Osmanlı Türkçesine Giriş 1 Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi Türkçede kalın ünlüyü tanıtmak için sınırlı örnekte kullanıldığı görülen bir harftir?
ث |
ز |
ظ |
ف |
م |
ظ zı harfi kelimede kalın ünlüyü tanıtmak için kullanılmış bir harftir, ancak örnekleri çok sınırlıdır: قاظ kaz gibi.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi o ünlüsünün harf yazılışını doğru gösterir?
ﻭ ئﻮ اﻭ |
ﻪ ه ا |
ى ﻴ و او ا |
و او |
و ى ﻴ اﻳ ا |
A seçeneğindeki ﻭ ئﻮ اﻭ elif-vav, hemze-vav, vav o ünlüsünün harf yazılışını gösterir.
Doğru yanıt A'dır.
3.Soru
Diş ünsüzü olmayan harf aşağıdakilerden hangisidir?
d |
ç |
v |
z |
n |
Diş ünsüzleri: d t c ç j ş z s n l r. Dudak ünsüzleri: b p m v f.
4.Soru
Çeviriyazı metinlerinde en sık kullanılan yardımcı noktalama işaretleri hangileridir?
Nokta ve Noktalı Virgül |
Ünlem ve Soru İşareti |
Kısa Çizgi ve İki Nokta |
Ünlem İşareti ve Ayırma İşareti |
Ayırma İşareti ve Kısa Çizgi |
Noktalama işaretleri arasında söz dizimi değerleri bulunan asıl noktalama işaretleri nokta, noktalı virgül, iki nokta, soru ve ünlem işaretleridir. Bunlar manzum metinlerde hemen hemen hiç kullanılmaz. Mensur metinlerde kullanılmaları çok önemlidir. Bu önem metnin anlamca değerlendirilmesi ile ilgili bulunmasından kaynaklanır. Söz dizimi değeri bulunmayan işaretler ise yardımcı işaretlerdir. Bunların değerleri yazıya biçim verme yönündendir, metni daha düzenli olarak sunmaya yararlar. Bunlar arasında en çok kullanılanları ayırma işareti (') ve kısa çizgi (-)’dir.
5.Soru
Osmanlıların geliştirdikleri talik yazı tipine İranlılar ne ad vermişlerdir?
Nestalik |
Şikeste ta‘lik |
Sülüs |
Rık’a |
Nesih |
Osmanlı taliki İran talikinden çarpıcı biçimde farklıdır, bu yüzden İranlılar Türk talikine nestalik adını vermişlerdir.
6.Soru
Hangi kelimede Farsların Arap alfabesine eklediği harf bulunmaktadır?
خرد |
آواز |
طلخ |
شصت |
چمن |
Farslar Arap alfabesini aldıkları zaman bu alfabede kendi dillerine özgü sesler için aslında dört küçük değişiklik yapmışlar, böylece harf sayısını 32’ye çıkarmışlardır. Bunlardan پ pe, ب be’ye eklenen iki noktayla; چçim, جcim’e eklenen iki noktayla; ژ je, ز ze’ye eklenen iki noktayla; گ gef ise ک kef’in ‘keşide’ denilen çizgisi üzerine eklenen ikinci bir çizgiyle oluşturulmuştur. خرد hıred “akıl”, طلخ talh “acı”, آواز âvâz, شصت şast “altmış” kelimeleri Farsça olup Arapların kullandıkları harflerle yazılmıştır. Oysa چمن çemen kelimesinde kullanılan چ çim Farsların Arap alfabesine ekledikleri harftir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Farsça’ya özgü sayılabilecek seslerden biri vardır?
ا تسخوان üstühân |
شعر şi'r |
سماع semâ |
قاضی kâdı |
مشئوﻡ meş’ûm |
İkinci tür ﺥ Farsça’ya özgü dudaksıl (labial)bir ﺥ’dır. Dudakların yuvarlaklaştırılmasıyla çıkarılır. Sesin bu niteliğini belirtmek için önüne her zaman bir ﻭ vav yazılır: خ يوش hîş “kendi”, خواب
hâb “uyku”, خوان hân “sofra”, خواجه hâce, تسخوان
üstühân “kemik” gibi.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Osmanlı Türkçesi yazımı" konusunda söylenemez?
Arap alfabesiyle yazılmıştır. |
Alıntı kelimelerin yazımı korunmuştur. |
Başka bir dilden aktarılmış kelimelerin nasıl söylendiği yazımdan kolaylıkla belirlenir. |
Aynı ses için birden çok harf bulunur. |
Tutarsızlık ve yetersizlik sorunu yoktur. |
Halbuki başka bir dilden aktarılmış kelimelerin yazılışı bir dönemde o kelimenin nasıl söylendiğini belirlemenin en kestirme ve güvenli yoludur. Ne yazık ki, Osmanlı Türkçesi yazımı böyle bir uygulamaya yer vermemiştir.
9.Soru
Kalın l aşağıdakilerin hangisinde yer almıştır?
lüle |
eylül |
lazîm |
mal |
layîk |
Türkçe’nin sistemine uygun bir söyleyiş özelliği kazanmış oldukları anlaşılmaktadır. Bugün de kalın l ile söylediğimiz mal, fal, nal, hâsıl, hâsılat gibi kelimelerin bu söylenişleri, hiç şüphesiz, Osmanlı Türkçesi dönemi konuşma dilinin uzantısıdır.
10.Soru
Farslar tarafından i ile e arasında, kapalı bir e (é) gibi söylenen ses aşağıdakilerden hangisidir?
ortalama ı |
ortalama ö |
ortalama i |
ortalama o |
ortalama a |
Ortalama i. Farslar tarafından i ile e arasında, kapalı bir e (é) gibi söylenir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Konuşma diline göre daha kurallı, düzgün, özenli, söz dağarcığı ve anlatım kalıpları bakımından zengin bir nitelik taşıyan dil"e verilen addır?
Edebiyat dili |
Yazıya geçirilmiş halk dili |
Sesli dili |
Günlük dil |
Fesahat |
Yazı dili: Yazılı anlatım dilidir. Konuşma diline göre daha kurallı, düzgün, özenli, söz dağarcığı ve anlatım kalıpları bakımından zengin bir nitelik taşır. “Edebiyat dili” de denir.
12.Soru
Yazı türlerinin en eskisi özellikle Kur’an yazmakta en çok kullanılanı hangisidir?
Talik |
Nesih |
Reyhani |
Rık’a |
Sülüs |
Bugünkü Latin asıllı alfabenin kabulüne kadar yüzyıllarca kullanılmış olan yazımız, Arap alfabesine dayanır. Araplar, İranlılar ve Türkler tarafından kullanılmış olan bu alfabenin işaretleriyle şekillenen yazı, tarih içinde işlenmiş, geliştirilmiş ve çeşitlenerek çok sayıda yazı türü ortaya çıkmıştır. Bunlar arasında en eskisi özellikle Kur’an yazmakta en çok kullanılmış bir yazı türü olan nesihtir.
13.Soru
Aşağıdaki işaretlerin hangisi yalnızca Arapçaya özgü seslerin işaretlidir?
ب be |
ع ayın |
خ hı |
ز ze |
س sin |
Arapçaya özgü sesler: hemze, se, zel, ha, sad, dad, tı, zı ve ayın.
14.Soru
Şedde işareti ne için kullanılır?
Ünlü uzunluklarını göstermek için kullanılır.
|
Hecenin kapalı olduğunu göstermek için kullanılır.
|
Bir ünsüz sesi iki kez okutmak için kullanılır.
|
Türkçe kelimelerde a, e ünlüleri için kullanılır.
|
Ayrılma durumu ekinin yazılışında kullanılır.
|
15.Soru
Manzum metinlerdeki kafiyenin, mensur metinlerdeki karşılığını ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?
Seci |
Vezin |
Redif |
Ahenk |
Uyum |
Nazımdaki kafiyenin nesirdeki karşılığı secidir.
16.Soru
Aşağıdaki verilen yardımcı işaretlerden hangisinin karşılığı doğru ifade edilmiştir?
ـُ : esre |
ـَ : ötrü |
د ً ا : dan |
ـَ : şedde |
ـْ : med |
ـُ: ötrü, ـَ : üstün, د ً ا: dan, ـَ: med, ـْ: cezm doğru ifadesidir. Yanıt C’dir.
17.Soru
kelimesinin doğru okunuşu seçenektekilerden hangisidir?
usûl |
ufûl |
ufuk |
kurb |
zulm |
ufuk
18.Soru
Konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarayan yapıya ne ad verilir?
Ses |
Alfabe |
Dil |
Çeviri |
Yazı |
Konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarayan yapıya yazı denir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesi alfabesinde Arap alfabesinin haricinde yer alan harflerden birisidir?
Be
|
Te
|
Je
|
Se
|
Fe
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin e ünlüsünün nitelik değerlerini gösterir?
ince-düz-geniş
|
kalın-geniş-yuvarlak
|
ince-düz-dar
|
kalın-düz-geniş
|
ince-yuvarlak-dar
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ