Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Ara 4. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde bulunan aksâm-ı seb’a grupları ve tanımları arasında uyuşmazlık vardır?


Lefîf: Aslî harflerden herhangi ikisi illetli

Nâkıs: Aslî harflerden üçüncüsü illetli

Mehmûz: Aslî harflerden herhangi biri vav

Muzâ’af: Aslî harflerin son ikisi aynı

Misâl: aslî harflerin ilki vav veya ye


2.Soru

“İsm-i fâ’il, ism-i mef’ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlâga-i fâ’il, ism-i tafdîl, ism-i mensûb” cinsinden kelimeler dilbilgisel görevlerine göre hangi grubu dâhildir?


İsim

Sıfat

Zarf

Edat

Fiil


3.Soru

Aşağıdakilerin hangisinde masdar, ism-i fâ’il ve ism-i mef’ûl denkliği yanlıştır?


if’âl = müf’il = müf’al
tef’îl = müfa’’il = müfa’’al
tefa’’ul = mütefa’’il = mütefa’’al
infi’âl = münfa’il = münfa’al
istif’âl = müstef’il = müstef’al

4.Soru

Mec’ûl masdarlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?


Bazı isim ve sıfatların sonuna –iyyet eki getirilerek yapılır.
Mec’ûl masdarların başında daima zâid "mim" harfi bulunur.
Türkçede +lık, +lik ekiyle karşılanan kelimeler türetir.
Arapçada masdarlara -iyyet eki getirilmez.
- iyyet eki Osmanlı Türkçesinde masdarlarada getirilmiştir.

5.Soru

Aşağıdakilerden hangisi ef'âl vezniyle cem' olmuştur?


Muallimin

İnkâr

Etfâl

İhrâc

İdhâl


6.Soru

Aşağıdaki kelimelerin hangisinde mim harfi zâiddir?


Zulm
Hilm
Mevt
Mesken
Temâyül

7.Soru

"Mezîdünfih masdarların üretildiği kalıplar belli, değiştirilemez anlamlar üretirler. Her fiil her kalıba getirilip yeni bir kelime üretilemez. Fiilin geçişli veya geçişsiz oluşu önemlidir. Buna göre kalıplar etken-edilgen-dönüşlü-işteş çatılarda belli anlamları üretirler. Bu özellikleri dolayısıyla geçişlilik/geçişsizlik (yani fiilin nesne alıp almaması) açısından uygun olmak şartıyla bir fiil belli bir kalıba uygulandığında belli bir anlam üretilmiş olur. Nasıl Türkçede +çı eki meslek ismi yapıyorsa ve biz bir kelime kökünden meslek ifade eden bir kelime yapmak istediğimizde bu eke başvuruyorsak Arapçanın mezîdünfih masdarları da benzer şekilde “önceden belirlenmiş” anlamları üretirler. Bu yüzden bunlara ... da denir."

Yukarıdaki açıklama dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisi noktalı yere geldiğinde cümlenin anlamı tamamlanmış olur?


Semâî masdarlar

Mec'ûl masdarlar

Mimli masdarlar

Kıyâsî masdarlar

Mücerred masdarlar


8.Soru

"Bu vezinde baştaki te “ت “ile ortadaki ye “ى “harfleri eklemedir. Sülâsî masdarlardan geçişli, yani nesne alan masdarlar kurar."

Metinde tanımı verilen bâb aşağıdakilerden hangisidir?


Tef'îl تفعيل Bâbı

tefâ'ul تفاعل

müfâ'alet مفاعلة

infi'âl انفعال

ifti'âl افتعال


9.Soru

Hangi kelimede işteşlik bulunmaktadır?



10.Soru

sâmi'în kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?


Dinleyiciler

Okuyucular

Oruçlular

Sabırlılar

İnananlar


11.Soru

Kıyasî (mezîdünfîh) masdarların mücerred masdarlardan temel farkı, aşağıdakilerden hangisidir?


Üç harfli fiil köküne belli zâid harfler eklenerek geçişli, dönüşlü veya işteş çatılarda yeni kelimeler türetirler.
Osmanlı Türkçesinde mücerred masdarlara göre daha sık kullanılırlar.
Kelimelerde şekil değişikliği olmadan farklı anlamlarda yeni kelimeler türetirler.
Mücerred masdarların anlamlarını kestirebilmek mümkün olduğu halde, kıyasî masdarların anlamlarını ancak sözlük yardımıyla bilebiliriz.
Mücerred masdarları Türkçe –ma/-me ekli fiillerle karşılayabildiğimiz halde, kıyasî masdarları –mak/mak ekli fiillerle karşılayabiliriz.

12.Soru

Teslim edilen şeyi alıp kabul eden, vergi tahsildarı, voyvoda anlamlarındaki Tefa''ul Bâbının İsm-i Fâ'ili olan fiil aşağıdakilerden hangisidir?


متصرف-Mutasarrıf

ملتزم-Mültezim

متفكر-Mütefekkir

متسلم-Mütesellim

متيقظ-Müteyakkız


13.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Arapça kaidelere göre bakıldığında birden fazla nesne, kavram ya da kişiyi karşılamaktadır?


Sâyebân

Zâviyetân

Hirâsân

Cülcülân

Küfrân


14.Soru

Aşağıda verilen Arapça kelime yapımı kurallarından hangisi/hangileri doğrudur?

I. Arapçada kelimeler ön ve son eklerle değil, bükünlenme yoluyla yapılır.

II. Arapçada bir kelime kökü en az üç harften oluşur.

III. Kelimelere ilâve edilen harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir.


Yalnız I

Yalnız II

Yalnız III

I ve III

I, II ve III


15.Soru

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde tefâ’ul bâbının ism-i fâ’ili ve ism-i mef’ûlü olan ve “rastlayan / rastlanan” anlamlarına gelen kelimeler bir arada verilmiştir?


Müteşâ’ir / Müteşâ’er

Mütecâviz / Mütecâvez

Mütesâdif / Mütesâdef

Mütemâyil / Mütemâyel

Mütedâvil / Mütedâvel


16.Soru

Türkçede +cık/+cik,+cığaz/+ciğez ekleriyle küçültme adları oluşturulur.Kadıncağız,kedicik gibi kelimeler buna örnek oluşturur.

   Verilen açıklamaya dayanarak Arapçada bu kategorideki isimlere ne ad verilir?


İsm-i fâ'il

İsm-i mef'ûl

İsm-i tasgîr

İsm-i mekân

İsm-i mensûb


17.Soru

Arapçanın dilbilgisinde fiilin görülen geçmiş zaman …………. şahsındaki şekli fiilin en yalın hâlidir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?


1. teklik

1. çokluk

2. teklik

3. teklik

3. çokluk


18.Soru

"Arapçada masdarlar, türedikleri fiilerin teklik 3. şahıstaki çekimlerinde zâid
harf bulunup bulunmamasına göre iki gruba ayrılır. Birinci gruptaki zâid harfi barındırmayan fiillerden türetilen masdarlara ... adı verilir."

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlamlı bir cümle elde edilmiş olur?


Mezîdünfih masdarlar

Mücerred masdarlar

Semâî masdarlar

Kıyâsî masdarlar

Mec'ûl masdarlar


19.Soru

"Dil bilgisi görevleri ve yapı bakımından, kelime köklerinin başında, içinde veya sonunda türlü değişikliklerin olması"na ne ad verilir?


İsm-i camid

İsm-i müştak

Bükün

Morfoloji

İsm-i fail


20.Soru

Aslî harflerinden ilki vav veya ye olan kelimelere verilen isim aşağıdakilerden hangisidir?


Misâl

Ecvef

Nâkıs

Sâlim

Lefîf