Osmanlı Türkçesi 1 Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kalınlık-incelik uyumuna uymayan bir kelimedir ?
Dirilmek ديرملك |
Karanlık قارانلق |
Oturmak اتورمق |
Kirletmek كريلتمك |
Gönüllü كوكللو |
İki şekilde olur:
1. Türkçe kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü varsa, sonraki hecelerin ünlüleri de kalın olur:
oturmak اتورمق karanlık قارانلق
2. Türkçe kelimenin ilk hecesinde ince ünlü varsa, ondan sonraki hecelerin ünlüleri de ince olur:
gönüllü كوكللو kirletmek كريلتمك
2.Soru
Genizsi n kuralına göre اكلمق sözcüğünün okunuşu hangisinde doğru verilmiştir?
aklamak |
anlamak |
enlemek |
ikilemek |
eklemek |
Genizsi n kuralına göre yazılışı اكلمق olan sözcüğün okunuşu "anlamak"tır. Doğru yanıt "B" şıkkıdır.
3.Soru
Osmanlı Türkçesiyle yazılmış olan yukarıdaki yazının günümüz Türkçesine çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?
Oturasın diye aldım |
Gelirsin diye bekledim |
Yersiniz diye pişirmiştim |
Görmeyesiniz diye sakladım |
Beklersiniz diye düşünmüştüm |
Görmeyesiniz diye sakladım
4.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi kalınlık-incelik uyumuna örnek oluşturur niteliktedir?
pehlivan |
otomobil |
ziyafet |
kurnazlık |
pazartesi |
Kalınlık-İncelik Uyumu İki şekilde olur:
1. Türkçe kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü varsa, sonraki hecelerin ünlüleri de kalın olur: oturmak, karanlık
2. Türkçe kelimenin ilk hecesinde ince ünlü varsa, ondan sonraki hecelerin ünlüleri de ince olur: gönüllü, kirletmek
5.Soru
ن (nun) harfinin sonda yazılışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?
ک |
ن |
ك |
غ |
ل |
ن (nun) harfinin sonda yazılışı ن şeklindedir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde "bilerek" anlamına gelen bir zarf vardır?
بر وجه تعجیل |
نه كونه |
یاولاق |
بالالتزام |
عقیبنده |
بالالتزام bi’l- iltizâm (bilerek). Doğru yanıt D'dir.
7.Soru
I. Hecelerin çift ünsüzle başlamaması
II. Hecelerin çift ünsüzle bitmemesi
III. hecelerin sonundaki çift ünsüzün aynı cins olmaması
Türkçe'nin hece yapısı düşünüldüğünde yukarıda bahsi geçen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Türkçe hece yapıları incelendiğinde iki husus dikkati çekecektir: Bunlardan birincisi, Türkçe hecelerin çift ünsüzle başlamaması, diğeri, hece sonunda iki ünsüzün aynı cins olmamasıdır. Bu hususiyetler Türkçe ve yabancı kelimeleri birbirinden ayırmamıza da yardımcı olur. Türkçe hecelerde kurucu ses olarak bir ünlü mutlaka bulunur. Bu kurucu ünlü kendisinden önce gelen ünsüzü ve kendisinden sonra gelen tek ya da düzenli iki ünsüzü yanına çeker, böylece hece oluşur.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir ünlem değildir?
حيف |
شابا ش |
آ فرين |
دستور |
بلكى |
E seçeneğindeki بلكى belki sözcüğü bir ünlem değil edattır.
Doğru yanıt E'dir.
9.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Türkçe kökenli bir kelimedir?
dakika |
baht |
arslan |
kitap |
sahip |
“dakika”, “kitap” ve “sahip” kelimeleri Türkçe ünlü uyumlarına aykırıdır. “baht” kelimesinin sonunda –ht ünsüz dizilişi ise Türkçenin hece oluşturma yapısına aykırıdır. “arslan” kelimesi Türkçe kökenlidir. Doğru cevap C’dir.
10.Soru
Osmanlı Türkçesinde تات - تاج - قات gibi sözcük sonundaki ünsüzlerin sakin okunmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Şedde |
Tenvin |
Esre |
Ötre |
Cezm |
Osmanlı Türkçesinde kelime sonundaki ünsüzler sakin (cezm) okunur.
11.Soru
Hangisi bir duygu bildirir?
نته كم |
چونكم |
ايواه |
ايچون |
لكن |
Ünlem edatları her türlü duyguyu, heyecanı (sevinç, keder, ıstırap, teselli, nefret, korku, hayıflanma, coşku, üzüntü vb.), düşünceyi anlatan veya yansımaları, seslenmeleri; onay, red, sorma ve gösterme gibi anlatım biçimlerini ifade eden edatlardır. Bu itibarla şıklardan bir tek ايواه "eyvah" sözcüğü duygu yansıtan bir edat olabilir. Doğru yanıt "C" şıkkıdır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde vasıta hali eki vardır?
سوزه |
سودی |
کتابله |
کوشکك |
دیوانده |
A) سوزه (söze) yaklaşma hal eki
B) سودی (südü) yapma/yükleme hal eki
C) کتابله (kitapla) vasıta hali eki
D) کوشکك (köşkün) ilgi eki
E) دیوانده (divanda) bulunma hal eki
13.Soru
Aşağıdaki fiillerden hangisi öğrenilen geçmiş zaman II. tekil şahıs ile çekimlenmiştir?
يورومشل |
طورمامشلر |
قیرمشز |
قیرمشسک |
یورومشم |
Seçeneklerdeki kelimelerin okunuşları ve aldıkları ekler şöyledir: يورومشل yürümüşler öğrenilen geçmiş zaman+ III. çoğul şahıs, طورمامشلر durmamışlar öğrenilen geçmiş zaman + III. çoğul şahıs, قیرمشز kırmışız öğrenilen geçmiş zaman + I. çoğul şahıs, یورومشم yürümüşüm öğrenilen geçmiş zaman + I. tekil şahıs. قیرمشسک kırmışsın öğrenilen geçmiş zaman + II. tekil şahıs eki. Doğru cevap D’dir.
14.Soru
Aşağıdaki bağlama edatlarının hangisi doğrudur?
اوتورى -- ötürü |
شايد -- ancak |
غريى --içün |
ينه -- bile |
لكن keza |
شايد şayet
غريى gayrı
ينه yine
لكن lakin Doğru cevap A.
15.Soru
Emir kipinin olumsuzluk ekini almış aşağıdaki ffillerden hangisi aynı zamanda şiir türü anlamında bir isimdir?
چيقمه |
كچمه |
دوشمه |
قوشمه |
ياپمه |
"قوشمه-koşma" koşma eylemini bitir anlamında olumsuzluk emir kipi almıştır. Aynı zamanda Türk edebiyatında bir şiir türüdür. Doğru cevap D'dir.
16.Soru
Osmanlı Türkçesinde çokluk/-lar, -ler eki tek şekillidir, ünlüsü yazılmaz, ses uyumuna göre okunur.
Aşağıdakilerden hangisi bu ekin yazılışını gösterir?
|
|
|
|
|
Osmanlı Türkçesinde çokluk/-lar, -ler eki şeklinde yazılır. Tek şekillidir, ünlüsü yazılmaz, ses uyumuna göre okunur. Doğru yanıt A'dır.
17.Soru
ب harfi üzerinde gösterilen hangi işaret harfi ünsüz okutur?
بَ |
بْ |
بُ |
بِ |
بٌ |
Harfin üzerine konularak onu ünsüz (sakin) okutan işaret cezm'dir. Doğru yanıt "B" şıkkıdır.
18.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde Farsça kökenli harf bulunmaktadır?
طارق |
پژمرده |
حيات |
بويه |
تاریخ |
ژ je Farçadan Osmanlı Türkçe'sine geçmiştir. Sağınık solgun anlamlarındaki
پژمرده/pejmürde Farsça'dan Türkçe'ye geçmiştir.
Doğru cevap B'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ünlemlere örnektir ?
ايواه eyvah |
ها ha |
ينه yine |
بلكى belki |
هم hem |
و
افسوس – efsûs (ne yazık, eyvah, heyhât!)
ای – ey, iy
eyvah – ايواه
دستور – destûr (çekil, yol ver)
دريغ – dirîğ, دريغا – diriğâ (ne yazık)
حيف – hayf (ne yazık!)
حيفا – hayfâ ( vah, yazık)
heyhât – هيها ت ,hey – هى
زهى – zihi (ne güzel, ne hoş)
زهنار, زينهار – zinhâr (sakın, dikkat)
ش شابا – şâbâş (aferîn, bravo)
يا – yâ : Fuzûlîyâ (ey Fuzûlî)
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görülen geçmiş zaman eklerindendir?
|
|
|
|
|
gelecek zaman eki (1. teklik), görülen geçmiş zaman eki (2. teklik),
öğrenilen geçmiş zaman eki (3. teklik), geniş zaman eki ve şimdiki zaman eki (3.
çokluk) dir. Doğru yanıt B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ