Osmanlı Türkçesi Metinleri 2 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı diplomatiğine göre aşağıdaki hitaplardan hangisi sadrazama sunulmuş olmalıdır?
|
vekâlet-penâhî |
|
nezâret-penâhî |
|
fetvâ-penâhî |
|
mülûkâne |
|
şehinşâhî |
“vekâlet-penâhi” tabirinden sadrıazamlık, “fetvâ-penâhî”, şeyhülislâmlık, “nezâret-penâhî”’den nâzırlık makamı, “şehinşâhî, hümâyûn, mülûkâne, şâhâne ...”’ gibi övücü kelime ve sıfatlardan ise belgenin padişaha hitap ettiği veya sunulduğu anlaşılır. Doğru yanıt “A” şıkkıdır.
2.Soru
Metinde altı çizilen "sadr-ı vâlâ-yı Anadolu" tamlamasıyla kastedilen makam hangi işlere bakardı? 
|
dış işleri ile ilgilenmek |
|
ekonomi ile ilgilenmek |
|
halk sağlığı ile ilgilenmek |
|
hukuk ve yargı ile ilgilenmek |
|
din işleriyle ilgilenmek |
Sadr-ı vâlâ-yı Anadolu: Yargı ve eğitim teşkilatının sorumlusu olan kazaskerlik makamı Fatih devrinde Rumeli ve Anadolu kazaskerliği olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Sadr-ı Anadolu ve Sadr-ı Rumeli olarak isimlendirilen bu makamın sorumluları idari ve yargı görevleri vardır. Kuruluş yıllarında görevleri ordudaki askerî, hukukî anlaşmazlıkları halletmek, seferlere katılarak davalara bakmaktı. Zamanla imparatorluktaki kadıların ve müderrislerin tayinleri, azilleri, terfileri ve diğer işlemleriyle uğraşmak başlıca görevleri oldu. Divan üyesi olarak görevleri şerî hukuk ve yargı ile alakalı idi. D doğru seçenektir.
3.Soru
“Ta‘lik” yazısına hangi yüzyılda nerede ortaya çıkmıştır?
|
IX. yüzyıl – Mısır |
|
X. yüzyıl – Bağdat |
|
XI. yüzyıl – İran |
|
XIV. yüzyıl – Endülüs |
|
XVI. yüzyıl – İstanbul |
Ta‘lik, İran kaynaklı bir yazı olup İranlı ilim adamlarına göre tevkî, rika ve nesih yazılarının kaynaştırılmasıyla meydana getirilmiştir ve oluşumunda, yılankavî (Dolambaçlı, dolanarak giden). har?ere sahip Pehlevî ve Avestan alfabelerinin de rolü olmuştur. XI. yüzyılda ortaya çıkmıştır.
4.Soru
Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?
|
Sicill-i Ahvâl-i Şu‘benin işbu müzekkeresi mütâla‘a olundu. |
|
Sicill-i Ahvâl-i Şu‘benin işbu mezkûresi mütâla‘a olundu. |
|
Sicill-i Ahvâl Şu‘besinin işbu müzekkeresi mütâla‘a olundu. |
|
Sicil-ahvâl Şu‘besinin işbu müzâkeresi mütâla‘a olundu. |
|
Sicill-Ahvâl Şu‘besinin işbu müzâkeresi mütâla‘a olundu. |
Metnin doğru okunuşu C seçeneğinde verildiği gibi "Sicill-i Ahvâl Şu‘besinin işbu müzekkeresi mütâla‘a olundu." şeklindedir.
5.Soru
Metinde altı çizilen kelimenin anlamı nedir? 
|
adil |
|
merhametli |
|
alçakgönüllü |
|
amir |
|
cömert |
Metinde altı çizilen "re'fetlü" kelimesi "merhametli" anlamındadır. B, doğru seçenektir.
6.Soru
Osmanlı ilmiye teşkilatında yüksek dereceli ve vilayet kadılıkları için kullanılan terim aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
Şeyhulislam |
|
Temessük |
|
Mecidiye Nişanı |
|
Meclis-i şer‘ |
|
Mevleviyet |
Mevleviyet: Osmanlı ilmiye teşkilatında yüksek dereceli ve vilayet kadılıkları için kullanılan terim.
7.Soru
Müfettiş-i Umûmî kendi mes’ûliyeti altında sarf ve ba‘dehu hisâbını Hey’et-i Vükelâya i‘tâ etmek şartıyla mesârıf-ı mestûre ve gayr-i melhûze olmak üzere şehrî yirmi bin liraya kadar akçanın yedinci mâddede muharrer tahsîsât meyânından sarfına me’zûndur.
Yukarıdaki cümlede mestûr kelimesi hangi anlamda kullanılmıştır?
|
Sarfiyatlar, masraflar. |
|
Orta, ara, vasat, meyan. |
|
Örtülmüş. Setredilmiş. Gizlenmiş |
|
Tahrir olunmuş. Yazılmış. Yazılı. |
|
Gereken. Gerektiren, lâzım gelen. |
mestûr: Örtülmüş. Setredilmiş. Gizlenmiş.
8.Soru
Aşağıdaki kelime ve anlam eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
|
Âfitâb: Güneş |
|
Evâmir: Buyruklar |
|
Bey‘: Satmak |
|
Dülger: Marangoz |
|
Ârî: Tutsak |
Ârî: Pâk, pislikten uzak, hür anlamlarına gelmektedir. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
'avdet' ne demektir?
|
Geri gelme, dönme |
|
Durma, eğlenme |
|
Kapıcılar |
|
Divân üyeleri |
|
Tâbi olanlar |
avdet: Geri gelme, dönme, dönüş.
10.Soru
Aşağıdaki kelime-ve anlamı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
|
ta‘addi^: saldırma, düşmanlık, zulmetme
|
|
mess: yapışmak, değmek, dokunmak
|
|
zımn: yayılmak, bulaşmak, geçmek
|
|
va^fir: bol, birçok, çok
|
|
vesi^m: güzel yüzlü, güzel çehrdamgalı
|
11.Soru
Metinde altı çizilen kelime grubunun anlamı hangisidir?
|
Hz. İsa’dan önce |
|
Hz. İsa’dan sonra |
|
Hristiyan topluluğu |
|
Hristiyan âdetince |
|
Milâdî takvime göre sene |
Metinde altı çizilen "sene-i İseviyye" kelime grubu "Milâdi takvime göre sene" olarak çevrilir. E, doğru seçenektir.
12.Soru
Aşağıdakilerin hangisi "Vilâyet-i Anadolu’da Niğde sancağına muzâfe Nevşehir kazâsına tâbi‘ Matyan karyesinde sâkine iken bundan akdem vefât iden Hadice Nâzik Hanım" cümlesinin günümüz Türkçesi karşılığıdır?
|
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan köyünde oturuyorken sonradan vefat eden Hatice Nazik Hanım" |
|
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan nahiyesinde oturuyorken evvelce vefat eden Hatice Nazik Hanım" |
|
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan köyünde oturuyorken evvelce vefat eden Hatice Nazik Hanım" |
|
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan köyünde oturmadan evvel vefat eden Hatice Nazik Hanım" |
|
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan köyünde oturacakken daha sonra vefat eden Hatice Nazik Hanım" |
"Anadolu vilayeti Niğde sancağına bağlı Nevşehir kazasında bulunan Matyan nahiyesinde oturuyorken evvelce vefat eden Hatice Nazik Hanım..."
13.Soru
Yukarıdaki metnin tam ve doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?
|
ve mâdde-i mezkûrenin Sırp milleti hakkında hâvî olduğu mu‘âhedâtın |
|
vemâre-i mezkûrenin Sırp milleti hakkında hâvî olduğu mu‘âhedâtın |
|
ve mâdde-i mezkûrenin Sırp milliyeti hakkında hâvî olduğu mu‘âhedâtın |
|
ve mâdde-i mezkûrenin Sırp milleti hıfzında hâvî olduğu mu‘âhedâtın |
|
ve mâdde-i mezkûrenin Sırp milleti hakkında hâvî olduğu mumâhedâtın |
Metnin tam ve doğru çevirisi “ve mâdde-i mezkûrenin Sırp milleti hakkında hâvî olduğu mu‘âhedâtın” şeklindedir. Doğru yanıt “A” şıkkıdır.
14.Soru
Aşağıdaki kelime ve anlamı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
|
Vech- Yüz |
|
Rütbe- Basamak |
|
meslek- Yol |
|
Kabîl- Gibi |
|
İkrâm- Ödemek |
İkrâm ağırlamak anlamına gelmektedir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "amel" kelimesinin anlamlarından biri değildir?
|
İş |
|
En uzak. |
|
Kâr |
|
Bir emri veya vazifeyi yerine getirme. |
|
Çalışma. |
Amel: İş. Çalışma. Bir emri veya vazifeyi yerine getirme. Kâr, iş işleme. Dini
bir emri yerine getirme, tatbik etme. İtaat. İbâdet
16.Soru
Resimdeki metnin doğru okunuşu hangisidir?
|
Kânûnî es-Seyyid Muhammed Rabi Efendi |
|
Kâtibi es-Seyyid Mahmud Aziz Efendi |
|
Kâtib-i es-Seyyid Muhammed Râgıb Efendi |
|
Kânûn-i es-Seyid Mahmud Aziz Efendi |
|
Kâfî es-Seyyid Mahmud Râgıb Efendi |
Metnin doğru okunuş B seçeneğinde olduğu gibi “Kâtibi es-Seyyid Mahmud Aziz Efendi” şeklindedir.
17.Soru
Resimde verilen metnin doğru okunuşu hangisidir? 
|
Huzûr-ı âli-cenâb meşîhât-ı penâhîye |
|
Huzûr-ı âlî cenâb-ı meşihat penâhîye |
|
Huzûr âlî-cenâb meşîhât-penâhîye |
|
Huzûr-ı âl-i cenâb-ı meşihat-ı penâhiye |
|
Huzûr-ı âlî-i cenâb-ı meşîhat-penâhîye |
Metnin doğru okunuşu E seçeneğinde olduğu gibi “Huzûr-ı âlî-i cenâb-ı meşîhat-penâhîye” şeklindedir.
18.Soru
Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir? 
|
Mihver semti Galata’ya mesâfe kasab-ı Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa |
|
Mihver sümme Galata’ya mesâfe-yi kasaba-yı Tophane’de Cihangir mahalinde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa |
|
Mahrûsa-yı Galata’ya mesâfe-yi kasaba Tophane-yi Cihângir mahalinde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa |
|
Mahrûsâ-yı Galata’ya muzâfe-yi kasab-i Tophane-i Cihângir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa |
|
Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa |
Metnin doğru okunuşu E seçeneğinde verildiği gibi “Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa” şeklindedir.
19.Soru
Metinde altı çizilerek işaretlenen سعى kelimesinin anlamı nedir?
|
çabalama |
|
dinlenme |
|
çağırma |
|
görüşme |
|
yürüme |
Metindeki سعى “sa‘y” kelimesi “Çalışma, çalışıp çabalama. Gayret sarfetme. Bir maksadın meydana gelmesi için elden geleni yapma.” anlamlarına gelmektedir.
20.Soru
Metinde altı çizilerek işaretlenen مكرمتلو kelimesinin anlamı nedir?
|
Adil |
|
Yol gösterici |
|
Şerefli |
|
Amir |
|
çalışkan |
Metinde altı çizilerek işaretlenen مكرمتلو “mekremetlü” kelimesi “kerem sahibi, şerefli, cömert” anlamlarındadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ