Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Arapça kelimeler, bazı istisnalar dışında en az üç harften oluşur. Yeni kelimeler yapılırken bu harflere bazı harfler eklenir. Bunlara zâid harfler denir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi, zâid harflerden biri değildir?
elif
|
be
|
te
|
mim
|
nun
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ism-i mef'ül vezninde değildir?
|
|
|
|
|
3.Soru
Arapçada isimlere dair verilenlerden hangisi doğrudur?
İsm-i fa'il, fiilde belirtilen hareketi, oluş ve kılışı yapanı ifade eden kelime türleridir. |
İsm-i mef'ul, sıfatlarda derece açısından daha üstünlüğü gösteren bir kelime kategorisidir. |
İsm-i tasgir, fiilde belirtilen hareket, oluş, ve kılışa maruz kalanı, etkileneni ifade eden kelime türleridir. |
İsm-i tafdil, isimlerde küçültme kategorisidir. Türkçedeki +cık/+cik, +cığaz/+ciğez ekleriyle yapılan kelimeler bunun örnekleridir. |
İsm-i mensub, esas olarak fiilde belirtilen hareket, oluş veya kılışın özne tarafından çok fazla yapıldığını gösterir. |
İsm-i fâ'il, fiilde belirtilen hareketi, oluş veya kılışı yapanı ifade eden kelime türlerine verilen isimdir.
İsm-i mef'ûl, fiilde belirtilen hareket, oluş ve kılışa maruz kalanı, etkileneni ifade eden kelime türlerine verilen isimdir.
İsm-i tafdîl, sıfatlarda derece açısından daha üstünlüğü gösteren bir kelime kategorisidir.
İsm-i tasgîr, isimlerde küçültme kategorisidir. Türkçedeki +cık/+cik,+cığaz/+ciğez ekleriyle yapılan kuzucuk, kızcığaz, lokmacık gibi kelimeler de ism-i tasgîr kategorisinin örnekleri olarak düşünülebilir.
İsm-i mekân, fiilde belirtilen hareket, kılış veya oluşun gerçekleştiği yeri ifade eden kelime kategorilerine verilen isimdir.
Mübalağa-i fâ'il, esas olarak fiilde belirtilen hareket, oluş veya kılışın özne tarafından çok fazla, aşırı derecede yapıldığını ifade eder.
Doğru yanıt A'dır.
4.Soru
Aşağıdakilerin hangisi “امر” kelimesinin veznidir?
fi‘l |
fa‘l |
fu‘l |
fa‘al |
fa‘let |
امر emr kelimesi fa'l veznindedir.
5.Soru
“İrşad” kelimesinin if'âl bâbından ism-i mef'ûlü aşağıdakilerden hangisidir?
Mürşid |
Rüşd |
Reşad |
Reşîd |
Müreşşid |
“İrşad” kelimesinin if'âl bâbından ism-i mef'ûlü “Mürşid”dir. Doğru cevap A’dır.
6.Soru
Aşağıda verilen sözcüklerden hangisi isimdir?
ism-i tasgîr |
ism-i fâ’il |
ism-i mef'ûl |
ism-i mensûb |
mübalağa-i fâ’il |
A seçeneğinde verilen ism-i tasgîr isimken, diğer seçeneklerde verilenler sıfattır. Doğru yanıt A'dır.
7.Soru
Arapçada işitip öğrenmeye dayalı, kuralsız, düzensiz masdarlara ne ad verilir?
semâî |
şuhûdî |
tarîhî |
fiilî |
kıyâsî |
Arapçada mücerred masdarlar semâî (işitip öğrenmeye dayalı, kuralsız, düzensiz), mezîdünfih masdarlar ise kıyâsîdir (kurallı, düzenli).
8.Soru
I. اكرام ikrâm → مكرم mükrim “ikram eden, ikram edici”
II. اسالم islâm → مسلم müslim “İslâm olan, müslüman”
III. اثبات isbât → مثبت müsbet “ispat olunmuş”
IV. اسراف isrâf → مسرف müsrif “israf eden, israf edici”
V. اخبار ihbâr → خمرب muhbir “haber veren, haber verici”
Yukarıdakilerden hangileri if'âl bâbının ism-i fâ'ili'ne örnek olarak verilmektedir?
I - II |
III - IV |
I - IV - V |
I - II - IV - V |
I - II - III - IV - V |
İf'âl bâbının ism-i fâ'ili müf'il vezninde gelir:
اكرام ikrâm → مكرم mükrim “ikram eden, ikram edici”
اسالم islâm → مسلم müslim “İslâm olan, müslüman”
اسراف isrâf → مسرف müsrif “israf eden, israf edici”
اخبار ihbâr → خمرب muhbir “haber veren, haber verici”
III. seçenekte اثبات isbât → مثبت müsbet “ispat olunmuş” if'âl bâbının ism-i mef'ûlü'ne örnektir.
9.Soru
Aslî harflerinden biri elif, vav, ye, hemze olmayan veya içinde aynı cinsten iki harf bulunmayan kelimelere aksâm-ı sebaya göre ne ad verilir?
Mehmûz |
Misâl |
Nâkıs |
Sâlim |
Lefif |
Aslî harflerinin niteliklerine göre kelimeler sahih ve mu'tell olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Sahih kelimeler sâlim, mehmûz, muzâ’af olmak üzere üç; Mu’tell kelimeler ise misâl, ecvef, nâkıs ve lefif olmak üzere dört kısımdır. Toplamda yedi olan bu kısımlara “Aksâm-ı Seb’a” denir. İçerisinde elif, vav, ye veya hemzeden birini içermeyen veya aynı cins harften birden fazla barındırmayan kelimeler sahih grubundan sâlim kısmına aittirler.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “cehl” kelimesinin Tef'îl Bâbında kurulan masdarıdır?
Câhil |
Tecâhül |
Techîl |
Cühelâ |
Cehil |
“Cehl” kelimesinin Tef'îl Bâbında kurulan masdarı “Techîl”dir. Doğru cevap C’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi جوامع kelimesinin masdarıdır?
Cem‘ |
Câmi‘ |
Cem‘iyyet |
Cema‘at |
Mecmu‘a |
جوامع cevâmi' câmiler anlamında gelen fevâ'il vezninde bir kelimedir. Bu kelimenin masdarı cem‘dir.
12.Soru
Hangisi ecvef kelimedir?
|
|
|
|
|
Aslî ikinci harfi vav veya ye olan kelimelere ecvef denir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tesniye yapısında bir kelimedir?
zâviyetân |
kusûr |
mü’minîn |
me’mûrûn |
ma'lûmât |
zâviyetân: iki açı
14.Soru
"كرم" fiilinin mezîdünfih masdar olabilmesi için gereken zâid harfi aşağıdakilerden hangisidir?
Vav |
Ayın |
Lamelif |
Sad |
Elif |
"كرم" fiili “ا “zâid, yani ekleme harfiyle → اكرام ikrâm “ağırlama” şeklinde mezîdünfih masdar olur. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
"İki harfli edatlar ve birkaç kelime dışında Arapçada bir kelime kökü en az üç harften oluşur. Bunlara aslî harfler denilir. Yeni kelime yapılırken bu aslî harflerin başına, ortasına veya sonuna bir veya daha fazla harf ilâve edilir. Bu ilâve harflere ... denilir."
Yukarıda boş bırakılan yere gelmesi gereken sözcük aşağıdakilerden hangisidir?
Müştak |
Zâid |
Câmid |
Tasgîr |
Tafdîl |
İki harfli edatlar ve birkaç kelime dışında Arapçada bir kelime kökü en az üç harften oluşur. Bunlara aslî harfler denilir. Yeni kelime yapılırken bu aslî harflerin başına, ortasına veya sonuna bir veya daha fazla harf ilâve edilir. Bu ilâve harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir.
Bu bilgiler ışığında doğru cevap B şıkkıdır.
16.Soru
"Yalın masdarların kalıpları, belli bir anlam üretmezler; fiilden türetilen bir ismin niçin bu vezinden türetildiğinin belli bir kuralı yoktur. Toplumca o kelime üzerinde uzlaşılmıştır ve bu kelimeler dilin kullanımıyla edinilir, öğrenilir. Bu yüzden bu gruba giren masdarlara ... denir."
Yukarıdaki açıklamada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlamlı bir cümle oluşturur?
Semâî masdarlar |
Mücerred masdarlar |
Kıyâsî masdarlar |
Mezîdünfih masdarlar |
Mec'ûl masdarlar |
Mücerred (yalın) masdarların kalıpları, belli bir anlam üretmezler; fiilden türetilen bir ismin niçin bu vezinden türetildiğinin belli bir kuralı yoktur. Toplumca o kelime üzerinde uzlaşılmıştır ve bu kelimeler dilin kullanımıyla edinilir, öğrenilir. Bu yüzden bu gruba giren masdarlara semâî masdarlar (yani işitip öğrenmeye dayalı masdarlar) da denir.
Bu bilgi doğrultusunda doğru cevap A şıkkıdır.
17.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde kıyasî masdarlardan olmayan kelime vardır?
imkân, teskîn, mücâdele, şikâyet, terbiye
|
ta’zîm, tekebbür, istikbâl, mükâleme, idhâl
|
teşekkür, telezzüz, temsîl, tahmîn, ihmirâr
|
isvidâd, iftihâr, izdivâc, istimlâk, ikmâl
|
tekmîl, icbâr, muharebe, inkisâr, tekâmül
|
18.Soru
Arapçada “kelime” ile ilgili aşağıdakiifadelerden hangisi yanlıştır?
Arapçada yeni kelimeler, köklerin başına,ortasına veya sonuna zâid harflereklenmesiyle yapılır.
|
Arapçada kelimeler kabaca iki gruba ayrılır.
|
Arapçada kelimeler bükünlenme yoluylatüretilir.
|
Arapçada kelime kökünün başına ve sonunaekler getirilerek yeni kelime türetilir.
|
Arapçada, birkaç kelime dışında, kelimeleren az üç harften oluşur.
|
19.Soru
Arapçada yeni kelime yapılırken aslî harflerin başına, ortasına veya sonuna ilave edilen bir veya daha fazla harfe ne ad verilir?
zâid harfler |
şemsî harfler |
kamerî harfler |
harf-i tarif |
harf-i cer |
İki harfli edatlar ve birkaç kelime dışında Arapçada bir kelime kökü en az üç harften oluşur. Bunlara aslî harfler denilir. Yeni kelime yapılırken bu aslî harflerin başına, ortasına veya sonuna bir veya daha fazla harf ilâve edilir. Bu ilâve harflere zâid harfler (=ekleme harfler) denilir.
20.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi sülâsî mücerred masdar kalıplarından “fa’âlet” ile türetilmiştir?
Rehâvet |
Ziyâret |
Husûmet |
Rutûbet |
Hitâbet |
"Ziyâret" ve "Hitâbet" kelimeleri fi’âlet; "Husûmet" ve "Rutûbet" şıklarındaki kelimeler ise fu’ûlet kalıbıyla türemiştir. Yalnızca "rehâvet" kelimesi fa’âlet kalıbıyla türemiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ