Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yeniçeri ocağının kaldırılması ile Anadolu’da aşağıdaki yerlerden hangi/hangileri karşı çıkmıştır?
I. Tokat
II. Maraş
III. Kayseri
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve III
|
I, II ve III |
İstanbul’da ve taşranın pek çok yerinde ama şiddetle ama sukûnetle kısa sürede sonlandırılan yeniçeri tasfiyesinin aylarca bitmediği bölgeler de oldu. Rumeli’de Bosna-Hersek ve Arnavutluk başta olmak üzere, Anadolu’nun Tokat, Amasya, Kayseri, Maraş ve Antep gibi şehirlerinde yeniçeriler ve yerel destekçileri hükümetin kararına karşı çıktılar.
2.Soru
I. Top modernizasyonu II. Talim çavuşluğu III. Sefer planlarının hazırlanması IV. Silâh fabrikalarının kuruluşu Yukarıdakilerden hangiler yabancı subaylara Asâkir-i Mansure Ordusu’nda verilen görevler arasında yer alır?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
Hüsrev Paşa’nın önerisiyle padişahla görüşen Calasso’dan Topkapı Sarayı’ndaki 280 içoğlanına binicilik dersleri vermesi istendi. Calasso’nun ardından ülkelerini siyasi sebeplerle terketmek zorunda kalan başka İtalyanlar da talim çavuşu olarak görevlendirildi. İlerleyen yıllarda bu maceraperest subayların yerini, Osmanlı ordusundaki yeniden yapılanmayı takip etmek isteyen Avrupalı devletlerin gönderdiği
resmi askeri heyetler aldı. Prusya, İngiltere, Fransa, Avusturya ve hatta Rusya’dan yollanan piyade, süvari, topçu ve istihkâm subay ve mühendisleri, bazen maaşları da kendi devletlerince ödenerek Osmanlı hizmetine girdiler. Çoğu talimcilik; az bir kısmı ise, kale, istihkâm ve topların modernizasyonuyla buharlı makine gücüyle çalışan silâh fabrikalarının kuruluşunda teknik danışmanlık yaptı. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Nevşehirli Damad İbrahim Paşa’nın sadaret dönemi ile ilgili aşağıda hangisi yanlıştır?
Osmanlı’da yenileşme hareketlerinin başlangıcı
|
“Türkiye”de batılılaşmanın ilk safhası
|
“Türkiye”de sekülarizmin ortaya çıkışı
|
Yirmisekiz Mehmed Çelebi’nin Londra’ya elçi sıfatıyla gönderilmesi
|
Yirmisekiz Mehmed Çelebi’nin elçilik döneminin 1720- 1721 yılları ile sınırlı olması |
Yirmisekiz Mehmed Çelebi Paris’e elçi sıfatıyla gönderilmiştir.
4.Soru
Gayrimüslümlerin askeri ve sivil okullara kabul edilmelerine imkan tanıyan düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
1856 Islahat Fermanı |
1838 Tanzimat Fermanı |
1808 Sened-i İttifak |
1876 I. Meşrutiyet |
1908 II. Meşrutiyet |
1856 Islahat Fermanı, gayrimüslimlerin askeri ve sivil okullara kabul edilmelerine imkân tanıdı.
5.Soru
Aşağıdaki gelişmelerin hangisi I. Abdülhamid döneminde gerçekleşmemiştir?
Timar ve zeamet sisteminin ıslahını kararlaştırdı. |
Kara leventleri teşkilatının kaldırılması ve levent adının kullanılmaması yolunda önemli adımlar atıldı. |
Yeniçeri Ocağı’na bir alternatif oluşturma konusu gündeme getirildi. |
Sürat topçularının sayısının 300’den 2.000’e çıkarıldı. |
Hasköy’de bir top dökümhanesi yapıldı ve yeni toplar dökülerek top arabaları ıslah edildi. |
Hasköy’de bir top dökümhanesinin yapılarak yeni topların dökülüp top arabalarının ıslah edilmesi III. Mustafa döneminde gerçekleşmiştir.
6.Soru
1857'de Maarif-i Umumiye Nezareti'nin açılmasının en önemli sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
Eğitimin hükümetin denetiminin dışına çıkarılması |
Eğitimin seküler bir nitelik kazanmaya başlaması |
Geleneksel eğitimin tamamıyla terk edilmesi |
Yurt dışına öğrencilerin gönderilmesine son verilmesi |
Eğitimde iki başlılığa son verilmesi |
1857’de Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin kurulmasıyla birlikte eğitim konusu şeyhülislâmın denetiminden hükümetin kontrolüne geçerek seküler bir mahiyet kazanmaya başladı.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı’daki yeni tarz askeri mekteplerinden biridir?
Mekteb-i Tıbbiyye |
Mekteb-i Harbiyye |
Mühendishane-i Bahri-i Hümayun |
Mühendishane-i Berri-i Hümayun |
Hepsi |
Osmanlı ordusuna mühendis ve teknik personel yetiştirmek için 18. yüzyılın son çeyreğinde önce Mühendishane-i Bahri-i Hümayun, yaklaşık yirmi yıl sonra da Mühendishane-i Berri-i Hümayun adlı yeni usulde eğitim veren okullar açıldı. 1840’ta Mekteb-i Tıbbiyye bünyesinde oluşturulan Meclis-i Umur-i Tıbbiyye-i Mülkiyye’nin görevi, hekim, cerrah ve eczacı gibi sağlık personelini atama veya görevden alma ve eczane açma muamelelerini yürütmekti. Mekteb-i Harbiyye, bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra 1 Temmuz 1835’te II. Mahmud’un da katıldığı büyük bir törenle eğitime başladı.
8.Soru
Osmanlı bürokrasisinde Mabeyn hangi tarihte “Hazinei Hassa Nezareti ve Mabeyni Hümayun Müşirliği” adını almıştır?
1843 |
1863 |
1864 |
1871 |
1875 |
Hazinei Hassa bir ara Maliye Nezareti’ne ilhak edilirse de, 9 Eylül 1871’de tekrar mabeyinle birleştirilerek Hazinei Hassa Nezareti ve Mabeyni Hümayun Müşirliği adını aldı. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.
9.Soru
Aşağıdaki okullardan hangisi II. Mahmud döneminde açılan okullardan biri değildir?
Mekteb-i Tıbbiyye |
Mekteb-i Harbiyye |
Muzıka-ı Hümayun |
Mühendishane-i Berr-i Hümayun |
Mekteb-i Maarif-i Adliyye |
18. yüzyılın son çeyreğinde önce Mühendis hanei Bahri-i Hümayun, yaklaşık yirmi yıl sonra da Mühendishane-i Berri-i Hümayun adlı yeni usulde eğitim veren okullar açıldı. Bunlar II. Mahmud devrinden itibaren açılan yeni okullara örnek olup zemin teşkil etti.
10.Soru
Yirmisekiz Mehmed Çelebi, padişahın Kudüs’teki Kutsal Lahit Kilisesi’ni (Saint-Sépulcre) onarmaları için aşağıdaki devletlerden hangisine izin verdiğini bildirmek göreviyle Avrupa'ya elçi olarak gönderilmiştir?
Fransa |
Rusya |
Avusturya |
Papalık |
Venedik |
Mehmed Çelebi, padişahın Kudüs’teki Kutsal Lahit Kilisesi’ni (Saint-Sépulcre) onarmaları için Fransızlara zin verdiğini bildirmek, Fransa’ya verilmiş olan kapitülasyonların yenilenmesi konusunu görüşmek, Osmanlı yönetimini Fransız siyasetinden haberdar etmek ve Osmanlı Fransız münasebetlerini güçlendirmek üzere Paris’e gönderilmişti. Doğru cevap A dır.
11.Soru
Nizamiye mahkemeleri, Hanefi mezhebi esas alınarak hazırlanan İslâm hukukunun “muamelât” kısmına bakardı, aşağıdakilerden hangisi şer’iye mahkemelerinin baktığı konulardan birinin ismidir?
Münakahat |
Ukubat |
Miras |
Nafaka |
Hepsi |
Mecelle denilen ilk Osmanlı medeni kanununun birinci kitabı tamamlandı. Nizamiye mahkemeleri, Hanefi mezhebi esas alınarak hazırlanan İslâm hukukunun “muamelât” kısmına (Mecelle); şer’iye mahkemeleri ise, İslâm hukukunun “münakahat” ve “ukubat”, yani, miras, nafaka, evlenme-boşanma konularına bakmaya başladı.
12.Soru
Başvekâlete atanan ilk kişi kimdir?
Mustafa Reşid Paşa
|
Mahmud Nedim Paşa
|
Rıza Paşa
|
Mehmed Rauf Paşa
|
Hüsrev Paşa |
Mehmed Rauf Paşa, dahiliye nazırlığıyla birlikte başvekâlete atanan ilk kişi olmuştur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi/hangileri Osmanlı’da sarayın ana bölümlerindendir?
I. Harem
II. Birun
III. Enderun
I ve II
|
I ve III
|
II ve III
|
I, II ve III
|
Yalnız I |
Harem ve Enderun’la birlikte sarayın üç ana bölümünden biri olan Birun, 18. Yüzyıl öncesinde Enderun’la beraber ülkenin asıl yönetim merkezini oluşturur ve padişahın dış dünyayla ilişkilerini sağlayan hizmetleri verirdi.
14.Soru
I. Piyade sınıfı, en küçüğünden en büyüğüne kadar bütün birliklerde ana omurgayı oluşturmaktaydı II. Asâkir-i Mansure ordusu içinde tüm birlikler müslüman askerlerden oluşmaktaydı III. Savaş zamanlarında zorunlu durumlar hariç Asâkir-i Mansure personeli gönüllülük esasına göre istihdam edilirdi IV. Asâkir- i Mansure neferleri askerlikten başka ticaret ve işçilik yaparak geçimlerini temin ederlerdi Asâkir-i Mansure-i Muhammediyye ile ilgili yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Asâkir-i Mansure-i Muhammediyye'de piyade sınıfı, en küçüğünden en büyüğüne kadar bütün birliklerde ana omurgayı oluşturmaktaydı ve savaş zamanlarında zorunlu durumlar hariç Asâkir-i Mansure personeli gönüllülük esasına göre istihdam edilirdi. Silistre’de kurulan ilk Asâkir-i Mansure süvari alayı, Tatar, Türkmen ve Hıristiyan Potkalı Kazak kabilelerinden alınan atlılardan oluşturuldu. Bu alay, Asâkir-i Mansure ordusu içinde gayrimüslim asker barındıran ilk ve tek birlikti. Bununla birlikte Asâkir-i Mansure neferlerinden askerlikten başka hiçbir işle meşgul olmamaları ve vakitlerini talimlerle geçirmeleri istenmişti. Böylece Avrupa savaş sahnesindeki rakiplerle ateş ve manevra kabiliyetlerinde denklik sağlanabileceği ve askerlerin siyaset ve ticaretle uğraşmasının önüne geçilebileceği umulmaktaydı. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Darülfünun hangi tarihten itibaren kesintisiz eğitime başlamıştır?
1845 |
1863 |
1865 |
1874 |
1900 |
Darülfünun kesintisiz bir biçimde eğitime 1 Eylül 1900 tarihinden itibaren başlayabilmiştir.
16.Soru
İbrahim Müteferrika, I. Mahmud döneminde kaleme aldığı Usûlü’l Hikem fî Nizâmi’l-Ümem isimli eserinde yenilikler için hangi adı kullanmıştır?
Mühendishane-i Bahri-i Hümayun
|
İrad-ı Cedid
|
Lale devri
|
Nizam-ı Cedid
|
Mühendishane-i Berri-i Hümayun |
İbrahim Müteferrika, I. Mahmud devrinde kaleme aldığı ve askeri ıslahatlar hakkındaki önerilerini sunduğu Usûlü’lHikem fî Nizâmi’l-Ümem isimli eserinde yenilikler için “Nizam-ı Cedid” adını kullandığı gibi, I. Abdülhamid döneminde gerçekleşen bir dizi yenilik de yine aynı isimle anılır.
17.Soru
Feyzullah Efendi hangi padişah döneminde şeyhülislam idi?
II. Mustafa
|
III. Ahmed |
I. Mahmud
|
III. Selim
|
II. Osman |
Dönemin padişahı II. Mustafa (1695- 1703) bu isyan neticesinde tahtını kardeşi III. Ahmed’e bıraktığı gibi, dönemin muktedir şeyhülislamı Feyzullah Efendi de linç edildi.
18.Soru
Dünya tarihinde zorunlu vatandaş askerliği uygulaması hangi tarihsel olaydan sonra başlamıştır?
Fransız devrimi
|
Koalisyon savaşları
|
Napolyon savaşları
|
İspanya savaşları
|
Osmanlı-Rus Harbi |
1789 Fransız Devrimi, Avrupa ve dünya siyasi tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir. 1793'te Fransa'da yürürlüğe sokulan zorunlu vatandaş askerliği uygulaması dünya askeri tarihinde bir milattır. O tarihe kadar Fransa ve Osmanlı Devleti de dahil Avrupa'nın bütün devletlerinde ordular ağırlıklı olarak gönüllü profesyonel savaşçılardan oluşurdu.
19.Soru
1838’de eğitim konusunda yapılan çalışmalarda bugünkü yüksek okula denk gelen okulun adı neydi?
mekâtib-i umumiyye
|
mekâtib-i sıbyan
|
maarif-i umumiyye
|
mekâtib-i âliyye
|
mekâtib-i rüşdiyye
|
Çalışmada mektepleri sıbyan, rüşdiye ve mekâtib-i âliyye, yani, ilk, orta ve yüksek okullar olmak üzere üç seviye- de ele aldı.
20.Soru
Alemdar Mustafa Paşa’nın oluşturduğu birliklere ne ad verilirdi?
Nizam-ı Cedid |
Cebeci Ocağı |
Müsellem |
Kapıkulu Ocakları |
Sekban-ı Cedid |
Osmanlı devlet adamlarının kendi ordularında da görmek istedikleri başlıca özelliklerdi. III. Selim’in 1792’de kurduğu Nizam-ı Cedid ile 1807’de tahttan indirilmesinden sonra Alemdar Mustafa Paşa’nın oluşturduğu Sekban-ı Cedid birliklerinde de bu ilkeler esas alınmış; ancak, her iki deneme de yeniçerilerin başını çektiği ayaklanmalarla ortadan kaldırılmıştı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ