Yanıt Açıklaması:

Zedelenme, bir vücut parçası ya da organın kaybını ya da işlevinin azalmasını ifade eder. Örneğin, bir bacağın kaybı zedelenme için örnek olarak düşünülebilir. Zedelenme, bireyin belirli bir görevi yerine getirmesini sınırladığında ise yetersizlik oluşmaktadır. Bu durumda sorunun doğru yanıtının D seçeneği olduğu görülebilir. Diğer seçenekler yetersizlik durumu ile ilgilidir. Yetersizlik/özür, bir eylemi ya da davranışı sergilemede yeterli olmamayı, belirli bir şekilde davranmada kapasitenin sınırlılığını tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rett sendromu neredeyse yalnızca kızlarda görülen; genellikle çocukların 5-30 aylık dönemi içinde ortaya çıkan ve giderek ilerleyen bir gelişimsel yetersizlik türüdür. Bu gelişimsel yetersizlik türünde doğum öncesinde ve sonrasında bir sorun ortaya çıkmamasına ve görünüşte normal gelişimin devam etmesine rağmen; genellikle beşinci aydan sonra gelişimde yavaşlama ve gerileme başlar. Bebeğin başındaki büyümenin yavaşladığı; ellerini amaca uygun biçimde kullanan çocuğun ellerini kullanmakta güçlük çektiği; elleri birbirine vurmak, sürtmek gibi kendini uyarıcı davranışlar sergilemeye başladığı; yürüme ve dengeyle ilgili güçlükler yaşadığı gözlenebilir. Kısaca, rett sendromu dil ve iletişim becerileri ile zihinsel gelişim de dâhil olmak üzere birçok gelişimsel alanda gerileme ve yetersizlikle sonuçlanır. Rett sendromuna eşlik edebilecek diğer belirtiler soluk alıp vermede sıra dışılık ve diş gıcırdatmadır. Rett sendromu otizm spektrum bozukluğu alanında yer alan alt gruplar içerisinde genetik temeli belirlenmiş olan tek kategoridir. Bu bilgiler ışığında doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Afazi, inme, tümör hasarına bağlı olarak meydana gelen kişinin konuşma, algılama, okuma-yazma yeteneklerinin bozulmasıdır. Kognitif iletişim bozukluğu, demans, beyin hasarı ve kafa travması gibi nörolojik bozukluklar nedeniyle kişinin hafıza, problem çözme ve dikkat becerilerinin günlük sosyal etkileşimlerini bozmasıdır. Yutma bozukluğu ise, yutma işlevi sırasında yiyeceğin ağız boşluğundan mideye geçişinde gecikme, engelleme, yiyeceğin geniz boşluğuna ya da nefes borusuna kaçmasıdır. Kekemelik de yetişkinlerde ani korkular, kazalar gibi nedenlerle ortaya çıkabilen bir konuşma bozukluğudur.

Yanıt Açıklaması: Koklear İmplant duyma sinirini elektronik olarak uyararak iç kulağın fonksiyonunu yerine getiren bir cihazdır.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireylere sahip olan aileler kendilerini toplumdan izole edilmiş ve yanlız kalmış hissedebilirler. Bununla beraber benzer sorunlara sadece kendilerinin sahip olmadıklarınında onlara gösterilesi gerekli olabilir. Bu soruda ailenin duygusal gereksinimlerinin incelenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması:

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre işitme yetersizliği olan bireylerin genel nüfustaki oranı %0.6’dır. Dünya’da dil ve konuşma güçlüğünün okul yaşındaki çocuklar arasında görülme sıklığının %5 civarında olduğu bilinmektedir. Üstün zekalı ve üstün yetenekli öğrenciler dünyada ve ülkemizde genel nüfusun %2’sini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Özel eğitimi öğretim biçimi olarak ele aldığımızda, onu genel eğitimden farklı kılan dört önemli özelliği karşımıza çıkmaktadır. Bu özellikler özel eğitimin kapsamı, özel eğitimin içeriği (ne öğretmeyi hedeflediği), bu hedeflerin nasıl ve nerede öğretileceğinin planlanmasını ve değerlendirmeyi kapsar.

Yanıt Açıklaması:

Doğum öncesi dönemde sağlıklı beslenme ve anne-baba-çocuk eğitimi konusunda, annenin katılabileceği konferans ya da seminerler konusunda bilgilendirme, danışma hizmeti alabileceği uzmanların listesini sağlama, internet ağlarına, kitap, dergi ve broşür gibi kaynaklara ulaşma konusunda bilgilendirme gibi hizmetler sunabilirler.

Yanıt Açıklaması:

Ergenlik ve yetişkinlik döneminde ailelerin en büyük isteklerinden biri uygun koşullar sağlandığında çocuklarına bir iş imkânının sunulmasıdır. Sosyal hizmet uzmanları bu konuda da iş atölyelerinde eğitim alan özel gereksinimli bireyler için iş olanaklarını araştırarak bu konuda aileyle birlikte toplumsal bir kamuoyu oluşturmalıdır. Ayrıca özel gereksinimli bireylerin işe yerleştirilmesi ve takibi, iş yerinde özel gereksinimli bireye sosyal desteğin sağlanması, işyerinde gerekli ergonomik düzenlemelerin yapılması gibi girişimlerde bulunması özel gereksinimli bireyin yaşam kalitesini arttırmada önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Konuşulduğunda tepki göstermeme, Sınırlı sözcük dağarcığına sahip olma, Dil gelişiminde gecikme, Sözel istekleri anlayamama, Doğrudan iletişim girişimlerine tepki vermeme işitme yetersizliğine sahip bireylere ilişkin belirtilerdir. Sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Zihinsel yetersizliğin tanılanabilmesi için zihinsel işlevlerin bir başka deyişle, zekânın ayrıca, uyumsal davranışların değerlendirilmesi gerekmektedir. Uyumsal davranışlar bireylerin gündelik yaşantıları sırasında işlevde bulunabilmek için öğrendikleri ve kullandıkları bilişsel, sosyal ve pratik becerilerin tümüdür. Uyumsal davranışlar, anne-baba, öğretmen gibi bireylerin yakın çevresinde bulunan kimselerle yapılan görüşmeler ve bu görüşmeler sırasında yanıtlanan soruları içeren kontrol listelerinin kullanımıyla değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Önleyici hizmetler müdahale biçimi olarak özel eğitim ile ilişkilidir. Doğru seçenek C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Zihinsel yetersizlik gösteren bireyler bilgiyi hatırlamakta güçlük çekmesi aşağıdaki zihinsel yetersizliği olan bireylerin özelliklerden bellek ile ilişkilidir. Doğru seçenek B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Özel gereksinimli bireyler, eğitim yaşantıları boyunca çeşitli destek hizmetlere gereksinim duymaktadırlar. Bu hizmetlere ilişkili hizmetler ya da ek hizmetler denilmektedir. Özel gereksinimli bireylerin gereksinimleri doğrultusunda sunulabilecek eğitim ve ilişkili hizmet olasılıkları çok çeşitlenebilmektedir. İlişkili hizmetlere örnek olarak konuşma terapisi, psikolojik destek ve sosyal çalışma alanları gösterilebilir. Örnekte görüldüğü gibi, ilişkili hizmetler farklı disiplinlerde bilim alanlarının ve buna bağlı olarak kurumların bir arada hizmet vermesini gerektirir.

Yanıt Açıklaması: 70-75 arası

Yanıt Açıklaması: Zihinsel yetersizlik gösteren bireyler ve bu alanda gerçekleştirilen çalışmalar ilk çağlardan bugüne değin çok çeşitli sosyo-politik faktörlerden etkilenmiştir. Eski Yunan, Roma, Antik Mısır Uygarlığı gibi uygarlıklara ilişkin kaynaklardan edinilen bilgilere göre bu dönemlerde zihinsel yetersizlik gösteren bireylerin satıldıkları, dilendirildikleri, kötü işlerde çalıştırıldıkları ya da değişik biçimlerde istismar edilebildikleri; orman, çöl gibi yerlere terk edildikleri ya da doğar doğmaz öldürüldükleri gibi bilgiler elde edilmektedir. Daha sonraki dönemlerde Hristiyanlık, Müslümanlık gibi tek Tanrılı dinlerin etkisiyle farklı toplumlarda zihinsel yetersizlik gösteren bireylere ilişkin acıma duygularının arttığı ve bu bireylerin evlerde ya da dini kurumlarda bakılmak gibi yollarla korunduğu görülmektedir. Avrupa’da 15. ve 16. yüzyılda yaşanan Rönesans hareketleri hümanizm felsefesinin gelişmesine temel hazırlayan bir ortam yaratmış bu da zihinsel yetersizlik gösteren bireylere bakış açısında önemli etkiler yaratmıştır. 1700’lü yıllardan önce zihin özürlü bireylere yönelik sistemli eğitim çalışmalarına rastlanmamıştır. Ancak, dini kurumların çalışmalarıyla zihin özürlülerin barınma, beslenme, sağlık gibi konulardaki gereksinimlerinin karşılanması için yurtların açıldığı bilinmektedir. Yukarıdaki bilgiler incelendiğinde E şıkkının doğru yanıt olduğu görülmektedir.