Osmanlı Türkçesi Grameri 2 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangi kelime grubu zarf fonksiyonu yanında Hz. Muhammed için de kullanılmıştır?
الحمد الله |
رحمةً للعالمين |
الحکم الله |
رضاءً الل |
حسبةً الله |
Aşağıdaki Arapça kelime grupları da söz kalıpları şeklinde Osmanlı Türkçesinde zarf fonksiyonuyla kullanılmaktadır: الحمد اللهel-hamdü li’llâh “Hamd Allah içindir”; الحکم اللهelhükmü li’llâh” “Hüküm Allah’ındır (baş sağlığı için kullanılır)”; رضاءً اللهrızâen li'llâh "Allah'ın rızası için"; رحمةً للعالمينrahmeten li'l-âlemîn "Âlemlere rahmet için, Âlemlere rahmet olarak; Hz. Muhammed"; حسبةً اللهhasbeten li'llâh "Allah rızası için"; خالصاً الله hâlisan li'llâh "Allah rızası için". Görüldüğü gibi B doğru seçenektir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farsça birleşik sıfatlara örnek olarak gösterilemez?
ser-asker |
sitâre-sipâh |
pûlâd-beden |
nusret-şi’âr |
hümâ-lâne |
ser asker birleşik sıfat grubu değildir.
3.Soru
Farsça بى ön eki kelimelere Türkçede hangi anlamı katar?
-lı, -li |
-sız, -siz |
-den, -dan |
-üzere, -üzeri |
-içinde, -de/-da |
بى bî-: Kelimelere Türkçedeki -sız/-siz ekinin anlamını katar. Örneğin bî-baht بى بخت : bahtsız. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
4.Soru
Yukarıda verilen sözcükte hangi edat bulunmaktadır?
lâ- |
mâ- |
zû |
li- |
gayr |
zü'l-celâl "celâl sahibi" anlamına gelmekte olup zû edatını içermektedir. Doğru yanıt C'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “ördek” anlamına gelen Farsça bir birleşik kelimedir?
كلبرك |
ميرآلاى |
مرغاب |
مهتاب |
زردالو |
Kelimelerin okunuşları ve Türkçe karşılıkları şöyledir: كلبرك gül-berg "gül yaprağı", ميرآلاى mîr-alay "alay komutanı, albay", مهتاب meh-tâb "mehtap, ay ışığı" ve زردالو zerdâlû "kayısı". مرغاب murg-âb kelimesi “kuş” ve “su” kelimelerinin birleşmesi ile “ördek” anlamına gelen bir birleşik kelime olmuştur. Doğru cevap C’dir.
6.Soru
Aşağıdaki hangi tamlamada tamlayan bir birleşik isimdir?
ممالك اسلاميه |
دولتين عليتين |
پادشاه عالمپناه |
دولت عثمانيه |
شعراى عثمانيه |
Yalnızca C seçeneğindeki پادشاه عالمپناه pâdişâh-ı âlem-penâh "âlemin koruyucusu olan Padişah" tamlamasının tamlayanı “âlem-penâh” birleşik isimdir. A seçeneğindeki ممالك اسلاميه memâlik-i İslâmiyye, B’deki دولتين عليتين devleteyn-i aliyyeteyn “iki yüce devlet”, D’deki دولت عثمانيه devlet-i Osmâniyye “Osmanlı Devleti” ve E’deki شعراى عثمانيه şu’arâ-yı Osmâniyye “Osmanlı şairleri” birer tamlamadır.
7.Soru
“cây-ı mehbıt-ı envâr” cümlesinin Türkçe söz dizimine doğru şekilde çevirimi hangisidir?
cây(ın) mehbıt(ının) envâr(ı) |
cây(ın) envâr(ının) mehbıt(ı) |
mehbıt(ın) cây(ının) envâr(ı) |
envâr(ın) mehbıt(ının) cây(ı) |
envâr(ın) cây(ının) mehbıt(ı) |
“cây-ı mehbıt-ı envâr” cümlesi Türkçeye “nurların düştüğü yer” olarak çevrilir ve doğru bir sıra ile “envâr(ın) mehbıt(ının) cây(ı)” şeklinde sıralanır. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.
8.Soru
Aşağıdaki öneklerden hangisi eklendiği kelimeye “içinde, -da/-de” anlamlarını katmaktadır?
در |
براى |
تا |
پر |
نا |
Seçeneklerdeki öneklerin okunuşları ve eklendikleri kelimelere kattığı anlamlar şöyledir: براى berây "için", تا tâ- "kadar", پر pür- "dolu, +lı/li", نا nâ- “-sız/-siz”. در der- eki ise eklendiği kelimelere Türkçede "içinde, -da/-de" anlamlarını katmaktadır. Doğru cevap A’dır.
9.Soru
İfadesinin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
bi-aynihâ "ayniyle, olduğu gibi" |
alâ-hâlihî "kendi hâlinde, bulunduğu durumda" |
fî-zamâninâ hâzâ "bu zamanımızda" |
alâ-merâtibihim "mertebelerine göre" |
eben an-ceddin "babadan babaya, babadan dedeye" |
eben an-ceddin "babadan babaya, babadan dedeye" anlamına gelmektedir. Doğru yanıt E'dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şehriyâr-ı kişver-güşâ demektir?
شهرياركشوركشا |
فال فرخنده سال |
هبر ظفر لشكر |
حيرتبخش |
عبرتنما |
شهرياركشوركشا şehriyâr-ı kişver-güşâ "ülkeler fetheden hükümdar"
11.Soru
Aşağıdaki eklerden hangisi küçültme isimleri yapmaktadır?
+kâr كار |
+bân بان |
+çe چه |
+dân دان |
+zâr زار |
+kâr كار eki bir işi çokça yapanı veya meslek olarak yapanı ifade eder; +bân بان ~ +vân وان : Meslek isimleri yapımında kullanılır; +dân دان : Âlet isimleri yapımında kullanılır; +zâr زار : Yer isimleri yapımında kullanılır. +çe چه eki ise باغچه bâğçe "küçük bağ, bahçe", نايچه nâyçe "küçük ney", سراچه serâçe "küçük saray örneklerinde görüldüğü üzere küçültme anlamı katan bir özelliktedir. Doğru cevap C’dir.
12.Soru
“kudret-i hârika-i mâhirâne-sini” cümlesinin Türkçe söz dizimine doğru şekilde çevirimi hangisidir?
mâhirâne kudret(in) hârika(sı) |
kudret(inin) mâhirâne hârika(sını) |
kudret(inin) hârika mâhirâne(sini) |
mâhirâne hârika kudret(ini) |
hârika(sının) mâhirâne kudret(i) |
“kudret-i hârika-i mâhirâne-sini” cümlesi Türkçeye “maharetli ve olağan üstü güc(ünü)” olarak çevrilir ve doğru bir sıra ile “mâhirâne hârika kudret(ini)” şeklinde sıralanır. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.
13.Soru
“زلف سياه خم بخم عنبرسای “ tamlamasının anlamı hangisidir?
Güzel kokulu, kıvrım kıvrım sevimli saç |
Güzel kokulu, kıvrım kıvrım ve siyah saç |
Kıvrım kıvrım sevimli güzel saçlı |
Güzel görünen kıvrımlı siyah saç |
Güzel kokulu, kıvrım kıvrım siyah saçlı |
زلف سياه خم بخم عنبرسای tamlaması “zülf-i siyâh-ı ham-be-ham-ı anbersây” olarak okunur. Bu tamlamada, baştaki tamlanan unsur olan zülf dışındaki kelimeler sıfat değerindedirler ve ayrı ayrı zülf kelimesini nitelemektedirler. Bu gibi tamlamalarda izafet kesrelerinin “ve” bağlacı anlamını taşıdığı daha önceden kitabınızda bahsedilmişti. Burada da aynı özellik söz konusudur. Dolayısıyla tamlama “Güzel kokulu, kıvrım kıvrım ve siyah saç” anlamındadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Farsçada bir isim bir sıfat-fiilden oluşan birleşik sıfatlara örnek olarak gösterilemez?
âlem-ârâ |
nîk-nâm |
cihân-pîrâ |
saf-şiken |
hayret-bahş |
nîk-nâm "iyi adlı"
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Allah rızası için” manası taşımaz?
لاجل الله |
رضاءً الله |
الحکم الله |
خالصاًالله |
حسبةً الله |
الحکم الله el-hükmü li’llâh” “Hüküm Allah’ındır (baş sağlığı için kullanılır)”. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.
16.Soru
Aşağıdaki sayı isimlerinden hangisi birleşik yapıdadır?
يك yek |
سى sî |
صد sad |
هشت heşt |
نُه صد nühsad |
Yek “bir”, si “otuz”, sad “yüz”, heşt “sekiz” anlamında gelen sayılardır. nüh-sad “dokuz yüz” anlamına gelmektedir. Nüh-say “dokuz” ve “yüz” kelimelerinin birleşmesiylaoluştuğu için birleşik bir kelimedir. Doğru cevap E’dir.
17.Soru
Arapça “esefle, ne yazık ki” manasına gelen tamlama hangisidir?
مععائله |
معهذا |
معالافتخار |
معالاسف |
معالكراهه |
Arapça “esefle, ne yazık ki” manasına gelen ma‘a'l-esef kelimesinin yazılışı مع الاسف şeklindedir. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.
18.Soru
Hangisi “yok gibi” anlamındadır?
کالاول |
هکذا |
کالعدم |
کأن |
کما کان |
Arapçada ke- ك “gibi” benzetme bildirir. کالاول ke’l-evvel “eskisi gibi”; کذا kezâ“bunun gibi; هکذا hâkezâ “işte bunun gibi”; کالعدم ke’l-‘adem “yok gibi”; کأن ke’enne “sanki”; کأن لم يکن ke’en lem-yekün “hiç olmamış gibi”; کما kemâ “olduğu gibi”; کما کان kemâ-kân “olduğu gibi, önceden olduğu gibi”; کماهو kemâ-hüve “olduğu gibi”; کماهی kemâ-hiye “olduğu gibi”; Görüldüğü gibi D seçeneği doğru cevaptır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ? harfinin transkripsiyon alfabesindeki karşılıklarından biri değildir?
v |
y |
u |
ü |
ö |
Sayfa 83'teki tabloya baktığımızda görüyoruz ki, "y" harfi ? harfinin transkripsiyon alfabesindeki karşılıklarından biri değildir. Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Arapça “iki şeyin arası, ara” manasına gelen kelimenin yazılışı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
مادون |
ماقبل |
مابين |
ماكان |
مافوق |
Arapça “iki şeyin arası, ara” manasına gelen mâ-beyn kelimesinin yazılışı مابين şeklindedir. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ