Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Otizm Spektrum Bozukluğu bulunan bireylerin sergilemesi beklenilen davranışlara bir örnek değildir?
Rutinlere aşırı bağlılık |
Göz kontağı kuramama |
Jest ve mimik kullanımı |
Duyulan kelimeleri tekrar |
Akışkan konuşma becerisi |
Akışkan bir konuşma yetenekleri ve hatta konuşmayı sürdürme becerileri yoktur.
2.Soru
Özel gereksinimli bireylerin toplumda bağımsız birer birey olarak yaşayabilmesi, güvenli bir yaşam sürdürebilmesi, bir işte çalışabilmesi ve toplumsal ortamlara katılabilmesi için gerekli olan becerilere hangi isim verilir?
Sosyal beceriler |
Dil ve iletişim becerileri |
Özbakım becerileri |
Güvenlik becerileri |
Akademik beceriler |
Güvenlik Becerileri: özel gereksinimli bireylerin toplumda bağımsız birer birey olarak yaşayabilmesi, güvenli bir yaşam sürdürebilmesi, bir işte çalışabilmesi ve toplumsal ortamlara katılabilmesi için gerekli olan beceriler olarak tanımlanabilir.
3.Soru
Konuşma bozukluğu olan Nermin ailesi tarafından çevresiyle olan etkileşimi kısıtlanmış böylelikle saldırgan bir kişiliğe bürünmüştür. Nermin'in aldığı destek; onun çevresiyle etkileşimini sağlıklı yürütmeye odaklanmıştır.
Bu destek hangi yaklaşıma örnektir?
Tıbbi model |
Hayırsever model |
Psikolojik model |
Sosyal model |
Fiziksel model |
Artık engellilik, yalnızca bireyin özelliklerinden değil bununla birlikte bireyin çevresiyle etkileşiminin bir sonucu olarak görülmektedir. Bireysel farklılıklara
yönelik çevresel koşullar yaratılmaması bireyin topluma katılımını sınırlandırmakta ya da engellemektedir. Engelliliği bu bakış açısıyla ele alan yaklaşım “Sosyal Model” olarak adlandırılmaktadır. EHİS’te de Sosyal Model yaklaşımını kabul edilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.
4.Soru
Bir bireyin zihinsel yetersizlik tanısı alabilmesi için zeka bölümü puanının kaç puanın altında olması beklenir?
90 |
80 |
70 |
50 |
40 |
Zeka bölümü puanı 50-70 arasında olan bireylerin hafif düzeyde zihinsel yetersizlik gösterdiği düşünülebilir. Yanıt C şıkkıdır.
5.Soru
İkinci nesil yaya erişim cihazlarının kullanım amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Yardım çağrısı yapmak |
Aileye bilgi vermek |
Kullanıcıyı takip etmek |
Engelleri bildirmek |
Ulaşım aracını göstermek |
İkinci nesil cihazların iki temel kullanım amacı bulunmaktadır. Bunlardan birincisi kullanıcıya başlangıç ve hedef konum arasında yön bilgisi sunmaktır. İkinci amacı ise kullanıcının konumu ile ilgili bilgileri merkeze aktarmak ve kullanıcıyı takip etmektir. Afet ve acil durum anlarında özellikle ileri derecede ve çoklu yetersizlik gösteren bireylerin kaybolmalarını önlemek ve güvenilir sığınaklara ulaştırılmasında ikinci nesil yaya erişim cihazları kullanılması oldukça önemli yararlar sağlayabilir. Doğru yanıt C’dir.
6.Soru
Özel gereksinimli bireylerin iletişim kurarken kullanması için hazırlanan ve deneysel olarak etkisi sınanan ilk mobil uygulama, aşağıdakilerden hangisidir?
Ses Ver |
Konuşuyorum |
Dokun Konuş |
Dinliyorum |
Bas Dinle |
Ülkemizde dokunmatik cihazların konuşma üreten cihaz olarak kullanılabilmesi için sınırlı sayıda yazılım geliştirilmiştir. Özel gereksinimli bireylerin kullanımı için hazırlanan ve deneysel olarak etkisi sınanan ilk uygulama, Dokun Konuş mobil uygulamasıdır. Dokun Konuş kişiye özgü düzenlemeler yapabilme özelliği ile özel gereksinimli ve hastalık ya da travma sonrası konuşma becerisini daha sonra yitiren bireylerin iletişim ihtiyacını karşılamak üzere geliştirilen bir mobil uygulamadır. Doğru cevap C seçeneğidir.
7.Soru
I.Özel gereksinimli bireylerin ihtiyaçları hakkında bilgi ve fikirler,
II.Özel gereksinimli bireylerin ortak endişelerine ilişkin bilgiler
III. Risk iletişim mesajlarının ve uyarıların uygun içeriği ve biçimi ile ilgili öneriler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Planlama aşamasında özel gereksinimli bireyin kendisinin de bulunması kapsamında önemlidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I,II ve III |
I ve III |
I.Özel gereksinimli bireylerin ihtiyaçları hakkında bilgi ve fikirler,
II.Özel gereksinimli bireylerin ortak endişelerine ilişkin bilgiler
III. Risk iletişim mesajlarının ve uyarıların uygun içeriği ve biçimi ile ilgili öneriler
Yukarıdaki üç madde de planlama aşamasında özel gereksinimli bireyin kendisinin de bulunması kapsamında önemlidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi günümüzde en çok tercih edilen ADİ sistemidir?
PECS |
İşaret dili |
İletişim panoları |
Konuşma üreten cihazlar |
Jest ve mimikler |
Konuşma üreten cihazlar, işaret dili ve PECS gibi ADİ sistemlerinin sınırlılıklarından hareketle geliştirilmiş elektronik cihazlardır. Günümüzde hem eğitmenler hem de kullanıcılar tarafından diğerlerine kıyasla daha çok tercih edilen bir ADİ sistemidir.
9.Soru
Alternatif ve destekleyici iletişim sistemlerinde nesneleri, eylemleri ve duyguları temsil etmek için kullanılan sembollerden biri değildir?
Yüz ifadeleri |
Fotoğraflar |
Hareketler ve çizimler |
Alfabedeki harfleri temsil eden semboller |
Kuş dilinin sembolleri |
ADİ sistemlerinde nesneleri, eylemleri ve duyguları temsil etmek için çeşitli semboller kullanılır. Yüz ifadeleri, hareketler, çizimler, fotoğraflar, alfabedeki harfleri temsil eden semboller bunlardan yalnızca bir kaçıdır. Doğru cevap E'dir.
10.Soru
Afet ve Acil Durumlarda 112 Acil Çağrı Merkezi’ni kullanamayan işitme engelli bireyler için aşağıdaki kurumlardan hangisi kurulmuştur?
Afet Birimi |
Acil Sağlık Birimi |
Afet Durumu Bildirme Müdürlüğü |
Acil Durum İletişim Merkez Müdürlüğü |
Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi (ESİM) |
112 Acil Çağrı Merkezi’ni kullanamayan işitme engelli bireyler için Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi (ESİM) kurulmuştur. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ek araç kullanmayı gerektiren iletişim araçlarından biridir?
Resim değiş-tokuşuna dayalı iletişim sistemi |
İşaret dili |
Vücut dili |
Jestler |
Parmak alfabesi |
Ek araç kullanmayı gerektiren iletişim araçları, kâğıt-kalem kullanımı gibi temel teknoloji ürünleri ile yüksek teknoloji gerektiren elektronik cihazların kullanımına kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. İletişim panoları, konuşma üreten cihazlar ve değiş-tokuşa dayalı sistemler (örneğin, Resim Değiş-Tokuşuna Dayalı İletişim Sistemi-Picture Exchange Communication System [PECS]) yaygın olarak kullanılan ek araç gerektiren ADİ türleri arasındadır. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu ile ilgili yaşanan zorlukların en temeli aşağıdakilerden hangisidir?
Özel gereksinimli bireylerin maddi durumu |
Özel gereksinimli bireylerin yardım kabul etmemesi |
Özel gereksinimli bireylerin yaşadıkları zorlukları kimseyle paylaşmaması |
Özel gereksinimli bireylerin yaşadıkları fiziksel, çevresel, sosyal ve psikolojik güçlük ve bariyerlere ilişkin bilgi ve farkındalık eksikliği |
Özel gereksinimli bireylerin, yaşadıkları yerlerdeki yerel yöneticiler tarafından önemsenmemesi |
Acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylerin rehabilitasyonu ile ilgili yaşanan zorlukların ilki ve belki de en temeli; genel olarak özel gereksinimli bireylerin yaşadıkları fiziksel, çevresel, sosyal ve psikolojik güçlük ve bariyerlere ilişkin bilgi ve farkındalık eksikliğidir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.
13.Soru
Olası bir afet durumunda tahliye esnasında ortaya çıkabilecek seslerden en fazla olumsuz etkilenme olasılığı olan yetersizlik grubu aşağıdakilerden hangisidir?
Zihin yetersizliği |
Otizm |
İşitme yetersizliği |
Fiziksel yetersizlik |
Görme yetersizliği |
Otizmli birey ise tahliye esnasındaki seslerden, çok fazla rahatsız olabilir. Bu nedenle deprem öncesi tahliye planlaması yapılırken iletişimin farklı biçimlerine (örneğin, resimli kartlar, kabartma alfabeler, büyük puntolu yazılar, tahliye durumunu açıklayan yazılı belgeler vb.) sahip olmak yararlı olabilir.
14.Soru
Gözün yapısal yetersizliği sonucu değil beyindeki görme merkezinin işlevini yerine getirmemesi sonucu oluşan görme yetersizliğinin nedeni nedir?
Yapısal yetersizlik |
Kırılma hataları |
Kortikal görme yetersizliği |
Az gören |
Mercek hataları |
Kortikal görme
yetersizliği, gözün yapısal yetersizliği
sonucu değil beyindeki görme
merkezinin işlevini yerine
getirmemesi sonucu oluşur.
15.Soru
- Dedikodu
- Sağlık hizmetlerinin aksaması
- Sosyal destek ağlarının çökmesi
- Fiziksel engeller
Yukarıdakilerden hangileri afet ve acil durumlar beraberinde özel gereksinimli bireyler için sağlık hizmetleriyle ilgili oluşabilecek riskler arasında sayılabilir?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
Afet ve acil durumlar beraberinde özel gereksinimli bireyler için sağlık hizmetleriyle ilgili ciddi riskler oluşturabilmektedir. Bu riskler şöyle sıralanabilir:
- Dışlanma
- Bilgi erişimi sorunları
- Sağlık hizmetlerinin aksaması
- Hassas sağlık durumları
- Sosyal destek ağlarının çökmesi
- Fiziksel engeller
Dedikodu bu maddeler arasında bulunmadığı için doğru cevap D'dir.
16.Soru
Hangi yetersizlik grubundaki bireylere yönelik olarak hazırlanacak olan risk iletişim mesajları, duyurular ve uyarıların görsele dayalı olması daha önemlidir?
Zihin yetersizliği |
İşitme yetersizliği |
Fiziksel yetersizlik |
Öğrenme güçlüğü |
Görme yetersizliği |
İşitme yetersizliği olan bireyler için afet ve acil durum planlamalarında kullanılacak risk-iletişim mesajları, duyurular ve uyarılar işitsel olmayacak şekilde görsel desteklere dayalı olarak hazırlanmalıdır. Bu tür farklı biçim ve teknolojileri kullanan mesaj ve uyarılar, bu bireylerden oluşan topluluklara erişimi önemli ölçüde artırabilir. Bu amaçla afet öncesi planlamalarda, temel sağlık, ilkyardım, barınma gibi konuları içeren, altyazı ve işaret dili bulunan video materyalleri hazırlanmalı ve tüm toplum üyelerinin kolay erişebileceği şekilde konumlandırılmalıdır.
Doğru yanıt B seçeneğidir.
17.Soru
Alternatif iletişim sistemleri arasında yer alan PECS özellikle hangi gelişimsel yetersizlik gösteren grup için geliştirilmiştir?
İşitme yetersizliği |
Görme yetersizliği |
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu |
Duygusal ve davranışsal bozukluklar |
Otizm spektrum bozukluğu |
PECS özellikle otizmli bireyler için geliştirmiştir. Otizmli bireylerin yaklaşık %60’ına zihinsel yetersizlik de eşlik etmektedir. Doğru cevap E’dir.
18.Soru
Sıralananlardan hangileri Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin içeriğinde yer alan konular arasındadır?
I. Engelli kadınlar
II. Engelli çocuklar
III. Erişilebilirlik
IV. Risk durumları ve insani bakımdan acil durumlar
I ve II |
III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
I, II ve IV |
Soruda sıralanan konuların tamamı Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme'nin içeriğinde yer alan konular arasındadır. Dolayısıyla yanıt D şıkkıdır.
19.Soru
Afet ve acil durum halleri sonrasında özel gereksinimli bireylere yapılan müdahale akut aşama ve yeniden yapılandırma aşaması olarak ikiye ayrılabilir.
Aşağıdakilerden hangisi Yeniden Yapılandırma Aşamasında yapılabilecek bir müdahaledir?
Hayat kurtarmak ve özel gereksinimliliğe yol açabilecek durumların önüne geçmek için yaralıların tespiti ve uygun tıbbi müdahale |
Afet ve acil durum öncesinde de özel gereksinimi bulunan bireylerle ilgilenilmesi ve bu bireyler arasında ikamet ettikleri yerden uzaklaşmak durumunda kalmış olan ve/veya aile ve yakınlarını kaybetmiş olanların tespiti |
Özel gereksinimlilik durumuna yol açabilen yaralanmaların takibi ve bunların şiddetini azaltıcı tedavi ve müdahalelerin uygulanması |
Yaşanılan afet ve acil durum halinde özel gereksinimli hale gelmiş olan bireylerin (mevcutsa) rehabilitasyon merkezlerine havale edilmesi |
Özel gereksinimli bireylere yönelik ihtiyaç analizi yapılması ve belirlenen ihtiyaçların karşılanmasında kullanılabilecek mevcut kaynak ve imkânların değerlendirilmesi |
Acil durum ve afet hallerini takip eden ilk 4 ayın sonrasından itibaren başlayan yeniden yapılandırma aşaması E seçeneğindeki müdahaleleri içerir. Doğru cevap E seçeneğidir.
20.Soru
Şiddetli yağış ve heyelan tehlikesi durumunda belediyelerin anons yapması aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?
İletişim |
Acil durum bildirimi |
Acil durum iletişimi |
Çift yönlü iletişim |
Alıcı dil |
Acil durum bildirim sistemi: Meydana gelen veya beklenen bir acil durumun ayrıntılarıyla bir veya daha fazla sayıda kişiye mesajların tek yönlü dağıtılmasını veya yayınlanmasını kolaylaştıran yöntemlerin kullanıldığı bir sistemdir. Amaç, yalnızca mesajın alıcıya iletilmesidir. Yetkililer vatandaşları uyarmak, bilgilendirmek ve bilginin yaygınlaştırılmasını sağlamak amacıyla acil durum bildirim sistemlerini kullanmaktadır. Yanıt B şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ