Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mimli masdardır?
maksad |
mahcûbiyyet |
mekteb |
mehmûz |
maraz |
Mimli masdarların 4 vezni vardır. Bunlar “mef‘il, mef‘ilet, mef‘al, mef‘alet”tir. Maksad kelimesi mef‘al veznindedir. Bu vezinlerin çoğu ileride göreceğimiz ism-i mekân, ism-i zaman ve ism-i âlet kategorilerinin vezinleriyle aynıdır. Aralarındaki farkı ancak cümle içindeki anlamlarından ayırt edebiliriz.
2.Soru
"Aslî harflerinden biri hemze olan kelimelere ... denir. Hemze birinci, ikinci veya üçüncü aslî harf olabilir."
Yukarıdaki cümlede yer alan boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelirse anlamlı bir bütün oluşturur?
Sâlim |
Mehmûz |
Ecvef |
Misâl |
Nâkıs |
Aslî harflerinden biri hemze olan kelimelere mehmûz denir. Hemze birinci, ikinci veya üçüncü aslî harf olabilir.
Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.
3.Soru
أمور me’mûr = مأمورين me’mûrîn ~ مأمورون me’mûrûn
Yukarıda verilen kelime grubu Arapçada hangi çokluk grubuna girer?
Sâlim Çokluklar |
Mükesser Çokluklar |
Çokluk |
Fa'ale Çokluk |
Müzekker çokluk |
Sâlim çokluğu teşkil eden eklerden +în ve +ûn ekleri eril (müzekker) çokluk
yapar.
ن mü’min = مؤمنين mü’min+în ~ مؤمنون mü’min+ûn “müminler”; buna örnektir. Bu yüzden doğru cevap E'dir.
4.Soru
Aşağıdaki kelime gruplarından hangisi sıfattır?
Mübâlağa-i Fâ’il
|
İsm-i Zamân
|
İsm-i Mekân
|
Masdar
|
İsm-i Tasgîr
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mimli Masdarların vezinlerinden değildir?
Müfâ'ale |
Mef'il |
Mef'ilet |
Mef'al |
Mef'alet |
"Müfâ'ale" vezni sülasi mezid fiillerdendir ve mimli masdar değildir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilen mücerred masdar/ism-i fâ’il/ism-i mef’ûl eşleşmesi yanlıştır?
Talebe/Tâlib/Matlûb |
Alime/Âlim/Ma’lûm |
Ketebe/Kâtib/Mektûb |
Amele/Âmil/Ma’mûl |
Katele/Kâtil/Maktel |
Masdarların ism-i fâ’il hali fâ2il kalıbıyla çekimlenmiş halidir. Bu doğrultuda tâlib, âlim, kâtib, âmil ve kâtil doğru çekimlenmiş ism-i fâ’illerdir. İsm-i mef’ûl ise mef’ûl kalıbıyla çekimlenmiş masdarlardır. Matlûb, ma’lûm, mektûb ve ma’mûl mef’ûl kalıbıyla doğru bir şekilde çekimlenmiştir. Ancak maktel bu kalıba uymak doğrusunun maktul olması gerekmektedir.
7.Soru
Hangisi اكرام ikrâm kelimesinin ism-i mef'ûlüdür?
mükerrem |
ekrem |
mükrem |
ikrâmîn |
kârim |
İf'âl bâbının ism-i mef’ûlü مُفعَل müf'al vezninde gelir. Dolayısıyla اكرام ikrâm kelimesinin ism-i mef’ulü de مكرم mükrem “ikram olunmuş edici” olur.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi cem’-i mükesser kalıplarından biri ile çoğul hale getirilmiş bir sözcük değildir?
Eşkâl |
Süfün |
Kibâr |
Akâ’id |
Vukû’ât |
Başlıca cem’-i mükesser kalıpları: Ef’âl, fu’ûl, fu’ul, fu’al, fi’al, fi’âl, fu’’âl, fa’ale, fu’alâ, fe’â’il, fevâ’il, fevâ’îl, efâ’il, efâ’îl, ef’ilâ, ef’ile, mefâ’il, mefâ’îl, tefâ’îl, ef’ul vb. A şıkkındaki eşkâl ef’âl vezninde, B şıkkındaki süfün fu’ul vezninde, C şıkkındaki kibâr fi’âl vezninde, D şıkkındaki akâ’id fe’â’il vezninde çoğul isimlerdir. E şıkkındaki vukû’ât ise cem’-i sâlim-i müennes olan +at ekiyle türetilmiştir.
9.Soru
Aşağıdakilerde hangisi mef 'alet مفعلة veznindedir?
مسئله |
مطلب |
مقصد |
مولد |
معرفت |
mes'ele: mef'alet
10.Soru
Aşağıda "zaid harfler" ile alakalı olarak verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Hemze sadece kelime başında zâid olur. |
Sin ist-, müst- ses grubuyla başlayan kelimelerde zâid olur. |
Vav harfi genellikle kelime içinde uzun u sesini karşıladığında zâid olur. |
Elif kelime başında, ortasında ve sonunda zâid olur. |
Ye harfi kelime içinde uzun i sesini karşıladığında zâid olur. |
2. Elif ( ا ( kelime içinde uzun a (â) sesini karşılamak için kullanılır: ماهر mâhir,
muhâbir خمابر
3. Te (ت (kelime başında, ortasında ve sonunda zâid olarak bulunabilir: تشکيل
teşkîl, انتظار intizâr, شکايت şikâyet
11.Soru
اخبار ihbâr → مخبر muhbir “haber veren, haber verici”
Verilen örnek hangi bâbda görülebilir?
İf'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili |
İf'âl Bâbının İsm-i Mef'ûlü |
Müfâ'alet Bâbının İsm-i Fâ'ili |
Müfâ'alet Bâbının İsm-i Mef'ûlü |
İf'ilâl Bâbının İsm-i Fâ'ili |
İf'âl Bâbının İsm-i Fâ'ili
İf'âl bâbının ism-i fâ'ili مُفعِل müf'il vezninde gelir:
اكرام ikrâm → مكرم mükrim “ikram eden, ikram edici”
اسلام islâm → مسلم müslim “İslâm olan, müslüman”
اسراف isrâf → مسرف müsrif “israf eden, israf edici”
اخبار ihbâr → مخبر muhbir “haber veren, haber verici”
Doğru yanıt A'dır.
12.Soru
Aşağıda verilen sülasi mücerred masdarlarından hangisi tef'al veznindedir?
|
|
|
|
|
13.Soru
“Türemiş isim” anlamına gelen terim aşağıdakilerden hangisidir?
İsm-i Câmid
|
İsm-i Fâ’il
|
İsm-i Mef’ûl
|
İsm-i Müştak
|
İsm-i Tafdîl
|
14.Soru
Aşağıdaki türlerden hangisi sıfattır?
İsm-i mekân
|
İsm-i âlet
|
Masdar
|
İsm-i mensûb
|
Harf-i cer
|
15.Soru
“Temâyül” kelimesinin Tefâ'ul bâbından ism-i fâili aşağıdakilerden hangisidir?
Meyl |
Mümeyyez |
Meyyel |
Mütemâyil |
Emeyyel |
“Temâyül” kelimesinin Tefâ'ul bâbından ism-i fâili “Mütemâyil”dir. Doğru cevap D’dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arapça gramerine göre mezîdünfih masdarlardandır?
Ketebe |
Fetaha |
‘Alime |
Ahsene |
Nasara |
Arapçada masdarlar, türedikleri fiillerin teklik 3. şahıstaki çekimlerinde zâid harf bulunup bulunmamasına göre iki gruba ayrılır. Zâid harf içermeyen fiillerden türetilen masdarlara mücerred masdarlar (yalın masdarlar), zâid harf barındıran fiillerden türetilen masdarlara mezîdünfih masdarlar (artırılmış, harf ilâve edilmiş masdarlar) adı verilir. "Ketebe", "Fetaha"," ‘Alime" ve "Nasara" kelimelerinin köklerinde herhangi bir zâid harf yoktur. Ancak "Ahsene" sözcüğünde zaid harflerden hemze vardır. Bu nedenle de mezîdünfih masdardır.
17.Soru
Arapça kelimeler aslî harflerinin niteliğine göre kaç gruba ayrılır?
3 |
5 |
7 |
12 |
15 |
Arapça kelimeler aslî harflerinin niteliğine göre yedi kısma ayrılmış olur ki buna aksâm-ı seb'a (yedi kısım) denir.
18.Soru
Aşağıdaki fiilden türemiş kelime gruplarından hangisi sıfat görevinde kullanılır?
İsm-i Zamân |
İsm-i Tasgîr |
İsm-i Âlet |
İsm-i Mekân |
İsm-i Tafdîl |
İsm-i fâ’il, ism-i mef'ûl, sıfat-ı müşebbehe, mübâlağa-i fâ’il, ism-i tafdîl, ism-i mensûb cinsinden kelimeler sıfat-tırlar. İsm-i câmid grubuna giren bütün kelimeler, mas-darlar, ism-i mekân, ism-i zaman, ism-i âlet, ism-i tasgir cinsinden kelimeler ise isimdirler.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sülâsî mücerred bir kelime değildir?
Hüsn |
Câhil |
Ülfet |
Şirket |
Zuhûr |
Kelimelerden câhil cehl kökünden türetilmiş, “bilmeyen” anlamına sahip bir kelimedir. Diğerleri ise yalın halde bulunan sülâsi mücerred masdarlardır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "ظلم" kelimesinin ism-i fâilidir?
عابد |
ظالم |
عرفان |
جاهل |
مظلوم |
ظالم-ظلم
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ