Yanıt Açıklaması: Avusturya, hâkimiyeti altındaki Macar toprakları için verdiği vergiyi son defa verecek ve yazışmalarda “Kayser” unvanıyla anılmak suretiyle Osmanlı padişahı ile denk sayılacaktı.Osmanlı tebaası olan Hristiyan halklar için tarihi bir çağrışım yaptığından bu ünvan Zitvatorok Antlaşması’na rağmen yazışmalarda kullanılmadı. Osmanlı diplomasisi, yazışmalarda kayser/çar yerine 16. yüzyılın ortalarından itibaren içi boş birer kavram olan, “Romai Csaszar”, “Romayi Çasar” veya “İmperator Romanorum” ünvanlarını tercih etti.

Yanıt Açıklaması:

İlk fırsatta hem zorbaları teşvik ettiğinden emin olduğu hem de Anadolu’daki isyanlarla ilişkili gördüğü Topal Receb Paşa’yı idam ettirerek (18 Mayıs 1632) Tabanıyassı Mehmed Paşa’yı veziriazamlığa getiren sultanın bu hareketi asileri şaşkına çevirdi.

Yanıt Açıklaması: Fazıl Ahmed Paşa, Kandiye

Yanıt Açıklaması: 16. yüzyıl ulemasından Birgivî Mehmed Efendi’nin fikirlerini izleyen Kadızâdeliler aklî ilimlerin tahsiline karşı çıkıyor, musıkî, sema, devran vb. tarikat uygulamalarını, kabir ve türbe ziyaretlerini haram sayıyordu.

Yanıt Açıklaması:

I. Küçük Mehmed önemli bir rol oynamıştır.

II. Yeniçeriler yardıma gelmemiştir.

III. Mocegino seferde başarılı olamamıştır.

Yukarıdakilerden hangileri, Venedik askerlerinin Çanakkale'ye saldırması ile ilgili doğru olarak verilmiştir?

Köprülü Mehmed Paşa, Çanakkale'yi karargah yaptıktan sonra Venedikleri sürmek istemişti. Küçük Mehmed ve bir grup asker Venediklilere ait gemilere saldırı düzenlemiş ve esir Osmanlı askerlerini kurtarmıştı. Ancak yetersiz sayıda oldukları için gemileri kullanabilecek asker sayısı azdı. Bunun da sebebi Yeniçerilerin savaşa katılmak istememeleriydi. Kara Mehmed adında bir topçunun attığı topla Mocegino'nun gemisi batırılmıştır. Ertesinde de, Venedikliler tekrar taarruza geçememişlerdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Abaza Mehmed Paşa İsyanı'na katılan devlet adamları Trablusşam Valisi Seyfoğlu Yusuf Paşa ve Maraş Beylerbeyi Kalavun Yusuf Paşa'dır.

Yanıt Açıklaması:

Kanunî döneminde şehzâde Bayezid’in isyan etmesi sebebiyle sancaklara sadece padişahın büyük oğlu gönderilmeye başlanmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Çanakkale Boğazı’ndaki Venedik ablukasını kaldırmak için başlatılan seferin ilk etapta başarısızlıkla sonuçlanmasının en önemli sebebi yeniçerilerin yardıma gelmemeleridir. Doğru cevap A seçeneğidir. 

Yanıt Açıklaması: Abaza Mehmed Paşa'nın isyanında kendisini 'sahib-i huruç' ve 'müeyyed min indillah' olduğuna inandıran devlet adamı Sarıbabazade Abdürrahim'dir.

Yanıt Açıklaması:

Osmanlı donanmasının büyük kısmının yok olduğu, Osmanlı imparatorluğunun yenilmezlik efsanesinin sonu olan savaş İnebahtı Savaşıdır. Doğru cevap E seçeneğidir. 

Yanıt Açıklaması: İsyan eden kapıkullarının talepleri üzerine, IV. Murad'ın kardeşlerini öldürmeyeceğine dair kefil olan şahıslar Receb Paşa ve Şeyhülisla^m Ahiza^de Hüseyin'dir.

Yanıt Açıklaması:

Savaş 1674 ve 1675’te devam etti. Hotin geri alındı. Şeytan İbrahim Paşa, Zoravno’da (İzvançe) bir Leh ordusunu kuşatınca barış görüşmeleri başladı. Bucaş Antlaşması’ndaki vergi maddesi kaldırılıp, iki palanga da Lehistan’a bırakıldıktan sonra, Osmanlılar’ın Podolya üzerindeki hakimiyeti Lehistan tarafından tanındı. Üç seçenek de doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 20 Kasım 1612’de iki devlet arasında antlaşma imzalandı. Osmanlılar, Şah Abbas'ın, yıllık 200 yük ipek ödemesi koşuluyla, savaşta ele geçirdiği yerlerdeki hakimiyetini tanıyıp, 1555’teki sınırlara çekildiler. Doğu işlerini yoluna koyan Nasuh Paşa, İran elçileri ile birlikte İstanbul'a geldi ve elçilere Osmanlıların gücünü göstermek isteyen I. Ahmed tarafından oldukça şaşalı bir törenle karşılandı.

Yanıt Açıklaması: Padişahın durumundan dolayı hazine boşalmıştı ve zorbalık her yere hâkimdi. Asker ve halk padişahın akli dengesinin yerinde olmadığının farkındaydı. Devlet işlerinin Sultan Mustafa ile yürüyemeyeceğini gören Kemankeş Ali Paşa, şeyhülislâm, kazaskerler ve diğer devlet erkânıyla yaptığı müzakereler neticesinde padişahın tahttan indirilmesini kararlaştırdı. Görüldüğü gibi diğer şıkların da cevapla ilgisi olmasına rağmen bütün olumsuzlukların temelinde akıl sağlığı yattığı için esas cevap olarak bu şık seçilmelidir.

Yanıt Açıklaması: “Köprülü Mehmed Paşa, 1656’da sadrazam olunca ilk işinin bozulan devlet otoritesini yeniden tesis etmek olduğunu biliyordu. Köprülü, devlet otoritesini tesis etmeye çalışırken, IV. Murad devrinden itibaren İstanbul’da büyük bir güç hâline gelen (Kadızadeliler) onun sadrazamlığının ilk günlerinde aleyhtarlarını sindirmek ve devlet yönetiminde söz sahibi olmak için harekete geçtiler. (Kadızadeliler) yeni sadrazamdan şunları istiyorlardı: İstanbul’daki bütün tekkeleri yıkıp, buraların şeyh ve dervişlerine imanlarını tazelemelerini teklif etmek ve kabul etmeyenleri öldürmek; padişahın huzuruna çıkarak, Peygamber’den sonra ortaya çıkmış bütün bid’atların kaldırılmasını istemek; Padişahların ve ailelerinin yaptırdığı, selâtin camilerinin minarelerinin biri dışındakileri yıkmak.

Yanıt Açıklaması:

80 yaşındaki Köprülü Mehmed Paşa, bir görevi olmadan Köprü’de (Vezirköprü) otururken dostları Reisülküttap Mehmed Efendi ve Mimarbaşı Kasım Ağa valide sultanı, onun devleti içinde bulunduğu durumdan kurtaracak kişi olduğuna inandırarak, paşayı sadrazamlığa getirmeye ikna ettiler. Köprülü Mehmed Paşa’nın kariyeri başarılarla dolu değildi, ancak Turhan Sultan son bir umut olarak paşayı denemeye karar vermişti. Doğru cevap C'dir.