Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
ارسال , اعالم , اخراج , اثبات ve اعزاز sözcükleri hangi bâbın örneklerdir?
İf ‘âl |
Mufâ‘ale |
İstif ‘âl |
Tef ‘îl |
Fu‘ûl |
ارسال , اعالم , اخراج , اثبات ve اعزاز sözcükleri if'âl babıbdadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde bir dinin mensuplarından bahsedilmektedir?
Hayli müddetden berü taraf-ı düşmen-i dîn ile harb u kıtâl mütemâdî olmağla, her milletin hazîne ve askerine fütûr gelüp... |
Avân-ı Sultan Mustafa Han Hazretlerinin asrında milel- i nasârâ ile sulh-u salâha ne vechile nizâm verildüği beyân olunur. |
Mükâleme-i sulh yüzyirmi gün mikdârı mütemâdî oldu. |
Nemçe tarafından istikbâl olunup, ta‛zîm ile alup çadırlarına getürüp, mefhûm-ı humâyûnu ma‛lûm oldukdan sonra yine gönderdiler. |
Mutavassıt olan İngiltere ve Felemenk elçileri Belgrad’da kalmışlar idi. |
"Avân-ı Sultan Mustafa Han Hazretlerinin asrında milel- i nasârâ ile sulh-u salâha ne vechile nizâm verildüği beyân olunur." ifadesindeki milel-i nasâra; hristiyan toplumları betimlemektedir. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Padişahın kendi el yazısı ile kaleme aldığı yazı ve emirler için kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Tezkire |
Sadreyn |
Sorguç |
Hatt-ı hümâyûn |
Berat-ı şerîf |
Padişahın kendi el yazısı ile kaleme aldığı yazı ve emirler için kullanılan terim, "Hatt-ı hümâyûn" dur.
4.Soru
Seçenektekilerden hangisi atıf vav’ıyla yapılmış bir birleşik isimdir?
قوت مكسوبه Kuvvet-i meksûbe |
وجه مذكور Vech-i mezkûr |
قبضۀ تصرف Kabza-i tasarruf |
نهب و غارت Nehb ü gâret |
واصطۀ تمول Vâsıta-i temevvül |
Atıf vav’ıyla yapılmış birleşik isim:
نهب و غارت Nehb ü gâret
فتح و تسخير Feth u teshîr
دفع و ازاله Def u izâle
5.Soru
‘’Mahbûb’’ sözcüğünün anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Uygun düşen, lâyık olan. |
Sevilmiş, kendisine sevgi ve saygı gösterilen. |
Bayındır, düzgün, şenlikli. |
Toprağa gömülmüş, defnedilmiş, mezara konulmuş. |
Dile getirilmiş, söylenmiş. |
Seçeneklerde verilen açıklamalara karşılık gelen kelimeler sırasıyla şöyledir: Mazhar – Mahbûb – Ma’mûr – Medfûn - Mezbûr
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ''kazanma, elde etme'' anlamına gelmektedir?
İkbâl |
İkrâm |
İktisâb |
İmtiyaz |
İn‛âm |
İkbâl: Baht, talih
İkrâm: Hediye vermek; hürmet, saygı göstermek
İktisâb: Kazanma, elde etme
İmtiyaz: Başkalarından ayrılma, farklı olma; ayrıcalık
İn‛âm: Nimet verme, iyilik etme
7.Soru
“Adı geçen paşa, yumuşak huylu doğru bir adamdı. İyilik ve cömertliğe meyilli, yaşı altmışa varmış cesur biriydi.” cümlelerinin doğru eşlemesi seçenektekilerden hangisidir?
Hayrâtından Anadolı’da ve Rumili’de ba‘zı ebniyeler ve İstanbul’da Bağçekapusı dâhilinde hânesi kapusuna muttasıl çeşme ve köyünde câmi‘ ve mekteb ve medrese yapup karyesin ma‘mûr [ve] âbâdân eylemiş-idi. |
Paşa-yı mezbûr halîm ü selîm, adl ü sehâya mâ’il, sinni altmışı bülûğ itmiş bir cerî âdem idi. |
Doksanyedide Eğri Eyâleti virilüp her bâr taşra çıkup sâde nakkare ile kal‘a etrâfında gezüp geldüğün Kadana kâfiri işidüp. |
Bağdâd Eyâleti ve seksenyedide Defterdâr Ahmed Paşa üzerinden Mısır Eyâletin ve doksan birde Bosna Eyâletin ve doksan üçde Kamaniçe. |
Budun Eyâleti tevcîh olup işbu sene-i mezbûrede onyedinci bâzâr güni küffâr Budun’a müstevlî oldığı gün kurşun ile urılup şehîd oldı. |
Adı geçen paşa, yumuşak huylu doğru bir adamdı. İyilik ve cömertliğe meyilli, yaşı altmışa varmış cesur biriydi.
Paşa-yı mezbûr halîm ü selîm, adl ü sehâya mâ’il, sinni altmışı bülûğ itmiş bir cerî âdem idi.
8.Soru
Ahvâl-i Anapa ve Çerkes adlı eserde yer alan tamlamalardan hangisi Farsça yapılardan isim tamlamasıdır?
Pesend ü âferîn |
İnâyet-i Bârî |
Eyyâm-ı kalîle |
Ba’de’l-isâl |
Umûr-dîde |
Pesend ü âferîn, Farsça atıf vavıyla yapılan birleşik isimdir. İnâyet-i Bârî, Farsça isim tamlamasıdır. Eyyâm-ı kalîle, sıfat tamlamasıdır. Ba’de’l-isâl, Arapça tamlamadır. Umûr-dîde, Farsça birleşik sıfattır.
9.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Arapça çoğul kalıplarından birine uymaktadır.
Gül-gûn |
Dâd |
Dırâz |
Etvâr |
Dest |
"Etvâr" kelimesi Arapça "Ef'âl" kalıbında çoğul yapılmış ve "tavır" kelimesinin çoğuludur.
10.Soru
Ahmed Resmî Efendi’nin Halîkatü’r-rü’esâ’sı daha çok hangi adıyla şöhret bulmuştur?
Anonim Tevârîh-i Âl-i Osman’dır. |
Ahvâl-i Anapa |
Sefînetü’r-rü’esâ |
Çerkes |
Âl-i Osman |
İkinci metin, Ahmed Resmî Efendi’nin Halîkatü’r-rü’esâ’sıdır. Koca Nişancı Celalzâde Mustafa Çelebi’den başlayarak Ragıb Paşa’ya kadar gelen reisülküttabların biyografilerini ihtivâ etmektedir. Asıl ismi yukarıda verilen olmakla beraber daha çok Sefînetü’r-rü’esâ adıyla şöhret bulmuştur.
11.Soru
"Feyzullah Efendi taraf-ı Âsitâne-i sa'âdet'den hareket" ifadelerinin eski harflerle yazılışı aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?
|
|
|
|
|
"Feyzullah Efendi taraf-ı Âsitâne-i sa'âdet'den hareket" ifadelerinin eski harflerle yazılışı,
12.Soru
Rûhî El-Edirnevî’nin Târîh-i Rûhî adlı eserinde geçen ‘’Çün Temür bunı işitdi be-gâyet münfâ’il oldı. Ammâ aklı re’yi birle tedbir idüp, bu melâleti izhâr itmeyüp, ahsen-i veçhile Sultânı şâyed ele getürem didi.’’ parçasında, aşağıda açıklamaları verilen hangi kelime kullanılmamıştır?
Görüş, hüküm, düşünce, bir iş hakkında söylenen söz, fikir. |
Zaaf, can sıkıntısı. |
Açığa vurma, meydana çıkarma, gösterme. |
Özür dileme, kusurunu belirtip af dileme. |
En güzel, güzellikle. |
A seçeneğinde açıklaması yapılan sözcük re’ydir. B seçeneğinde melâlet sözcüğünün açıklaması yapılmıştır. C seçeneğindeki açıklama izhâr etmek sözcüğüne karşılık gelir. E seçeneğindeki açıklama ahsen-i veçhile kavramını karşılar. D seçeneğindeki açıklama i'tizâr sözcüğünün açıklamasıdır. Verilen metinde bu sözcük geçmemektedir.
13.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi bir soru niteliğindedir?
Ef‘âl |
Fi’l-hâl |
Hâsıl |
Kankı |
Mebâdâ |
Ef‘âl: fiiller, işler, ameller; fi’l-hâl: şimdi, hemen, bu halde; hâsıl: peyda olan, husule gelen, çıkan, meydana gelen; mebâdâ, sakın, olmaya ki anlamında kullanılmaktadır. Kankı :hangi? Anlamında kullanılmaktadır. Doğru cevap E’dir.
14.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Farsça yapılardan atıf vavıyla yapılan birleşik isimlerdendir?
Devlet-i aliyye |
Sulh u salâh |
Tavâ’f-i asker |
Ale’l-husûs |
Cenâb-ı Feyyâz-ı mutlak |
Sulh-u salâh. Diğerleri birleşik isim değil, tamlamadır.
15.Soru
“Yesîr” kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Yön, yüz, çehre, sebep. |
Vesileler, sebepler. |
Genişleme, artma. |
Olaylar, hadiseler. |
Kolay. |
Vech: Yön, yüz, çehre, sebep; Vesâ‘il: Vesileler, sebepler; Vüs‘at: Genişleme, artma; Vekâyi‘ : Olaylar, hadiseler; Yesîr: Kolay anlamına gelmektedir. Doğru cevap E’dir.
16.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi cem‘-i mükesser’ dir?
Müte‘allikāt |
Sevâhil |
Ta‘zîmât |
Tekrîmât |
Vâkı‘ât |
Ta‘zîmât, tekrîmât, vâkı‘ât, müte‘allikāt “cem‘-i mü’ennes” dir. Sevâhil, “cem‘-i mükesser” dir. Doğru cevap D’dir.
17.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi Arapça cem‘-i mükesser fa‘ale veznine uygundur?
Galebe |
Ahvâl |
Efkâr |
Bekâyâ |
Re‘âyâ |
Ahvâl ve Efkâr; Ef ‘âl veznine, Bekâyâ ve Re‘âyâ; Fa‘âlâ veznine uygundur. Galebe kelimesi fa‘ale veznine uygundur. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Eski harflerle verilen metnin doğru ve eksiksiz olarak yeni harflere çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisindedir?
Merhûm Kara Mehemmed Paşa'nın kethudası Ladikli Ahmed Paşa Anadolu Askeri ile... |
Merhûm Kara Ahmed Paşa'nın kethudası Ladikli Mehmed Paşa Anadolu Askeri ile... |
Merkûm Kara Mehemmed Paşa'nın kethudası Laçinli Ahmed Paşa Anadolu Askeri ile... |
Merhum Kara Mehemmed Paşa'nın kethudası Ladikli Ahmed Paşa Rumeli Askeri ile... |
Mezkûr Kara Mehemmed Paşa'nın kethudası Ladikli Ahmed Paşa Anadolu Askeri ile... |
Merhûm Kara Mehemmed Paşa'nın kethudası Ladikli Ahmed Paşa Anadolu Askeri ile...
19.Soru
“Siyâh” kelimesinin Osmanlı Türkçesi yazımı seçenektekilerden hangisidir?
|
|
|
|
|
Siyâh
20.Soru
Anonim Tevârîh-i Âl-i Osman adlı eserde Köprülü Mehmet Paşa’nın kardeşi olan Hasanağaoğlu Hüseyin Paşa’ya beylerbeyilik ve Şehrizol eyaletini veren ve kendisinden ‘’aleyhi’r-rahmeti ve’l gufrân ‘’ denilerek söz edilen padişah aşağıdakilerden hangisidir?
Sultan Murad Hüdavendigar |
Sultan Yıldırım Bayezid |
Sultan Mehmet Han |
Kanuni Sultan Süleyman |
Sultan I. Ahmed |
Sultan Mehmed Han ( Fatih Sultan Mehmed )
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ