Osmanlı Diplomasisi Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlıların özellikle gayrimüslim topluluklara, insanların gönüllerini kazanarak kendi hakimiyetini kurma manasında uyguladıkları “Kendine meylettirmek” anlamına gelen ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Cihad-ı asgar |
İstimâlet |
Gazâvat-nâme |
Mukabele bi’l-misl |
Eman |
Osmanlılar ayrıca özellikle gayrimüslim topluluklara karşı istimâlet denilen bir ilkeyi de uyguladılar. “Kendine meylettirmek” anlamına gelen bu kelimenin terim manası, insanların gönüllerini kazanarak kendi hâkimiyetini kurmaktır.
2.Soru
Hz. Muhammed, 622 yılında Medineli Müşrikler, Yahudiler ve Müslümanlar arasında yaptığı antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Medine Vesikası |
Hudeybiye Antlaşması |
Kadeş Antlaşması |
Akad Antlaşması |
Mısır Antlaşması |
Hz. Muhammed, 622 yılında Medineli Müşrikler, Yahudiler ve Müslümanlar arasında yaptığı antlaşma Medine Vesikasıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi büyük elçilere verilen payedir?
Defterdarlık |
Nişancılık |
Mekke |
Ortaelçi |
Anadolu Beylerbeyliği |
Gerek ülke için, gerek gönderildikleri ülkelerin teşrifatı bakımından özel bir önem taşıdığı ve kendilerine, döndüklerinde geri alınmak üzere, kıymetli eşya gibi çeşitli mülkî, askerî ve idarî rütbe, paye ve yetkilerin de verildiği görülmektedir. Genelde Ortaelçilere, Defterdarlık, Nişancılık, Mekke payesi; Büyükelçilere de Rumeli veya Anadolu Beylerbeyliği payeleri verilirdi.
4.Soru
Karaman Beyliği'nin ilhakı Osmanlıları aşağıda verilen hangi beyliklerle doğrudan temasa getirdi ve çatışma içine soktu?
Dulkadiroğulları / Karesioğulları |
Candaroğulları / Hamidoğulları |
Memluklular / Akkoyunlular |
Aydınoğulları / Menteşe |
Karakoyunlular / Karamanoğulları |
Karaman Beyliği'nin ilhakı Osmanlıları Memluklular ve Akkoyunlularla dorudan temasa ettirdi ve sonuçta da çatışma içine soktu. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Zitvatorok Antlaşması ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Osmanlı Devleti'nin mutlak üstünlüğünü simgeleyen bir antlaşmadır. |
Avusturya İmparatoru için "Nemçe Kralı" unvanı kabul edilmiştir. |
Antlaşma kısa süreliğine imzalanmıştır ve ateşkes hükmündedir. |
Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma olarak nitelenmektedir. |
Antlaşma İstanbul'da imzalanmıştır. |
Zitvatorok Antlaşması 20 yıl gibi uzun bir süre için tarafsız bir yer olan Macaristan’da imzalanmıştır. Habsburglarla Osmanlıların eşitliği ve denkliği kabul edilmiştir. Nitekim Osmanlı padişahları Zitvatorok Antlaşması’yla Avusturya İmparatoru’nun “kayzer/ çasar” unvanını kullanmasını ilk defa kabul etmişlerdi. Meşhur tarihçi Hammer’den başlayarak, Avrupa devletleriyle Osmanlılar arasında “Devletler Hukuku’na uygun olarak yapılan ilk antlaşma” diye nitelenmiştir. Doğru yanıt D'dir.
6.Soru
Dış İşleri Bakanları yanına gönderilen diplomatik temsilcilere ne ad verilir?
Legalar |
Ortaelçiler |
Maslahatgüzarlar |
Mukimelçiler |
Büyükelçiler |
Dış İşleri Bakanları yanına gönderilen diplomatik temsilcilere Maslahatgüzarlar adı verilir.
7.Soru
17. YY'da İngiltere elçilerinin Osmanlı'da bulunmalarının birincil nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Askeri ittifaklar yapmak. |
Ekonomik çıkarları korumak. |
Misyonerlik faaliyetleri. |
İngiliz kültürünü yaymak. |
Osmanlıdaki azınlıkların koruyuculuğunu yapmak. |
William Harborne’un başkanlığında Kraliçe Elizabeth’in gönderdiği heyetle yapılan görüşmelerden sonra İngilizlere serbest ticaret hakkı verilmesiyle başlayan Osmanlı-İngiliz ilişkileri XVII. yüzyıl boyunca dostane bir şekilde gelişti ve Karlofça sürecinde barışa aracılık etmeleriyle zirveye çıktı. Harborne İstanbul’da ilk İngiliz elçisi olmuş, İngiliz elçileri Osmanlılara siyasî alanda moral desteği vermekle birlikte esas itibariyle ülkelerinin ticarî çıkarları doğrultusunda çalışmışlardır. Doğru yanıt B'dir.
8.Soru
İlk ikamet elçiliklerinin Avrupa’da açılmasıyla birlikte Babıâli’nin diplomasi
faaliyetlerinin yoğunluk kazanması üzerine reisülküttaba bağlı olarak dışişleriyle daha profesyonelce uğraşacak Mühimme Odası kurulmuştur. Mühimme Odası hangi yılda kurulmuştur?
1796 |
1797 |
1798 |
1799 |
1800 |
Mühimme Odası 1797 yılında kurulmuştur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihin en eski dönemlerinde başlayarak ve takriben XV.nyüzyıla kadar devam eden süreçte icra edilen Geçici/Tek Yanlı Diplomasi'nin Latince karşılığıdır?
Ad Hominem |
Ad Ignorantiam |
Carpe Diem |
Et Cetera |
Ad Hoc |
Hoc Diplomasi, tarihin en eski dönemlerinde başlayarak ve takriben XV. yüzyıla kadar devam eden süreçte icra edilen Geçici/Tek Yanlı Diplomasi’nin Latince
karşılığıdır. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tâbi devletler ve diğer haraç ödeyen ülkeleri anlamına gelmektedir?
Darü’l-İslam |
Darü’l-Harb |
Darü’s-Sulh |
Darü'l-Eytam |
Darü'l-Bedayi |
Darü’s-sulh yani tâbi devletler ve diğer haraç ödeyen ülkeler anlamına gelmektedir. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Osmanlılar ile Venedikliler arasında XVII. yüzyılın ilk yarısında, 1645, meydana gelen Girit Savaşı ne zaman sona ermiştir?
1663 |
1665 |
1667 |
1669 |
1671 |
Osmanlılar ile Venedikliler arasında meydana gelen Girit Savaşı XVII. yüzyılın ilk yarısında, 1645’de başlamıştır?
12.Soru
I. Savaşta kullanılan topların yetersiz olması
II. Kırım Hanı'nın görevinde başarısızlık göstermesi
III. Viyana'ya gelen yardıma engel olunamaması
IV. Şehrin tahrip ve yağma yerine vire ile teslim alınmak istenmesi
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Viyana Kuşatması'nın başarısız olma nedenlerindendir?
Yalnız I |
I ve III |
Hepsi |
I, II ve IV |
II ve III |
Bütün seçenekler Viyana Kuşatması'nın başarısız olma nedenlerindendir
13.Soru
Osmanlı Devleti tarafından yurt dışına tayin olunan elçiler yola çıkmadan önce
padişahın huzuruna çıkararlardı. Burada kendilerine gidilecek olan ülkeye götürmek üzere aşağıdakilerden hangisi verilmekteydi?
Nasihatname |
Fetihname |
Vasiyetname |
Name-i hümayun |
Ferman |
Osmanlı Devleti tarafından yurt dışına tayin olunan elçiler yola çıkmadan önce
sadrazam, şeyhülislam ve reisülküttabla birlikte padişahın huzuruna çıkarak
burada hilat giyerlerdi. Burada kendilerine gidilecek olan ülkeye götürecekleri name- i hümayun teslim edilmekteydi. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devletinde barış ve savaş gibi konularda karar veren kurumdur?
Divan-ı Muhasebât |
Meclis-i Ali Hazâin |
Düyun-u Umumiye |
Divan- ı Hümayun |
Encümen-i Daniş |
Osmanlı Devletinin yönetiminde olduğu gibi diplomatik ilişkilerde de padişah ve
onun mutlak vekili olan Veziriazam en yetkili iki kişidir. Bununla birlikte savaş
ve barış gibi konular Divan- ı Hümayun’da ele alınır ve ayrıca gerekli görülen hallerde, bilhassa Müslüman beylikler ve devletlerle savaş durumunda şeyhülislam fetvasınaihtiyaç duyulurdu. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Hükümdarların emriyle bazı devlet, zümre ve kişilere özel haklar tanınmak üzere düzenlenen hukukî belge aşağıdakilerden hangisidir?
Temessük |
Ahidname |
Müste'min |
Name-i hümayun |
Müdârâ |
Ahidname, hükümdarların emriyle bazı devlet, zümre ve kişilere özel haklar tanınmak üzere düzenlenen hukukî belgedir. Sözlüklerde “muahede” veya “antlaşma kağıdı” gibi kısa tanımlar yanında “antlaşma şartlarını ve iki tarafın imzasını taşıyan kağıt” biçiminde de tanımlanır.
16.Soru
I. Beylik
II. Tahvil
III. Rüûs
IV.Amedi
Yukarıdakilerden hangileri nişancı ve onun altında olan reisülküttab ‘ın idare ettiği kalemlerdir?
I,II |
II,III |
I,II,III |
III,IV |
I,II,III,IV |
Divan-ı Hümayun Kalemiye kesiminin temel 4 birimi vardı ve sırasıyla bunlar: Beylik; Tahvil; Rüûs ve Amedi Kalemleri idi. Bu bürokratik yapının en tepesinde nişancı ve onun altında olan reisülküttab bu kalemleri idare eder ve denetlerlerdi.
17.Soru
Osmanlı Devleti ile Lehistan arasında imzalanan ve iki devlet arasında barışı kesinleştiren antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Karlofça Antlaşması |
Kasr-ı Şirin Antlaşması |
Pasarofça Antlaşması |
Bucaş Antlaşması |
Zitvatorok Antlaşması |
1672’de, IV. Mehmed ordunun bizzat başında olmak üzere Polonya’ya yürüyen Osmanlılar Kamaniçe’yi aldılar. Lehistan içlerine doğru bazı kale ve palankaların alınmasıyla devam eden Osmanlı ilerlemesi karşısında Lehistan Kırım Hanı aracılığıyla barış istedi ve Bucaş Antlaşması imzalandı (1672). Osmanlı-Lehistan ve Osmanlı-Rusya iliflkilerinde Kırım Hanının aracı rolü Osmanlıların bu devletleri nasıl konumlandırdığının ve onlara bunu kabul ettirdiğinin bir göstergesiydi. Bucaş Antlaşması’yla barış kesinleşir (21 Mart 1677).
18.Soru
Bitikçi, ılımgacı ve tamgacı olarak adlandırılan diplomatik görevliler aşağıdaki devletlerden hangisi tarafından kullanılmıştır?
Sasaniler |
Selçuklular |
Uygurlar |
Romalılar |
Bizanslılar |
Göktürklerde (552-744) ve Uygurlarda (742-840) diplomatik temaslar, “bitikçi”, “ılımgacı” ve “tamgacı” diye adlandırılan görevliler tarafından yürütülürdü. Göktürkler bulundukları konum itibarıyla Sasaniler ve Bizanslılarla, karşılıklı olarak gönderdikleri elçilerle diplomatik temaslar yapmaktaydılar. Doğru cevap C şıkkıdır.
19.Soru
Büyük Selçuklu Devleti aşağıdaki devletlerden hangisi ile diplomatik ilişkiler kurmuş olabilir?
Osmanlı İmparatorluğu |
Bizans İmparatorluğu |
Roma İmparatorluğu |
Akadlar |
Sümerler |
Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157), başta Abbasi Devleti olmak üzere Bizans İmparatorluğu ile diplomatik temaslara sahipti. Diğer seçeneklerde verilen devletler ise Büyük Selçuklu Devleti ile aynı devirde yaşamıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi klasik dönemde reisülküttabın başlıca görevleri arasında yer almaz?
Elçiler ile görüşülmesi |
Dışarıya gönderilecek namelerin hazırlanması |
Gelen namelerin tercüme ettirilmesi |
İzin ve berat gibi belgelerin tanzimi |
Yol emri |
Klasik dönemde reisülküttabın başlıca görevleri arasında dışarıya gönderilecek namelerin hazırlanması, gelen namelerin tercüme ettirilmesi, yol emri, izin ve berat gibi belgelerin tanzimi veya bunların denetimi yer almaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ