Osmanlı Tarihi (1789-1876) Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mısır meselesinin sonuçlarından biri değildir?
Mehmed Ali Paşa, Adana ve Suriye hakimiyetinden vazgeçmek zorunda kaldı. |
Mehmed Ali Paşa, Mısır’ı babadan oğula geçirecek olan bir ferman elde etmeyi başardı. |
Osmanlı Devleti’nin ise Mısır krizinde, bir paşasının isyanını bile bastırmayı başaramaması zayıflığını iyice ortaya çıkardı. |
Osmanlı Devleti’nin artık Boğazları kendisinin savunamayacağı ortaya çıkmıştı. |
Mehmed Ali Paşa’ya Anadolu’nun kapıları ve İstanbul yolu açılmıştır. |
1830’da başlayan ve 1840’ta sonuçlanan Mısır meselesi, bir iç isyan olarak ortaya çıktıysa da beş büyük Avrupa devletinin müdahalesiyle ciddi bir Avrupa sorununa dönüştü. Mehmed Ali Paşa, bu isyan ile elde etmek istediği Adana ve Suriye hakimiyetinden vazgeçmek zorunda kaldı. Ancak Mısır’ı babadan oğula geçirecek olan bir ferman elde etmeyi başardı. Rusya, isyanın ilk aşamasında Hünkar İskelesi Antlaşması ile Osmanlı üzerinde bir himaye kurmayı başardıysa da ikinci aşamada başta İngiltere olmak üzere Avrupalı büyük devletlerin baskısıyla bu avantaj kısa sürede etkisiz hâle geldi. İngiltere, Doğu Akdeniz ve Hindistan’ın güvenliğini tehdit edebilecek, Fransa’nın etkisi altındaki Mehmed Ali Paşa’nın büyük bir devlet kurmasını önlediği gibi Rusya’nın boğazlara yönelik girişimlerini de boşa çıkardı. Fransa, Mısır Meselesi’nde Mehmed Ali’yi destekleyerek Mısır’daki Fransız nüfuzunu sürdürmek istedi. Bir yandan da Osmanlı Devleti ile çatışmamaya ve Osmanlı toprak bütünlüğünü Rusya’ya karşı korumaya da özen gösterdi. Osmanlı Devleti’nin ise Mısır krizinde, bir paşasının isyanını bile bastırmayı başaramaması zayıflığını iyice ortaya çıkardı. Osmanlı Devleti varlığını devam ettirmek için sürekli başka bir ülkenin yardımına başvurmak zorunda kalacaktı. Bu olayla Avrupa devletlerinin Osmanlı üzerindeki çıkarları daha da açık hale geldi. Beş büyük devletin, Osmanlı Sultanı ile Mehmed Ali Paşa arasındaki anlaşmazlığa müdahil olmalarının gerçek sebebi, İstanbul ile Boğazlar’a yönelen tehlike idi. Mısır Meselesi’nin çözülmüş olması gerçekte Boğazlar sorununun çözülmesi anlamına gelmiyordu. Nitekim Osmanlı Devleti’nin artık Boğazları kendisinin savunamayacağı ortaya çıkmıştı. Bu yüzden Avrupa devletleri arasında Boğazlar üzerinde bir antlaşmaya varılması gerekli idi.
2.Soru
Tanzimat Fermanı’nın ilan ediliş tarihi aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?
10 Ekim 1838 |
28 Ekim 1839 |
3 Kasım 1839 |
3 Eylül 1839 |
7 Aralık 1838 |
Tanzimat Fermanı 3 Kasım 1839 tarihinde ilan edilmiştir.
3.Soru
Aşağıda verilen hangi anlaşma ile İngilizere iç ticarette geniş imtiyazlar verilmiştir?
Karlofça |
Pasarofça |
Bükreş |
Balta Limanı |
Küçük Kaynarca |
16 Ağustos 1838'de İngiltere ile Balta Limanı Ticaret Antlaşması imzalanmıştı. Bu antlaşma ile İngilizlere iç ticarette geniş imtiyazlar verildi ve İngilizler Osmanlılar üzerinde daha fazla iktisadi nüfuz kurdular.
4.Soru
Osmanlı modernleşme tarihinin en önemli aktörlerinden biri olan III. Selim modernleşmeye ilk aşağıdaki alanlardan hangisinde başlamıştır?
Merkez ve taşra teşkilatında |
Diplomasi alanında |
Askerî alanda |
İktisadi ve sosyal alanda |
Ticaret alanında |
Osmanlı modernleşme tarihinin en önemli aktörlerinden biri olan III. Selim de batıdaki örneklerine benzer şekilde modernleşmeye ilk önce askeriyeden başladı. Çünkü askeri gücü olmayan bir devletin ayakta kalabilmesi zordu.
5.Soru
“İmparatorluk yolu” nun kapsadığı alanlar hangi şıkta doğru verilmiştir?
Mısır, Akdeniz, Cebelitarık |
Afrika, Avrupa, Asya |
Akdeniz, Mısır, Asya |
Cebelitarık, Akdeniz, Asya |
Avrupa, Asya, Akdeniz |
Mısır, Akdeniz, Cebelitarık “İmparatorluk Yolu”olarak anılmaktadır.
6.Soru
Mehmet Ali Paşa’nın 1831’de isyana giden süreçte nereleri ele geçirmeyi hedeflememiştir?
Azerbaycan |
Suriye valiliğini |
Mısır |
Sudan |
Arabistan |
Mehmet Ali Paşa’nın 1831’de isyanına giden süreçte Suriye valiliğini ele geçirmenin yanı sıra Mısır’ı, komşuları olan Sudan ve tüm Arabistan’da en üstün güç hâline getirmek, İstanbul’dan bağımsız hareket edebilmek, Mısır valiliğini bir hanedanlık biçiminde babadan oğula geçirmek gibi hedefleri de bulunmaktaydı.
7.Soru
Osmanlı Devleti hangi yüzyılın ikinci yarısında büyük problemlerle karşı karşıya kalmıştır?
19.yüzyıl |
18.yüzyıl |
17.yüzyıl |
16.yüzyıl |
15.yüzyıl |
Osmanlı Devleti 19. yüzyılın ikinci yarısında büyük problemlerle karşı karşıya kalmıştır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sultan Abdülmecid döneminde gerçekleştirilen düzenlemelerden biri değildir?
Şirket-i Hayriyenin kurulması |
Telgraf ve demiryolunun yaygınlaşması |
Kanun-ı Esasi’nin ilan edilmesi |
İstanbul’da ilk belediye teşkilatının kurulması |
Ceza Kanunnamesi’nin yürürlüğe konulması |
Türkiye’nin ilk anayasası olan Kanun-ı Esasi, padişah II. Abdülhamid döneminde 23 Aralık 1876’da ilan edilmiştir. Sultan Abdülmecit’in padişahlık yaptığı yıllar 1839-1861 yılları arasındadır.
9.Soru
5 Ocak 1809’da Kala-i Sultaniye Antlaşması hangi ülkeyle imzalanmıştır?
Avusturya |
Fransa |
İngiltere |
Rusya |
İspanya |
İngiltere’nin, açıkça Osmanlı ile yeniden anlaşma isteği, kamuoyunda Fransa’ya duyulan tepki ile bir araya gelince iki devlet arasında barışın tekrar kurulmasının önü açıldı. İki tarafın da uzlaşma konusunda sergiledikleri istekli tutum sonuç verdi ve Osmanlı temsilcisi Vahid Efendi ile İngiliz elçisi Robert Adair Çanakkale’de, Boğazhisarı Kalesi civarında buluştular. Avusturya elçisi Baron Stürmer’in de katkısı ile taraflar kısa süre içinde görüşmeleri sonuçlandırarak 5 Ocak 1809’da Kala-i Sultaniye Antlaşması’nı imzaladılar. Böylece yaklaşık iki yıldan beri İngiltere’nin, Boğazlara dönük tehdidi de son bulmuş oldu.
10.Soru
Osmanlı-Rus Savaşı hangi antlaşma ile sona ermiştir?
Amiens Antlaşması |
Slobozia Ateşkesi |
Paris Antlaşması |
Bükreş Antlaşması |
Tilsit Antlaşması |
Bükreş Antlaşması ile 1806 yılında başlayan; 1807 yılı Ağustos ayında fiilen bir ateşkes dönemine girilse de 1809 baharı ile birlikte yeniden devam eden Osmanlı-Rus Savaşı sona erdi.
11.Soru
Kabakçı Mustafa isyanı akabinde ülkenin modernleşmesi uğrunu hem saltanatını hem de canını feda eden padişah aşağıdakilerden hangisidir?
II. Mahmud |
I. Abdülhamid |
IV. Mustafa |
Abdülmecid |
III. Selim |
18 yıl boyunca büyük bir yenileşme hamlesi başlatan III. Selim, Kabakçı Mustafa isyanı sonrasında modernleşme uğruna saltanatını feda etti. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Osmanlı ordusunda hizmet veren ve aslen bir Fransız olan Humbaracı Ahmed Paşa (Kont Bonneval) hangi padişah devrinde Osmanlı topraklarında bulunmuştur?
III. Ahmed |
I. Mahmud |
III. Osman |
III. Mustafa |
I. Abdülhamid |
18. yüzyıl boyunca batılılarla ilişki kurma eğilimi, I. Mahmud devrinde (1730-1745) aslen bir Fransız olan Kont Bonneval (Humbaracı Ahmet Paşa) ve III. Mustafa Devrinde (1757-1773) Baron de Tott gibi şahsiyetlerin, Osmanlı ordusuna hizmet etmelerini sağladı. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
13.Soru
Mehmet Ali Paşa hangi yılında isyana giden süreçte Suriye valiliğini ele geçirmeyi hedeflemiştir?
1821 |
1831 |
1841 |
1851 |
1861 |
Mehmet Ali Paşa’nın 1831’de isyanına giden süreçte Suriye valiliğini ele geçirmenin yanı sıra Mısır’ı, komşuları olan Sudan ve tüm Arabistan’da en üstün güç hâline getirmek, İstanbul’dan bağımsız hareket edebilmek, Mısır valiliğini bir hanedanlık biçiminde babadan oğula geçirmek gibi hedefleri de bulunmaktaydı.
14.Soru
Hangisi Islahat Fermanı’nın içeriğinde eğitim ile ilgili yer alan düzenlemelerden birisidir?
Müslümanlar ve gayrimüslimler arasındaki davaların karma divanlarda görülmesi |
Askerlik bedeli düzenlemesi |
Cemaatlerin kendine özgü işlerinin seçimle belirlenen meclislere havale edilmesi |
Müslüman olmayanların askeri ve mülki alanda eğitim veren devlet okullarına girebilmesi |
Refahın artırılması |
Islahat Fermanı’yla gayrimüslim cemaatlerin genel ve mesleki okullar açması kolaylaştırıldığı gibi, Müslüman olmayanların askeri ve mülki alanda eğitim veren devlet okullarına girmelerinin önü de açılmıştır.
15.Soru
………………………………………….1787 yılında Ruslar ile başlayan savaş resmen sona erdi.
Yukarıdaki boşluğu aşağıda verilenlerden hangisi en doğru tamamlar?
Yaş Antlaşmasıyla |
Küçük Kaynarça Anlaşmasıyla |
Ziştovi Antlaşmasıyla |
Verala Antlaşmasıyla |
Aynalıkavak Tenkihnâmesiyle |
III. Selim Prusya ve İngiltere’nin arabuluculuğuyla Rusya ile barış yapmaya razı oldu. Fransız İhtilali’ne karşı Ruslar ile birlikte hareket etmek isteyen Avrupa devletlerinin baskıları karşısında Çariçe II. Katerina da barış önerisini kabul etti. Ağustos ayında Kalas’ta bir ateşkes antlaşması yapıldı. Kasım 1791’de, Boğdan’ın merkezi Yaş kasabasında Osmanlılar ile Ruslar arasında barış antlaşması için görüşmeler başladı. Bu müzakerelerde de Osmanlı heyetinin başında Reisülküttap Abdullah Birrî Efendi bulunmaktaydı. Yaklaşık iki buçuk ay süren müzakereler sonucunda 10 Ocak 1792’de, on üç maddeden oluşan Yaş Antlaşması imzalandı.
16.Soru
Tanzimat fermanı ne zaman ilan edilmiştir?
3 Kasım 1839 |
11 Eylül 1827 |
23 Kasım 1924 |
05 Mayıs 1839 |
3 Ağustos 1876 |
Tanzimat Dönemi’nin, 3 Kasım 1839’da Topkapı Sarayı’nın Gülhane Bahçesi’nde Sultan Abdülmecid’in Hatt-ı Hüma^yunu’nun okunması ile başladığı konusunda, konuyla ilgilenenler açısından, genellikle bir tereddüt yoksa da, ne zaman son bulduğu hakkında farklı görüşler vardır. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mecelle'nin uygulama alanlarından biridir?
Şahıs hukuku |
Aile Hukuku |
Vergi Hukuku |
Hizmet Akdi |
Ceza hukuku |
Şahıs, aile, miras, ceza, vergi ve arazi hukukuna dair hükümleri ihtiva etmeyen Mecelle; alış veriş, kita, hizmet akdi, kefalet, havale, rehin, emanet, bağışlama, delil ve yemin gibi fıkıhla ilgili uygulamaların bier araya getirilmesiyle oluşmuştur.
18.Soru
19. Yüzyılda Aden’i ele geçirerek Arabistan Yarımadası’na yerleşen ilk Avrupa devleti aşağıdakilerden hangisidir?
İngiltere |
Portekiz |
İspanya |
Fransa |
Hollanda |
İngiltere 1839’da Aden’i ele geçirerek, Arabistan Yarımadası’na yerleşen ilk Avrupa devletidir.
19.Soru
* Her iki ülke, savaşa karışmış olan tebaası için af çıkaracak.
* İki ülke arasında iyi niyet göstergesi olarak karşılıklı elçi gönderilecek
* Yaklaşık olarak iki buçuk ay sürmüştür.
Yukarıda verilen bilgiler Osmanlı Devletinin yapmış olduğu antlaşmalardan hangisine aittir?
17 Eylül 1790 Kalas ateşkes antlaşması |
21 Temmuz 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması |
4 Ağustos 1791 Ziştovi Antlasması |
1790 Verala Antlaşması |
10 Ocak 1792 Yas Antlaşması |
Doğru cevap E olacaktır. Sayfa 8 ve 9 de Rusya ile Savaşın Devamı ve Yas Antlaşması (10 Ocak 1792) konu başlığındaki açıklamalarda " Her iki ülke, savaşa karışmış olan tebaası için af çıkaracak. İki ülke arasında iyi niyet göstergesi olarak karşılıklı elçi gönderilecek. Yaklaşık olarak iki buçuk ay sürmüştür. " şeklinde açıklamalar yer almaktadır.
20.Soru
İslam hukukuna göre Müslümanların yönetiminde olan bir ülkede yaşayan gayrimüslimlerin statüsünü tanımlayan terim hangisidir?
Mevali |
Zımmi |
Millet |
Topluluk |
Halk |
İslam hukukuna göre Müslümanların yani Millet-i Hâkime’nin yönetiminde olan bir ülkede yaşayan gayri müslimlerin statüsünü tanımlayan terim ‘Zımmi’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ