Özel Gereksinimli Bireyler İçin Afet ve Acil Durum Yönetimi Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Afet ve acil durumlar beraberinde özel gereksinimli bireyler için sağlık hizmetleriyle ilgili ciddi riskler oluşturabilmektedir. Örneğin, sığınağın yerini işaret eden levhanın görme ve işitme engelli Niyazi Beye uygun olmaması hangi konuda risk taşımaktadır?
Dışlanma |
Bilgi erişimi sorunları |
Sağlık hizmetlerinin aksaması |
Hassas sağlık durumları |
Sosyal destek ağlarının çökmesi |
Afete hazırlık eğitim materyalleri, erken uyarılar ve kriz sırasında halka verilen bilgiler; sıklıkla görme veya işitme yetersizliğine sahip özel gereksinimli bireylerin rahatlıkla erişebileceği biçimlerde sunulmamaktadır. Bu durum hayati önem taşıyan uyarı ve ipuçlarının kaçırılmasına
neden olabilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
2.Soru
Afet ve acil durum hallerini takip eden akut aşama hangi haftalar arasında gerçekleşmektedir?
3-6 hafta |
6-9 hafta |
6-12 hafta |
12- 18 hafta |
12-24 hafta |
Akut aşama afet ve acil durum hallerini takip eden 6-12 hafta içerinde yapılan müdahalelerden oluşmaktadır. Doğru cevap C’dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir gönderenden bir ya da çok alıcıya mesajın gönderilmesi işlemidir?
Çok yönlü iletişim |
Tek yönlü iletişim |
Çift yönlü iletişim |
Acil durum iletişim sistemi |
Acil durum bildirme sistem iletişimi |
Tek yönlü iletişim, bir gönderenden bir ya da çok alıcıya mesajın gönderilmesidir. Amaç, mesajın alıcıya ulaştırılmasıdır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylere yönelik rehabilitasyon hizmetlerine verilmesi gereken önemin sebeplerinden biri değildir?
destek alınan aile ve yakınlardan ayrı düşmek |
donanım ve yardımcı cihazların kaybı ve hasar görmesi |
özel gereksinim türüne dayalı güçlükler |
bilgiye ulaşma zorluğu |
insan kaynaklı nedenlere dayalı oluşan acil durum ve afet halleri |
Özel gereksinimli bireyleri acil durum ve afet halleri karşısında diğer bireylere kıyasla daha dezavantajlı kılan birtakım faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bu faktörler sadece sahip olunan özel gereksinim türüne dayalı güçlüklerle sınırlı kalmamakta, destek alınan aile ve yakınlardan ayrı düşmek, donanım ve yardımcı cihazların kaybı ve hasar görmesi ve bilgiye ulaşma zorluğu gibi konular da acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireyler açısından problem oluşturmaktadır. Bu durum, acil durum ve afet hallerinde özel gereksinimli bireylere yönelik rehabilitasyon hizmetlerine verilmesi gereken öneme işaret etmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi okul ortamında gereksinim duyulabilecek güvenlik becerileri arasında yer almaktadır?
Ürün uyarılarına dikkat etme |
Acil durumlardan korunma |
Acil numaraları arama ve yardım isteme |
Kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma |
Cinsel istismardan korunma |
Okul ortamında gereksinim duyulabilecek güvenlik becerilerini; yabancı kişilerin kaçırma girişimlerinden korunma, cinsel istismardan korunma ve fiziksel/duygusal istismardan korunma olmak üzere üç başlık altında inceleyeceğiz.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma için gereksinim duyulabilecek beceri basamakları arasında gösterilemez?
Kapı zili çalındıktan sonra çocuğun kapıyı kapalı tutması |
Evde kimse yokken dahi kapıdaki şahıs tanıdıksa kapıyı açması |
Ev içerisinde aile üyelerinden birinin bulunduğu ortama gitmesi |
Aile üyelerinden birine kapıda yabancı bir kişinin olduğunu bildirmesi, |
Evde herhangi bir aile üyesi yoksa kapıyı yabancı kişiye kapalı tutması |
Kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma için gereksinim duyulabilecek
beceri basamakları şu şekilde sıralanabilir; kapı zili çalındıktan sonra çocuğun kapıyı
kapalı tutması, ev içerisinde aile üyelerinden birinin bulunduğu ortama gitmesi, aile üyelerinden birine kapıda yabancı bir kişinin olduğunu bildirmesi, evde herhangi bir aile üyesi yoksa kapıyı yabancı kişiye kapalı tutması
7.Soru
Yüzme öğrenme ve su güvenliği sağlama afet ve acil durum yönetiminin hangi aşamasında alınabilecek tedbirler arasında yer alır?
Özel Gereksinimli Bireylerde Afet Öncesi Güvenlik Planlamaları |
Afet Anında Özel Gereksinimli Bireylerin Belirlenmesi |
Özel Gereksinimli Bireylerde Afet Öncesinde Barınma Hizmetlerini Planlama |
Özel Gereksinimli Bireylere Yönelik Afet Öncesi Sağlık Hizmetlerinin Planlanması |
Özel Gereksinimli Bireylerde Afet Öncesi Tahliye Planlanması |
Yüzme öğrenme ve su güvenliği sağlama afet ve acil durum yönetiminin özel gereksinimli bireylerde afet öncesi güvenlik planlamaları arasında yer alır.
Doğru yanıt A seçeneğidir.
8.Soru
"Acil durum hallerinde hizmetlere erişilebilirliğin sağlanması için kayıt ve yönlendirme prosedürlerini incelenmesi, gereksinimlerin tanımlanması sağlanmalıdır." Bu amaçla aşağıdaki basamaklardan hangileri önerilebilir?
- Afet ve acil durum anında kayıt formları ve ilk bilgi materyali her gereksinim türüne uygun biçimde kullanılabilecek şekilde hazır bulunmalıdır.
- Kayıt formlarındaki bu tür düzenlemelerden işaret dili tercümanlarının, acil durum ekibinin haberdar olması sağlanmalıdır.
- Kayıt işlemini tamamlamak için yardıma ihtiyacı olanlara gereken yardımların sunulması sağlanmalıdır.
- Kullanılması planlanan tüm materyal özel gereksinimli bireylerin kendilerini tanıtmalarına cesaretlendirici şekilde olmalıdır.
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Acil durum hallerinde hizmetlere erişilebilirliğin sağlanması için kayıt ve yönlendirme prosedürlerini incelenmesi, gereksinimlerin tanımlanması sağlanmalıdır. Bu amaçla aşağıdaki basamaklar önerilebilir:
- Afet ve acil durum anında kayıt formları ve ilk bilgi materyali her gereksinim türüne uygun biçimde kullanılabilecek şekilde hazır bulunmalıdır.
- Kayıt formlarındaki bu tür düzenlemelerden işaret dili tercümanlarının, acil durum ekibinin haberdar olması sağlanmalıdır.
- Kayıt işlemini tamamlamak için yardıma ihtiyacı olanlara gereken yardımların sunulması sağlanmalıdır.
- Kullanılması planlanan tüm materyal özel gereksinimli bireylerin kendilerini tanıtmalarına cesaretlendirici şekilde olmalıdır.
Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Bireyin bozukluk/zedelenme sonucunda yapması gereken bir etkinliği yerine getirmede yeterli olmaması, kapasitenin sınırlanması ya da bir organın işlevini yitirmesi durumuna ne ad verilmektedir?
Bireyin bozukluk/zedelenme sonucunda yapması gereken bir etkinliği yerine getirmede yeterli olmaması, kapasitenin sınırlanması ya da bir organın işlevini yitirmesi durumuna ne ad verilmektedir?
Yetersizlik |
Zedelenme |
Engel |
Etiketleme |
Bozukluk |
Bireyin bozukluk/zedelenme sonucunda yapması gereken bir etkinliği yerine getirmede yeterli olmaması, kapasitenin sınırlanması ya da bir organın işlevini yitirmesi olarak tanımlanabilir. O¨rneğin; göz sinirlerinde oluşan tahribat sonucu bireyin görememesi ya da bacaklarını kaybeden bir bireyin yürüyememesi bozukluk/zedelenmenin yetersizlik/güçlük durumuna dönüştüğü anlamına gelir. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi afet ve acil durum hallerini takip eden ilk 6 ila 12 hafta içerisinde yapılan öncelikli müdahalelerdendir?
Hayat kurtarmak ve özel gereksinimliliğe yol açabilecek durumların önüne geçmek için yaralıların tespiti ve uygun tıbbi müdahale |
Uzun ve/veya kısa süreli işlevsel ve fiziksel yetersizlik yaşaması olası bireylerin belirlenmesi |
Özel gereksinimli bireylere yönelik ihtiyaç analizi yapılması ve belirlenen ihtiyaçların karşılanmasında kullanılabilecek mevcut kaynak ve imkânların değerlendirilmesi |
Özellikle psikolojik yardım ve yardımcı donanım ve cihazların sağlanabilmesine olanak veren tıbbi rehabilitasyon programlarının başlatılması için gerekli altyapının düzenlenmesi ve geliştirilmesi |
Özel gereksinimli bireylerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak kaynaklara ulaşımları konusunda toplumun diğer üyeleri ile eşit haklara sahip olmaları ve toplumun eşit birer bireyi olarak algılanmaları için gerekli olan toplum temelli rehabilitasyon hizmetlerinin başlatılması. |
Afet ve acil durum hallerini takip eden ilk 6 ila 12 hafta içerisinde yapılan öncelikli müdahale şunları içerir (WHO, 2005):
• Hayat kurtarmak ve özel gereksinimliliğe yol açabilecek durumların .nüne geçmek için
yaralıların tespiti ve uygun tıbbi müdahale
• Kamp ve geçici barınaklardaki özel gereksinimli bireylerin tespiti
• Afet ve acil durum öncesinde de özel gereksinimi bulunan bireylerle ilgilenilmesi ve bu bireyler arasında ikamet ettikleri yerden uzaklaşmak durumunda kalmış olan ve/veya aile ve yakınlarını kaybetmiş olanların tespiti
• Özel gereksinimlilik durumuna yol açabilen yaralanmaların takibi ve bunların şiddetini azaltıcı tedavi ve müdahalelerin uygulanması,
• Ülkenin hali hazırda sahip olduğu tıbbı, cerrahi ve rehabilitasyon kaynaklarının ve koşullarının kullanılması
Doğru yanıt "E" seçeneğidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi zihinsel yetersizliğin doğum sonrası nedenleri arasında yer almaktadır?
Bebeğin oksijensiz kalması |
Annenin geçirmiş olduğu hastalıklar |
Kromozomal bozukluklar |
Beyin zedelenmesi |
Çocuğun geçirdiği hastalıklar |
Zihinsel yetersizliğin doğum sonrası nedenleri ise çocuğun geçirdiği hastalıklar (menenjit vb.), çocuğun geçirdiği kazalar, çocuğun maruz kaldığı yetersiz ve dengesiz beslenme ile ihmal ve istismar olarak sıralanabilir.
12.Soru
Türkiye, Özel Gereksinimli Bireylerin İnsan Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ni hangi yıl imzalamıştır?
2007 |
2009 |
2011 |
2013 |
2015 |
Türkiye, Özel Gereksinimli Bireylerin İnsan Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'ni 2009'da imzalamıştır. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Hangisi işitme yetersizliği olan bireylerin çalıştıkları iş yerlerinde iş güvenliğini arttırmada kullanılabilecekleri önlemler arasında yer almaz?
Binaya girmeden önce iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgi vermek |
Acil çıkış kapılarının yerlerini göstermek |
Yanıp sönen uyarı lambalarını kaldırmak |
İş yerinin diğer kısımlarına da yanıp sönen alarmlar yerleştirmek |
İş yerlerindeki tüm kesişme noktalarına aynalar yerleştirmek |
Yanıp sönen uyarı lambalarını kaldırmak hatalı bir davranış olacaktır. Tam aksine bu uyarı lambalarını tüm araçlarda bulundurmak gereklidir. Doğru cevap C'dir.
14.Soru
Sıralananlardan hangileri alternatif ve destekleyici iletişime gereksinim duyabilirler?
I. Doğuştan yetersizliği olduğu için konuşma güçlüğü olan bireyler
II. Konuşma becerisini sonradan yitiren bireyler
III. Geçici süreyle konuşma becerisini kaybeden bireyler
IV. Yaşa bağlı nedenlerle konuşma güçlüğü çeken bireyler
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
I, II ve IV |
I, II, III ve IV |
Alternatif ve destekleyici (ADİ) iletişim sistemlerine gereksinim duyanlar iki gruba ayrılmaktadır: a) Doğuştan yetersizliği olanlar, b) Konuşma becerisini sonradan yitirenler.Özel gereksinimli bireylerin yanı sıra afet ve acil durum sırasında ya da sonrasında yaşanan olumsuzluklar nedeniyle geçici süreyle konuşma becerisini kaybeden bireyler de ADİ sistemlerinden yararlanabilirler. Yanıt E şıkkıdır.
15.Soru
Ali okulda öğrendiği becerileri evde, sokak, market gibi toplumsal ortamlarda kullanmakta güçülük çekmektedir. Örneğin, Ali okulun bulunduğu caddede karşıdan karşıya geçmeyi öğrendiği halde bu beceriyi evlerinin bulunduğu sokakta doğru bir şekilde sergileyememektedir. Ali'nin yaşadığı sorun aşağıdakilerden hangisiyle daha yakından ilişkilidir?
Dikkat |
Kısa süreli bellek |
Uzun süreli bellek |
Genelleme |
Problem çözme |
Bireyin öğrendiği becerileri öğretim koşulları dışında da sergileyebilmesine genelleme denir. Yanıt D şıkkıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, ek araç kullanmayı gerektiren iletişim araçlarına bir örnektir?
İşaret dili |
Vücut dili |
İletişim panoları |
Jestler |
Parmak alfabesi |
Ek araç kullanmayı gerektiren iletişim araçları, kâğıt-kalem kullanımı gibi temel teknoloji ürünleri ile yüksek teknoloji gerektiren elektronik cihazların kullanımına kadar geniş bir yelpazeye sahiptir. İletişim panoları, konuşma üreten cihazlar ve değiş-tokuşa dayalı sistemler (örneğin, Resim Değiş-Tokuşuna Dayalı İletişim Sistemi-Picture Exchange Communication System [PECS]) yaygın olarak kullanılan ek araç gerektiren ADİ türleri arasındadır. Doğru cevap C seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özel gereksinimli bireyleri afet ve acil durum anlarında daha kırılgan yapmaktadır?
Gereksinim türüne ilişkin sınırlılıklar |
Hizmet dağılım sorunları |
Planlama sorunları |
Bilgi eksiklikleri |
Acil durum planlarının sınırlılıkları |
Özel gereksinimli bireylerin sahip oldukları gereksinim türüne ilişkin sınırlılıklar afet ve acil durum anlarında daha kırılgan yapmaktadır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.
18.Soru
Bir ürün, hizmet, teknoloji ya da ortamın engelliler ve yaşlılar dahil olmak üzere herkes tarafından ulaşılabilir ve kullanılabilir olması aşağıdakilerden hangisiyle isimlendirilir?
Erişilebilirlik |
Özel gereksinimli olma |
Güçlük |
Risk taşıma |
Engel |
Erişilebilirlik; bir ürün, hizmet, teknoloji ya da ortamın engelliler ve yaşlılar dahil olmak üzere herkes tarafından ulaşılabilir ve kullanılabilir olması anlamına gelmektedir. Yanıt A şıkkıdır.
19.Soru
Asya kıtasında bulunan ülkelerde yaşayan insanların yalnızca yaklaşık ....... ulusal afet risk azaltma planı kavramına ilişkin bilgi sahibi olduğu, geri kalan nüfusun ise Afet ve Acil Durumlarda Özel Gereksinimli Bireylere Sunulacak Hizmetler böyle bir planlamanın varlığından haberdar olmadığı araştırma sonuçlarıyla vurgulanmaktadır.
Yukarıdaki boş bırakılan yere, Asya kıtasında yaşayan % kaçlık dilim afet risk azaltma planı kavramına ilişkin bilgi sahibidir?
%20 |
% 13 |
% 25 |
% 39 |
%50 |
Asya kıtasında bulunan ülkelerde yaşayan insanların yalnızca yaklaşık %13 ulusal afet risk azaltma planı kavramına ilişkin bilgi sahibi olduğu, geri kalan nüfusun ise Afet ve Acil Durumlarda Özel Gereksinimli Bireylere Sunulacak Hizmetler böyle bir planlamanın varlığından haberdar olmadığı araştırma sonuçlarıyla vurgulanmaktadır.
20.Soru
Evde gereksinim duyulan güvenlik becerileri ile ilgili sınıflandırmayı düşündüğümüzde hangi seçenek bu sınıflandırma dışında kalmaktadır?
Temel ilk yardım becerileri |
Acil numaraları arama ve yardım isteme |
Kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma |
Ürün uyarılarına dikkat etme |
Acil durumalrda evde güvenlik alanı yaratma |
evde gereksinim duyulan güvenlik becerilerini; temel ilk yardım becerileri, acil numaraları arama
ve yardım isteme, acil durumlarda kapalı alanları tahliye etme, kapıyı çalan yabancı kişilerden korunma ve ürün uyarılarına dikkat etme becerileri olmak üzere beş grupta incelenmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ