Osmanlı Tarihi (1566-1789) Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
II. Süleyman Macaristan seferi için İstanbul’dan Edirne’ye hareket ettiğinde Avusturyalılar Orta Avrupa’nın en stratejik noktası olan ve Osmanlı’nın bu yönde gerçekleştirdiği seferlerde en önemli üssü konumundaki hangi yeri işgal etmiştir?
Budin |
Boğdan |
Belgrad |
Atina |
İnebahtı |
II. Süleyman, Macaristan seferi için İstanbul’dan Edirne’ye hareket ettiğinde
Avusturyalılar’ın Belgrad’ı işgal ettiği haberi geldi. Kanunî Sultan Süleyman tarafından 1521’de fethedilen Belgrad, Orta Avrupa’nın en stratejik noktalarından biriydi. Belgrad Orta Avrupa’nın en stratejik noktalarından biridir ve Osmanlı’nın bu yönde gerçekleştirdiği seferlerde en önemli üssü konumundadır. Bu yüzden kaybedilmesi
Osmanlı için büyük bir yıkım olmuştur.
2.Soru
1695 yılının Nisan ayında padişahı sefere çıkmaktan vazgeçirmek amacıyla 1.613 yeniçerinin isyanına yol açan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Sürmeli Ali Paşa |
Sarı Süleyman Paşa |
Elmas Mehmed Paşa |
Abdurrahman Abdi Paşa |
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa |
21 Nisan 1695’te Belgrad muhafazasına tayin olunan Süleyman Ağa, komutası altındaki 1.613 yeniçeriyle törenle yola çıktı. Ancak Mustafa Paşa Köprüsü’ne geldiklerinde yeniçeriler kendilerine cülûs bahşişi olarak tahsis edilen para verilmedikçe bir adım daha ileri gitmeyeceklerini söyleyip isyan ettiler. Askerin isyanı üç gün devam etti ve üçüncü günün sonunda istedikleri bahşişlerin verileceği vaadiyle ikna edildiler. Yeniçerilerin bu isyanının arkasında padişahın bizzat sefere çıkmasını istemeyen, başta Veziriazam Ali Paşa’nın geldiği iddia ediliyordu. Yeniçerilerin isyan etmesi ve Edirne’ye geri gelecekleri dedikodusunun şehirde yayılması üzerine Edirne’deki asker bir saldırı ihtimaline karşı teyakkuza geçti. II. Mustafa, ne olup bittiğini tam olarak anlayabilmek için yakın adamlarından birkaçıyla kıyafet değiştirip Mustafa Paşa Köprüsü yakınlarına gitti ve yaptığı sorgulamalarda isyanın arkasında Ali Paşa’nın bulunduğunu, veziriazamın askeri isyana teşvik etmekteki amacının da padişahı sefere çıkmaktan vazgeçirmek olduğunu öğrendi. Yeniçeri isyanında parmağı olduğu gerekçesiyle Veziriazam Sürmeli Ali Paşa’yı 1 Mayıs’ta azletti ve yerine Elmas Mehmed Paşa’yı tayin etti.
3.Soru
“Bu sert ve şiddete dayalı tedbirlerle IV. Murad artık annesi Kösem Sultan’ın vesayetinden de kurtulmuş ve kapıkulu ocakları üzerinde otoritesini tesis etmişti. IV.Murad, ülke yönetimini yeniden düzene sokabilmek için başta Koçi Bey olmak üzere güvendiği kişilerden yapılacak ıslahata dair raporlar istedi. Bu raporlar daha ziyade “kanun-ı kadim”in ihyasını teklif ediyor ve bunun için de kul taifesinin zabtu rabt altına alınmasını, rüşvetin kökünün kazınmasını, mansıpların ehil kişilere verilmesini ve halka adil davranılmasını tavsiye etmekteydi”.Pasajda tırnak içerisinde gösterilen “kanun-ı kadîm” teriminin karşılığı aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?
Bütün kanunların toplanmış olduğu kitap.
|
Eskiden beri uyulmakta olan yönetim kuralları.
|
Eski zamanların ibretlik hikayeleri.
|
Padişahların hayatlarına dair yazılmış kitap.
|
Yürürlükten kalkmış eski kanunlar.
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi IV Mehmed’in tahttan indirilmesi sonucu yaklaşık 40 yıl şimşirlikte kaldıktan sonra padişah olmuştur?
III. Selim |
II. Süleyman |
IV. Murat |
I. Ahmet |
Yıldırım Bayezit |
Sadrazam vekili Köprülüzâde Fazıl Mustafa Paşa’nın gayretleriyle 8 Aralık 1687’de tahta Şehzâde Süleyman’ın geçirilmesi kararlaştırılmıştı. Yaklaşık 40 yıl hapis hayatı yaşayan Şehzâde Süleyman padişah olduğuna inanamamıştır. Doğru cevap B’dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Patrona Halil ayaklanmasının sebeplerinden biri değildir?
Osmanlı’da malî durumun bozulması |
Vergi yükünün artması |
Üst düzey devlet adamları arasındaki güç mücadeleleri |
İran seferi için büyük hazırlıklar yapılması |
İran savaşlarındaki olumsuz gelişmeler |
Türk batılılaşmasının başlangıcı olarak görülen “Lale Devri”, kanlı bir isyanla kapandı. 28 Eylül 1730 Perşembe günü, sözde, şeriatın gereğini yerine getirmek için başlatılan isyanı tetikleyen farklı sebepler vardı. Malî durumun bozulması, vergi yükünün artması, üst düzey devlet adamları arasındaki güç mücadeleleri, İran savaşlarındaki olumsuz gelişmeler bunların başlıcalarıydı. Özellikle İran seferi için büyük hazırlıklar yapılmasına rağmen III. Ahmed ile sadrazamın sefere gitmek istememeleri ve halk arasında seferin iptal edildiği dedikodusunun yayılması isyanı tetikleyen gelişmelerdi. Çünkü sefer için esnaf ve asker ağır malî yüklerin altına girmişlerdi.
6.Soru
Aşağıda verilen ülke ve Osmanlı’nın bu ülke ile yaptığı antlaşma eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? (U¨lke - Antlaşma)
Rusya-Prut
|
Rusya-İstanbul
|
Avusturya- Karlofça
|
Venedik- İstanbul
|
Avusturya-Pasarofça
|
7.Soru
İbrahim Müteferrika’nın matbaasında bastığı ilk kitap aşağıdakilerden hangisidir?
Cihânnümâ
|
Vankulu Lugati
|
Tarih-i Naima
|
Tuhfetü’l-Kibâr fî Esfâri’l-Bihâr
|
Tarih-i Hind-i Garbi
|
8.Soru
İznik kadısının idamı üzerine tepki gösteren ve bir tezkire yazdıran Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi’ye Osmanlı tarihinde ilk kez idam cezası veren ve uygulatan Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
IV. Murad |
II. Osman |
III. Mehmed |
I. Ahmed |
I. Mustafa |
İznik kadısının idamı üzerine tepki gösteren ve bir tezkire yazdıran Şeyhülislam Ahizade Hüseyin Efendi’yi verdiği bir emirle boğduran IV. Murad ilk kez bir şeyhülislâm idam eden Osmanlı padişahı olmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.
9.Soru
II. Süleyman döneminde basılan bakır paraya aşağıdaki isimlerden hangisi verilmişti?
Mangır
|
Akçe
|
Sikke
|
Kuruş
|
Fülüs
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lale Devri' nde gerçekleştirilen yeniliklerden biri değildir?
İstanbul'un baştan başa imar edilmesi |
Yönetim sisteminin değiştirilmesi |
Tercüme heyetleri kurularak, çeşitli dillerden eserlerin Türkçe’ye çevrilmesi |
Matbaanın kurulması |
Tulumbacı Ocağının kurulması |
Lale Devri’nde İstanbul baştanbaşa imar edildi. Uzun süredir bakımsız kalmış devlet binaları, camiler, medreseler, çeşmeler onarıldı. Yeni saraylar, çeşmeler ve suyolları yapıldı.Tercüme heyetleri kurularak, çeşitli dillerden eserler Türkçe’ye çevrildi.Kitapların yangından kurtulması için yeni kütüphaneler kuruldu ve buralara önemli miktarlarda kitap toplandı. İtfaiye teşkilatı olan tulumbacılar yeni bir tarzda örgütlendi. Matbaa kuruldu, Avrupa’ya elçiler gönderilerek, burası tanınmaya çalışıldı. Başta çini olmak üzere, çeşitli imalathaneler kuruldu veya yeniden dizayn edildi.İstanbul, Osmanlı döneminde birçok defa büyük yangınlara maruz kalmıştı. Lale Devri’nde ilk defa düzenli bir itfaiye teşkilatı olan Tulumbacı Ocağı kuruldu.
11.Soru
Avrupa’da askerî okul denemeleri ilk defa kim tarafından başlatılmıştır?
II. Gustaf Adolf
|
Albrecht von Wallenstein |
Friedrich Forster
|
Oliver Cromwell
|
Johann Tserclaes |
Avrupa’da askerî okul denemeleri ilk defa Bohemya'da Albrecht von Wallenstein tarafından başlatılmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
12.Soru
- İran hacıları için bir emir-i hac tayin edilmesi
- Caferiliğin beşinci mezhep olarak kabulü ve Ka^be’de mezheplerine bir rükün tahsisi.
- Osmanlıların İsfahan'da, İranlıların İstanbulda bir şehbender bulundurması
Yukarıdakilerin hangisi ya da hangileri Nadir S¸ah'ın, Osmanlılar’a karşı üstünlük sağladıktan sonra yapılan barış görüşmelerinde toprak taleplerinin yanısıra belirttiği ancak reddedilen isteklerindendir?
Yukarıdakilerin hangisi ya da hangileri Nadir S¸ah'ın, Osmanlılar’a karşı üstünlük sağladıktan sonra yapılan barış görüşmelerinde toprak taleplerinin yanısıra belirttiği ancak reddedilen isteklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve III |
I, II ve III |
24 Eylül 1736 tarihli son görüşmede müzakereler bir neticeye bağlanarak, bir antlaşma imzalandı. İran hacılarına İran kökenli bir emir-i hac tayini ve şehbender bulundurulması maddelerinde anlaşılmıştı. Ancak Osmanlı uleması Caferiliğin beşinci mezhep olarak tanınmasını kabul etmemişti. Bu meseleleri İran uleması ile müzakere için Osmanlı ulemasından iki kişinin İran’a gönderilmesine karar verildi. Nadir S¸ah, 1741’de İstanbul’a bir elçilik heyeti gönderdiğinde, yine Caferiliğin beşinci mezhep olarak tanınmasını istedi. Ancak Osmanlılar, Nadir S¸ah’ın bu ikinci teklifini kabul etmediler. Nadir S¸ah da daha sonra bu meseleyi Osmanlılar’a kabul ettiremeyeceğini anlayınca, Caferiliğin beşinci mezhep olarak tanınması isteğinden vazgeçti.
Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Karlofça Antlaşması sonucunda Tımışvar hariç bütün Macaristan ve Erdel’i alan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Avusturya |
Venedik |
Lehistan |
Rusya |
İngiltere |
Bu antlaşmayla Avusturya, Tımışvar hariç bütün Macaristan ve Erdel’i aldı. Lehistan, Podolya ve Ukrayna’nın Osmanlı hakimiyetinde olan bölgelerini alırken, bunun karşılığında işgali altında olan Boğdan’ı boşalttı. Ayrıca Osmanlılar, Kırım Tatarları’nın Lehistan’a saldırmayacaklarına dair garanti verdiler. Venedik ise Mora’yı, Adriyatik Denizi’ndeki birkaç ada ile sahil şeridinden bazı yerleri aldı. Taraflar arasında sınırlar ana hatları ile çizildiğinden, antlaşmadan sonra kesin sınır tespiti için heyetler kurularak, ülkeler arasındaki sınırların tam olarak nereden geçeceği ve sınır taşlarının dikilecekleri yerler tespit edildi.
14.Soru
IV.Murad, zorbaları teşvik ettiği ve Anadolu'daki isyanlarla ilişkili olarak gördüğü Topal Recep Paşa'yı idam ettirdikten sonra Veziriazamlığa kimi getirmiştir?
Silahdar Ağası Ahmed
|
Murtaza Paşa
|
Tabanıyassı Mehmed Paşa
|
Musahib Musa Çelebi
|
Hafız Ahmed Paşa
|
15.Soru
Sultan İbrahim’in Girit seferinden yeterli ganimetle dönmemesi üzerine idam ettirdiği isim aşağıdakilerden hangisidir?
Kemankeş Kara Mustafa Paşa |
Yusuf Paşa |
Sultanzade Mehmed Paşa |
Hazerpare Ahmed Paşa |
Varvar Ali Paşa |
Sultan İbrahim’in Girit seferinden yeterli ganimetle dönmemesi üzerine idam ettirdiği isim Yusuf Paşa'dır. Doğru cevap B seçeneğidir.
16.Soru
Hangi Osmanlı Padişahı yaklaşık 40 yıl Şimşirlik olarak adlandırılan yerde hapis hayatı yaşadıktan sonra tahta çıkmıştır?
İbrahim |
IV. Murad |
III. Ahmed |
II. Süleyman |
IV. Mehmed |
II. Süleyman yaklaşık 40 yıl Şimşirlik olarak adlandırılan yerde hapis hayatı yaşadıktan sonra tahta çıkmıştır. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sadrazam İbrahim Paşa'nın "Sadabad" adlı sarayı inşa ettirmesinin nedenidir?
Padişahın eğlenmesi |
Askeri toplantıların yapılması |
Halkın sağlık ihtiyaçlarının giderilmesi |
Yurt dışından gelen elçilerin misafir edilmesi |
Eğitim kurumu olarak kullanılması |
Lale Devri denilince akla bu dönemin eğlenceleri gelir. Bu eğlence hayatında Sadrazam İbrahim Paşa’nın önemli bir rolü vardır. Sadrazam, Kâğıthâne’de padişahın eğlenmesi için “Sadâbâd” adı verilen yeni bir saray inşa ettirdi. Bu sarayda Fransa Kralı’nın sarayı ve yaşantısı örnek alındı. Devlet ileri gelenleri de bu konuda padişahı taklit ettiler. Boğaziçi ve Haliç’in etrafındaki topraklar devlet ricali tarafından paylaşıldı.
18.Soru
Osmanlı devletinde ilk defa yaşanan padişah katli emrini veren ve II. Osman’ın öldürülmesiyle sonuçlanan isyanın başındaki isim aşağıdakilerden hangisidir?
Davud Paşa |
Kuyucu Murad Paşa |
Nasuh Paşa |
Yemişçi Hasan Paşa |
Gürcü İbrahim Paşa |
Osmanlı devletinde ilk defa yaşanan padişah katli emrini veren ve II. Osman'ın öldürülmesiyle sonuçlanan isyanın başındaki isim Davud Paşa’dır. Davud Paşa II. Osman'ı kementle boğdurtmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.
19.Soru
İstanbul’ da ilk matbaayı kim kurmuştur?
Türkler |
Yahudiler |
Rumlar |
Ermeniler |
Fransızlar |
Johann Gutenberg’in 15. yüzyılın ortalarında matbaayı kurup, kitap basmaya başlamasından kısa bir süre sonra baskı makinesi Osmanlı topraklarına geldi. İstanbul’da 1493’te ilk Yahudi matbaası kuruldu. Daha sonra 1567’de Ermeniler, 1627’de de Rumlar ilk matbaalarını açtılar. Ancak ilk Türk matbaası 1727’ye kadar kurulmadı.
20.Soru
Nadir Şah, Osmanlılar’a karşı üstünlük sağladıktan sonra yapılan barış görüşmelerinde bazı isteklerde de bulunmuştu. Bu istekler şunlardı: 1. Bazı bölgelerin İran’a terk edilmesi. 2. İran hacıları için bir emir-i hac tayin edilmesi. 3. Caferiliğin beşinci mezhep olarak kabulü ve Kâbe’de mezheplerine bir rüküntahsisi. 4. Osmanlılar’ın İsfahan’da, İranlılar’ın İstanbul’da bir şehbender bulundurması. 5. Şirvan’ın İran’ın elinde kalması. 1736 Yılında İran elçileriyle yapılan barış görüşmelerinde Nadir Şah’ın istekleri olan yukarıdaki maddelerden kabul edilmeyeni hangi numaralı madde olmuştu?
1. Madde
|
2. Madde
|
3. Madde
|
4. Madde
|
5. Madde
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ