Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Yeniçerilere verilen, içerisinde ad, orta bilgisi ve maaş miktarının yazıldığı belge aşağıdakilerden hangisidir?
Müsemma |
Liste-i Şer |
İrad-ı Cedid |
Esasi |
Esame |
Esame: Yeniçerilere verilen, içerisinde ad, orta bilgisi ve maaş miktarının yazıldığı belge.
2.Soru
İlk olarak köylülere subay olma hakkı tanıyan devlet aşağıdakilerden hangisidir?
Fransa
|
Osmanlı Devleti
|
İngiltere
|
Roma imparatorluğu
|
Çin |
Devrimin ardından milisliği lağveden Fransız Milli Meclisi, “Fransız milleti”nin zorla askere alınması fikrini reddetti; ayrıca, sadece aristokratlara ait bir imtiyaz olan ordunun komuta kademelerini diğer sınıflara da açarak şehirli orta sınıra (burjuva) köylülere de subay olma hakkı tanıdı.
3.Soru
I. Abdülhamid döneminde fransa’dan teknik uzmanlar getirten devlet adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Mustafa Reşit Paşa
|
Mahmut Raif Paşa
|
Ebubekir Ratıp Efendi
|
Halil Hamid Paşa
|
Mahmut Nedim Paşa |
I. Abdülhamid devrinde padişaha bir dizi layiha sunulmuştu. Halil Hamid Paşa, İsveç elçiliği tercümanı D’Ohsson ve Fransa elçisi Choiseul-Gouiffier’a fikir danışmış ve Fransa’dan teknik uzmanlar getirtmiştir. (Konu: I. Abdülhamid (1774-1789), s. 10).
4.Soru
18.yy Osmanlı Devletinde ayanların doğuşu aşağıdakilerden hangi ile yakinen ilişkilidir?
1683 Viyana bozgunu
|
1723 sonrası Osmanlı-İran savaşları
|
1768 Osmanlı-Rus Savaşı
|
1695 sonrası uygulamaya konan malikane sistemi
|
A,B,C ve D |
- yüzyıl Osmanlı tarihinin temel meselelerinden birini de âyanların yükselişi oluşturur. Yukarıda devletin bu gruplara yönelik düzenlemeleri somut olarak III. Selim dönemi bağlamında incelenmişse de, âyanlarla merkezi devlet arasındaki mücadele ve onlara yönelik düzenlemeler sadece bu döneme ait bir gündem değildir. Âyanlığın doğuşu, 1683 Viyana bozgunu ve 1723 sonrası Osmanlı-‹ran savaşları ile, âyanların büyük güce erişmeleri ise 1768 Osmanlı-Rus Savaşı ile ilgili ilgilidir. Âyanların yükselişinin 1695 sonrası uygulamaya konan malikane sistemi ile de yakından ilgisi vardır. Süregiden süreçte, toprak sahipliği, mali ve askeri güç gibi konularda merkezi devlet ile yakından bağlantı halinde çalışan bu gruplar, artık yerel otoriteler olmanın ötesinde devletin yönetim erkinin de bir bileşeni oldular. Taşrada yükselen âyan aileleri, her ne kadar merkezi otoriteyi tehdit eder bir görünüm arz etseler de, devletin asker ve sefer ihtiyaçlarının karşılanmasında onların güçlerini kullanmak zorunda kaldığı da bir gerçektir.
5.Soru
II. Mahmud döneminde Reisülküttaplığın dönüştürüldüğü nezaret aşağıdakilerden hangisidir?
Maliye Nezareti |
Harbiye Nezareti |
Maarif-i Umumiye Nezareti |
Ticaret Nezareti |
Hariciye Nezareti |
II. Mahmud, 12 Mart 1836’da dışişleriyle ilgilenen ve aynı zaman da Bâbıâli memurlarının da başı olan reisülküttaplığı Hariciye Nezareti’ne dönüştürdü.
6.Soru
III. Selim'den sonra tahtta çıkan padişah aşağıdakilerden hangisidir?
II. Mahmud |
I. Abdülhamid |
IV. Mustafa |
Mehmed Reşad |
II. Osman |
III. Selim’den sonra tahta IV. Mustafa (Mayıs 1807-Temmuz 1808) geçmiştir.
7.Soru
Yeniçerilere ulûfelerinin, yani maaşlarının ödenmesi için düzenlenmiş olan resmi evraka nedir?
Ulufe |
Cülus bahşişi |
Bedel |
Esame tezkeresi |
Senet tanzimi |
Esâme ya da diğer adıyla esâme tezkeresi, yeniçerilere ulûfelerinin, yani maaşlarının ödenmesi için düzenlenmiş olan resmi evraktır.
8.Soru
II. Mahmud, sadrazamın yetkilerini paylaştırdığı nezaretler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
Evkaf-ı Hümayu
|
Divan-ı Deavi
|
Dahiliye
|
Hariciye
|
Mabeyn-i Hümayun-ı Şâhâne |
II. Mahmud, Evkaf-ı Hümayun, Divan-ı Deavi, Dahiliye, Hariciye, Maliye ve Ticaret Nezaretlerini kurarak sadrazamın yetkilerini bunlar arasında paylaştırdı. Haziran 1843 tarihli bir defterde geçen Mabeyn-i Hümayun Müdürlüğü, 28 Ekim 1863’te Hazine-i Hassa Nezareti ile birleştirilerek Mabeyn-i Hümayun-ı fiâhâne Nezareti’ne ve 11 Ağustos 1864’te de tekrar müşirliğe dönüştürüldü.
9.Soru
Tevcihat usulünün II. Mahmud tarafından ortadan kaldırılarak memurların sebepsiz yere azledilmelerine son verilmesi hangi tarihtedir?
1830
|
1834
|
1838
|
1840
|
1849
|
Tevcihat usulü 4 Nisan 1838’de II. Mahmud tarafından ortadan kaldırılarak memurların sebepsiz yere azledilmelerine son verildi.
10.Soru
Seferberlik durumunda Asakir-i Mansure’ye çağrılan personel ile ilgili aşağıdaki maddelerden hangisi doğrudur?
12 yaşından 70 yaşına kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün Müslüman erkeklerin cihada katılması
|
12 yaşından 60 yaşına kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün erkeklerin ister müslüman ister gayri müslüman olsun, cihada katılması
|
16 yaşından 70 yaşına kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün Müslüman erkeklerin cihada katılması
|
18 yaşından 50 yaşına kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün Müslüman erkeklerin cihada katılması
|
12 yaşından 70 yaşınana kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün erkeklerin ister müslüman ister gayri müslüman olsun, cihada katılması |
12 yaşından 70 yaşına kadar harbe gücü yetip eli silâh tutan bütün Müslüman erkeklerin cihada katılması
11.Soru
Askerlik alanında 1846'da çıkarılan Kur'a Kanunu'nun en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Askerliğin Müslüman erkekler için vatandaşlık görevine dönüştürülmesi |
Orduda ateşli silahların kullanılmasının zorunlu hale getirilmesi |
Orduya kur'a ile subay alınması |
Askerliğin gayrimüslim erkeklere zorunlu hale getirilmesi |
Askeri şuranın kurulması |
1846 yılında çıkarılan ilk Kur‘a Kanunu ile askerlik bütün Müslüman erkeklerin vatandaşlık görevine dönüştürüldü. Askerlik zorunlu hale getirildi.
12.Soru
Osmanlı Devleti'nde Anadolu ve Rumeli Kadıaskerliği ile İstanbul kadılığının Fetvahane'ye taşınarak şer'i dairelerin bir çatı altında toplanması hangi padişah döneminde gerçekleşmiştir?
III. Selim |
Fatih Sultan Mehmet |
II. Abdülhamit |
II. Mahmud |
Kanuni Sultan Selim |
Padişah II. Mahmud döneminde 1836’da, Anadolu ve Rumeli Kadıaskerliği ile İstanbul Kadılığı Fetvahane’ye taşındı; böylece başlıca şer’i daireler bir çatı altında toplanmış oldu.
13.Soru
Şeyhülislamlığa bağlı olarak kadı ve naip yetiştirmek amacıyla Mekteb-i Nüvvab ismindeki mektep/medrese kaç yılında açılmıştır?
1831
|
1874 |
1861 |
1866 |
1855 |
1855’te yine şeyhülislamlığa bağlı olarak kadı ve naip yetiştirmek amacıyla Mekteb-i Nüvvab adlı bir mektep/medrese açıldı.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi III: Mustafa döneminde Baron de Tott’un yaptığı askeri reformlardan biridir?
Erkan-ı Harbiye-i Umumiye’nin kurulması
|
Aşiret Alaylarının kurulması
|
Topçu Ocağı’yla Tophanenin düzenlenmesi
|
Donanmanın güçlendirilmesi
|
Jandarma teşkilatının kurulması |
Baron de Tott, İstanbul ve Çanakkale Boğazlarındaki kale ve savunma sistemlerinin güçlendirilmesi, Topçu Ocağı’yla Tophane’nin düzenlenmesi çalışmalarını yürütmüştür. (Konu: III. Mustafa, s. 9).
15.Soru
İlk Maarif- i Umumiyye Nazırı aşağıdakilerden hangisidir?
Abdurrahman Sami Paşa |
Mustafa Reşid Paşa |
Ahmed Cevdet Paşa |
Mahmud Nedim Paşa |
Hüsrev Paşa |
Eğitimin hükümet üyesi bir nezaretle temsili, 14 Mart 1857’de Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin kurularak Abdurrahman Sami Paşa’nın nazırlığa getirilmesiyle olmuştur. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Lale Devrinde ilim alanında yapılan düzenlemelerden biridir?
Çeşitli eserlerin tercüme edilmesi
|
Darülfünûn açılması
|
Encümen-i Daniş’in açılması
|
Mekteb-i Tıbbiye açılması
|
Mühendishane-i Berri Hümayun açılması |
Lale Devrinde Nevşehirli Damat İbrahim Paşa döneminde tarih, coğrafya, matematik ve tıp konularında birçok kitap tercüme edilmiştir. (Konu: Tercüme Faaliyetleri, s. 6).
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi III. Mustafa döneminde Baron De Tott arafından yapılan yeniliklerden biri değildir?
İstanbul ve Çanakkale savunmalarının güçlendirilmesi |
Topçu Ocağıyla Tophanenin düzenlenmesi |
Sürat Topçuları (Süratçiyan) Ocağının kurulması |
Baltacılar Ocağının ıslah edilmesi |
Top arabalarının ıslah edilmesi |
Baltacılar Ocağı ıslah edilmemiş kaldırılmıştır. Doğru cevap D dir.
18.Soru
Gayrimüslimlerin askeri ve sivil okullara kabul edilmeleri hangi tarih ve ferman ile gerçekleşti?
1839 Tanzimat fermanı
|
1844 Tashih-i Ayar fermanı
|
1847 Tanzimat fermanı
|
1852 Islahat fermanı
|
1856 Islahat fermanı |
1856 Islahat Fermanı, gayrimüslimlerin askeri ve sivil okullara kabul edilmelerine imkân tanıdı.
19.Soru
III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Alemdar Mustafa Paşa’nın katline yol açan iki isyandan farklı olarak padişahı n yanında yer alanlar aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniçeri ocağı
|
Humbarahane
|
Tersane
|
Tophane
|
Ulema |
Yeni birliklerin eğitime başlamasından üç hafta sonra beklenen oldu. Gidişatın kendi lehlerine olmadığını düşünen yeniçeriler 14 Haziran 1826 akşamı son kez ayaklandılar. O sırada şehir merkezinde olmayan II. Mahmud ve çevresi bu kez hazırlıklıydı. Ertesi gün yapılan acil toplantıdan ayaklanmanın bastırılarak ocağın kaldırılması kararı çıktı. Saray halkının yanı sıra Tophane, Humbarahane ve Tersane gibi teknik sınıflar padişaha sadık kaldıkları gibi, ulema da, III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Alemdar Mustafa Paşa’nın katline yol açan iki isyandan farklı olarak padişahın yanında yer aldı.
20.Soru
1826’dan 1837 Şubatına kadar Asâkir-i Mansure’ye katılan asker sayısı hangi basamaklarla ifade edilir?
Yüzler basamağı
|
Binler basamağı
|
Onbinler basamağı
|
Yüzbinler basamağı
|
Milyon basamağı |
1826’dan 1837 Şubatına kadar Asâkir-i Mansure’ye katılan asker sayısı 161.036 idi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ