Osmanlı Türkçesi 2 Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinin, ism-i fa^‘il ve ism-i mef ‘u^l şeklindeki sıralaması yanlış olarak verilmiştir?
iktisa^b – müktesib - mükteseb
|
te’essüf – müte’essif – müte’essef
|
istirha^m – müsterhim - müsterhem
|
iştira^k – müşterik - müşterek
|
in‘ida^m – mün‘adim – mün‘adem
|
2.Soru
Hangi seçenekte harf-i tariften sonra hurûf-ı şemsiyye vardır?
الوداع |
اليوم |
الملك |
الشمس |
الوتان |
Arapça’da kelimelerin başına “el” eki getirildiğinde bu ekteki lam bazen okunur, bazen okunmadan atlanır. Bu durum el takısı getirilen kelimelerin ilk harflerine göre değişir.
Bazı harfler lam harfini okutmadan kendisine çeker, kendisine benzeştirir. Bunlara güneş harfleri yani hurûf-ı şemsiyye denir.
الشمس kelimesi el-şems değil eş-şems okunur.
3.Soru
Metinde altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir?
çok sakin kimse |
bir yerde devamlı oturanlar |
misafir |
sekte |
seçkin |
Metinde altı çizilerek işaretlenen سكنه sekene kelimesi “Sâkin olanlar, oturanlar. Bir yerde devamlı oturanlar.” anlamındadır.
4.Soru
Metnin doğru okunuşu hangisidir?
ve tesadîk ile yıllar lakin mûmya ileyh kapudan kolomb keşt etdiği |
ve tasdîk eylediler lakin mûmyî aleyh kapudan kolomb keşt etdiği |
ve tasdîk eylediler lakin mûmâ-ileyh kapudan kolomb keşt etdiği |
vettasadîk ildiler lakin mumî eline kapudan kolomb keşf ettiği |
ve tasdîk ile eylerken muhî-ileyh kapudan kolomb keşf ettiği |
Metnin doğru okunuşu C seçeneğinde verildiği gibi “ve tasdîk eylediler lakin mûmâ-ileyh kapudan kolomb keşt etdiği” şeklindedir.
5.Soru
Arapçadaki “الشمس” kelimesinin doğru okunuşu nedir?
El-yevm |
El-şems |
Eş-şems |
El-vatan |
El-mülk |
Arapçada kelimelerin basına “el” eki getirildiğinde bu ekteki lam bazen okunur, bazen okunmadan atlanır. Bu durum el takısı getirilen kelimelerin ilk harflerine göre değişir. Bazı harfler lam harfini okutmadan kendisine çeker, kendisine benzeştirir. Bunlara güneş harfleri yani hurûf-ı şemsiyye denir. “الشمس” kelimesinin ise doğru okunuşu el-şems değil, eş-şems’dir.
6.Soru
Hangisi “Büyük Okyanus” anlamına gelmektedir?
اعظم محيط |
مسلح |
مشاراليه |
منبت |
معتدل
|
A seçeneğindeki “muhit-i a‘zam” “Büyük Okyanus” demektir.
7.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi İnfi´âl Bâbı’nın İsm-i Fâ´il’i olup bir şeye mahsus olan anlamını ifade etmektedir?
Münkalib |
Müncezib |
Münfasıl |
Münhasır |
İncizâb |
Seçeneklerde verilenlerin hepsi İnfi´âl Bâbı’nın İsm-i Fâ´il’idir. A seçeneğinde verilen Münkalib, değişen anlamında kullanılmaktadır. B seçeneğinde adı geçen Müncezib, çekilen demektir. C seçeneğinde verilen Münfasıl, ayrılan anlamında kullanılmaktadır. E seçeneğinde verilen İncizâb da çekilme demektir. D seçeneğinde adı geçen Münhasır ise bir şeye mahsus olan demektir.
8.Soru
Hangisi “açıcı, açan” mânâsına gelir ve birleşik kelimeler yapar?
حاوى |
كوشا |
فك |
جلب |
جزم |
B seçeneğinde verilen كوشا (güşâ) “açıcı, açan” mânâsına gelir ve birleşik kelimeler yapar. Meselâ: Dil-güşa: Gönüle ferahlık veren. Gönül açan.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Sıfat-ı Müşebbehe”nin doğru tanımıdır?
Fiilin belirttiği mananın kendisinde sabit ve sürekli olarak bulunduğunu gösteren, fiilden türemiş sıfatlara verilen isimdir. |
Fiilin ifade ettiği niteliğin bir varlıkta, bir nesnede, öteki varlık veya nesnelere göre daha fazla ya da en fazla bulunduğunu ifade eden sıfatlara denir. |
Bir kişinin yaptığı işi çokça veya sürekli yaptığını belirten sıfatlardır. |
Aitlik, mensupluk anlamı veren sıfatlara denir. |
Türedikleri fiilin gerçekleştiği yeri bildiren kelimelerdir. |
B seçeneğinde İsm-i Tafdîl’in, C seçeneğinde Mübâlağa-i Fâ‘il’in, D seçeneğinde İsm-i Mensûb’un, E seçeneğinde de İsm-i Mekân’ın tanımı yapılmıştır.
10.Soru
Hangisi çoğul değildir?
عجايبات |
آلات |
ادوات |
افعال |
عظيم |
A seçeneğindeki عجايبات “acâyibât” kelimesi “acâib şeyler”, B’deki آلات“âlât” “aletler”, C’deki ادوات “edevât” “aletler, takımlar, parçalar”, D’deki افعال “ef’âl” “fiiller, işler, ameller” anlamlarında çoğul kelimelerdir. Oysa E seçeneğindeki عظيم “azîm” ise “büyük” anlamında tekil kelimedir.
11.Soru
Hangi seçenekte harf-ı tarif bulunmaktadır?
اليوم |
بيدوا |
لامكان |
زيشان |
ادب با |
Gün anlamına gelen يوم yevm kelimesinin başına harf-i tarif (ال) getirilirse اليوم el-yevm olur ki üzerinde konuşulan gün için kullanılır.
12.Soru
İsm-i Tasgîr’in Arapçada kaç vezni mevcuttur?
2 |
3 |
4 |
6 |
7 |
İsmin küçüklük hâlini bildiren küçültme isimlerine İsm-i Tasgîr adı verilir. Türkçede –cık, -cik; -cağız, -ceğiz gibi eklerle yapılır. Arapçada ise bu iş için fu‘ayl, fu‘ay‘il ve fu‘ay‘îl olmak üzere 3 adet vezin mevcuttur.
13.Soru
Hangi seçenekte Arapça bir sıfat tamlaması vardır?
المعظمه دول |
تزكرةالشعرا |
فخرالنسا |
الامرا امير |
دارالسعاده |
Seçeneklerden yalnızca A’de bulunan “düvelü’l-mu‘azzama” (büyük devletler) bir sıfat tamlamasıdır. Diğerleri sırasıyla A’da tezkiretü’ş-şu‘arâ (şairler tezkiresi), C’de “fahrü’n-nisâ” (kadınların övüncü), D’de “emirü’l-ümerâ” (emirlerin emîri) ve E’de “dârü’s-sa‘âde” (mutluluk evi) birer isim tamlamasıdır.
14.Soru
“Sıfat-ı müşebbehe” tamlamasının anlamı nedir?
benzeyen sıfat |
benzetilen sıfat |
işaret sıfatı |
belirtme sıfatı |
belgisiz sıfat |
Fiilin belirttiği mananın kendisinde sabit ve sürekli olarak bulunduğunu gösteren, fiilden türemiş sıfatlara sıfat-ı müşebbehe (benzetilen sıfat) denir.
15.Soru
Arapça tamlamalarından biri olan ve okunuşu Düvelü’l-mu‘azzama olan sıfat tamlamasının Türkçe anlamı nedir?
Büyük âlimler |
Büyük sultanlar |
Büyük denizler |
Büyük nehirler |
Büyük devletler |
Arapçada “mu‘azzama” büyük demektir. Düvelü’l-mu‘azzama ise Türkçede büyük devletler anlamını ifade etmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İstif´âl Bâbı olup İsm-i Fâ´il’dir?
Müstefhem |
Fehm |
Hıdmet |
Müstehlik |
Müstahsen |
A, B, C ve E seçeneklerinde verilenler İstif´âl Bâbı olup İsm-i Mef´ûl’dur. D seçeneğinde verilen Müstehlik (tüketici) ise İstif´âl Bâbı olup İsm-i Fâ´il’dir.
17.Soru
Metnin doğru okunuşu hangisidir?
yeni dünyâsına mı işbu müsâfirlerin yüzünden dûçâr olacakları mesâ’b ve belâ yâyı hiss ve tahayyül edememişlerdir. |
yeni dünyâsına mı işbu müsâfirlerinin yüzünden dûçâr olacakları mesâi’b-i belâyâyı hiss ve tahîl edememişlerdir. |
yeni dünyâsına mı işbu müsâfirlerinin yüzünden dûçâr olacakları mesâi’b-belâyâyı hiss ve tahîl edememişlerdir. |
yeni dünyâ sekenesi işbu müsâfirlerinin yüzünden dûçâr olacakları mesâi’b-belâyâyı hiss ve tahîl edememişlerdir. |
yeni dünyâ sekenesi işbu müsâfirlerin yüzünden dûçâr olacakları mesâ’ib ve belâyâyı hiss ve tahayyül edememişlerdir. |
Metnin doğru okunuşu E seçeneğinde olduğu gibi “yeni dünyâ sekenesi işbu müsâfirlerin yüzünden dûçâr olacakları mesâ’ib ve belâyâyı hiss ve tahayyül edememişlerdir.” Şeklindedir.
18.Soru
Arapçada harf-i cer denilen ön edatlardan olan “?” “li”, Türkçede hangi anlam veya anlamlarda kullanılmaktadır?
e/a, de/da ve ile anlamlarında |
den/dan anlamında |
İçin, dolayı ve yüzünden anlamlarında |
Den/dan dolayı anlamında |
Gibi ve sanki anlamlarında |
Harf-i cerlerden biri olan “?” “li”, Türkçede İçin, dolayı ve yüzünden anlamlarında kullanılır.
19.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde İsm-i Tasgîr’in doğru tanımı yer almaktadır?
Türedikleri fiilin gerçekleştiği yeri bildiren kelimelerdir. |
Fiilin gerçekleştiği zamanı gösteren kelimelerdir. |
Fiilin bahsettiği işi yapmaya vasıta olan kelimelere verilen isimdir. |
İsmin küçüklük hâlini bildiren küçültme isimlerine verilen addır. |
Aitlik ve mensupluk anlamı veren sıfatlara denir. |
A seçeneğinde İsm-i Mekân’ın, B seçeneğinde İsm-i Zamân’ın, C seçeneğinde İsm-i Âlet’in, E seçeneğinde İsm-i Mensûb’un tanımı yapılmıştır. İsmin küçüklük hâlini bildiren küçültme isimlerine İsm-i Tasgîr adı verilir. Türkçede –cık, -cik; -cağız, -ceğiz gibi eklerle yapılır.
20.Soru
Hangi seçenekteki kelimede ism-i mensûb için sonu zâid (ه) harfi ile biten kelimelerde bu harf (و) harfine dönüştürüldükten sonra (ى) harfi eklenmiştir?
قمرى |
عنعنوى |
بشرى |
اسكدارى |
استانبولى |
İsm-i mensûb için sonu zâid (ه) harfi ile biten kelimelerde bu harf (و) harfine dönüştürüldükten sonra (ى) harfi eklenir. Bu durum yalnızca B seçeneğindeki an’anevî kelimesinde görülmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ