Osmanlı Yenileşme Hareketleri (1703-1876) Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 7 Soru1.Soru
“Yed-i Vahid” uygulamasını kaldıran ve İngiltere ile imzalanan Baltalimanı Ticaret Antlaşması hangi tarihte imzalanmıştır?
1833 |
1835 |
1838 |
1841 |
1843 |
Hariciye Nazırı Mustafa Reşid Paşa’nın Baltalimanı’ndaki yalısında Sir Henry L. Bulwer’in başkanlık ettiği İngiliz heyetiyle Mustafa Reşid Paşa’nın başkanlık ettiği Osmanlı heyeti arasında 16 Ağustos 1838’de Baltalimanı Ticaret Antlaşması imzalandı. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdaki dönemlerin hangisinde sınıflı toplumların ve kutsanmış iktidarların açıktan sorgulandığı, aydınlanma düşünürlerinin devlet, fert ve siyaseti yeniden ve çok daha eşitlikçi bir düzlemde tanımlamaları ve basın-yayın yoluyla fikirlerini yaymaları, bireyleri ve iktidar hakkındaki düşüncelerini önemli kıldığı görülmektedir?
15. yüzyıl |
16. yüzyıl |
17. yüzyıl |
18. yüzyıl |
19. yüzyıl |
Sınıflı toplumların ve kutsanmış iktidarların açıktan sorgulandığı 18. yüzyılda, Aydınlanma düşünürlerinin devlet, fert ve siyaseti yeniden ve çok daha eşitlikçi bir düzlemde tanımlamaları ve basın-yayın yoluyla fikirlerini yaymaları, bireyleri ve iktidar hakkındaki düşüncelerini önemli kılmıştı.
3.Soru
İlmiye sınıfının gücünü kırmak amacıyla 1826’da kurulan kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Evkaf-ı Hümayun Nezareti
|
Bahriye Nezareti
|
Mekteb-i Maarif-i Adliye
|
Galatasaray Sultanisi
|
Meclis-i Ali-i Tanzimat
|
Vakıf gelirleri ve dini statüleri sayesinde önemli bir siyasi aktör haline gelen ilmiye sınıfının gücünü kırmak amacıyla 1826’da Evkaf-ı Hümayun Nezareti’ni kurdu. Böylece mali kaynakları kısıtlanan ve yeniçeri ocağı gibi etkin bir müttefikini kaybeden ilmiye sınıfı, iktisadi ve siyasi etkinliğini nispeten kaybetti ve oluşan bu boşluğu, bürokratik elit doldurmaya başladı.
4.Soru
Osmanlı topraklarında matbaa ilk kez hangi millet tarafından kullanılmıştır?
Türkler |
Ermeniler |
Rumlar |
Araplar |
Yahudiler |
Osmanlı sınırları içinde ilk matbaa, İspanya’dan sürülen Yahudi mülteciler tarafından 1493 yılında kuruldu; daha sonra 1567’de Ermeniler ve 1627’den itibaren de Rumlar tarafından kullanıldı. Doğru yanıt “E” şıkkıdır.
5.Soru
1847’de çıkarılan ilk devlet salnamesine göre mabeyn görevlileri arasında asşağıdakilerden hangileri bulunuyordu?
I. Dârüssaade ağası
II. padişahın esvapçısıyla imamları
III. telhisî-i evvel ve sâni
IV. istabl-ı âmire müdürü
V. kapıcılar kethüdası
VI. hazine-i hümayun vekili
VII. hazine-i hümayun kethüdası
VIII. valide sultanın başağası
IX. Bâbüssaade ağası
X. Has Oda kethüdası
XI. hazine-i hümayun kâtibi
XII. Hırka-i Saadet başhademesi
II,III,IV,V,VI,VII,VIII,IX,X,XI,XII
|
I,III,IV,V,VI,VII,VIII,IX,X,XI,XII
|
I,II,III,V,VI,VII,VIII,IX,X,XI,XII
|
I,II,III,IV,V,VI,VII,VIII,IX,X,XI
|
Hepsi |
1847’de çıkarılan ilk devlet salnamesine göre mabeyn görevlileri, Dârüssaade ağası, kurena, padişahın esvapçısıyla imamları, mabeyn kâtipleri, telhisî-i evvel ve sâni, mabeyn kapuçukadarları, istabl-ı âmire müdürü, kapıcılar kethüdası, yaver- ler, hazine-i hümayun vekili, hazine-i hümayun kethüdası, valide sultanın başağa- sı, musahipler, Bâbüssaade ağası, Has Oda kethüdası, hazine-i hümayun kâtibi ve Hırka-i Saadet başhademesi olmak üzere toplam 43 kişiydi.
6.Soru
Bu dini cemaatler, kaçıncı yüzyıldan itibaren Millet Sistemi olarak adlandırılmaya başlanmıştır?
16. Yüzyıldan itibaren |
17.Yüzyıldan itibaren |
14.Yüzyıldan itibaren |
15.Yüzyıldan itibaren |
18. Yüzyıldan itibaren |
18. yüzyıldan itibaren “millet” şeklinde adlandırılanbu dini cemaatler, kendi kültür, inanç ve adetlerine göre serbestçe yaşar ve ticari faaliyetlerini mevcut kanunlar çerçevesinde yerine getirirlerdi. Millet Sistemi olarak adlandırılan bu idari ve sosyal örgütlenme modelinde, her millet
kendi inanç ve gelenekleri etrafında ayrı bir topluluk olarak tanımlanmıştı. Doğru cevap E dir.
7.Soru
Osmanlıda yayınlanan ilk özel gazetenin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Ceride-i Havadis |
Takvim-i Vekayi |
Tasvir-i Efkâr |
Tercüman-ı Ahval |
Muhbir |
Bir Osmanlı vatandaşının çıkardığı ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval, devletten mali destek almayan gerçek bir gazeteye doğru atılan ilk adımdı; ancak, daha sonra bu çizgiyi koruyamayacaktı. Âgâh Efendi’nin çıkardığı bu gazetenin ilk sayısı 22 Ekim 1860’da çıktı. Başyazarı olan İbrahim Şinasi, aynı zamanda gazetenin yayın ilkelerini ve karakterini belirleyen isimdi. Türk basınında imzalı başyazı geleneğini başlatan Tercüman-ı Ahval’in dili sade ve habercilik anlayışı liberaldi. Doğru cevap D’dir.