Osmanlı Türkçesi Grameri 1 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
“Tefâ’ul bâbındaki masdarların çatısı özneleri ve nesneleri açısından çeşitlilik gösterir. Bir kısım masdarlar özneleri açısından işteş veya dönüşlü; nesneleri açısından geçişli ya da geçişsiz olabilir. Ayrıca bu bâbda gerçekte olmayan bir şeyi varmış gibi gösteren yapmacıklık anlamı da vardır.”
Aşağıdaki kelimelerden hangisi içinde yapmacıklık anlamı barındırmaktadır?
Tenâkus |
Tegâfül |
Temâyül |
Tenâsüp |
Tekâmül |
Tekâmül ve tenâkus dönüşlü; temâyül ve tenasüp ise geçişsizdir. Tegâfül ise kelime anlamı olarak “bilmezlikten gelme, tanımıyormuş gibi davranma” demektir.
2.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde ism-i fâ’il ve ism-i mef’ûl denkleştirmesinde yanlışlık vardır?
مستحصل = müstahsil → مستحصل = müstahsel
|
مشاهد = müşâhid مشاهد = müşâhed
|
مؤسس = müessis → مؤسس = müesses
|
مرتب = mürettib → مرتب = mertebe
|
معلم = mu’allim → معلم = mu’allem
|
3.Soru
Arapça ön edatlara ne ad verilir?
muzâf |
mevsuf |
muzâfun ileyh |
harf-i cerr |
tesniye |
Dil bilgisinde Arapça ön edatlara harf-i cerr adı verilir.
4.Soru
Aşağıdaki türlerden hangisi isimdir?
İsm-i mensûb
|
Masdar
|
İsm-i fâ'il
|
İsm-i mef’ûl
|
İsm-i tafdil
|
5.Soru
- سرو
- طب
- رد
- Yukarıda verilen Arapça kelimeler aksam-ı sebaya göre hangi gruba girmektedir?
Misâl |
Ecvef |
Nâkıs |
Lefîf |
Muzâ'af |
Aslî harflerinin son ikisi aynı olan kelimelere muzâ'af denir. Yukarıda verilen "sürur" "tıbb" ve "redd" kelimeleri buna örnektir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Harflerine göre Arapça kelimelerle ilgili verilenlerden hangisi/hangileri doğrudur?
I. Arapçada kelimeler harf niteliklerine göre iki gruba ayrılır.
II. İçinde illet harfleri () bulunan kelimelere sahih kelimeler denir.
III. Salim, mehmuz, misal sahih kelimelerdendir.
IV. Ecvef, nakıs, lefif mu'tell kelimelerdendir.
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I ve IV |
II ve III |
I. "Arapçada kelimeler harf niteliklerine göre iki gruba ayrılır." ifadesi doğrudur.
II. "İçinde illet harfleri () bulunan kelimelere sahih kelimeler denir." ifadesi yanlıştır çünkü bu kelimelere mu'tell kelimeler denir.
III. "Salim, mehmuz, misal sahih kelimelerdendir." ifadesi yanlıştır, çünkü misal sahih değil, mu'tell kelimelerdendir.
IV. "Ecvef, nakıs, lefif mu'tell kelimelerdendir." ifadesi doğrudur.
Doğru yanıt D'dir.
7.Soru
Hangisi mübâlağa-i fâ'ildir?
|
|
|
|
|
Masdarın ifade ettiği işin çok yapıldığını, abartıyla yapıldığını veya daima yapıldığını ifade eden kelimelere mübâlağa-i fâ'il denilmektedir. Osmanlı Türkçesinde bu tür kelimeler için sıkça kullanılan vezinlerden birisi de fa''âl veznidir. Bu vezinde ortadaki elif (?) harfi ekleme harftir.
8.Soru
Müfâ?alet kalıbıyla türetilmiş aşağıdaki kelimelerden hangisi işteşlik belirtmez?
muhârebe |
muhâbere |
müsâbaka |
mücâdele |
muhâfaza |
Kelimelerin anlamları sırasıyla şöyledir: Savaşma, haberleşme, yarışma, kapışma ve koruma. Buna göre muhâfaza kelimesinin anlamı işteşlik bildirmez.
9.Soru
Aşağıdaki harflerden hangisi güneş harflerinden (Hurûfu’ş-şemsiyye) biri değildir?
ل |
ط |
س |
ض |
ب |
Güneş harfleri (Hurûfu’ş-şemsiyye) şöyledir: ت ، ث ، د ، ذ ، ر ، ز ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ل ، ن. E seçeneğindeki ب be harfi ay harflerinden (Hurûfü’l-kameriyye) biridir. Doğru cevap E’dir.
10.Soru
Arapçada kurallı, düzenli masdarlara ne ad verilir?
semâî |
şuhûdî |
tarîhî |
fiilî |
kıyâsî |
Arapçada mücerred masdarlar semâî (işitip öğrenmeye dayalı, kuralsız, düzensiz), mezîdünfih masdarlar ise kıyâsîdir (kurallı, düzenli).
11.Soru
نورالدين ifadesinin doğru okunuşu aşağıdakilerden hangisidir?
Nûrü'd-dîn |
Necme'd-dîn |
Nûre'd-dîn |
Nûrü'l-dîn |
Nûr-ı el-dîn |
İfadenin doğru okunuşu nûre'd-dîn şeklindedir.
12.Soru
Arapçada hangi cins kelimeler dilimizde isim kabul edilir?
Masdar |
ism-i fâ’il |
ism-i mef'ûl |
mübâlağa-i fâ’il |
ism-i mef'ûl |
İsm-i câmid grubuna giren bütün kelimeler, masdarlar, ism-i mekân, ism-i zaman, ism-i âlet, ism-i tasgir cinsinden kelimeler isimdirler.
13.Soru
İnfi'âl انفعال bâbında baştaki elif “ا ,“nûn “ن “ve ortadaki elif “ا “eklemedir. Bu bâbdan türeyen masdarların çatıları özneleri bakımından genellikle dönüşlü, bazen de edilgendir.
Aşağıdakilerden hangisi infi'âl انفعال bâbına örnek olarak verilir?
حماربه muhârebe “savaşma” → حمارب muhârib “savaşan, savaşçı” |
مشاهده müşâhade “gözleme, gözlem” → مشاهد müşâhid “gözlemci” |
كشف keşf “açma” → انكشاف inkişâf “açılma, meydana çıkma” |
حماسبه muhâsebe → حماسب muhâsib “hesap yapan” |
مداومت müdâvemet “devam etme” → مداوم müdâvim “devam eden, devamlı” |
كشف keşf “açma” → انكشاف inkişâf “açılma, meydana çıkma” infi'âl انفعال bâbına örnektir.
Diğer seçenekler ise müfâ'alet bâbının ism-i fâ'iline örnek olarak verilir.
14.Soru
Hangisi kamerî harftir?
ق |
ظ |
ش |
ت |
ن |
Ay harfleri veya kamerî harfler (hurûfu’l-kameriyye) denen harfler, güneş harfleri yani ت ، ث ، د ، ذ ، ر ، ز ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ل ، ن dışında kalan harflerdir.
15.Soru
Aşağıdaki tamlamalardan hangisi sıfat tamlaması değildir?
دول المعظمه |
ملك المظفر |
رمضان المبارك |
بدايع الادبيه |
حب الوطن |
Seçeneklerdeki tamlamaların okunuşu ve Türkçe karşılıkları şöyledir: دول المعظمه düvelü’l-muazzama “büyük devletler”,ملك المظفر melikü’l-muzaffer “muzaffer hükümdar”,رمضان المبارك ramazanu’l-mübarek “mübarek Ramazan”, الادبيه بدايع bedayi’ü’l-edebiyye “edebi Bedialar”. “vatan sevgisi” anlamına gelen حب الوطن hubbu’l-vatan tamlaması bir isim tamlamasıdır. Doğru cevap E’dir.
16.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi fa'ale veznindedir?
|
fe'a'il |
fu'ala |
fi'al |
fu''al |
fe'a'il, fu'ala, fi'al, fu''al vezninde iken, fa'ale veznindedir. Doğru yanıt A'dır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisinin vezni fi'l değildir?
اذن izn |
حلم hilm |
شرك şirk |
حسن hüsn |
شعر şi'r |
حسن hüsn: fu'l
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mübâlağa-i fâ’il vezinlerinden olan fa’ûl vezninden türemiş bir kelime değildir?
Cesûr |
Mevcûd |
Anûd |
Sabûr |
Velûd |
Cesûr, anûd, sabur ve velûd fa’ûl vezninden türemiş kelimelerdir. Ancak mevcûd mef’ûl kalıbından türemiştir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "کفران" kelimesinin kök harfleridir?
فرا |
ران |
کرا |
کفر |
کان |
کفر
20.Soru
Tef’îl babındaki tertîb “düzenleme” kelimesinin ism-i mef’ûlü hangisidir?
|
|
|
|
|
Tef'îl bâbındaki kelimelerin ism-i mef'ûlü müfa''al مفعل vezninde gelir. Buna göre tertîb “düzenleme” kelimesinin ism-i mef’ûlü müretteb “düzenlenmiş”olur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ