Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Final 17. Deneme Sınavı

Kanun-i Esasi II. Mahmud döneminde ilan edilmemiştir.

Sultan Abdülaziz’in bir adım daha ileriye giderek yurt dışındaki gelişmelerle idari ve toplumsal düzenleri yerinde görmek üzere Avrupa’yı ziyareti, Osmanlı padişahları açısından bir ilkti. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Osmanlı Devleti, bir yandan bu faaliyetlerde bulunup sanayileşme hamleleri yaparken, bir yandan da 1851’den itibaren uluslararası sergilere katılıp ülkede üretilen sınai ve tarımsal ürünleri uluslararası arenada sergilemekten geri durmadı. Sergilere gönderilen ürünler genel olarak deri, porselen, tekstil, tarım, madencilik ve kâğıt gibi günümüzde de söz sahibi olunan sektörlere aitti. Devlet, bununla da yetinmeyip 1863’te Sergi­i Umumi­i Osmani adıyla uluslararası bir sergiyi İstanbul’da organize etme başarısını gösterdi. Doğru cevap C’dir.

Osmanlı İmparatorluğunda, 1870’te çıkan Diyojen’le başlayan mizah dergiciliği, halkın artan ilgisine paralel olarak bu dönemde sıçrama yapan süreli yayınlardandır. 

Hıdiv: 1866-1922 yılları arasında sadrazamın rütbe ve derecesinde bulunan Mısır valilerine verilen unvandır. 

Avrupa devletlerinin 1859’da ferman hükümlerinin uygulanmadığı gerekçesiyle Osmanlı Devleti’ne bir memorandum vermeleri üzerine Rumeli’ye müfettişler gönderildi. 

Fransa

Devlet, 1 Kasım 1831’den itibaren Takvim-i Vekayi adıyla resmi bir gazete çıkarmaya başladı ve bunu, devlet destekli yarı resmi Ceride-i Havadis (1840), Tercüman-ı Ahvâl (1860), Tasvir-i Efkâr (1862) ve Muhbir (1867) gibi gazetelerin yayımı izledi. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

esnek sistemin açık kapı bıraktığı kanallardan, “dikey haraketlilik” ya da hoş bir benzetmeyle “Alaaddin’in lambası hareketliliği” sayesinde, en alt sosyal sınıftan en üst idari mevki olan sadrazamlığa kadar yükselmek ve dolayısıyla askeri (yönetici) zümreye katılmak mümkündü. Doğru cevap A dır.

Doğru cevap A olacaktır. Sayfa 158  de  Kamuoyu: Dolaylı ve Doğrudan Temas konu başlığındaki açıklamalarda  tekrar bakılması durumunda   “Devlet-toplum ilişkilerinin yeniden tanımlanmasını gerektiren bu gelişmeler, aşağıda değinileceği üzere, öncelikle basın-yayın yoluyla toplumun merkeziyetçi politikalar doğrultusunda bilgilendirilip yönlendirilmesini gündeme getirdi. Bu dolaylı temasın yeterli görülmemesi üzerine, bu defa yine bir ilk olarak padişahın doğrudan tebaa ile buluşmasını sağlayan yurt gezilerine çıkıldı. II. Mahmud’un 1829-37 arasında farklı tarihlerde çıktığı beş gezi bu bağlamda değerlendirilebilir “ şeklinde açıklanmaktadır.

Doğru cevap A olacaktır. Sayfa 123 de  OSMANLI DIŞ BORÇLANMALARI konu  başlığındaki açıklamalarda 123. sayfanın  son paragrafında ki açıklamalarda yer almaktadır.

1703’te meydana gelen isyan ile tahta geçen III. Ahmed, 1730’da yine bir isyan so nucunda tahttan çekildi 

Başında padişahın bulunduğu askeri sınıfın görevi, ülkenin adil bir biçimde idaresini sağlamak, devleti ve toplumu dış tehlikelerden korumaktı. Doğru cevap D dir.

1869’da neşredilen Maarif-­i Umumiyye Nizamnamesi eğitim sistemini baştan sona yeniden düzenledi.

Siyasi rejimler, gerek Batı’da gerekse Doğu’da halkın düşüncelerini, olası tepkilerini ve bu tepkilerin örgütlü bir harekete dönüşme ihtimalini denetlemek amacıyla farklı yöntemler geliştirdi. Bu sürecin ilk adımları, hafiyeler vasıtasıyla kamusal alanlarda konuşulanların ya da çeşitli sebeplerle dışarıdan gelen ziyaretçilerden elde edilen duyumların kayda geçirilmesiyle atıldı. Doğru cevap B dir.

1845’te Amerika’da ilk telgraf hattının faaliyete geçmesinin ardından Osmanlı ülkesindeki ilk telgraf denemesi 9 Ağustos 1847’de sarayda yapıldı. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Daire-i Adliye

Yangınlar, salgınlar, göçler ve zorunlu iskân hareketleri sonucunda başkent İstanbul’un sosyal yapısında belirgin değişiklikler oldu. Toplumun Müslüman kesimi yanında Musevi kesimde de bu türden zorunlu yer değiştirme olayları meydana geldi. Örneğin Fener-Balat yöresine yerleştirilen Yahudiler, nüfus yoğunluğuyla ters orantılı olarak dar mekânlar içinde adına Yahudihane (cortejo) denilen apartman mimarisinin ilkel bir biçimi olan yeni bir konut tipi yarattılar. Bitişik nizam olan bu konut tipi, oda oda kiraya verilmek suretiyle, söz konusu kesimler için aynı zamanda bir gelir kaynağına dönüştürüldü. Doğru cevap A’dır.

Askerlik süresinin dört veya beş yılla sınırlandırılması gerektiği; açıkça yargılanmaksızın kimsenin öldürülmemesi; herkesin mal ve mülküne istediği gibi tasarrul edebilmesi ve Müslüman ve gayrimüslüm bütün halkın fermanla verilen haklardan eşit biçimde yararlanması Tanzimat Fermanı ile getirilen düzenlemeler arasında yer almaktadır. 

İngilizlerin, Osmanlı Devleti’nin tahıl ambarı olan Dobruca ovasının tarımsal potansiyelini değerlendirmek amacıyla inşa ettikleri 66 km uzunluğundaki
Köstence-Çernovada (Boğazköy) Demiryolu, Osmanlı Rumelisinde yapılan ilk
demiryoludur.