kararı kaldırılmış ve meclis tutanakları yayımlanmaya başlamıştı.
8.Soru
Osmanlı ordusunda, dönemin Kara Harp Okulu olan Mekteb-i Harbiyye’den mezun olmaksızın komuta kademesine getirilmiş olanlara verilen isim aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
Serasker |
Mektepli |
Alaylı |
Nizamiye |
Süvari |
Mektepli ve Alaylı: Osmanlı ordusunda subay olabilmek için olmazsa olmaz şart, Harp Okulu mezunu olmak değildi. Kıdem, tecrübe, becerinin yanı sıra komutanların ya da padişahın güvenini kazanmak gibi kriterlerle sıradan bir onbaşı veya çavuş yükselerek paşalığa kadar çıkabilirdi. Geniş bir coğrafyaya yayılan ve çok sayıda birliği bulunan Osmanlı ordusunun subay ve komutan ihtiyacı çoktu. Mekteb-i Harbiyye’nin senelik mezun sayısı bu boş kadroları doldurmaya yetmiyordu. Bugünkü şekilde bir astsubaylık kurumu da yoktu. Dönemin Kara Harp Okulu olan Mekteb-i Harbiyye’den mezun olmaksızın komuta kademesine getirilmiş olanlara “alaylı”, Harbiye mezunu eğitimli subaylara ise “mektepli” denirdi.
9.Soru
II. Meşrutiyet Dönemi olarak bilinen 1908-1918 arası sürecin ilk aşaması sayılan 1909-1913 yılları arasında İttihat ve Terakki'nin askeri kanadının başını çeken isim aşağıdakilerden hangisidir?
Küçük Said Paşa |
Mahmud Şevket Paşa |
Mithad Paşa |
Fehim Paşa |
Enver Paşa |
“II. Meşrutiyet Dönemi” olarak bilinen 1908-1918 arası sürecin ilk aşamasını oluşturan 1909-1913 yılları arası, İttihat ve Terakki’nin askerî kanadının başını çeken Enver Paşa’dır.
10.Soru
Tutum ve davranışlar, faaliyetler ve diğer şeylerin dini ve manevi değerlere dayanmaması gerektiğini savunan ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Enternasyonalizm |
Kapitalizm |
Laiklik |
Sekülerizm |
Liberalizm |
Tutum ve davranışlar, faaliyetler ve diğer şeylerin dini ve manevi değerlere dayanmaması gerektiğini savunan ilke Sekülerizm’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı modern eğitim sistemi içerisinde yüksek öğretim kurumlarına verilen addır?
Darülfünun |
Medrese |
Rüştiye |
İdadi |
İptidai |
Darülfünun, Osmanlı modern eğitim sistemi içerisinde yükseköğretim kurumlarına verilen isimdir.
12.Soru
Aşağıdaki eğitim kurumlarından hangisi II. Abdülhamit döneminde kurulmuştur?
Darülbedayi |
Darülelhan |
Darüleytamlar |
Polis Mektebi |
Hendese-i Mülkiye |
Hendese-i Mülkiye yani sivil mühendislik okulu 1883 yılında II. Abdülhamit tarafından kurulmuştur. Soru kökündeki diğer kurumlar ise II. Meşrutiyet döneminin kurumlarıdır.
13.Soru
II. Abdülhamid Osmanlı ordusunun eksikliklerini gidermek ve daha köklü değişikliklikler yapmak için hangi ülkeden yardım istemiştir ?
Almanya |
ABD |
İtalya |
Fransa |
İngiltere |
II. Abdülhamid Osmanlı ordusunun eksikliklerini gidermek ve daha köklü değişikliklikler yapmak için Almanya'dan yardım istemiştir.
14.Soru
Aşağıdaki kurumlardan hangisi II. Meşrutiyet döneminde açılmıştır?
Darülelhan |
Sanayi-i Nefise Mektebi |
Mekteb-i Sultani |
Hendese-i Mülkiye Mektebi |
Darülfünun |
Darülelhan yani konservatuar 1916 yılında yani II. Meşrudiyet döneminde kurulmuştur.
15.Soru
Vakıf malları, vasiyet, vasi tayin veya azli, yetim malları ve miras hukukuna ilişkin konular aşağıda verilen hangi mahkemelerin görev alanına girer?
Nizamiye Mahkemeleri
|
Temyiz Mahkemesi
|
Şer'iye Mahkemeleri
|
Şura-yı Devlet
|
Ayan Meclisi
|
16.Soru
Dünyada ilk sivil uçuş hangi ülkede yapılmıştır ?
ABD |
İngiltere |
Fransa |
Almanya |
İtalya |
Dünyada ilk sivil uçuş ABD 'de yapılmıştır.
17.Soru
Osmanlı anayasa tarihinde kabul edilen anayasal belgeler kabul ediliş tarihine göre aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde sıralanmıştır?
Tanzimat fermanı-Islahat Fermanı-Sened-i ittifak-Kanun-i Esasi |
Kanun-i esasi-Islahat Fermanı-Tanzimat fermanı-Sened-i İttifak |
Sened-i İttifak-Tanzimat Fermanı-Islahat Fermanı-Kanun-i Esasi |
Islahat Fermanı-Tanzimat Fermanı-Kanun-i Esasi-Sened-i ittifak |
Sened-i İttifak- -Islahat Fermanı-Kanun-i Esasi- Tanzimat Fermanı |
1876 yılında ilân edilen ilk Osmanlı anayasası Kanun-i Esasi, 18. yüzyıl, özellikle de 19. yüzyılda yapılan bir dizi reform ve ıslahat hareketlerinin sonuncusu olarak ortaya çıkmıştır. Bu süreçte ilk anayasal belge 1808 tarihli Sened-i İttifak’tır. Bunu 1839 tarihli Tanzimat ve 1856 tarihli Islahat Fermanları izlemiştir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat döneminde açılan ortaokul seviyesindeki eğitim kurumudur?
İdadi |
Sultani |
İptidai |
Rüştiye |
Medrese |
Rüştiyeler sıbyan mekteplerinden sonra girilen ve eğitim süresi dört yıl olan ortaokullardı. Erkek ve kızlar için ayrı rüştiyeler vardı. İlk erkek rüştiyesi 1846’da ve ilk kız (inâs) rüştiyesi de 1859’da açılmıştır.
19.Soru
Rehnümâ-yı Muallimin adlı eserin yazarı kimdir?
Selim Sabit Efendi |
Kemal Efendi |
Safvet Paşa |
Abdülaziz |
Namık Kemal |
Namık Kemal rüştiyeden itibaren okulların karma sisteme geçilmesini savunmuştur. Savfet Paşa Darülfünunun ikinci kez açılmasında rol oynamış, Kemal Efendi ise Abdülaziz döneminde eğitimin modernleşmesinde önemli rol oynamıştır. Ancak soru kökünde anılan eseri yazarak öğretmenlere rehberlik bilgisi sunan aydın Selim Sabit Efendi’dir.
20.Soru
Osmanlı hukukunda ilk kez ceza ve hukuk ayrımı ilgili düzenleme yapılmasına en büyük katkıyı kim yapmıştır?
Küçük Said Paşa |
Midhat Paşa |
Mahmud Nedim Paşa |
Server Paşa |
Ahmed Cevdet Paşa |
1876 Anayasası’nda oluşturulmasına atıfta bulunulan ve kamu hukukunu korumakla görevli olan savcılık (müddei-i umumilik) kurumu da bu kanunla sistemleştirildi; ayrıca, mübaşir, icra memuru, hâkim ve mahkeme üyelerini denetlemek üzere adliye müfettişlikleri oluşturuldu. Küçük Said Paşa, aynı düzenlemeler kapsamında, yine Fransa’dan adapte ettiği Usul-i Muhakeme-i Hukukiyye Kanunu ve Usul-i Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunuyla yargı¬lama usulünü şekillendirdi ve böylece ceza ve hukuk usulü ayrımı ilk defa Osmanlı hukukuna girmiş oldu.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ