Osmanlı Türkçesi 1 Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
كير fiilinin dilek-şart kipinin üçüncü tekil şahsına göre çekimi hangisidir?
كيرسه لر |
كيرسه ك |
كيرسه م |
كيرسه ك |
كيرسه |
Türkçe’de dilek-şart kipi –sa/–se eklerinden oluşur ve سه şeklinde tek şekilli olarak yazılır. Buna göreكير fiilinin dilek-şart kipinin üçüncü tekil şahsına göre çekimi كيرسه "girse"dir. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.
2.Soru
"Türkçe kelimelerde tonlu-tonsuz ünsüzlerin (b-p, c-ç, d-t, g-k, z-s) eşleşmesi halinde tonlu ya da tonsuzda birleşirler. Benzeşme eklemede de bir kural olarak işler. Örneğin; kaç-tı, it-ti, acık-tı."
Yukarıda tanımı yapılan ve örneği verilen dil bilgisi kuralının adı aşağıdakilerden hangisidir?
Ünsüz uyumu |
Ünlü uyumu |
Kalınlık incelik uyumu |
Ünsüz yumuşaması |
Ünsüz türemesi |
Türkçe kelimelerde tonlu-tonsuz ünsüzlerin (b-p, c-ç, d-t, g-k, z-s) eşleşmesi halinde tonlu ya da tonsuzda birleşirler. Benzeşme eklemede de bir kural olarak işler. Kap-tı, it-ti, diş-çi örnek olarak verilebilir.
Yukarıda anlatılan ünsüzler arasındaki bu tonlu-tonsuz benzeşmesine ünsüz uyumu denir
3.Soru
صوس kelimesini doğru okunuşu hangisidir?
sus |
süs |
ses |
sas |
sis |
Türkçedeki o, ö, u, ü ünlülerine karşılık Arapçada bir “u” ünlüsü vardır ve bu ünlü “ و ’’ harfi ve ötre işareti ile gösterilir. Bu durumda vav harfinin yanındaki kaf ق, kef ك, tı ط , te ت, sad ص . sin ص gibi harfler okumayı sağlar. Yukarıdaki kelimede bu harflerden sad vardır dolayısıyla kelimeyi kalın ünlü ile okuyabilmek mümkündür. Bunun için “süs”, “ses”, “sis” biçiminde okumalar yanlış olacaktır. Sad ve sin harflerinin ortasında vav harfi olduğu için “sus” biçiminde bir okuma doğrudur. Doğru cevap A’dır.
4.Soru
Aşağıdaki fiillerden hangisi eyvah ünleminin yazılışıdır?
هى |
حيف |
آ فرين |
ای |
ايواه |
ای ey,iy
آ فرين aferin
حيف hayf (ne yazık)
هى hey
Doğru cevap E.
5.Soru
Harekeli yazılışıyla كِبْرْ kelimesinin okunuşu hangisinde doğru verilmiştir?
kbir |
kibr |
kibir |
kebir |
kebr |
Harekeleri dikkate alındığında yazılışı كِبْرْ olan kelimenin okunuşu "kibr"dir. Zira harekeleri itibariyle bir esre ve peş peşe iki cezim almıştır. Doğru yanıt "B" şıkkıdır.
6.Soru
Üçüncü şahıslar için daha önce kullanılan kelimelerden hangisinin yazımı yanlıştır ?
دمیه سون dimesün |
اتورماسون oturmasun |
قاچام kaçayım |
ويرسون virsün |
كلسون gelsün |
Üçüncü şahıslar için bugün kullandığımız -sın, -sin, -sun, -sün ekleri daha önceleri yalnızca yuvarlak ünlülü (-sun, -sün سون (idi. Ünlü uyumunun yerleşmesiyle -sın, -sin سني şeklide yazılmaya
başlandı.
دمیه سون
dimesün
اتورماسون
oturmasun
ويرسون
virsün
كلسون
gelsün
7.Soru
Türkçe kelimelerdeki ünsüzlere ilişkin aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Türkçe kelimeler ğ, l, m, n, ň, r, z ünsüzleriyle başlamaz. Ancak kimi yansıma (ses taklidi) kelimeler l, n, z ile başlayabilir. |
Türkçe kelimeler iki ünsüzle başlayabilir. |
Türkçe tek heceli kelimelerin sonunda düzensiz çift ünsüz ve |
Türkçe kelimelerin sonunda tonlu b, c, d, g ünsüzleri yerine tonsuzları olan p, ç, t, k sesleri bulunur. |
Türkçe kelimelerde tonlu-tonsuz ünsüzlerin (b-p, c-ç, d-t, g-k, z-s) eşleşmesi halinde tonlu ya da tonsuzda birleşirler. Benzeşme eklemede de bir kural olarak işler. |
Türkçe kelimelerde ünsüzlere ilişkin kurallar şöyledir;
1. Türkçe kelimeler ğ, l, m, n, ň, r, z ünsüzleriyle başlamaz. Ancak kimi yansıma (ses taklidi) kelimeler l, n, z ile başlayabilir.
2. Türkçe kelimeler iki ünsüzle başlamaz.
3. Türkçe tek heceli kelimelerin sonunda düzensiz çift ünsüz ve
ikiz ünsüz bulunmaz.
4. Türkçe kelimelerin sonunda tonlu b, c, d, g ünsüzleri yerine tonsuzları olan p, ç, t, k sesleri bulunur. ديپ dip, سرت sert, كيتمك git-mek, كچمك geçmek
5. Türkçe kelimelerde tonlu-tonsuz ünsüzlerin (b-p, c-ç, d-t, g-k, z-s) eşleşmesi halinde tonlu ya da tonsuzda birleşirler. Benzeşme eklemede de bir kural olarak işler. قاپدى kap-tı ايتدى it-ti ديشچى diş-çi
8.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisinin kalın ve ince olarak yazılışı mevcuttur?
y |
v |
ş |
z |
b |
k,t,z,s,ğ harflerinin Arap harfleriyle yazımında hem kalın hem de ince karşılıkları mevcuttur. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
Hangisi "med" işaretinin kullanımına örnektir?
اكِلْ |
اُكِلْ |
آكِلْ |
اَكلْ |
اِكِلْ |
Med ( ~ ) elif harfinin üstüne konur ve uzun â sesi verir. Üstün işaretine benzer, fakat yatay ve yivlidir. Buna göre doğru seçenek آكِلْ (âkil)'dir.
10.Soru
دوشمه یه یم fiilinin niteliği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
fiil + istek - tekil ikinci şahıs |
fiil + olumsuzluk eki + istek kipi eki – tekil birinci şahıs |
fiil + gereklilik eki – tekil ikinci şahıs |
fiil + emir – üçüncü tekil şahıs |
fiil + dilek şart kipi eki – birinci tekil şahıs |
Fiilin yazılışı “düşmemeyim” biçimindedir. Fiilin üzerine olumsuzluk eki, istek kipi eki gelmiş ve birinci tekil kişi ile çekimlenmiştir. Doğru cevap B’dir
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinde bitişmeyen harflerden biridir?
س |
خ |
ذ |
ع |
ظ |
Osmanlı Türkçesinde ط ظ ع غ ف ق ك ل م ن ى ب پ ت ث چ ج ح خ س ش ص ض harfleri bitişen harflerdir. Bitişmeyen harfler ise; ا د ذ ر ز ژ و ه harfleridir.
12.Soru
أش sözcüğünün okunuşu aşağıdakilerin hangisidir?
eş |
iş |
uş |
aş |
us |
‘‘a’’ sesi verilmesini önlemek için bazen elifin üzerine hemze ء konulabilir. Yukarıdaki kelimede elif harfinin üstünde hemze kullanılmıştır. Kelimenin okunuşu “eş” biçimindedir. Doğru cevap A’dır.
13.Soru
Verilen eşleşmelerden hangisi doğrudur?
ييقامقده يز yıkamakta |
چاليشمقده لر çalışmaktayız |
اوشومكده سك üşümekteyiz |
چاليشمقده مي çalışmaktayım |
ييقامقده م üşümekteyim |
ييقامقده م yıkamaktayım
اوشومكده سك üşümektesin
چاليشمقده لر çalışmaktalar
ييقامقده يز yıkamaktayız
Doğru cevap D.
14.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde ب (be) harfinin ortada yazılış biçimi doğru olarak verilmiştir?
ت |
ـبـ |
ج |
خ |
ر |
ب (be) harfi ortada "ـبـ" şeklinde yazılır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ön edat grubuna aittir ?
اجنق ancak |
غريى gayrı |
اوتورى ötürü |
حال در hemen |
بله bile |
ر – ber (üzerine, üzerinde): دار بر ber-dâr
(asılmış), كمال بر ber-kemâl (mükemmel, kemal
üzere), دوش بر خانه hâne ber-dûş (evi omzunda,
evsiz barksız)
در – der (-da, -de, -içinde): دراغوش der- âgûş
(kucaklama), حال در der-hâl (hemen)
دردست der-dest (elde, elde etme), كنار درderkenâr (kenarda, kenara yazılmış)
براى – berây-ı (için): مصلحت براى berây-ı maslahat (iş için)
تا – tâ (kadar, değin anlamlarında olup be – ب
edatıyla birlikte kullanılır):
تاابد tâ-ebed veya ابد به تا tâ-be-ebed (ebediyete
kadar), مبحشر تا tâ-be-mahşer (mahşere kadar)
16.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde diğerlerinden farklı bir ünlü uyumu vardır?
كوروشلدى |
اورتولو |
كورمدى |
قارانلق |
اوله جكلر |
A, B, C ve E seçeneklerinde verilen sözcüklerde düzlük-yumuşaklık uyumu varken D seçeneğinde verilen قارانلق (karanlık) sözcüğünde kalınlık-incelik uyumu vardır.
Doğru yanıt D'dir.
17.Soru
Hangisi aldığı ek itibariyle diğerlerinden farklıdır?
كوزلر |
ايشلر |
يوللر |
سوديكيمى |
قاپالنلر |
سوديكيمى "sevdiği mi?" sözcüğü soru, diğerleriyse çokluk eki almıştır.
18.Soru
"كشف"Yandaki kelimenin Türkçesi aşağıdakilerden hangisidir?
Kaşif |
Keşf |
Kafes |
Kuş |
Kaşar |
"كشف" kelimenin Türkçe karşılığı keşftir.
19.Soru
Türkçede “kelime başındaki” a ünlüsünün Osmanlı Türkçesindeki yazılışı hangisinde doğru olarak verilmiştir?
medli elifle yazılır. |
elifle yazılır. |
güzel he ile yazılır. |
hemzeli elifle yazılır. |
Yazılmaz. |
Türkçede “kelime başındaki” a ünlüsü kelime başında medli elifle yazılır. Örneğin aş آش, az آز Doğru cevap A’dır.
20.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisi aslında Arpçada bulunmayıp Farsçadan Osmanlı Türkçesine geçmiştir?
ژ |
ث |
ح |
ذ |
ض |
ژ je harfi Arapçada olmayıp Farçadan Osmanlıcaya geçmiş bir harftir. Doğru cevap A’dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ